Ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Queensland στην Αυστραλία ανακάλυψε μια δυνητικά νέα κατηγορία αντιβιοτικών, ευελπιστώντας να δοθεί καίρια λύση στο πρόβλημα των πολυανθεκτικών στα αντιβιοτικά «σούπερ-ιών».
Ένας ειδικός τύπος συνθετικής ζάχαρης μπορεί να είναι το τελευταίο όπλο των επιστημόνων κατά των επικίνδυνων, επίμονων και ανθεκτικών στα συνήθη αντιβιοτικά παθογόνων βακτηρίων. Εμπνευσμένοι από τον τρόπο με τον οποίο τα τοιχώματα των κυττάρων στα βακτήρια συγκρατούνται από πολυμερή σακχάρων, Αυστραλοί ερευνητές σε συνεργασία με την εταιρία βιοτεχνολογίας Alchemia σκέφτηκαν να προσθέσουν τροποποιημένα μόρια σακχάρου καθιστώντας έτσι προβληματικό τον σχηματισμό των κυτταρικών τοιχωμάτων με αποτέλεσμα την εξόντωση των βακτηρίων!
Όπως εξηγεί στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications ο διευθυντής του Κέντρου Λύσεων για Σούπερ-ιούς του Ινστιτούτου Μοριακής Βιοεπιστήμης του Πανεπιστημίου, καθηγητής Matt Cooper, τα βακτήρια έχουν κυτταρικά τοιχώματα «σαν τους τοίχους των σπιτιών, μόνο που αντί για κονίαμα τα τοιχώματα συγκρατούνται από πολυμερή σακχάρων. Αν όμως προσθέσεις ένα από τα τροποποιημένα μας μόρια, η συνεκτική διαδικασία σταματά καταστρέφοντας τα τοιχώματα και σκοτώνοντας τα βακτήρια» λέει χαρακτηριστικά.
Τα τοιχώματα των κυττάρων ήταν στόχος αντιβιοτικών (πενικιλίνη, βανκομυκίνη) και πριν, όμως η διαφορά είναι ότι τώρα διακόπτεται το σημαντικό μέρος της συγκεκριμένης διαδικασίας, τονίζει. Σύμφωνα με τον έτερο επικεφαλής της ερευνητική ομάδας, Δρα Johannes Zuegg, ήδη έχουν εξετασθεί εκατοντάδες παραλλαγές τροποποιημένων μορίων σακχάρου προκειμένου να διαπιστωθεί ποια μπορούν να σκοτώσουν τα βακτήρια δίχως όμως να είναι τοξικά για τα ανθρώπινα κύτταρα.
iatropedia.gr
Τα πρώτα αντιβιοτικά ανακαλύφθηκαν κατά τη δεκαετία του '40 και χρησιμοποιούνται ευρέως μέχρι και σήμερα για την αντιμετώπιση λοιμώξεων που οφείλονται σε βακτήρια.
Τα αντιβιοτικά έφεραν την επανάσταση στην Ιατρική και τη Φαρμακολογία, καθώς συμβάλλουν στην αντιμετώπιση ποικίλων λοιμώξεων, όπως η φυματίωση, ο στρεπτόκοκκος και η ουρολοίμωξη. Να σημειωθεί πως η αντιβίωση δρα μόνο ενάντια στα βακτήρια και δεν την παίρνουμε ποτέ για να αντιμετωπίσουμε μια λοίμωξη που οφείλεται σε ιό.
Όταν ο γιατρός χορηγεί συνταγή για αντιβίωση, επισημαίνει πως πρέπει να πάρουμε όλα τα χάπια, ακόμη κι αν μετά από μερικές ημέρες αισθανόμαστε καλύτερα. Τι θα συμβεί εάν σταματήσουμε την αντιβίωση πριν ολοκληρωθεί ο συνιστώμενος κύκλος θεραπείας;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή... Τα βακτήρια είναι μονοκύτταροι οργανισμοί. Ορισμένα είδη βακτηρίων ζουν φυσιολογικά στο ανθρώπινο σώμα –στη γαστρεντερική οδό, επάνω στο δέρμα, στη στοματική κοιλότητα και στα γεννητικά όργανα– χωρίς να προκαλούν επιπλοκές. Αρκετά από αυτά είναι μάλιστα απαραίτητα για να επιτελεστούν ζωτικές λειτουργίες, όπως η διάσπαση των τροφών.
Υπάρχουν όμως και παθογόνα βακτήρια που εισβάλλουν στον οργανισμό και προκαλούν ασθένειες. Σε αυτά τα βακτήρια στοχεύουν τα αντιβιοτικά. Ορισμένα από τα «κακά» βακτήρια μπορεί να καταφέρουν να επιβιώσουν στον οργανισμό μας μεταλλάσσοντας το DNA τους. Πρόκειται για τα λεγόμενα ανθεκτικά βακτήρια. Με κάθε δόση αντιβιοτικών που λαμβάνουμε, τόσο πιο πιθανό είναι να αναπτύξουν τα βακτήρια άμυνες απέναντι στο φάρμακο.
Οι ανθεκτικοί μικροοργανισμοί, τα λεγόμενα υπερμικρόβια (superbugs), αντιμετωπίζονται δύσκολα, καθώς τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να τα εξοντώσουν.
Η αντιβίωση που χορηγεί ο γιατρός αποσκοπεί στην εξόντωση όλων των «κακών» βακτηρίων που υπάρχουν στον οργανισμό, ώστε να μην επιβιώσει κανένα από αυτά και επομένως κανένα να μην αναπτύξει αντοχή στα φάρμακα και εξελιχθεί σε υπερμικρόβιο.
Η γιατρός είναι αυτός που θα αποφασίσει τη δόση και τη διάρκεια της αγωγής με αντιβιοτικά, οπότε δεν πρέπει να παίρνουμε πρωτοβουλίες και να διακόπτουμε την αγωγή όποτε αισθανθούμε καλύτερα. Η αντιβίωση πρέπει να κάνει τον κύκλο της, όπως συνηθίζουμε να λέμε, ώστε να εξασφαλίσουμε την καλύτερη δυνατή έκβαση της υγείας μας τώρα και στο μέλλον.
onmed.gr
Ένα γρήγορο τεστ αίματος, που ανέπτυξαν Ισραηλινοί επιστήμονες, μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να μάθουν μέσα σε δύο μόνο ώρες αν η λοίμωξη ενός ασθενούς οφείλεται σε ιό ή βακτήριο.
Κάτι τέτοιο θα καταστήσει περιττή την χορήγηση αντιβιοτικών σε πολλές περιπτώσεις, όπου σήμερα αυτά τα φάρμακα δίνονται για λόγους προφύλαξης, παρ' όλο που μπορεί να μην χρειάζονται (στις περιπτώσεις των ιώσεων).
Με τις σημερινές τεχνικές, χρειάζονται ημέρες ή και εβδομάδες, έως ότου διαγνωστεί ποιός ακριβώς παθογόνος μικροοργανισμός ευθύνεται για μια λοίμωξη. Έτσι, πολλοί ασθενείς παίρνουν αντιβιοτικά που δεν χρειάζονται, ενώ αντίστροφα ορισμένοι, που όντως τα έχουν ανάγκη, τελικά δεν τα παίρνουν έγκαιρα.
Το τεστ βρίσκεται ακόμη σε στάδιο δοκιμών στο εργαστήριο, ενώ ήδη προετοιμάζεται η χρήση του με τη βοήθεια φορητής συσκευής, κάτι που θα προσφέρει μεγάλη πρακτική ευκολία στους γιατρούς. Περαιτέρω έρευνες, θα χρειαστούν πάντως, για να επιβεβαιώσουν την αποτελεσματικότητα του τεστ σε βάθος χρόνου.
Οι ερευνητές αρκετών ισραηλινών ερευνητικών κέντρων και της εταιρείας MeMed, με επικεφαλής τον Εράν Έντεν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS One», σύμφωνα με το BBC, ανέλυσαν δείγματα αίματος από 300 ασθενείς που ήσαν ύποπτοι για κάποια λοίμωξη. Το τεστ κατάφερε να διακρίνει γρήγορα και με σημαντική ακρίβεια αν επρόκειτο για ιό ή βακτήριο.
«Το τεστ είναι ακριβές. Για τους περισσότερους ασθενείς μπορεί κανείς να ξέρει αν η μόλυνση οφείλεται σε βακτήρια ή ιούς μέσα σε μόλις δύο ώρες. Δεν είναι τέλειο βέβαια και δεν αντικαθιστά την κρίση ενός γιατρού, αλλά είναι καλύτερο από πολλά τεστ ρουτίνας που σήμερα χρησιμοποιούνται» δήλωσε ο Εράν Έντεν.
Πηγή: ΑΠΕ
Σε παγκόσμιους “φονιάδες” έχουν εξελιχθεί τρία “έξυπνα” βακτήρια που έχουν αναπτύξει αντοχή στα αντιβιοτικά.
Πρόκειται για τα πολυανθεκτικά βακτήρια κλεμπσιέλα, ακινετοβακτήριο και τη ψευδομονάδα. Σύμφωνα με υπολογισμούς, μόνο στην Ελλάδα τα βακτήρια αυτά σκοτώνουν κάθε χρόνο, 1000 ανθρώπους. Τα βακτήρια αυτά εκτός από τις... ζωές που παίρνουν στοιχίζουν και πολύ ακριβά για την ελληνική οικονομία.
Το κόστος της αντιμετώπισης των νοσοκομειακών λοιμώξεων στον ελλαδικό χώρο ανέρχεται στα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον πλήττουν και τον τουρισμό στη χώρα μας καθώς η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις μεταξύ των χωρών με μικροβιακή αντοχή στον ευρωπαϊκό χώρο, πράγμα που αποτρέπει την έλευση κάποιων τουριστών από το φόβο μήπως προσβληθούν από κάποιο πολυανθεκτικό μικρόβιο.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν στη διάρκεια του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης στην Εσωτερική Παθολογία, με διεθνή συμμετοχή, το οποίο διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
Η μικροβιακή αντοχή δεν είναι μόνο πρόβλημα της Ελλάδας άλλα ένα παγκόσμιο πρόβλημα επισήμανε σε διάλεξη που έδωσε μέσω skype o αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο Wollongong της Αυστραλίας και διευθυντής του Τμήματος Λοιμώξεων του Νοσοκομείου Wollongong, Σπυρίδων Μυγιάκης. Τα βακτήρια, όπως ανέφερε, έχουν στελέχη ανθεκτικά, πολυανθεκτικά ή έχουν εκτεταμένη αντοχή και ορίζονται πλέον όπως και η φυματίωση, ενώ η θνητότητα είναι μεγάλη και ο κίνδυνος θανάτου είναι σχεδόν διπλάσιος όταν ο ασθενής έχει προσβληθεί από πολυανθεκτικό στέλεχος.
“Τα μικρόβια είναι πολύ έξυπνα. Για κάθε μηχανισμό δράσης αντιβιοτικού υπάρχει και ένας μηχανισμός αντίδρασης από τα μικρόβια τα οποία επιβιώνουν ανταγωνιζόμενα το ένα το άλλο. Αναπτύσσουν αντοχή και σκοτώνουν τα άλλα που είναι γύρω τους. Το χειρότερο είναι ότι τα μικρόβια έχουν μια “αλληλεγγύη” και όταν αναπτύξουν ανθεκτικότητα τη μεταφέρουν το ένα στο άλλο και ταυτόχρονα αναπτύσσουν αντοχή στα αντιβιοτικά” ανέφερε ο κ. Μυγιάκης. Παράλληλα επισήμανε ότι οι άνθρωποι παρότι δεν παίρνουν άμεσα αντιβιοτικά, τα προσλαμβάνουν έμμεσα καταναλώνοντας προϊόντα από ζώα στα οποία έχει δοθεί αντιβίωση για την προαγωγή και την ανάπτυξή τους, πράγμα που συμβάλει στην αντιμικροβιακή αντοχή.
Ο μόνος τρόπος για να προφυλαχτούμε, σύμφωνα με τον κ. Μυγιάκη, είναι το πλύσιμο των χεριών, η τήρηση των κανόνων υγιεινής και η συνετή χρήση των αντιβιοτικών.
“Έχει υπολογιστεί από μελέτες μας ότι στην Ελλάδα περίπου 1000 άτομα τον χρόνο πεθαίνουν από τρία πολυανθεκτικά βακτηρίδια, την κλεμπσιέλα, το ακινετοβακτήριο και την ψευδομονάδα“ ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής παθολογίας λοιμωξιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και μέλος της ομάδας αντιμετώπισης μικροβιακής αντοχής του ΚΕΕΛΠΝΟ, Αχιλλέας Γκίκας. Παράλληλα επισήμανε ότι ο στόχος του προγράμματος “Προκρούστης” του ΚΕΕΛΠΝΟ για την αντιμετώπιση της μικροβιακής, το οποίο τρέχει από το 2010, είναι η μείωση της θνητότητας.
“Έχει αποδειχθεί ότι η παρέμβαση αυτή μειώνει το κόστος στα νοσοκομεία. Να υπενθυμίσω ότι, από μαθηματικά μοντέλα και από εκτιμήσεις που έχουμε κάνει, το κόστος των νοσοκομειακών λοιμώξεων στον ελλαδικό χώρο είναι γύρω στο 1,2 δισεκατομμύρια. Αυτό μπορεί να μειωθεί πάρα πολύ δραστικά. Καταλαβαίνει κανείς το όφελος για την εθνική οικονομία. Και τέλος στόχος είναι να φύγει η Ελλάδα από το κόκκινο των χαρτών που βρίσκονται στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρώπη έχει κάνει χάρτες για τη μικροβιακή αντοχή και η Ελλάδα είναι στο κόκκινο. Αυτό επηρεάζει το τουριστικό προϊόν και το επηρεάζει σημαντικά διότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι οι οποίοι σκέφτονται πολύ πριν κάνουν ένα ταξίδι σε μια χώρα όπου αν τυχόν αρρωστήσουν θα πάρουν ένα πολυανθεκτικό παθογόνο. Για όλους αυτούς τους λόγους το ΚΕΕΛΠΝΟ έχει κάνει δράσεις οι οποίες έχουν αποτυπωθεί σε μια υπουργική απόφαση του 2014 όπου βάζουμε σε καινούργια βάση τον έλεγχο της αντοχής με απομόνωση των ασθενών, δημιουργία ειδικών θαλάμων όπου θα απομονώνονται τα πολυανθεκτικά, οδηγίες για δράση και για το πώς θα κινηθούμε, καλλιέργειες στους ανθρώπους οι οποίοι έρχονται από άλλα νοσοκομεία προκειμένου να δούμε αν είναι εποικισμένοι για να μη μας μεταφέρουν το μικρόβιο και γενικά ό,τι προβλέπεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ελέγχου Λοιμώξεων ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε μια πολύ καλή αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου και να φύγει το κόκκινο από τους χάρτες που δημοσιεύονται. Έχουμε ήδη αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα είναι περιστασιακά από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, υπάρχουν αρκετά νοσοκομεία που δηλώνουν αναστροφή αυτής της τάσης“ πρόσθεσε ο κ Γκίκας.
Παράλληλα επισήμανε ότι αυτή η αναστροφή επιτεύχθηκε χάρη στην εφαρμογή αυστηρών μέτρων όπως πχ την απομόνωση των ασθενών που έχουν προσβληθεί από πολυανθεκτικά μικρόβια, την ειδική φροντίδα μέσα σε μονάδες από ειδικό προσωπικό το οποίο ασχολείται μόνο με αυτούς τους ασθενείς, με σχολαστική καθαριότητα των χεριών με αλκοολούχα διαλύματα και γενικά μια επίπλοκη αλλά αποτελεσματική δέσμη ενεργειών.
ελεύθερος τύπος
Η διάρροια από αντιβιοτικά περιγράφει τις συχνές, υδαρείς κενώσεις του εντέρου που εμφανίζονται ως αποτέλεσμα της λήψης φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων (αντιβιοτικά).
Οι ήπιες μορφές δεν απαιτούν θεραπεία, καθώς τα συμπτώματα θα υποχωρήσουν μετά τη διακοπή των αντιβιοτικών. Σε πιο σοβαρές μορφές μπορεί να απαιτηθεί διακοπή ή αλλαγή των αντιβιοτικών φαρμάκων.
Διαβάστε στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί πώς αντιμετωπίζεται η διάρροια από αντιβιοτικά.
Της Χριστίνα Ι. Μπουντούρη
Γενικός – Οικογενειακός Ιατρός
Η διάρροια από αντιβιοτικά συμβαίνει όταν διαταράσσεται η ισορροπία μεταξύ "καλών" και "κακών" βακτηρίων που υπάρχουν στο γαστρεντερικό σωλήνα. Όταν τα συμπτώματα είναι ήπια δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, αλλά όταν εμφανιστεί κολίτιδα (φλεγμονή του παχέος εντέρου) ή ψευδομεμβρανώδης κολίτιδα χρειάζεται προσοχή.
Σχεδόν όλα τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν διάρροια, κολίτιδα ή ψευδομεμβρανώδη κολίτιδα. Τα αντιβιοτικά που πιο συχνά ευθύνονται είναι τα παρακάτω:
Κεφαλοσπορίνες
Πενικιλλίνες
Φθοριοκινολόνες
Κλινδαμυκίνη
Η διάρροια από αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα που κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Στους περισσότερους ανθρώπους παρατηρούνται ήπια συμπτώματα, τα οποία αρχίζουν περίπου μια εβδομάδα μετά την έναρξη της αντιβιοτικής θεραπείας και περιλαμβάνουν:
Μαλακά κόπρανα
Συχνές κενώσεις του εντέρου
Στις σοβαρότερες μορφές τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Συχνές διαρροικές κενώσεις
Κοιλιακός πόνος και κράμπες
Πυρετός
Βλέννα στα κόπρανα
Αιματηρά κόπρανα
Ναυτία
Απώλεια της όρεξης
Εάν έχετε ήπια συμπτώματα θα υποχωρήσουν μέσα σε λίγες ημέρες μετά το τέλος της αντιβιοτικής θεραπείας. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο γιατρός σας μπορεί να σας συμβουλεύσει να σταματήσετε τη θεραπεία μέχρι να υποχωρήσει η διάρροια.
Εάν όμως τα συμπτώματα είναι σοβαρά και υποδηλώνουν κολίτιδα ή ψευδομεμβρανώδη κολίτιδα, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει συγκεκριμένα αντιβιοτικά για να καταπολεμήσει τα βακτήρια που την προκάλεσαν.
iatropedia.gr