Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στη νέα έκδοση «Περιβάλλον και Υγεία» του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ), περισσότεροι από 8.500 θάνατοι θα μπορούσαν να προληφθούν ετησίως στη χώρα μας, εάν μειώνονταν οι συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά και οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Όπως υπογραμμίζουν οι επικεφαλής των ερευνών στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, «η προστασία της δημόσιας υγείας συντελείται και μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος».
Η έκδοση στηρίχθηκε στις έρευνες «Επιδράσεις στην υγεία από την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα» της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, με επικεφαλής την καθηγήτρια Ε.Κ. Κατσουγιάννη, και «Κλιματική Αλλαγή και Υγεία» του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με επικεφαλής τον καθηγητή Ν. Μιχαλόπουλο, δίδεται δε στη δημοσιότητα ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος (5/6), αναδεικνύοντας με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο αφενός τη σύνδεση της κατάστασης του περιβάλλοντος με την υγεία των πολιτών και αφετέρου την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις έρευνες και με βάση τα συνιστώμενα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) επίπεδα, 6.487 θάνατοι μπορεί να αποδοθούν στην έκθεση μικροσωματιδίων (ΡΜ2.5) ετησίως στα αστικά και ημιαστικά κέντρα, με τα μεγαλύτερα ποσοστά καταγραφής να αφορούν τους πληθυσμούς της Αθήνας (58%) και της Θεσσαλονίκης (13%), και 2.115 θάνατοι στις αγροτικές περιοχές, όπου η συγκέντρωση πληθυσμού είναι μεν μικρότερη σε σχέση με τα αστικά κέντρα, η μέση ηλικία τους όμως είναι μεγαλύτερη, δηλαδή υπάρχουν περισσότεροι ηλικιωμένοι άνθρωποι, που είναι πιο ευάλωτοι στις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Ειδικά στο κέντρο της Αθήνας, οι μακροχρόνιες επιπτώσεις του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) αντιστοιχούν σε 160 θανάτους.
«Όπως φαίνεται από την έρευνα, η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί πολύ περισσότερους θανάτους ακόμα και από πανδημίες όπως αυτή της Covid-19» δηλώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο διευθυντής του ΕΚΠΑΑ, Πέτρος Βαρελίδης.
Όπως επισημαίνει, «κατά τη διάρκεια της λήψης των περιοριστικών μέτρων διαπιστώθηκε μείωση κατά 1/3 της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, γεγονός που σίγουρα έχει μια θετική επίδραση στην ανθρώπινη υγεία», και προσθέτει ότι «σημασία έχει να δούμε στο τέλος του έτους ποια είναι η μέση τιμή της ετήσιας ρύπανσης».
Όπως έκανε γνωστό ο κ. Βαρελίδης, το ΕΚΠΑΑ βρίσκεται σε φάση ανάθεσης μελέτης για τη διεξοδική έρευνα όσον αφορά τα επίπεδα της μείωσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση κατά τη διάρκεια των μέτρων που ελήφθησαν εξαιτίας της πανδημίας.
Η καθηγήτρια Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ Κλέα Κατσουγιάννη δηλώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ:
Για τα αποτελέσματα της έρευνας «εκτιμήθηκε ο αποδοτέος αριθμός θανάτων και εισαγωγών επειγόντων περιστατικών στη βραχυχρόνια και μακροχρόνια έκθεση στα αιωρούμενα ατμοσφαιρικά σωματίδια και σε αέριους ρύπους για τα αστικά κέντρα και κατά περιφέρεια και αστικότητα».
Όπως αναφέρει η καθηγήτρια, «το κύριο πρόβλημα ρύπανσης είναι οι υψηλές συγκεντρώσεις σωματιδίων, ενώ το διοξείδιο του αζώτου και το όζον είναι σχετικά υψηλά και ενδεχομένως να αποτελέσουν αυξανόμενο πρόβλημα στο μέλλον» και προσθέτει:
«Οι κάτοικοι των μεγάλων αστικών κέντρων θα ωφεληθούν σημαντικά αν οι συγκεντρώσεις των ρύπων μειωθούν στα επίπεδα που συνιστώνται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας».
Όσον αφορά τα ενδεχόμενα οφέλη από τα μέτρα μείωσης της κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η κ. Κατσουγιάννη εκφράζει τη βεβαιότητα ότι «θα έχουν προληφθεί ορισμένοι θάνατοι και άλλα προβλήματα υγείας από τη μείωση τουλάχιστον της βραχυχρόνιας έκθεσης».
Ωστόσο, σχετικά με την επίδραση της έκθεσης στην εξέλιξη της Covid-19, επισημαίνει πως «είναι πιθανό ότι μακροχρονίως εκτεθειμένα στη ρύπανση άτομα γίνονται πιο ευάλωτα, λόγω της μεγαλύτερης πιθανότητας εμφάνισης χρόνιων αναπνευστικών νοημάτων, στις συνέπειες του κορονοϊού».
Αν και «η πλήρης αποτίμησή τους θα γίνει όταν θα είναι όλα τα απαραίτητα δεδομένα διαθέσιμα, σίγουρα πάντως οι παρεμβάσεις για την επιδημία θα οδηγήσουν σε συμπεράσματα σχετικά με τα πιθανά οφέλη από την μείωση της έκθεσης στους επικίνδυνους ρύπους», τονίζει η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ.
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής
Ως προς την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην υγεία των πολιτών, τα αποτελέσματα της έρευνας προβλέπουν, σύμφωνα με τις πλέον μετριοπαθείς προβλέψεις, ότι ο αριθμός ημερών με ισχυρή θερμική επιβάρυνση για τον πληθυσμό της Αθήνας αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% στο εγγύς μέλλον (2021-2050), με περαιτέρω αύξηση μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα, σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς 1961-1990.
Μάλιστα, το δυσμενέστερο κλιματικό σενάριο προβλέπει ότι ο αριθμός των ωρών με μεγάλη δυσφορία στην περιοχή της Αθήνας πρόκειται να αυξηθεί σε ποσοστό που υπερβαίνει το 150% στο απώτερο μέλλον (2071-2100) σε σχέση με την τελευταία 30ετία του 20ού αιώνα (1971-2000).
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Χημείας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Μιχαλόπουλος, «τα αποτελέσματα της μεγάλης πλειοψηφίας των κλιματικών μοντέλων, συμφωνούν στο ότι η Νότια Ευρώπη αναμένεται να είναι από τις περιοχές του πλανήτη που θα πληγούν ιδιαίτερα από τα ισχυρά κύματα ζέστης, ενώ διαπιστώνεται και ισχυρή τάση για άνοδο της ξηρασίας στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Κατά συνέπεια, και η Ελλάδα είναι από τις χώρες οι οποίες θα πρέπει να βρίσκονται σε επιφυλακή για την αντιμετώπιση πιθανών ακραίων περιστάσεων που μπορεί να πλήξουν καίρια την υγεία των πολιτών αλλά και τομείς της οικονομικής δραστηριότητας».
Σύμφωνα με τον κ. Μιχαλόπουλο, που είναι επίσης διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Αστεροσκοπείου, «στην έκθεση του ΕΚΠΑΑ περιγράφονται αναλυτικά οι πιθανοί κίνδυνοι για την υγεία του πληθυσμού της χώρας, τους οποίους μπορεί να επιφέρει η αναμενόμενη κλιματική αλλαγή, λόγω θερμικής καταπόνησης και λόγω της πιθανής μετάδοσης ασθενειών μέσω κουνουπιών φορέων».
Όπως εξηγεί ο καθηγητής, «αυτή η επιλογή έγινε καθώς οι πιθανές άμεσες επιπτώσεις στην υγεία που μπορεί να προκύψουν λόγω των επιδράσεων της κλιματικής αλλαγής στους δύο αυτούς τομείς, μπορεί να είναι εξαιρετικά σοβαρές και γενικευμένες σε μεγάλα τμήματα του ελληνικού πληθυσμού».
Ποια είναι τα μέτρα που απαιτούνται για τον περιορισμό του φαινομένου;
Σύμφωνα με τον κ. Βαρελίδη, «η προώθηση της ηλεκτροκίνησης και της βιώσιμης κινητικότητας είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό μέτρο για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ρύπανσης. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει επίσης πολύ σημαντικά μέτρα για τη μείωση των εκπομπών CO2, καθώς επίσης και η προώθηση του βιοαερίου για την αξιοποίηση των αποβλήτων, η ενίσχυση των ΑΠΕ, η αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας, αλλά και ο καθορισμός τομεακών πολιτικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή (π.χ., γεωργία τουρισμός κλπ.), για τις οποίες απαιτούνται εθνικά μέτρα».
Σχολιάζοντας την επικείμενη μετεξέλιξη του ΕΚΠΑΑ σε Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής αλλαγής, με βάση τις προβλέψεις του νέου περιβαλλοντικού νόμου, ο κ. Βαρελίδης, τη χαρακτήρισε ως ένα πολύ σημαντικό βήμα για την ενίσχυση του ρόλου και του κύρους του.
Τέλος, όπως επισημαίνει στον πρόλογο της έκδοσης η απερχόμενη πρόεδρος του ΔΣ ΕΚΠΑΑ, Ζωή Βροντίση, «οι μέχρι τώρα ρυθμίσεις περιβαλλοντικής προστασίας αντιμετωπίζουν το περιβάλλον και τη φύση ως εμπόδιο ευημερίας. Αντίθετα, η έκδοση αυτή τονίζει ότι η λήψη ουσιαστικών μέτρων περιβαλλοντικής προστασίας είναι μέρος της λύσης».
https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/koinonia/301177/8-500-thanatoi-apo-tin-atmosfairiki-rypansi-stin-ellada
Πολλές περιοχές και μητροπόλεις στα βόρεια της Κίνας κατέγραψαν τη Δευτέρα μεγάλα ποσοστά ατμοσφαιρικής μόλυνσης, 50 φορές πάνω από το επιτρεπόμενο όριο.
Στις πόλεις Shenyang και Changchun, πρωτεύουσες αντίστοιχα του Liaoning και του Jilin, μια παχιά και μολυσμένη ομίχλη, γκρίζου χρώματος, ήταν να την κόψεις με το μαχαίρι. Οδικοί άξονες και πολίτες είχαν βυθιστεί σχεδόν στο σκοτάδι, ενώ τα ακίνητα έμοιαζαν να έχουν εξαφανιστεί ακόμη και σε κοντινή απόσταση.
Σύμφωνα με το κρατικό κανάλι CCΤV, τα επίπεδα μόλυνσης ξεπέρασαν τα ρεκόρ που είχαν ποτέ καταγραφεί στη χώρα. Αυτά τα μικροσωματίδια ευθύνονται για τον πρόωρο θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών στην Κίνα, όπου τα επεισόδια «αποκάλυψης» είναι συχνά. 4.000 πολίτες πεθαίνουν καθημερινά στην Κίνα από την ατμοσφαιρική μόλυνση.
Η κοινότητα της Shenyang εξήγησε ότι αυτό το «smog», που έχει τρομερή πυκνότητα, προκλήθηκε από το κεντρικό σύστημα θέρμανσης της πόλης, το οποίο τροφοδοτείται κυρίως με κάρβουνο, αλλά και από τη μεγάλη μόλυνση που έρχεται από τις γειτονικές επαρχίες.
Οι εξηγήσεις αυτές προκάλεσαν εκνευρισμό στην τοπική κοινωνία. «Τα ίδια κάθε χρόνο, δεν αλλάζει τίποτα», σχολίαζαν οι χρήστες των social media.
Οι αρχές της Changchun ξεκίνησαν έκτακτη διαδικασία, κάνοντας έκκληση σε όλα τα σχολικά ιδρύματα να σταματήσουν κάθε δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους και καλώντας τους κατοίκους να παραμείνουν στα σπίτια τους και να λάβουν «μέτρα προστασίας της υγείας τους».
iefimerida.grΗ υψηλή του περιεκτικότητα σε βιταμίνη Ε αυξάνει τις αντιστάσεις του οργανισμού μας στα βλαβερά σωματίδια που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα.
Η ζωή στη μεγαλούπολη μας γεμίζει με στρες αλλά καταπονεί και τη σωματική μας υγεία. Κυρίως ταλαιπωρούνται τα πνευμόνια μας, λόγω των ρύπων που υπάρχουν στον αέρα που αναπνέουμε.
Μπορούμε όμως να ενισχύσουμε τις αντιστάσεις μας υιοθετώντας υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Ερευνητές από το Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ διαπίστωσαν ότι οι τροφές που παρέχουν μεγάλη ποσότητα βιταμίνης Ε, όπως το αβοκάντο, έχουν προστατευτική δράση ενάντια στην ατμοσφαιρική ρύπανση και συγκεκριμένα σε πληθώρα σωματιδίων που εκπέμπουν τα εργοστάσια και τα αυτοκίνητα και στα σωματίδια που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα λόγω της καύσης του ξύλου.
Τα σωματίδια αυτά μεταφέρονται στα πνευμόνια μας και έχουν κατά καιρούς συσχετιστεί με τον αυξημένο κίνδυνο αναπνευστικών επιπλοκών, το έμφραγμα και το εγκεφαλικό.
Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, η αυξημένη πρόσληψη βιταμίνης Ε μπορεί να εξουδετερώσει εν μέρει τις επιπτώσεις της έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Η ευεργετική δράση της βιταμίνης οφείλεται στο γεγονός ότι λειτουργεί ως αντιοξειδωτικός παράγοντας, προστατεύοντας τη μεμβράνη των κυττάρων.
Οι ειδικοί συνιστούν να καταναλώνουμε 3-4 mg βιταμίνης Ε την ημέρα (3 mg για τις γυναίκες και 4 mg για τους άνδρες).
Μερίδα 100 γραμμαρίων αβοκάντο παρέχει το 10% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας βιταμίνης Ε. Σημαντική ποσότητα της πολύτιμης βιταμίνης παρέχει επίσης το σπανάκι και το ελαιόλαδο.
Η ποσότητα βιταμίνης Ε που δεν αξιοποιείται άμεσα από τον οργανισμό αποθηκεύεται για μελλοντική χρήση, οπότε μπορείτε να ρυθμίσετε την κατανάλωση, για παράδειγμα, σε εβδομαδιαία και όχι σε ημερήσια βάση.
onmed.gr
Αύξηση των περιστατικών Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) αλλά και των παροξύνσεων καταγράφονται το τελευταίο διάστημα από τους ειδικούς επιστήμονες, με μία από τις βασικές αιτίες τις λοιμώξεις από ιούς και μικρόβια που εμφανίζονται τους χειμερινούς μήνες.
Εκτός αυτού η αύξηση των περιστατικών οφείλεται μεταξύ άλλων και στη ρύπανση της ατμόσφαιρας που μπορεί να προέρχεται από τη χρήση τζακιών ειδικά τις κρύες ημέρες που διανύουμε.
Όπως σημειώνει η κα Νίκη Γεωργάτου, Διευθύντρια Πνευμονολόγος στο Ιατρικό Αθηνών, "Οι παροξύνσεις της ΧΑΠ μπορεί να οφείλονται σε διάφορες αιτίες, όπως η ρύπανση της ατμόσφαιρας ή η διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής, αλλά η συχνότερη αιτία (50-70% των περιπτώσεων) είναι οι λοιμώξεις από ιούς που συμβαίνουν συνήθως τους χειμερινούς μήνες ή από μικρόβια".
Η κ. Γεωργάτου εξηγεί: "Οι παροξύνσεις αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που καθορίζουν την πορεία της νόσου και την ποιότητα ζωής των ασθενών με ΧΑΠ .Σχετίζονται με επιδείνωση των συμπτωμάτων, μείωση της ικανότητας για άσκηση και γενικά με την καθημερινή δραστηριότητα, τις συχνότερες εισαγωγές στο νοσοκομείο, την ταχύτερη απώλεια της λειτουργίας του πνεύμονα και τον αυξημένο κίνδυνο για θάνατο".
Από ΧΑΠ πάσχουν συνήθως άνδρες ή γυναίκες ηλικίας άνω των 40 ετών με ιστορικό καπνίσματος (περισσότερα από 20 τσιγάρα την ημέρα για περισσότερα από 20 χρόνια) - Περίπου 30% αυτών θα παρουσιάσουν ΧΑΠ και τα συμπτώματά τους είναι δύσπνοια κυρίως στην κόπωση, εύκολη κόπωση, βήχας με άφθονα πτύελα, συχνά κρυολογήματα ή λοιμώξεις του αναπνευστικού καθώς και πνευμονική καρδία (οφειλόμενη στη μείωση του Οξυγόνου και στην αύξηση του διοξειδίου στο αίμα).
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια κοινή πάθηση, με μεγάλο κόστος για τις υπηρεσίες υγείας και μεγάλο φορτίο για την οικονομία της χώρας. Η συχνότητα εμφάνισης σε κάθε χώρα είναι διαφορετική, κυμαίνεται από 4-10% των ενηλίκων κατοίκων κάθε χώρας αλλά πάντοτε αντανακλά το επίπεδο καπνίσματος του λαού.
Τι συνιστούν οι ειδικοί
Στους ασθενείς με ΧΑΠ συνιστάται : Διακοπή του καπνίσματος, αν συνεχίζουν να καπνίζουν. Αντι-γριππικός εμβολιασμός με σκοπό τη δυνατή μείωση της πιθανότητας παρόξυνσης λόγω ιογενούς λοιμώξεως και εμβολιασμός εναντίον του πνευμονιοκόκκου. Αντιβιοτικά χορηγούνται κατά τη διάρκεια μιας παρόξυνσης όταν υπάρχουν έντονη δύσπνοια, αυξημένος βήχας και πυώδη πτύελα.
"Εκτός από την αντιβίωση, η παρόξυνση της ΧΑΠ αντιμετωπίζεται με δόσεις κορτιζόνης από του στόματος ή ενδοφλέβια και με αύξηση της θεραπείας συντήρησης που συνίσταται σε εισπνεόμενη αγωγή με βρογχοδιασταλτικά (αντιχολινεργικά και β2 διεγέρτες μακράς δράσης) και εισπνεόμενα κορτικοειδή. Η τακτική παρακολούθηση του ασθενούς από το γιατρό του συμβάλλει στην αντιμετώπιση των πρώιμων συμπτωμάτων και προλαμβάνει την εκδήλωση των παροξυσμών. Για τη θεραπεία συντήρησης των ασθενών με ΧΑΠ υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές με μεγάλη αποτελεσματικότητα " αναφέρει η κα Γεωργάτου.
Η αντιμετώπιση
Υπάρχουν πλέον νέα φάρμακα τα οποία συμβάλλουν στη σωστή αγωγή των ασθενών και χορηγούνται σε εισπνεόμενη μορφή με νέου τύπου εισπνευστικές συσκευές που σκοπό έχουν την ευκολότερη λήψη της θεραπευτικής ουσίας. Μεταξύ αυτών, κυκλοφόρησε πρόσφατα το ΒρωμιούχοΑκλιδίνιο. Είναι αντιχολινεργικό φάρμακο που ανακουφίζει αποτελεσματικά από τα συμπτώματα και λόγω της χορήγησής του δύο φορές την ημέρα, παρέχει καλύτερη βρογχοδιαστολή κατά τη διάρκεια της νύχτας και νωρίς το πρωί, ενώ εμφανίζει λιγότερες αντιχολινεργικές ανεπιθύμητες ενέργειες όπως π.χ. ξηροστομία. Όπως αναφέρει η κα Γεωργάτου στην αποτελεσματικότητα του νέου σκευάσματος συμβάλει σημαντικά και η νέα συσκευή εισπνοών με την οποία χορηγείται. Είναι μία πρωτοποριακή προγεμισμένη με το φάρμακο και εύκολη στη χρήση συσκευή, που διαθέτει ηχητικό και οπτικό σήμα ώστε να ενημερώνεται ο ασθενής για τη σωστή λήψη της δόσης.