«Το παιδί Νίκο; Πού είναι ο Πέτρος μου; Είχα αργήσει να ανέβω στο σπίτι γιατί είχα συναντήσει έναν φίλο μου κάτω από την πολυκατοικία και μου έλεγε τα άσχημα νέα.
Η μάνα μου κατέβηκε τρέχοντας από τις σκάλες, ήταν άσπρη σαν το πανί και με έσφιξε στην αγκαλιά της όσο ποτέ άλλοτε. Έκανα χρόνια να την πείσω να ξαναπάω στο γήπεδο».
Γράφει ο Μιχάλης Μαρδάς
Ο Πέτρος ήταν τυχερός, όμως εκείνο το τραγικό απόγευμα, της 8ης Φεβρουαρίου του 1981, 21 άλλα παιδιά έπεφταν μέσα στην θύρα 7 θύματα της μεγαλύτερης τραγωδίας που έχει ζήσει η Ελλάδα στα γήπεδα.
37 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το έγκλημα που ποτέ δεν τιμωρήθηκε! 37 χρόνια από την ημέρα που ο θρίαμβος μετατράπηκε σε θρήνο και από όταν το «Θρύλε Θεέ μου Ολυμπιακέ» θα συνοδεύεται αιώνια από το σπαρακτικό «Αδέρφια, ζείτε εσείς μας οδηγείτε».
Ο Πέτρος είναι σήμερα 46 ετών και όσες φορές και αν έχουμε συζητήσει για το συγκεκριμένο θέμα πάντα είναι κουμπωμένος και λέει ελάχιστα πράγματα. Από τότε κάθε χρόνο δίνει το παρών στο ετήσιο μνημόσυνο που κάνει ο Ολυμπιακός για τα θύματα της θύρας 7 και βροντοφωνάζει και αυτός το… Αθάνατος σε κάθε όνομα που ακούγεται. Δεν θέλει όμως να μιλάει, θα ήθελε και να μην θυμάται αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει όσα χρόνια και αν περάσουν…
Τον ξαναρωτήσαμε για εκείνο το απόγευμα και το πότε κατάλαβε το τι είχε συμβεί: «Πριν φτάσω στο σπίτι μου στην Καλλιθέα δεν ήξερα τίποτα. Ούτε εγώ, ούτε και ο πατέρας μου που είχαμε πάει μαζί στο γήπεδο δεν καταλάβαμε ότι συνέβαινε κάτι κακό. Γυρνούσαμε στο σπίτι με τα πόδια και βλέπαμε κάποια ασθενοφόρα αλλά δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε το τι είχε γίνει. Οταν έφτασα μου το είπε ένας φίλος μου τι έγινε γιατί είχαν ξεκινήσει και το έλεγαν στα ραδιόφωνα. Ενοιωσα σαν χαμένος. Η μάνα μου με είχε αγκαλιά και έκλαιγε και αυτή την εικόνα δεν πρόκειται αν την ξεχάσω ποτέ. Δεν θέλω να μιλάω πολύ για αυτό αν και ποτέ δεν το έχω βγάλει από το μυαλό μου. Αυτό το κακό να μην ξαναγίνει ποτέ».
Δεν είχε όρεξη για περισσότερα λόγια! Δεν είπε καν ότι μπορεί να μην χάνει κανένα παιχνίδι του Ολυμπιακού όλο τον χρόνο εκτός από τα ντέρμπι με την ΑΕΚ. Ποτέ από εκείνη την ημέρα δεν έχει πάει στο γήπεδο, δεν έχει ανοίξει τηλεόραση ή ραδιόφωνο όταν παίζουν οι δύο ομάδες. Ποτέ, όχι γιατί δεν θέλει αλλά γιατί πάντα έχει τον φόβο ότι μπορεί να ξανασυμβεί το κακό.
Το ντέρμπι, ο θρίαμβος και η συμφορά
Η 8η Φεβρουαρίου του 1981 ήταν μία ηλιόλουστη ημέρα και το ραντεβού όλων είχε δοθεί από νωρίς στο γήπεδο Καραϊσκάκη καθώς στις 15:15 θα άρχιζε το μεγάλο ντέρμπι του Ολυμπιακού με την ΑΕΚ. Ηταν η 20η αγωνιστική του πρωταθλήματος και οι Σαργκάνης, Κυράστας, Βαμβακούλας, Παπαδόπουλος, Νοβοσέλατς, Κουσουλάκης, Περσίας, Νικολούδης, Αναστόπουλος, Ορφανός και Γαλάκος όταν μπήκαν στο γήπεδο γνώρισαν την αποθέωση από τον κόσμο που είχε κατακλύσει το φαληρικό γήπεδο.
Και το πάρτι μόλις είχε αρχίσει: 1-0 ο Γαλάκος, 2-0 ο Γαλάκος, 3-0 ο Κουσουλάκης, 4-0 ο Ορφανός, 5-0 ο Βαμβακούλας, 6-0 ο Γαλάκος. Ολυμπιακός-ΑΕΚ 6-0 και ο κόσμος παραληρούσε στις εξέδρες. Το «Ολυμπιακός, Ολυμπιακός, ακούγονταν σε όλο τον Πειραιά και τίποτα δεν φανέρωνε το καρτέρι που είχε στήσει ο… χάρος.
Λίγο πριν τελειώσει ο αγώνας πολλοί οπαδοί από αυτούς που ήταν στην θύρα 7 σηκώθηκαν από την θέση τους και θέλησαν να τρέξουν έξω από το γήπεδο για να πάνε κοντά στα ινδάλματά τους και να τους αποθεώσουν για το κατόρθωμά τους. Αυτή ήταν και η μοιραία απόφαση.
Κάποιος από όλους αυτούς που έτρεχαν χαρούμενοι, πάτησε κάποιο μαξιλαράκι και γλίστρησε στα σκαλοπάτια που οδηγούσαν στην έξοδο. Το καταραμένο τουρνικέ ήταν στην θέση του ενώ θα έπρεπε να είχε αφαιρεθεί και η πόρτα κατά άλλους ήταν κλειστή και κατά άλλους μισόκλειστη. Τα σκαλιά γλιστρούσαν, ο ένας έπεφτε πάνω στον άλλον και κανείς δεν μπορούσε να συγκρατηθεί. Στο τέλος της σκάλας ποδοπατημένοι άνθρωποι, στην αρχή της πολλοί άλλοι που χωρίς να ξέρουν τι είχε συμβεί έσπρωχναν για να κατέβουν.
Το έγκλημα που έμεινε ατιμώρητο
37 χρόνια μετά και το έγκλημα παραμένει ατιμώρητο! 37 χρόνια μετά και τα γιατί των οικογενειών ακούγονται σαν μαχαιριά στην καρδιά αλλά κανείς δεν δίνει πειστικές απαντήσεις. 37 χρόνια μετά, αλλά κανείς δεν ξέχασε και κάθε χρόνο τέτοια ημέρα ο μόνιμος πόνος και το πένθος των συγγενών συγκλονίζει και όλους τους άλλους που μπορεί να μην θρηνούν για δικό τους άνθρωπο αλλά ανεξαρτήτων ομάδων αποτίουν φόρο τιμής στα αδικοχαμένα παιδιά.
Η τότε κυβέρνηση στάθηκε στο πλευρό των οικογενειών μόνο ως φυσική παρουσία, με την επίσκεψη κυβερνητικών στελεχών στα νοσοκομεία που νοσηλεύονταν οι τραυματίες αλλά και στις κηδείες των θυμάτων. Ουσιαστική παρέμβαση όμως δεν είχε. Δεν αποδόθηκαν ποτέ οι ευθύνες στους αρμόδιους, η δικαιοσύνη δεν έλαβε ποτέ επίσημη θέση και άφησε τις οικογένειες των θυμάτων με πολλά αναπάντητα ερωτήματα.
Από την επόμενη αγωνιστική περίοδο 1981–82, στα περισσότερα γήπεδα μειώθηκε η χωρητικότητα και δεν τυπωνόταν το μάξιμουμ των εισιτηρίων που ως τότε είχαν το δικαίωμα να εκδώσουν οι ΠΑΕ για λόγους ασφαλείας.
Επίσης αποφασίστηκε οι θύρες όλων των γηπέδων που διεξάγονται ποδοσφαιρικοί αγώνες, ανοίγουν υποχρεωτικά τουλάχιστον 15 με 20 λεπτά πριν τη λήξη τους, προκειμένου να ελαχιστοποιείται το δυνατόν ο συνωστισμός κατά την μαζική έξοδο των φιλάθλων.
Το χρονικό της τραγωδίας
16:58 Κάτω από απροσδιόριστες συνθήκες γίνεται το κακό. Κάποιος γλίστρησε, κάποιος σπρώχτηκε και ακολούθησε χαλασμός. Ουρλιαχτά, κραυγές πόνου και απόγνωσης συνθέτουν το παζλ της καταστροφής που θα ακολουθήσει.
17:03 Κάποιοι αστυφύλακες κατορθώνουν να ξεριζώσουν ένα από τα τουρνικέ και να απεγκλωβίσουν έτσι αρκετό κόσμο.
17:15 Νεκροί και τραυματίες μεταφέρονται με περιπολικά και 13 ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ στον Τζάνειο νοσοκομείο Πειραιά, ενώ έχει σημάνει γενική κινητοποίηση στην αστυνομία και τα νοσοκομεία.
17:30 Αρκετοί φίλαθλοι συγκεντρώνονται έξω από το Τζάνειο με την αγωνία ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους.
17:50 Τα τηλεοπτικά δίκτυα (ΕΡΤ και ΥΕΝΕΔ) μεταδίδουν το γεγονός και κάνουν έκκληση σε γιατρούς να προσέλθουν στο Τζάνειο, ώστε να ενισχύσουν τους εφημερεύοντες αλλά και για αιμοδότες. Κινητοποιείται επιπλέον προσωπικό και στο Κρατικό Πειραιώς όπου μεταφέρονται κάποιοι βαριά τραυματισμένοι.
18:20 Φτάνουν στο Τζάνειο ο Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών κ. Δοξιάδης και οι Υφυπουργοί κ. Τσουκαντάς και κ. Αποστολάτος και δίνονται εντολές για ακόμα μεγαλύτερη κινητοποίηση γιατρών και αιμοδοτών.
18:30 Το Κέντρο Άμεσης Δράσεως ζητάει από τα πληρώματα των περιπολικών και τους αστυνομικούς εθελοντές αιμοδότες να σπεύσουν στα δύο νοσοκομεία. Εκατοντάδες αστυνομικοί προσφέρουν αίμα.
18:50 Φτάνουν στο Τζάνειο ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης κ. Δαβάκης, ο Υφυπουργός Προεδρίας Κυβερνήσεως κ. Αχιλλέας Καραμανλής, ανώτεροι αξιωματικοί της Αστυνομίας και παράγοντες του Ολυμπιακού και της Α.Ε.Κ.
19:00 Με εντολή του διευθυντή του ΚΑΒ κ. Καραβά ζητείται να τεθεί σε επιφυλακή και το ΚΑΤ, για να δεχτεί τραυματίες που έχουν ανάγκη νευροχειρουργικής επεμβάσεως.
19:15 Εκατοντάδες άτομα συγκεντρώνονται έξω από τον Τζάνειο και με αγωνία ζητούν να μάθουν τα ονόματα νεκρών και τραυματιών.
19:30 Αθρόα είναι η προσέλευση γιατρών και αιμοδοτών, ενώ δεκάδες γυναίκες λιποθυμούν από την αγωνία.
19:40 Ο Υπουργός κ. Δοξιάδης ενημερώνει τον Πρωθυπουργό κ. Ράλλη, ο οποίος δίνει εντολή να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα και ενημερώνει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κ. Καραμανλή.
19:45 Χρειάζεται να μπλοκάρουν το Τζάνειο δυνάμεις των ΜΑΤ προκειμένου να απομακρύνουν τον κόσμο από την κεντρική είσοδο για να γίνει πιο εύκολη η πρόσβαση στους γιατρούς και στους αιμοδότες.
20:00 Σκηνές αλλοφροσύνης διαδραματίζονται στο Τζάνειο από τους συγγενείς. Αναγνωρίζονται τα τρία πρώτα θύματα. Είναι οι Γιάννης Κανελλόπουλος, Γιάννης Διαλυνάς και Βασίλης Μάχας. Δυστυχώς ακολούθησαν και άλλοι και ο αριθμός των νεκρών έφτασε τους 21.
20:15 Οι αστυνομικοί του 7ου Αστυνομικού τμήματος αρχίζουν την πραγματογνωμοσύνη στην ΘΥΡΑ 7, αναζητώντας τις αιτίες του τραγικού γεγονότος.
20:30 Στο Τζάνειο φτάνει ο Πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης ενώ σοβαρά τραυματίες μεταφέρονται στο Γενικό Κρατικό Πειραιώς και στο ΚΑΤ. Γιατροί και νοσοκόμες βγαίνουν με καταματωμένες τις μπλούζες στους διαδρόμους και φωνάζουν ονόματα τραυματιών. Αρκετοί από τους συγγενείς λιποθυμούν.
20:50 Τα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα αρχίζουν να μεταδίδουν πένθιμη μουσική, ενώ παράλληλα σε ένδειξη πένθους έχουν διακόψει το πρόγραμμά τους.
21:15 Ο διοικητής του Τζανείου κ. Απέργης βγαίνει στο διάδρομο και κάνει έκκληση στον κόσμο να απομακρυνθεί από την είσοδο του νοσοκομείου γιατί εμποδίζεται με την παρουσία τους η κυκλοφορία περιπολικών και ασθενοφόρων, ενώ εκκλήσεις για τον ίδιο λόγο γινόντουσαν και από τα τηλεοπτικά δίκτυα.
22:00 Ο κόσμος αρχίζει να απομακρύνεται σιγά – σιγά από τα δύο νοσοκομεία…
Τα ονόματα των 21 θυμάτων:
Παναγιώτης Τουμανίδης (14 ετών)
Κώστας Σκλαβούνης (16 ετών)
Ηλίας Παναγούλης (17 ετών)
Γεράσιμος Αμίτσης (18 ετών-οπαδός της ΑΕΚ)
Γιάννης Κανελλόπουλος (18 ετών)
Σπύρος Λεωνιδάκης (18 ετών)
Γιάννης Σπηλιόπουλος (19 ετών)
Νίκος Φίλος (19 ετών)
Γιάννης Διαλυνάς (20 ετών)
Βασίλης Μάχας (20 ετών)
Ευστράτιος Πούπος (20 ετών)
Μιχάλης Κωστόπουλος (21 ετών)
Ζωγραφούλα Χαϊρατίδου (23 ετών)
Σπύρος Ανδριώτης (24 ετών)
Κώστας Καρανικόλας (26 ετών)
Μιχάλης Μάρκου (27 ετών)
Κώστας Μπίλας (28 ετών)
Αναστάσιος Πιτσόλης (30 ετών)
Αντώνης Κουρουπάκης (34 ετών)
Χρήστος Χατζηγεωργίου (34 ετών)
Δημήτριος Αδαμόπουλος (40 ετών)