Για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες εβδομάδες- η προηγούμενη ήταν λίγο πριν το Eurogroup της 22/5- το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών επιλέγει να «κάψει» οποιαδήποτε προσπάθεια συμβιβαστικής λύσης για το ελληνικό χρέος, εν μέσω μιας διαπραγμάτευσης που διεξάγεται παρασκηνιακά, αλλά και δημόσια, μέσω της ανταλλαγής ρητορικών πυρών μεταξύ Βερολίνου και Αθήνας.

Δεν είναι αρκετά σαφείς οι διαφορές ανάμεσα στο νέο και στα προηγούμενα έγγραφα του ESM που είχαν διαρρεύσει με τα εναλλακτικά σενάρια για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα επί του χρέους, και τα οποία έσπευσε να αποδοκιμάσει το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, υποστηρίζοντας ότι η ενδεχόμενη εφαρμογή τους συνιστά νέο δανεισμό μέχρι 123 δισ. ευρώ και, άρα, απαιτεί νέα συμφωνία. Αυτό που έχει πολιτικό ενδιαφέρον είναι πώς αυτή η γερμανική «αποδοκιμασία» των σεναρίων ελάφρυνσης γίνεται στο πλαίσιο κοινοβουλευτικού ελέγχου στη Γερμανική βουλή, και δεν είναι απλά σχόλια ανωνύμων αξιωματούχων σε διαρροές στα ΜΜΕ. Κατατίθενται ως επίσημα έγγραφα και τυγχάνουν ευρείας δημοσιότητας στον Τύπο. Άρα, ο προορισμός τους είναι η γερμανική κοινή γνώμη. Και ίσως όχι μόνο αυτή, αλλά και η κοινή γνώμη άλλων χωρών που βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο.

Ακραίος λογιστικός λαϊκισμός

Ουσιαστικά, η γερμανική ηγεσία ασκεί ένα είδος «τρομοκρατίας των αριθμών», προβάλλοντας μια τραβηγμένη απ’ τα μαλλιά ερμηνεία των σεναρίων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που επεξεργάζεται ο ESM, τα οποία μάλιστα δεν συνεπάγονται την παραμικρή επιβάρυνση για τις χώρες-μετόχους του Μηχανισμού. Σημαίνει μόνο μια μετάθεση μέχρι το 2050 κυρίως της αποπληρωμής των τόκων ενός μέρους των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα στο πλαίσιο των δυο πρώτων Μνημονίων. Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, όμως, επιλέγει τον λογιστικό λαϊκισμό και, μετατρέποντας τον χρόνο σε χρήμα, υπολογίζει ότι μια τέτοια «αποκοτιά» θα στοιχίσει στους Γερμανούς και άλλους Ευρωπαίους φορολογούμενους από 84 έως 123 δισ.! Στους Γερμανούς ψηφοφόρους τα νούμερα αυτά προκαλούν σοκ. Έτσι, εξουδετερώνονται προκαταβολικά ενδεχόμενες πιέσεις από τους κυβερνητικούς εταίρους και αντιπάλους του Β. Σόιμπλε στις επερχόμενες εκλογές, τους Σοσιαλδημοκράτες, να σταματήσει η αδιαλλαξία στο θέμα του ελληνικού χρέους. Κι ακόμη, εκφοβίζεται η γερμανική γνώμη να εγκαταλείψει τυχόν γενναιόδωρες σκέψεις για την Ελλάδα, μιας και πρόσφατες δημοσκοπήσεις κατέγραψαν ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό 45% των Γερμανών να βλέπει ως αναγκαία την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Η σαφής προειδοποίηση- αν και κραυγαλέα ψευδής- ότι μια τέτοια «γενναιοδωρία» θα επιβαρύνει τους φορολογούμενους προφανώς θα κάνει πολλούς να αναθεωρήσουν. Με το βλέμμα στον Ε. Μακρόν Αλλά, η τακτική της «αριθμητικής τρομοκρατίας» του κ. Σόιμπλε δεν περιορίζεται στους Γερμανούς. Απευθύνεται εμμέσως και στους Γάλλους ψηφοφόρους, που στις 11 Ιουνίου καλούνται στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, όπου θα δοκιμαστεί ξανά το νέο πολυσυλλεκτικό κόμμα του Εμμανουέλ Μακρόν. Ο υπαινιγμός ότι η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους καταλήγει στις τσέπες των ψηφοφόρων οπωσδήποτε καταστέλλει τις καλές προθέσεις. Κι αυτό, σε τελική ανάλυση, αφορά και προσωπικά τον νέο Γάλλο πρόεδρο που επιχείρησε να καταθέσει στη συζήτηση γα το ελληνικό χρέους τη δική του ενδιάμεση πρόταση για σύνδεση του ρυθμού αποπληρωμής του χρέους με τους ρυθμούς ανάπτυξης. Εν ολίγοις, το Βερολίνο και ο Β. Σόιμπλε προσωπικά επιμένει σε μια τακτική που έχει σκοπό να εξουδετερώσει μέχρι το Eurogroup της 15ης Ιουνίου οποιαδήποτε άλλη πρόταση και εκδοχή πλην της δικής του, όπως είχε διατυπωθεί στην προηγούμενη αδιέξοδη συνεδρίαση: συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα με ετεροχρονισμό του ενδεχόμενου δανεισμού στο τέλος του, το φθινόπωρο του 2018. Φυσικά, η ενδεχόμενη επικράτηση αυτής της επιλογής, μαζί με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος μπορεί να «κάψει» κι άλλες προσδοκίες, με πρώτη την ένταξη στο QE. Άλλωστε, ο Β. Σόιμπλε θέλει αυτή η «πληγή» να τελειώσει για όλη την Ευρωζώνη. Γιατί να διευκολύνει την επέκτασή της στην Ελλάδα;

dikaiologitika.gr

Η επιμονή του στην πρόταση που κατέθεσε στο Eurogroup μετατρέπει σε θρίλερ την περίοδο ως το Euro Working Group στις 8 Ιουνίου - «Λιτότητα για πάντα» με βάση τα σενάρια που εξετάζει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας και οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών

Νέα δεδομένα και επιτάχυνση των εξελίξεων φέρνει το σοκ του Eurogroup της 22ας Μαΐου. Τo επόμενο ορόσημο είναι η συνεδρίαση του Euro Working Group στις 8 Ιουνίου όπου θα φανεί αν η Αθήνα θα μπορεί να ελπίζει σε μια καλύτερη λύση από αυτή που απέρριψε την Δευτέρα.

Τι απέρριψε; Ουσιαστικά ένα υβριδικό σχήμα που δεν το ανέμενε η ελληνική πλευρά και έφερε τη σφραγίδα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Προέβλεπε τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα ως «υπερεπόπτη» αλλά χωρίς χρηματοδότηση κάτι που σήμαινε ότι η Ελλάδα δεν θα έμπαινε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ, θα έχανε την ευκαιρία για μια δοκιμαστική έξοδο στις αγορές και ως εκ τούτου θα αντιμετώπιζε πολλαπλούς κινδύνους για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, την πορεία του ΑΕΠ αλλά και των εσόδων του κράτους.

Παράλληλα, η πρόταση παρέπεμπε την είσοδο του ΔΝΤ με κανονική χρηματοδότηση στο τέλος του προγράμματος, το καλοκαίρι του 2018, τροφοδοτώντας έναν κύκλο σεναρίων για το περιεχόμενο και τη φυσιογνωμία του 4ου μνημονίου το οποίο θα «κουμπώσει» με τα μέτρα της διετίας 2019-2020 και πιθανόν προαπαιτούμενα.

Επιπλέον, την Δευτέρα, για πρώτη φορά στην εποχή των μνημονίων η Ελλάδα δεν απέσπασε την πολιτική σφραγίδα (political endorsement) για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης μετά από ψήφιση πολυνομοσχεδίου από τη Βουλή. Το καινοφανές αυτό γεγονός, παρά την ολοκλήρωση των περισσότερων και πιο δύσκολων δράσεων (συνολικά 115 από 140 με μόνο δευτερεύουσα νομοθεσία να εκκρεμεί), αποδίδεται από αναλυτές στην σκλήρυνση της στάσης Σόιμπλε προ των γερμανικών εκλογών του Σεπτεμβρίου, ιδίως μετά την αποδυνάμωση των προοπτικών του Μάρτιν Σουλτς για την καγκελαρία ο οποίος είχε υιοθετήσει μια πιο φιλική στάση προς το ελληνικό ζήτημα στην οποία η κυβέρνηση είχε επενδύσει.

Η άρνηση Σόιμπλε να δώσει μια ικανοποιητική διατύπωση για τα μέτρα αναδιάρθρωσης του χρέους (εφαρμογής ούτως ή άλλως από το Σεπτέμβριο του 2018) η οποία θα ξεκλείδωνε την αλληλουχία της πλήρους εισόδου του ΔΝΤ, του QE και των αγορών προκάλεσε σοκ στην κυβέρνηση η οποία είχε προεξοφλήσει αυτή την εξέλιξη με πανηγυρικές δηλώσεις (γραβάτα κλπ.) ήδη από την ημέρα της ψήφισης του πολυνομοσχεδίου στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα.

Παρά τη στήριξη από την Γαλλία και το δίδυμο Μακρόν-Λεμέρ το κλίμα που ακόμη εκπέμπεται από το Βερολίνο είναι ότι ο κ. Σόιμπλε παραμένει αμετακίνητος στην πρόταση της Δευτέρας.

Διαφορετικά μηνύματα την ίδια ημέρα

Ο Πρωθυπουργός φάνηκε χθες το πρωί να ρίχνει νερό στο κρασί του για το χρέος (μετά την άρνηση της Γερμανίας), ωστόσο το βράδυ έδειξε να αλλάζει γραμμή. Το πρωί σε δηλώσεις του στο υπουργείο Ενέργειας έκανε βήματα πίσω σε σύγκριση με τον διακηρυγμένο στόχο, ανοίγοντας παράθυρο για την αποδοχή της πρότασης Σόιμπλε: «Πιστεύω πως ο στρατηγικός στόχος να μπορέσει η χώρα με το πέρας του τρίτου προγράμματος που είναι τον Αύγουστο του 2018 να έχει μια σταθερή δυνατότητα δανεισμού με βιώσιμα επιτόκια από τις αγορές είναι στρατηγικός στόχος που παραμένει και είναι κοντά. Μπορεί να επιτευχθεί είτε πάρουμε μια λύση που μας παρουσίασε ο κ. Σόιμπλε και αρνηθήκαμε, πόσο δε μάλλον με μια καλύτερη λύση για την οποία διαπραγματευόμαστε. Δυνατότητα πρόσβασης στις αγορές θα έχουμε με καλούς όρους».

Το βράδυ μιλώντας στη Θεσσαλονίκη επέλεξε να στείλει μήνυμα σε ΔΝΤ και Γερμανία λέγοντας ότι «δεν γίνεται να θέλουμε και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο», κάτι που σημαίνει πως εφόσον η Ελλάδα πήρε τα μέτρα εκείνοι πρέπει να δώσουν το χρέος. Εξηγώντας το ναυάγιο στο Eurogroup ανέφερε: «Υπήρξε μια προσπάθεια να προωθηθεί και πάλι μια θολή λύση. Μια λύση μετάθεσης του προβλήματος. Μια λύση που δεν αντιστοιχούσε στο οικονομικό κλίμα, στα δημοσιονομικά αποτελέσματα της ελληνικής οικονομίας αλλά ούτε και στις θυσίες του ελληνικού λαού. Μια λύση που δεν έδινε οριστικό τέλος στις αμφιβολίες για τη συμμετοχή ή μη του ταμείου. Διότι εμπεριείχε μεν μια πρόταση ρύθμισης του ελληνικού χρέους αλλά αυτή δεν ήταν αρκετή. Και δεν ήταν αρκετή κυρίως διότι έδινε πάτημα για τη συνέχιση της επαμφοτερίζουσας στάσης του Ταμείου».

Το 4ο μνημόνιο

Μετά τον ξένο Τύπο όπου τα περισσότερα μέσα κάνουν λόγο για μια κυοφορούμενη συμφωνία που θα φέρει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση μόνο όταν το χρέος αποδειχθεί βιώσιμο, ακολούθησαν την Τετάρτη οι αναλυτές, με τη Citigroup που κάνει ανοιχτά λόγο για 4ο μνημόνιο. Σε έκτακτο σημείωμά της η αμερικανική τράπεζα αναφέρει ότι έχει αποφασίσει πλέον επίσημα το ΔΝΤ να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα χωρίς χρηματοδοτικό ρόλο, μέχρι να αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες για την ελάφρυνση του χρέους, εξέλιξη που όπως σημειώνει θα μειώσει ακόμα περισσότερο την πιθανότητα ένταξης των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και συνάμα την πιθανότητα εξόδου στις αγορές.

Ο μπαλαντέρ

Όπως πληροφορείται το protothema.gr, η λύση στο αδιέξοδο θα μπορούσε τελικά να βρεθεί στη βάση μιας πρότασης που θα περιλαμβάνει μια «εγγύηση βιωσιμότητας χρέους» που θα δώσουν οι Ευρωπαίοι στο ΔΝΤ ώστε να μπει στο πρόγραμμα ακόμη και χωρίς λεφτά, ωστόσο μένει να φανεί αν κάτι τέτοιο θα αρκεί ώστε η ΕΚΤ να εντάξει την Ελλάδα στο QE ώστε να σωθούν τουλάχιστον τα προσχήματα.

Λιτότητα για πάντα σε έγγραφο του ESM

Εν τω μεταξύ, το πλαίσιο πάνω στο οποίο συζητούν οι βασικοί παίκτες της ελληνικής υπόθεσης φέρνει στο φως εμπιστευτικό έγγραφο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), το οποίο παρουσιάζει αποκλειστικά το Reuters, καθώς σε αυτό υποστηρίζεται ότι εάν η Ελλάδα κατορθώσει να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 3% του ΑΕΠ για τα επόμενα... 20 χρόνια, τότε οι πιστωτές της δεν χρειάζεται να προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας. Το εν λόγω έγγραφο δόθηκε στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης και στον εκπρόσωπο του ΔΝΤ κατά τη διάρκεια του άκαρπου Eurogroup της Δευτέρας ωστόσο δεν έχει άμεση σχέση με το σχέδιο Σόιμπλε που απέρριψε η ελληνική πλευρά.

protothema.com 

«Ο αριθμός των υποστηρικτών μιας ελάφρυνσης χρέους για την Ελλάδα αυξάνεται, αφότου η Αθήνα επικύρωσε ένα νέο μεταρρυθμιστικό πακέτο. Ωστόσο, κάποιος δεν θέλει ακόμη να πάει μαζί τους» γράφει στην ιστοσελίδα της η Welt, σε άρθρο με τίτλο «Μόνο ένας αντιστέκεται στην ελάφρυνση χρέους» στο οποίο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην επίμονη και πάγια θέση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών κατά μιας άμεσης ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, παρά το γενικότερο θετικό κλίμα στην Ελλάδα και διεθνώς υπέρ ενός τέτοιου ενδεχομένου.

«Η πίεση προς τον Β. Σόιμπλε (CDU) να εγκρίνει άμεσα την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους αυξάνεται. Μετά τον υπουργό Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ (SPD) που ζήτησε σαφείς δεσμεύσεις προς την Ελλάδα, και ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν τάχθηκε υπέρ της Ελλάδας» σημειώνει η Welt.
Το δημοσίευμα υπενθυμίζει τη σταθερή θέση του ΔΝΤ, το οποίο εξαρτά τη συμμετοχή του στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα από την απομείωση του ελληνικού χρέους από τους Ευρωπαίους, αλλά και την εμμονή Σόιμπλε ως προς την απόρριψη των όποιων ελαφρύνσεων, μέχρι το τέλος του τρέχοντος προγράμματος το 2018, συμπληρώνοντας: «Ο Σόιμπλε προσπαθεί να μειώσει τις προσδοκίες της Αθήνας. Δεν διαθέτει καμία εντολή να μιλά για μέτρα, που θα αντιστοιχούσαν σε ένα τέταρτο πρόγραμμα».
«Ουδείς λόγος για τα χρέη» είναι ο τίτλος άρθρου της Tageszeitung (TAZ) του Βερολίνου. «Ο Εμανουέλ Μακρόν το θέλει, ο Γκάμπριελ το θέλει: η Αθήνα πρέπει να ανακουφιστεί. Μόνο ο Σόιμπλε επιμένει» γράφει χαρακτηριστικά η TAZ, παίρνοντας αφορμή από τη συνάντηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με τον νέο Γάλλο ομόλογό του Μπρουνό Λεμέρ στο Βερολίνο, κατά την οποία συζήτησαν μεταξύ άλλων και για το ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Σύμφωνα με την εφημερίδα του Βερολίνου, οι δύο υπουργοί συνομίλησαν σε χαλαρό και φιλικό κλίμα, ωστόσο «οι πολιτικές αβρότητες κάλυψαν μόνο φευγαλέα μια θεμελιώδη διαφωνία που υπάρχει μεταξύ του Β. Σόιμπλε από τη μια πλευρά και του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ από την άλλη πλευρά. Οι δύο τελευταίοι ζητούν μια ελάφρυνση χρέους για την Ελλάδα», άποψη που σε καμία περίπτωση δεν συμμερίζεται ο Σόιμπλε, επαναλαμβάνοντας ότι για κάτι τέτοιο απαιτείται κοινοβουλευτική εντολή.

Να υπάρξουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους ζητά ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο οποίος διαφοροποιείται με τον τρόπο αυτό για άλλη μια φορά από τη γραμμή που έχει χαράξει ο υπ. Οικονομικών Β. Σόιμπλε.

«Κάθε τόσο έχει δοθεί στην Ελλάδα η υπόσχεση για ελάφρυνση του χρέους. Τώρα θα πρέπει να τηρήσουμε την υπόσχεσή μας», λέει χαρακτηριστικά ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός προς τη σημερινή Süddeutsche Zeitung. Σύμφωνα με τον ίδιο, το ΔΝΤ και η πλειονότητα των χωρών της Ευρωζώνης είναι διατεθειμένοι να κάνουν το επόμενο βήμα και αυτό «δεν θα πρέπει να αποτύχει τώρα εξαιτίας της γερμανικής αντίστασης», όπως χαρακτηριστικά λέει.
Υποστηρίζοντας απροκάλυπτα το ελληνικό αίτημα, ο πρώην πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών και νυν υπουργός Εξωτερικών εκφράζει τη βεβαιότητά του ότι και το υπουργείο του κ. Σόιμπλε «ενδιαφέρεται για λύση» και πως «εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση». Σήμερα Δευτέρα θα «πρέπει να αρθούν τα πολιτικά εμπόδια», όπως λέει.
Διαφορετικές νομικές αναγνώσεις
«Οι πολίτες στην Ελλάδα υπέστησαν μεγάλες κοινωνικές περικοπές. Σε σχέση με αυτές, τα μέτρα των κοινωνικών μεταρρυθμίσεων της Ατζέντας 2010 (στη Γερμανία) ήταν σαν ένα απαλό καλοκαιρινό αεράκι», λέει ο υπ. Εξωτερικών, συγκρίνοντας τις περικοπές στην Ελλάδα με την περιβόητη μεταρρύθμιση που είχε δρομολογήσει προς 15ετίας ο πρώην καγκελάριος Γκ. Σρέντερ, οδηγώντας σε ουσιαστική αποδόμηση του γερμανικού κοινωνικού κράτους.
Παρά τις περικοπές, όπως λέει, περισσότεροι από τα 2/3 των Ελλήνων εκφράζονται υπέρ της ΕΕ. «Εάν δεν θέλουμε να χάσουμε αυτή τη γενναία χώρα, τότε χρειάζεται αέρα για να αναπνεύσει. Σε διαφορετική περίπτωση δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας», εκτιμά ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ.
Σύμφωνα με την Süddeutsche Zeitung το ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους αποκτά ξεχωριστή σημασία όχι μόνον στα συμφραζόμενα της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης στη Γερμανία αλλά και της διαφορετικής νομικής του ανάγνωσης στα υπουργεία Οικονομικών και Εξωτερικών. Το διαφιλονικούμενο ερώτημα είναι εάν μια δέσμευση για ελάφρυνση του χρέους καθιστά άμεσα αναγκαία και την τροποποίηση της γερμανικής νομοθεσίας που αφορά στην βοήθεια προς την Ελλάδα αλλά και ποια μορφή θα έπρεπε να έχει αυτή.
deutsche welle

Το Βερολίνο ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να δεχθεί μείωση του ελληνικού χρέους στην παρούσα φάση, ψαλιδίζοντας τις ελληνικές προσδοκίες για το Eurogroup της Δευτέρας.

«Η Γερμανία στην παρούσα φάση δεν πρόκειται να δεχθεί καμία μείωση του ελληνικού χρέους», δήλωσε εκπρόσωπος του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, μιλώντας στην Bild. Επίσης, απέκλεισε την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, αλλά και εξαγορά των δανείων του ΔΝΤ από τον ESM.

Αλλωστε, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είχε φροντίσει από την Παρασκευή να ρίξει τον πήχη των προσδοκιών, όταν ο εκπρόσωπός του δήλωσε πως στη συνάντηση της Δευτέρας οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα εξετάσουν με λεπτομέρεια τα όσα ψήφισε η ελληνική κυβέρνηση, συμπληρώνοντας όμως «δεν μπορούμε να προδικάσουμε το αποτέλεσμα για μια συνολική συμφωνία».

iefimerida.gr