Το μεγαλύτερο πρόβλημα για την κοινωνία μας είναι η προοπτική της και το μέλλον της μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικής και πολιτικής πρωτοφανούς ρευστότητας. Έχουμε διαβάσει πολλά και έχουμε κατά καιρούς μεταφέρει στην τοπική πραγματικότητα απόψεις που έχουν σχέση με τον τοπικό παραγωγικό πλούτο

και την ιδιαιτερότητα του άκρως ευαίσθητου νησιώτικου μας περιβάλλοντος. Πρόσφατα διαβάσαμε το παρακάτω άρθρο του Χρήστου Γιανναρά που θέτει με μια μοναδική πληρότητα και μια εξ όσου μοναδική εκφραστική δεινότητα το κεντρικό μας ζήτημα: που πάμε; Που θέλουμε να πάμε; Που πρέπει να επιδιώξουμε να πάμε;
 Ας το διαβάσουμε!

‘’’ Μικρομαγαζάτορας στη Ρόδο, οξυνούστατος και προσγειωμένος, καταθέτει: ‘’Την περασμένη χρονιά (2013) καταγράφηκαν στη Ρόδο τρία εκατομμύρια οκτακόσιες χιλιάδες διανυχτερεύσεις επισκεπτών. Το ελάχιστο από όσα θα καταναλώσει ένας επισκέπτης σε κάθε εικοσιτετράωρη παραμονή του στο νησί, είναι, οπωσδήποτε, ένα ψωμάκι – ένα από τα μικρά στρογγυλά αρτίδια που συνοδεύουν κάθε πρόγευμα - γεύμα - δείπνο σε ξενοδοχείο ή ενοικιαζόμενο κατάλυμα.

Για να παράγονται στη Ρόδο καθημερινά 3.800.000 ψωμάκια (η ελάχιστη αναγκαία για τους επισκέπτες ποσότητα) χρειάζονται περίπου 500 φούρνοι. Τόσοι φούρνοι για να λειτουργήσουν, ως παραγωγή και εμπορία, προϋποθέτουν και συνεπάγονται τουλάχιστον 1.500 έως 2.000 θέσεις εργασίας. Η διακίνηση των υλικών που απαιτούνται για την παραγωγή των αρτιδίων και την οργάνωση της προώθησής τους στην αγορά, θα προϋπέθετε άλλους τόσους ανθρώπους στη δουλειά.

Σήμερα, τα ψωμάκια που καταναλώνονται, κατά εκατοντάδες χιλιάδων, στη Ρόδο, εισάγονται, όλα, ως κατεψυγμένη ζύμη, από την Κίνα, το Μαρόκο, την Πολωνία. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες έγινε εισαγωγή από την Κίνα και κατεψυγμένων μερίδων μουσακά! Ναι, ακόμα και ο προβαλλόμενος στην τουριστική αγορά σαν σύμβολο της ελληνικότητας μουσακάς, εισάγεται πια «προκάτ» από την Κίνα.

Δεκαετίες τώρα, όλα τα μικροαντικείμενα που αγοράζουν οι τουρίστες ως «ενθύμια» από την Ελλάδα, είναι όλα εισαγόμενα από χώρες με εξαιρετικά χαμηλό κόστος εργασίας: Ταϊβάν, Κίνα, Ταϊλάνδη: Εκεί παράγονται μαζικά τα ίδια σταχτοδοχεία ή πορτοφολάκια ή μπλουζάκια ή αγαλματίδια ή βαζάκια ή ό,τι άλλο ευτελές και ανυπόφορα ακαλαίσθητο, με τυπωμένο ή χαραγμένο ή έκτυπο τον Παρθενώνα ή το Κολοσσαίο ή τον πύργο του Αϊφελ – αναλόγως σε ποια χώρα θα πουληθούν.

Λέμε, με τις φανταχτερές παρόλες που φτιασιδώνουν την ντροπή και παρακμή μας, ότι «ο τουρισμός είναι η βαριά μας βιομηχανία». Και στην πράξη οργανώνουμε την υποδοχή των ξένων επισκεπτών και παραθεριστών αντιγράφοντας τις πρακτικές και τη νοο-τροπία χωρών δραματικής υπανάπτυξης ή αποφασισμένων να ελκύουν μάζες πολύ χαμηλής καταναλωτικής ευχέρειας, αμφίβολης ή ανύπαρκτης καλλιέργειας, διψασμένες για κτηνώδη μεθύσια και παρανοϊκούς βανδαλισμούς. Οπως σε κάθε τομέα του κρατικού μας βίου έτσι και στον τουρισμό μάς εξευτελίζει η επαρχιώτικη ξιπασιά μας: Μας γυάλισαν τα μεγάλα, απρόσωπα (πανομοιότυπα διεθνώς) ξενοδοχειακά συγκροτήματα στρατωνισμού των τουριστικών κοπαδιών, όχι το παράδειγμα της Ιρλανδίας, Φινλανδίας, Ελβετίας: η ανθρώπινη σχέση με τον επισκέπτη.

Αν τα ψωμάκια και ο «μουσακάς» της Ρόδου θα εισάγονται ή όχι από την Κίνα, αν τα ξενοδοχεία μας θα είναι ισοπεδωτικές καζάρμες δίχως ίχνος από τη φιλόξενη ελληνική «εστία», αν το ξενοδοχειακό προσωπικό θα σαρκώνει το ήθος της ελληνικής ζεστής αμεσότητας ή αν θα συγκροτείται από κάθε καρυδιάς αλλοδαπό καρύδι μόνο για χάρη της φτηνής «μαύρης εργασίας», όλα αυτά προϋποθέτουν χάραξη μιας κεντρικής πολιτικής τουρισμού, με διάρκεια και συνέπεια. Μιλάμε δηλαδή για το εξ ορισμού ανέφικτο, αφού οι έννοιες «σύγχρονη Ελλάδα», «κεντρική πολιτική βούληση» και «συνέπεια με διάρκεια» είναι ασύμβατες και ασύμπτωτες. Δεν κατορθώσαμε να τις συνταιριάξουμε ούτε σε πεδία που καμωνόμαστε ότι μας καίνε: στην παιδεία, λ.χ., ή στην υγεία - πρόνοια - ασφάλιση.

Ωστόσο, για τη χαρά και μόνο της ομορφιάς του ονείρου, ας μιλήσουμε, λίγο ακόμα, για το ανέφικτο: Για έναν υπουργό Τουρισμού, που θα έχει επιλεγεί όχι με κριτήρια θηλυκών καλλιστείων βιτρίνας ούτε για να καλύψει με ρουσφέτια κάποια εκλογική περιφέρεια. Υπουργό συνεπή στη θεμελιώδη αρχή: να προσφέρεται η απαρόμοιαστη ομορφιά της ελληνικής γης και θάλασσας στοχεύοντας σε επισκέπτες με υψηλή καλλιέργεια – π.χ. στον φυσιολατρικό τουρισμό, στον αρχαιολογικό - ιστορικό, στον σπηλαιολογικό, θρησκευτικό, συνεδριακό κ.λπ. ΄Η, με άκρα συγκατάβαση, και σε επισκέπτες που είναι διατεθειμένοι αυτή την ομορφιά να την πληρώσουν χρυσάφι.

Αρχή απαρέγκλιτη: Ο,τι προσφέρεται ως έδεσμα και ως ενθύμιο στους επισκέπτες, να είναι μόνο χειροποίητο, εγχώριας παραγωγής, με εγχώρια υλικά. Ο,τι προσφέρεται ως κατάλυμα, να αποτυπώνει την πείρα - σοφία, δηλαδή τη λειτουργική αισθητική, του ελληνικού αρχιτεκτονήματος (αυτονοήτως με σύγχρονα υλικά). Μιλάμε για πολιτική με συνέπεια, επομένως οι κραυγαλέες, προκλητικές περιπτώσεις τερατωδών ξενοδοχειακών μονάδων, που καταστρέφουν την ιδιομορφία του ελληνικού τοπίου και κλίματος, θα μπουν σε μακροπρόθεσμο (αλλά συνεπές) πρόγραμμα κατεδάφισης.

Καίριο ρόλο σε μια τέτοια πολιτική θα κληθεί να παίξει και ο επαγγελματικός κλάδος των ξεναγών, όπως και η ποιότητα του εκδοτικού υλικού ταξιδιωτικών οδηγών και χαρτών. Η μέριμνα και ο έλεγχος από το αρμόδιο υπουργείο της εκπαίδευσης των ξεναγών, η ποιοτική αξιολόγηση του έργου τους και η αποτίμηση της ποιότητας των εντύπων που προσφέρονται ως οδηγοί στους επισκέπτες, είναι ζωτικής σημασίας για το επίπεδο σοβαρότητας της πολιτικής για τον τουρισμό.

Το ερώτημα είναι: οι Ελληνες θέλουμε να δουλέψουμε, μας δίνει χαρά και νόημα ζωής η δημιουργική δουλειά, η καινοτομία, η ρηξικέλευθη πρωτοβουλία, η επιδίωξη της ποιότητας; Μας ενδιαφέρει να γίνουν πεντακόσιοι φούρνοι στη Ρόδο ή προτιμάμε τα ψωμάκια και ο μουσακάς να μας έρχονται από την Κίνα και εμείς να θεωρούμε προνόμιο μια θέση σερβιτόρου ή καμαριέρας στην απρόσωπη τουριστική βιομηχανία;

Ετσι που δείχνουν τα πράγματα, ίσως και μόνο η πολιτική βούληση να πάρουμε στα χέρια μας τον τουρισμό, να τον οργανώσουμε όπως εμείς ξέρουμε και μπορούμε (ξέρουμε από αιώνων παράδοση φιλοξενίας και μπορούμε από φιλότιμο πείσμα), θα αρκούσε για να χτυπηθεί καίρια η ανεργία και να ανακάμψει η αυτοπεποίθηση του Ελληνα.

Αυτά, για τη χαρά και μόνο της ομορφιάς του ονείρου.’’

Νικος Μυλωνας

 

Τις 150 ξεπέρασαν οι συμμετοχές στον δεύτερο διαγωνισμό «Innovation Project 2.0» του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), για να επιλεγούν δέκα φιναλίστ και να αναδειχθούν οι τρεις νικητές, κατά τη χθεσινή τελική φάση του διαγωνισμού στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

 

Το «Innovation Project 2.0» είχε παρακαταθήκη την πολύ μεγάλη επιτυχία της πρώτης διοργάνωσης, η οποία δημιούργησε διαύλους επικοινωνίας ανάμεσα στους ερευνητικούς φορείς των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις-μέλη του ΣΦΕΕ, φέρνοντας κοντά την έρευνα με την αγορά και την πραγματική οικονομία. Επίσης, για δεύτερη φορά πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη των «Industry Disruptors-Game Changers» (ID-GC), ενός οργανισμού που προωθεί την καινοτόμο επιχειρηματικότητα.

Στόχος και φέτος ήταν αυτοί οι δίαυλοι να βοηθήσουν πρωτοποριακές ιδέες με ελληνική «υπογραφή» να προχωρήσουν πέρα από τις δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, για να αξιοποιηθούν στη «μάχη» για την αντιμετώπιση ασθενειών. Ετσι ώστε, πέρα από το κοινωνικό όφελος που θα προσφέρουν, να ανοίξουν έναν ακόμη δρόμο μέσα από τον τομέα της υγείας, για να αλλάξει παραγωγικό μοντέλο η ελληνική οικονομία.

 

Κοινή διαπίστωση είναι ότι η χώρα μας διαθέτει εξαιρετικούς επιστήμονες. «Ακόμη μία χρονιά υπάρχουν τόσες αξιόλογες προτάσεις από Ελληνες ερευνητές στο χώρο της υγείας και είναι ένα καθαρό σημάδι πως η Ελλάδα διαθέτει επιστημονικό δυναμικό διεθνούς επιπέδου, κάτι που επιτρέπει στη χώρα μας να συνεχίζει να ελπίζει ότι μπορεί να καινοτομεί, εφόσον ενθαρρύνει στην πράξη τα νέα δημιουργικά μυαλά», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Κωνσταντίνος Φρουζής, πρόεδρος του ΣΦΕΕ.

 

Η δρ Βαρβάρα Μπαρούτσου, συντονίστρια Επιτροπής Ιατρικών Διευθυντών ΣΦΕΕ και ιατρική διευθύντρια της SANOFI, συμφωνεί πως και πάλι το αισιόδοξο μήνυμα της πρωτοβουλίας είναι ότι ελληνικά πανεπιστήμια και ινστιτούτα πρωτοπορούν στη βιοϊατρική. «Εκτός από το ότι αρκετές ιδέες ήταν εξαιρετικά πρωτότυπες, οι περισσότερες αφορούσαν τομείς που βρίσκονται διεθνώς στην αιχμή της έρευνας, όπως η τηλεϊατρική ή η αναγεννητική ιατρική», σημειώνει.

 

Οι τρεις νικητές θα μοιραστούν χρηματικά έπαθλα 50.000 € (χορηγία των εταιρειών: Abbvie, Chiesi, Genesis, Pharmaserve-Lilly, MSD, Novartis, Pharmathen και Roche), ενώ θα έχουν τη δυνατότητα συμβουλευτικής υποστήριξης από τον ΣΦΕΕ και τον ID-GC σε θέματα όπως η ανάπτυξη start-up επιχειρήσεων ή η πρόσβαση σε κέντρα εκπαίδευσης και R&D. Ωστόσο, και για τις 10 καινοτομίες που ξεχώρισαν, ο διαγωνισμός είναι σίγουρα η αρχή του εγχειρήματός τους και όχι το τέλος.

 

Biomarket,
Medical Physiology Lab
Εγκαιρη διάγνωση για καρκίνο μαστού και προστάτη

Εγκαιρη και χαμηλού κόστους διάγνωση για μια μεγάλη σειρά από παθήσεις, όπως η ενδομητρίωση, ο καρκίνος του προστάτη και ο καρκίνος του μαστού, είναι το αποτέλεσμα της μεθόδου που ανέπτυξαν γιατροί, βιολόγοι και χημικοί, με επικεφαλής τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Μιχάλη Κουτσιλιέρη. «Η μέθοδός μας μπορεί να ανιχνεύει αξιόπιστα μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη στο αίμα, η οποία είναι ο κοινός “παρονομαστής” σε όλες αυτές τις παθήσεις και επομένως στην περίπτωσή τους μπορεί να αξιοποιηθεί ως βιοδείκτης για την ανίχνευσή της», επισημαίνει ο βιολόγος Γιώργος Βασιλάκος, μέλος της ομάδας.

Μιχάλης Κουτσιλιέρης, Γιώργος Βασιλάκος, Κωνσταντίνος Ψαρρός, Αναστάσιος Φιλίππου

 

WatchAngel
Ενα βραχιόλι που μετράει την πίεση

Επιστήμονες από το Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας στο Ηράκλειο της Κρήτης σχεδιάζουν να αναπτύξουν το πρώτο «έξυπνο» βραχιόλι στον κόσμο που θα καταγράφει και την αρτηριακή πίεση, εκτός από βιομετρικά δεδομένα, όπως τους καρδιακούς παλμούς και τη θερμοκρασία, που μετρούν τα wearable γκάτζετ τα οποία κυκλοφορούν ήδη στην αγορά. «Αυτός είναι ο λόγος που το βραχιόλι μας θα προορίζεται περισσότερο για ηλικιωμένους και άτομα με ασθένειες οι οποίες σχετίζονται με την αρτηριακή πίεση. Ετσι, όταν “αντιληφθεί” πως κάτι δεν πάει καλά, θα τους ενημερώνει στο smartphone τους και θα ειδοποιεί τον γιατρό ή κάποιον συγγενή τους», αναφέρει ο δρ Βαγγέλης Σακκαλής από την ομάδα.

Βαγγέλης Σακκαλής, Γιάννης Ζαχαράκης, Γεώργιος Χριστοδουλάκης, Εμμανουήλ Σπανάκης, Ματθαίος Πεδιαδίτης

 

Ελληνική Tράπεζα Οφθαλμών «Γρηγόρης Γεωργαρίου»
Λιγότερες εισαγωγές μοσχευμάτων κερατοειδούς

Από τις περίπου 400 χειρουργικές μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στη χώρα μας, μόλις το 5% καλύπτεται από δωρητές οργάνων στην Ελλάδα, ενώ το υπόλοιπο γίνεται με μοσχεύματα που αγοράζονται από το εξωτερικό. Στον αντίποδα, μέσα σε έναν μόλις χρόνο λειτουργίας, το σχέδιο της Ελληνικής Tράπεζας Οφθαλμών «Γρηγόρης Γεωργαρίου» είναι να μειωθούν οι εισαγωγές κατά 95%, περιορίζοντας έτσι κατά 50% και το κόστος για το σύστημα υγείας. «Ο λόγος είναι πως θα ακολουθήσουμε τη λογική που εδώ και δεκαετίες ισχύει στο εξωτερικό, όπου συλλέγονται μοσχεύματα κερατοειδούς έως και 24 ώρες μετά το θάνατο, και όχι μόνο από δωρητές που είναι κλινικά νεκροί, όπως γίνεται σήμερα», σημειώνει ο Αναστάσιος Χαρώνης, χειρουργός οφθαλμίατρος και από τους ιδρυτές της μη κερδοσκοπικής εταιρείας που έχει συστηθεί για τη δημιουργία της Τράπεζας.

Αναστάσιος Χαρώνης, Μίλτος Μπαλίδης, Βασίλης Λιαράκος, Μιχαήλ Τσάτσος, Φωτεινή-Εφη Τσιλιμπάρη, Βασίλειος Διακόνης, Σωτηρία Πάλιουρα, Κώστας Καράμπατσας

 

Η απόρριψη μοσχευμάτων και η παροξυσμική νυχτερινή αιμοσφαιρινουρία, μια σπάνια αλλά θανατηφόρα ασθένεια, είναι οι πρώτες εφαρμογές που σχεδιάζει η εταιρεία Amyndas Φαρμακευτικά για το φάρμακο το οποίο έχει στα σκαριά. «Αυτό που συμβαίνει και στις δύο περιπτώσεις είναι πως ενεργοποιείται, χωρίς να είναι επιθυμητό, ένας μηχανισμός φυσικής άμυνας του οργανισμού, ο οποίος αποτελείται από ένα σύστημα περίπου 50 πρωτεϊνών. Επομένως, σκοπός μας είναι να μπλοκάρουμε την ενεργοποίησή του», αναφέρει η κ. Δέσποινα Γιανκοπούλου από την εταιρεία. Η παρασκευή του φαρμάκου βασίζεται σε τεχνολογία που έχει αναπτύξει ο δρ Ιωάννης Λάμπρης, καθηγητής Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και ιδρυτής της Amyndas Φαρμακευτικά.

Ιωάννης Λάμπρης, Δέσποινα Γιανκοπούλου

 

OncoGen
Στοχευμένες αντικαρκινικές θεραπείες

Η διάγνωση του καρκίνου σε πιο πρώιμα στάδια αλλά και οι «στοχευμένες» θεραπείες που θα «σκοτώνουν» τα καρκινικά κύτταρα, χωρίς να επηρεάζουν τον υπόλοιπο οργανισμό, είναι οι δύο στόχοι της start-up εταιρείας OncoGen. Η OncoGen παράγει μονοκλωνικά αντισώματα, βιομόρια τα οποία μπορούν να αναγνωρίζουν τους όγκους. «Μέχρι σήμερα, ωστόσο, κανένα εμπορικά διαθέσιμο αντίσωμα δεν καταλήγει αποκλειστικά στους καρκινικούς ιστούς ούτε έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύσει μικρές συγκεντρώσεις καρκινικών κυττάρων. Δύο μειονεκτήματα τα οποία λύνει η βελτιωμένη τεχνολογία που έχουμε αναπτύξει για τη δημιουργία τους», επισημαίνει ο κ. Δημήτρης Βασιλάκος, μοριακός βιολόγος και ιδρυτής της start-up.

Δημήτρης Βασιλάκος

 

Proteomarkers Biotech
Καλύτερος προγεννητικός έλεγχος

Σχεδόν έτοιμα για κυκλοφορία στην αγορά, στην περίπτωση που βρεθεί χρηματοδότηση, είναι τα διαγνωστικά κιτ προγεννητικού ελέγχου που έχει αναπτύξει ο δρ Γιώργος Τσάγκαρης με τον συνεργάτη του Θανάση Αναγνωστόπουλο, ερευνητές στο Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών. «Συγκριτικά με τις υπάρχουσες εξετάσεις, οι δύο καινοτομίες μας είναι πως για πρώτη φορά θα ανιχνεύονται συγκεκριμένες πρωτεΐνες στο αίμα, χρησιμοποιώντας μάλιστα μια τεχνολογία αιχμής για την ανίχνευση. Ετσι, παίρνοντας ένα μικρό δείγμα αίματος από την έγκυο, θα ελέγχεται η υγεία του εμβρύου και η πορεία της κύησης σε μικρότερο χρόνο και κόστος, αλλά και με μεγαλύτερη αξιοπιστία απ’ ό,τι σήμερα», τονίζει ο δρ Τσάγκαρης.

Γιώργος Τσάγκαρης, Θανάσης Αναγνωστόπουλος

 

MOL-THER
Μοριακή θεραπεία της μεσογειακής αναιμίας

Στη γονιδιακή θεραπεία η “φαρμακευτική” ουσία είναι το DNA, το οποίο “πακετάρεται” σε έναν φορέα για να διευκολυνθεί η εισαγωγή του στα κύτταρα του ασθενούς», λέει η δρ Ελένη Πανανικολάου, ερευνήτρια στο Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών και μέλος της MOL-THER, της πρώτης ελληνικής επιστημονικής ομάδας που δημιούργησε φορείς για τη γονιδιακή θεραπεία της μεσογειακής αναιμίας, από την οποία στη χώρα μας πάσχουν 4.500 άνθρωποι. «Εχουμε δοκιμάσει ήδη τους φορείς σε πειράματα στο εργαστήριο και δοκιμές σε πειραματόζωα, με αρκετά ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Αν εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση, το επόμενο βήμα είναι να προχωρήσουμε σε κλινικές μελέτες», συμπληρώνει.

Ελένη Πανανικολάου, Εκάτη Δρακοπούλου, Μαρία Δ. Γεωργομανώλη, Νίκος Ανάγνου

 

Dermasense
Υπερόπλο για διαγνώσεις δερματικών παθήσεων

Ενα καινούργιο διαγνωστικό «όπλο» για τους δερματολόγους σε όλο τον κόσμο ανέπτυξαν Ελληνες μηχανολόγοι μηχανικοί, προγραμματιστές και ειδικοί στη δερματολογία. Οι επιστήμονες δημιούργησαν το Dermasense, ένα εργαλείο άμεσης, μη παρεμβατικής δερματολογικής σάρωσης, το οποίο μετράει την ηλεκτρική αντίσταση της περιοχής που εξετάζεται, για να δώσει μια ένδειξη για το αν οι ιστοί της είναι υγιείς ή όχι. Ετσι, εκτός από τη μεγεθυμένη οπτική εικόνα της περιοχής, την οποία παρέχουν σήμερα στον γιατρό το δερματοσκόπιο και η ψηφιακή κάμερα, στο μέλλον θα μπορεί να βασίσει τη διάγνωσή του και στο Dermasense. «Το εργαλείο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλες τις δερματικές παθήσεις, ενώ επίσης θα βοηθά τον δερματολόγο να κρίνει καλύτερα αν ένα “ύποπτο” σημάδι μπορεί να είναι μελάνωμα, ώστε να προχωρήσει σε βιοψία», επισημαίνει η μηχανικός Ιρένα Κιρσανίδου, η οποία συμμετείχε στην ανάπτυξή του.

Ιρένα Κιρσανίδου, Ελισάβετ Λαζαρίδου, Αλέξανδρος Ασταράς, Χρυσοβαλάντης Κορφίτης, Χριστίνα Κεμανετζή, Αλέξανδρος Ζόγκας, Πάνος Καρτσίδης

 

miStem
Θεραπεία Πάρκινσον στα «μέτρα» του ασθενούς

Μια μέθοδο για την αντιμετώπιση του Πάρκινσον έχουν αναπτύξει ερευνητές από το ινστιτούτο Παστέρ, η οποία θα επιτρέπει για κάθε ασθενή να βρεθούν εκείνα τα φάρμακα που είναι πιο αποτελεσματικά στην περίπτωσή του. «Παίρνοντας δερματικά κύτταρα από τον ασθενή και αφού πρώτα “μηδενίσουμε” το βιολογικό τους “ρολόι”, για να τα μετατρέψουμε σε επαγόμενα βλαστοκύτταρα, δημιουργούμε στο εργαστήριο ένα “μοντέλο” των νευρώνων που πλήττονται από τη νόσο. Από τη στιγμή που οι νευρώνες φτιάχνονται από το δικό του βιολογικό υλικό, σε αυτό το “μοντέλο” θα μπορεί να ελεγχθεί ποια ουσία έχει την καλύτερη δράση, πριν χορηγηθεί», λέει η δρ Ρεβέκκα Μάτσα, μέλος της ομάδας.  

Ρεβέκκα Μάτσα, Ουρανία Ζυγογιάννη, Κανέλλα Προδρομίδου, Νάσια Αντωνίου, Κωνσταντίνος Τσιόρας, Γεωργία Κουρούπη, Era Taoufik, Μαρία Γαϊτάνου, Φλωρεντία Παπαστεφανάκη

 

MeR Lab
«Καλλιεργώντας» συμβατά αγγειακά μοσχεύματα

Μια πρωτοποριακή λύση για τις καρδιακές παθήσεις ετοιμάζει η ομάδα MeR Lab, με σκοπό να δημιουργούνται αγγειακά μοσχεύματα από βιολογικό υλικό του ίδιου του ασθενούς. Η ομάδα χρησιμοποιεί αγγεία από ομφάλιους λώρους νεογνών, από τα οποία αφαιρεί όλα τα κύτταρα, ώστε να μείνει μόνο η «σκαλωσιά» των αγγείων. «Ενα ενδεχόμενο είναι να καλλιεργούμε στο εργαστήριο κύτταρα του ασθενούς πάνω σε ένα τέτοιο “ικρίωμα”, ώστε να δημιουργούμε ένα αγγείο έτοιμο για μεταμόσχευση. Αλλη επιλογή είναι να τοποθετηθεί η “σκαλωσιά” στο σημείο όπου υπάρχει το πρόβλημα, ώστε ο οργανισμός να την καλύψει στη συνέχεια με κύτταρα», σημειώνει ο δρ Στάθης Μιχαλόπουλος, βιολόγος και μέλος της MeR Lab. Σε κάθε περίπτωση, το μόσχευμα που θα προκύψει θα είναι απόλυτα βιοσυμβατό.

Μιχάλης Κατσιμπούλας, Στάθης Μιχαλόπουλος, Σωτήριος Κορώσης, Γιάννης Κακίσης

 

kathimerini.gr

 

Στο πλαίσιο αυτό προσωρινά έκτακτα μέτρα προστασίας αναμένεται να ανακοινώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το άκρως μεταδοτικό στέλεχος H5N8 της γρίπης των πτηνών που έχει εμφανιστεί στην Ολλανδία.

 

Να σημειωθεί ότι το στέλεχος Η5Ν1 της γρίπης των πτηνών έχει προκαλέσει από την εμφάνισή του το 2003 περισσότερους από 400 θανάτους κυρίως στη νοτιοανατολική Ασία. Ένα νέο στέλεχος, το H7N9, έχει σκοτώσει περισσότερους από 170 ανθρώπους από την εμφάνισή του το 2013.
Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ υπάρχουν τρείς τύποι ιού γρίπης ο Α, ο Β και ο C, από τους οποίους οι ιοί A και Β προκαλούν τις εποχικές εξάρσεις της γρίπης, και είναι αυτοί που συνήθως προσβάλουν τον άνθρωπο.
 
Οι ιοί γρίπης τύπου Α διακρίνονται σε υπότυπους με βάση τις πρωτεΐνες της επιφάνειας τους:
 
αιμαγλουτινίνη (Η) και νευραμινιδάση (Ν). Μέχρι σήμερα είναι γνωστοί 16 υπότυποι με βάση την αιμαγλουτινίνη (H1-16) και 9 υπότυποι με βάση την νευραμινιδάση (Ν1-9), με διάφορους συνδυασμούς των δύο αυτών πρωτεϊνών.
 
Οι περισσότεροι ιοί γρίπης Α(Η7) έχουν αναγνωριστεί σε όλο τον κόσμο σε άγρια πτηνά και σε πουλερικά.
 
Στον άνθρωπο είναι ασυνήθιστη η λοίμωξη από το στέλεχος Α(Η7), έχουν όμως διαπιστωθεί κατά το παρελθόν περιστατικά λοίμωξης ανθρώπων από Α(H7N2), Α(H7N3) και Α(H7N7), κυρίως κατά την διάρκεια επιδημιών σε πτηνοτροφεία σε άτομα που είχαν άμεση επαφή με άρρωστα πτηνά.
 
Το στέλεχος Α(Η7Ν9) είχε απομονωθεί στο παρελθόν μόνο σε πουλιά και είχαν αναφερθεί επιδημίες
πτηνών στην Ολλανδία, την Ιαπωνία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
 
Τα πρόσφατα κρούσματα γρίπης των πτηνών σε ανθρώπους στην Κίνα αποτελούν την πρώτη αναφορά λοίμωξης από ιό γρίπης Α(H7N9) στον άνθρωπο.
 
Ποια είναι τα κυριότερα συμπτώματα της λοίμωξης από τον ιό γρίπης A(H7N9) στον άνθρωπο;
 
Με βάση τα κρούσματα που έχουν αναγνωριστεί μέχρι σήμερα, η λοίμωξη από τον ιό της γρίπης Α(Η7Ν9) εκδηλώνεται με σοβαρή πνευμονία. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα και δύσπνοια.
 
 
Ποιες πληροφορίες υπάρχουν σχετικά με κρούσματα λοίμωξης από ιούς γρίπης Η7 σε ανθρώπους στο παρελθόν;
 
Από το 1996 έως το 2012, κρούσματα λοίμωξης από ιούς γρίπης Α/Η7 (H7N2, H7N3 και H7N7) σε
ανθρώπους αναφέρθηκαν από την Ολλανδία, την Ιταλία, τον Καναδά, τις ΗΠΑ, το Μεξικό και το Ηνωμένο Βασίλειο. Για τα περισσότερα από αυτά υπήρχε σύνδεση με αντίστοιχες επιδημίες στα πτηνά.
 
Πώς μπορεί να προληφθεί η λοίμωξη από τον ιό της γρίπης Α(H7N9);
 
Παρά το γεγονός ότι τόσο η πηγή της μόλυνσης όσο και ο τρόπος μετάδοσης δεν είναι ακόμα σαφής, θα ήταν φρόνιμο να ακολουθούνται οι βασικές πρακτικές υγιεινής προκειμένου να αποφευχθεί η λοίμωξη.
Αυτές περιλαμβάνουν την υγιεινή των χεριών και την αναπνευστική υγιεινή καθώς και μέτρα ασφάλειας
των τροφίμων και συγκεκριμένα:
 
Υγιεινή χεριών:
 
Πλένετε τα χέρια σας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την προετοιμασία της τροφής, πριν από το
γεύμα, μετά τη χρήση της τουαλέτας, μετά το χειρισμό ζώων ή ζωϊκών αποβλήτων, όταν είναι λερωμένα και όταν φροντίζετε στο σπίτι κάποιον που είναι ασθενής.
 
Η υγιεινή των χεριών προλαμβάνει επίσης τη μετάδοση λοιμώξεων σε σας (μέσω αγγίγματος μολυσμένων επιφανειών) και προκειμένου για τα νοσοκομεία τη μετάδοση λοιμώξεων σε ασθενείς, επαγγελματίες υγείας και άλλους.
 
Πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και άφθονο νερό όταν είναι εμφανώς λερωμένα. Εάν δεν είναι εμφανώς λερωμένα, μπορείτε να τα πλύνετε με σαπούνι και νερό ή να χρησιμοποιήστε κάποιο αλκοολούχο καθαριστικό χειρών.
 
Υγιεινή του Αναπνευστικού:
 
Καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας με απλή ιατρική μάσκα, μαντήλι, το μανίκι σας ή τον λυγισμένο  αγκώνα σας όταν βήχετε ή φταρνίζεστε. Πετάξτε το χρησιμοποιημένο μαντήλι σε κλειστό κάδο αμέσως  μετά τη χρήση. Εφαρμόστε τα μέτρα υγιεινής των χεριών μετά από κάθε επαφή με εκκρίματα του αναπνευστικού.
 
Είναι ασφαλής η κατανάλωση κρέατος, π.χ. χοιρινού ή προϊόντων από χοιρινό;
 
Παρότι δε γνωρίζουμε ακόμη τον τρόπο μετάδοσης, θα ήταν φρόνιμο να τηρούμε τις βασικές αρχές
υγιεινής και ασφάλειας κατά τη παρασκευή των τροφών, δηλαδή:
 
Άρρωστα ζώα δε θα πρέπει να καταναλώνονται. Κατά τα άλλα, είναι ασφαλής η κατανάλωση  κατάλληλα προετοιμασμένου και μαγειρευμένου κρέατος. Οι ιοί της γρίπης αδρανοποιούνται σε  υψηλές θερμοκρασίες. Έτσι, οι θερμοκρασίες που ενδείκνυται να χρησιμοποιούνται κατά το μαγείρεμα (ώστε η θερμοκρασία της τροφής να φθάνει τους 70 ˚C σε όλα τα σημεία και να μην υπάρχουν ροζ περιοχές στο εσωτερικό) σκοτώνουν τον ιό.
 
Σε περιοχές που σημειώνονται επιδημίες, προϊόντα κρέατος μπορούν να καταναλωθούν με  ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση ότι μαγειρεύονται επαρκώς και ότι ακολουθούνται οι ορθές  πρακτικές κατά το χειρισμό τους.
 
Η κατανάλωση ωμού κρέατος είναι πρακτική υψηλού κινδύνου και πρέπει να αποθαρρύνεται.
Διατηρείτε πάντα το ωμό κρέας ξεχωριστά από ήδη μαγειρευμένες ή έτοιμες προς κατανάλωση τροφές για να αποφύγετε την επιμόλυνση.
 
Χρησιμοποιείστε διαφορετική επιφάνεια και μαχαίρι για τον τεμαχισμό ωμού κρέατος. Μη  χρησιμοποιείτε για τον τεμαχισμό ωμού κρέατος την ίδια επιφάνεια κοπής και το ίδιο μαχαίρι που  χρησιμοποιείτε για τα υπόλοιπα τρόφιμα.
 
Μη χειρίζεστε ωμές και μαγειρευμένες τροφές πριν πλύνετε τα χέρια σας εν τω μεταξύ και μην  τοποθετείτε ψημένο κρέας πίσω στο πιάτο ή την επιφάνεια όπου βρισκόταν πριν από το μαγείρεμα. Μη χρησιμοποιείτε ωμά ή μη επαρκώς βρασμένα αυγά σε παρασκευάσματα τα οποία δεν πρόκειται να υποστούν θερμική επεξεργασία ή μαγείρεμα.
 
Μετά από επαφή με ωμό κρέας, πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό. Πλύνετε και απολυμάνετε όλες τις επιφάνειες και τα σκεύη που έχουν έρθει σε επαφή με ωμό κρέας.
Υπάρχει εμβόλιο για τον ιό της γρίπης A(H7N9);
 
Δεν υπάρχει προς το παρόν εμβόλιο για την πρόληψη της λοίμωξης από τον ιό της γρίπης A(H7N9).
Παρόλα αυτά, έχουν ήδη απομονωθεί και χαρακτηριστεί γενετικά, ιοί από τα αρχικά κρούσματα. Το πρώτο βήμα για την ανάπτυξη ενός εμβολίου είναι η επιλογή των στελεχών που θα μπορούσαν να  συμπεριληφθούν στο εμβόλιο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) σε συνεργασία με άλλους φορείς, πραγματοποιεί γενετικό χαρακτηρισμό των ιών γρίπης A(H7N9) που απομονώνονται, με σκοπό την
αναγνώριση του καλύτερου υποψήφιου στελέχους. Αυτοί οι υποψήφιοι ιοί μπορεί να χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια για την παρασκευή εμβολίου, εάν αυτό κριθεί απαραίτητο.
 
Υπάρχει θεραπεία για τη λοίμωξη από ιό γρίπης A(H7N9);
 
Ο εργαστηριακός έλεγχος που πραγματοποιήθηκε στην Κίνα έχει δείξει ότι οι ιοί της γρίπης Α(H7N9) από τα μέχρι τώρα κρούσματα είναι ευαίσθητοι στα αντιγριπικά φάρμακα της κατηγορίας των αναστολέων νευραμινιδάσης (οσελταμιβίρη και ζαναμιβίρη). Όταν τα φάρμακα αυτά δίδονται έγκαιρα στην πορεία της νόσου, έχει φανεί ότι είναι αποτελεσματικά τόσο έναντι της εποχικής γρίπης όσο και έναντι της γρίπης από τον ιό A(H5N1). Παρόλα αυτά, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει καθόλου εμπειρία από τη χρήση αυτών των φαρμάκων για τη θεραπεία της λοίμωξης από ιό Α(Η7Ν9).
 
Κινδυνεύει ο γενικός πληθυσμός από τον ιό της γρίπης Α(H7N9);
 
Δεν γνωρίζουμε ακόμη αρκετά για αυτές τις λοιμώξεις, ώστε να μπορούμε να καθορίσουμε εάν υπάρχει σημαντικός κίνδυνος διασποράς τους στην κοινότητα. Η διερεύνηση αυτής της πιθανότητας είναι το αντικείμενο των επιδημιολογικών ερευνών που είναι αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη.
 
Κινδυνεύουν οι επαγγελματίες υγείας από τον ιό της γρίπης Α(H7N9);
 
Οι επαγγελματίες υγείας έρχονται συχνά σε επαφή με ασθενείς που πάσχουν από μεταδοτικά νοσήματα.
 
Συνεπώς, ο ΠΟΥ συνιστά συστηματική εφαρμογή των μέτρων πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων κατά την περίθαλψη ασθενών, καθώς και τη στενή παρακολούθηση της κατάστασης υγείας των επαγγελματιών υγείας. Εκτός από τη λήψη των βασικών προφυλάξεων, οι επαγγελματίες υγείας που φροντίζουν ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα γρίπης Α(Η7Ν9) θα πρέπει να λαμβάνουν επιπλέον προφυλάξεις μετάδοσης μέσω σταγονιδίων.
 
Υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης πανδημίας από αυτόν τον ιό;
 
Οποιοσδήποτε ιός γρίπης που προέρχεται από τα ζώα και αναπτύσσει την ικανότητα να μολύνει τον άνθρωπο αποτελεί θεωρητικά κίνδυνο πρόκλησης πανδημίας. Παρόλα αυτά, δεν είναι γνωστό εάν ο ιός της γρίπης Α(Η7Ν9) μπορεί πραγματικά να προκαλέσει νέα πανδημία γρίπης.

 

iatropedia.gr

 

Η Google το φαντάστηκε. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικανικός κολοσσός ανακοίνωσε πως έχει ξεκινήσει να αναπτύσσει ένα χάπι με μαγνητικά σωματίδια, περίπου 10.000 φορές μικρότερα από το πλάτος μιας ανθρώπινης τρίχας, τα οποία θα είναι σε θέση ανιχνεύουν μεταβολές στα βιοχημικά συσταστικά του αίματος – μεταβολές «ύποπτες» για ασθένειες όπως ο καρκίνος. Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίτιδια θα επικοινωνούν με ένα ηλεκτρονικό βραχιόλι και θα προειδοποιούν, σύμφωνα με την Google, για πιθανά εγκεφαλικά ή καρδιακά επεισόδια και άλλες σοβαρές απειλές για την υγεία.

 

Τι λένε οι ειδικοί

Γιατί το χάπι αυτό μπορεί να φέρει πραγματική επαναστάση στον τομέα της προλήψης; Πέρα από το γεγονός πως μπορεί να σώσει εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο, η εξοικονόμηση που θα προκύψει στις δαπάνες υγείας των κρατικών προϋπολογισμών είναι τεράστια. Μόνο στις ΗΠΑ το συνολικό ιατρικό κόστος του καρκίνου έφταναν το 2010 τα 126 δισ. δολάρια, ενώ η ετήσια παγκόσμια οικονομική επίπτωση των καρκίνων υπολογίζεται πως έχει ξεπεράσει κατά πολύ το 1 τρισ., καθιστώντας τον καρκίνο την πιο ακριβή νόσο παγκοσμίως.

 

«Η εφαρμογή της νανοτεχνολογίας και της 24ωρης καταγραφής βιοδεικτών φαίνεται να αποτελεί το επόμενο βήμα της ιατρικής έρευνας», σημειώνει στο «Κ» ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λιπιδολογίας, Δημήτρης Ρίχτερ. «Εξαιρετικά ενδιαφέρον θα ήταν να μπορούμε να διαγνώσουμε νόσους με ακρίβεια, να γνωρίζουμε την πρόγνωσή τους, εάν δεν παρέμβουμε, αλλά και να έχουμε αποτελεσματικές δυνατότητες παρέμβασης που να βελτιώνουν την επιβίωση του ασθενούς. Για να φτάσουμε στο σημείο αυτό, θα χρειαστούμε, στην καλύτερη περίπτωση, αρκετά έτη, όμως η κατευθυνση της έρευνας είναι ολοένα και εντατικότερη προς αυτή την κατεύθυνση και το μέλλον, είτε θέλουμε είτε όχι, θα είναι ολοένα και βιοτεχνολογικότερο», συμπληρώνει.

 

Τεράστιο κόστος

Την ίδια στιγμή, τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες.

 

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, κάθε χρόνο περίπου 17,3 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από καρδιαγγειακές παθήσεις, αριθμός που αποτελεί πάνω από το 30% της παγκόσμιας θνησιμότητας, έως το 2025 οι θάνατοι εκτιμάται οτι θα φτάσουν τα 25 εκατομμύρια. Ειδικότερα στην Ελλάδα, το συνολικό κόστος από τα καρδιαγγειακά νοσήματα προσεγγίζει τα 2,4 δισ. ευρώ ετησίως. Και δεν μιλάμε μόνο για το άμεσο κόστος της θεραπείας και της νοσηλείας, αλλά για το έμμεσο κόστος από την απώλεια χιλιάδων ωρών εργασίας, το οποίο μπορεί να είναι ακόμη και υπερδιπλάσιο από το άμεσο. Σύμφωνα με τους ερευνητές της Google, αν το χάπι «προλάβει» ακόμα και ένα μικρό ποσοστό εκδήλωσης νεοπλασιών ή καρδιακών επεισοδίων, η εξοικονόμηση για τα δημόσια συστήματα υγείας θα είναι σωτήρια.

 

Ο επικεφαλής του βρετανικού Ιστιτούτου για την Έρευνα του Καρκίνου, καθηγητής Paul Workman, τόνισε, μάλιστα, στο BBC News ότι η ανάγκη για πρόληψη είναι άμεση. «Με έγκαιρη διάγνωση μπορούμε να επέμβουμε νωρίς, είτε με αλλαγές στον τρόπο ζωής είτε με θεραπεία. Πόσα από αυτή την πρόταση είναι πραγματικότητα ή όνειρο είναι αδύνατο να το πούμε τώρα. Είναι ένα γοητευτικό σχέδιο που πρέπει να γίνει πράξη», σημείωσε.

Τα εμπόδια

Μπορεί να το χάπι της Google να αποτελέσει το επόμενο τεχνολογικό θαύμα στον τομέα της υγείας, δεν λείπουν όμως και οι δυσκολίες. Οι βιοχημικές εξετάσεις δίνουν συχνά «ψευδώς θετικά» αποτελέσματα που θα ανησυχούσαν χωρίς λόγο τους χρήστες. Ένα άλλο θέμα είναι η προστασία των προσωπικών δεδομένων, καθώς οι μετρήσεις του ηλεκτρονικού βραχιολιού θα πρέπει να αποθηκεύονται στο Διαδίκτυο μέχρι να αξιολογηθούν από το γιατρό.

 

Πάντως, η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο. Η Google σήμερα δεν έχει ανακαλύψει πόσα νανοσωματίδια θα πρέπει να υπάρξουν για να καταστεί αποτελεσματικό το σύστημα της ανίχνευσης, ενώ, παράλληλα, οι ερευνητές θα πρέπει να αναπτύξουν επιστρώσεις για τα σωματίδια που θα τα βοηθούν να προσδεθούν στα ανθρώπινα κύτταρα και να εντοπίζουν τα προβλήματα.

 

Η Google θα χρειαστεί τουλάχιστον πέντε έως επτά χρόνια μέχρι το χάπι να εγκριθεί να χρησιμοποιείται από τους γιατρούς, δήλωσε ο Sam Gambhir, πρόεδρος του τομέα της ακτινολογίας της Ιατρικής Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ.

 

Πώς θα λειτουργεί

«Ουσιαστικά η ιδέα είναι απλή: Απλώς καταπιείτε ένα χάπι με τα νανοσωματίδια, τα οποία φέρουν αντισώματα ή μόρια που ανιχνεύουν άλλα μόρια», εξηγεί ο Andrew Conrad, μοριακός βιολόγος και επικεφαλής της Google X, της ερευνητικής υπηρεσίας της Google.

 

Η παρουσία επικίνδυνων κυττάρων θα γίνεται αντιληπτή όταν το ηλεκτρονικό βραχιόλι ενεργοποιεί έναν μαγνήτη για να συγκεντρώσει όλα τα μεταλλικά νανοσωματίδια στα αγγεία του καρπού.Το σύστημα θα καταγράφει ακόμα και αμυδρές μεταβολές στα βιοχημικά συσταστικά του αίματος, οι οποίες προειδοποιούν για επικείμενα προβλήματα υγείας. Στη συνέχεια το βραχιολάκι θα μπορεί να καταγράφει μέσα στην ημέρα ενδείξεις από τα νανοσωματίδια.

 

Τα νανοσωματίδια που οραματίζεται η εταιρεία θα μπορούσαν θεωρητικά να προσφέρουν 24ωρη παρακολούθηση των βιοχημικών αλλαγών στο αίμα – μια σημαντική πρόοδος σε σχέση με τις σημερινές ιατρικές εξετάσεις, οι οποίες δείχνουν ποια είναι η κατάσταση του οργανισμού μια συγκεκριμένη στιγμή.

capital.gr