Εγγραφο – βόμβα της Τουρκίας προς το ΝΑΤΟ αποκαλύπτει τις διεκδικήσεις της στο Αιγαίο και βάζει φωτιά στην ελληνική διπλωματία.

Οι Τούρκοι αμφισβητούν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και θέτουν μια σειρά από προκλητικά ζητήματα με αφορμή το προσφυγικό και τις περιπολίες της Ατλαντικής Συμμαχίας.

Σύμφωνα με την «Καθημερινή» το έγγραφο έχει ημερομηνία 15 Φεβρουαρίου και παρουσιάζει 17 σημεία στα οποία περιλαμβάνεται το σύνολο των διεκδικήσεων της Αγκυρας στο Αιγαίο. Εχουν φτάσει στο σημείο να αμφισβητούν τον εθνικό εναέριο χώρο των δέκα μιλίων, ζητούν να μην κατατίθενται σχέδια πτήσης στο FIR Αθήνας, ζητούν από τα πλοία του ΝΑΤΟ να μην ελλιμενίζονται στα Δωδεκάνησα, που θεωρεούν αποστρατιωτικοποιημένα, ενώ επιμένουν φυσικά στις δικές τους θέσεις για τις περιοχές έρευνας και διάσωσης διεκδικώντας την ευθύνη στο μισό Αιγαίο.

Πέραν όλων αυτών, η Τουρκία αμφισβητεί ανοιχτά την ελληνικότητα νησιών, γεγονός που για πρώτη φορά εμπεριέχεται σε επίσημο έγγραφο που κατατίθεται στο ΝΑΤΟ. Οπως προκύπτει από το κείμενο, η Τουρκία, πέραν πάσης λογικής, απαιτεί να μη γίνεται λόγος για εναέριο χώρο του Αιγαίου αλλά «εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ».

Απαιτεί επίσης από τη Συμμαχία να μη χρησιμοποιεί ονόματα, προφανώς νησιών, «με τρόπο ο οποίος θα δημιουργήσει αχρείαστο περισπασμό, μπορεί να προκαλέσει δυσαρέσκεια ή θα μπορούσε να ληφθεί ως προώθηση των εθνικών συμφερόντων...». Προφανώς αναφέρεται έμμεσα στα 16 μικρά νησιά που οι Τούρκοι θεωρούν ότι δεν ανήκουν στην Ελλάδα, τους έχουν δώσει τουρκικά ονόματα –όπως Ιμια/Καρντάκ– και ερμηνεύοντας κατά το δοκούν τις συνθήκες θεωρούν ότι ανήκουν στην Τουρκία. Είναι τόσο προκλητική η στάση της Αγκυρας, που φτάνει να ζητάει από τους ιθύνοντες για τον σχεδιασμό της επιχείρησης στο ΝΑΤΟ, αντί για τα ονόματα των νησιών, να χρησιμοποιούνται γράμματα ή και αριθμοί.

Η ελληνική κυβέρνηση κράτησε χαμηλούς τόνους απέναντι στο τουρκικό έγγραφο, καθώς ήθελε να τονίσει τις ευθύνες της Τουρκίας στο προσφυγικό και να σημειώσει πως οι τουρκικές θέσεις δεν έγιναν ποτέ, ούτε γίνονται, δεκτές από την Αθήνα.

Οπως προκύπτει, η Τουρκία δεν δέχεται να εισέρχονται οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ σε περιοχές έρευνας και διάσωσης που θεωρεί (παράνομα) αρμοδιότητά της, τα εναέρια μέσα της Συμμαχίας να μην υποβάλλουν σχέδια πτήσης και τα πλοία να κινούνται εκτός των χωρικών υδάτων της Τουρκίας.

Το πλήρες τουρκικό κείμενο με τα 17 σημεία

Το πλήρες κείμενο που κατέθεσε ο επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας στο ΝΑΤΟ, Ethem Buyukisik (στις παρενθέσεις οι ερμηνείες των όρων), έχει ως εξής:

Αγαπητοί κύριοι,

1. Θα ήθελα να επεκτείνω την εκτίμησή μου εκ μέρους της TMAs (τουρκικές στρατιωτικές αρχές) για τη συνεχή στήριξή σας στο θέμα της προσφυγικής κρίσης στο Αιγαίο Πέλαγος και στα τουρκοσυριακά σύνορα. Σας πληροφορώ για το αίτημα των TMAs στις Αρχές της SHAPE (Ανώτατο Συμβούλιο - Αρχηγείο των Συμμαχικών Δυνάμεων) να λάβουν υπόψη τα παρακάτω θέματα κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού σχετικά με την προαναφερθείσα επιχείρηση.Α. Ζητάμε από τις Αρχές της SHAPE να λάβουν υπόψη την πολιτική καθοδήγηση κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού και της εκτέλεσης των φάσεων.

Β. Θα επιστήσω την προσοχή σας στις ενδεχόμενες αμφισβητούμενες πολιτικές περιοχές μεταξύ των συμμαχικών χωρών.

C. Οι θαλάσσιες δραστηριότητες αναμένεται να μεταφερθούν μακριά από τις προβληματικές περιοχές του Αιγαίου, που θα μπορούσαν να προκαλέσουν κρίση ανάμεσα στα συμμαχικά κράτη.

D. Οι τουρκικές στρατιωτικές αρχές θεωρούν αναγκαίο ότι οι υπάρχουσες συμφωνίες ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα θα πρέπει να είναι σεβαστές δεόντως κατά τη διαδικασία του σχεδιασμού. (Σ.σ. πιθανότατα αναφέρονται στο μνημόνιο Παπούλια - Γιλμάζ ή και στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, καθώς άλλες συμφωνίες δεν υπάρχουν.)

E. Οι τουρκικές στρατιωτικές αρχές ισχυρίζονται ότι είναι ανάγκη να υπάρξει ένα ξεχωριστό πλάνο γι’ αυτή την επιχείρηση. Μέχρι τότε η επιχείρηση αναμένεται να μεταφερθεί στη νομική δομή της Operation Active Endevour (επιχείρηση του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο) και η προτεραιότητα θα έπρεπε να δίνεται στις τρέχουσες δραστηριότητες της SNF (μόνιμες ναυτικές δυνάμεις, δηλαδή αυτές που έχει σταθερά το ΝΑΤΟ σε ορισμένες περιοχές, όπως στη Μεσόγειο), με συνεισφορά πλοίων από ορισμένα μέλη για τη στήριξη των Surge Operations. Η συμμετοχή των μονάδων OAE, που βρίσκονται σε ετοιμότητα, μπορεί να ληφθεί ως βάση αυτής της επιχείρησης.

F. Oι τουρκικές στρατιωτικές αρχές πιστεύουν στην ανάγκη να υπάρχει μια δυνατή συνεργασία ανάμεσα σε ΝΑΤΟ - Τουρκία - Ελλάδα και την Ε.Ε. (FRONTEX).Για να ολοκληρωθεί αυτή η συνεργασία, οι αναγκαίοι μηχανισμοί πρέπει να μπουν σε εφαρμογή πριν από την εκτέλεση της επιχείρησης.

G. Οι TMAs αναμένουν η μη πολεμική φύση της επιχείρησης να παραμείνει σε κάθε στάδιο αυτής.

H. Κατά τη διάρκεια της εκτελεστικής φάσης, οι δραστηριότητες του ΝΑΤΟ σε Ανατολική Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα δεν θα πρέπει να επηρεαστούν με κανέναν τρόπο.

I. Οι TMAs θεωρούν ότι μόνο οι ISR (σ.σ. είναι τα αρχικά από Intelligence, Surveillance, Reconnaissance, δηλαδή πληροφορίες - επιτήρηση - αναγνώριση δραστηριοτήτων) επιτρέπονται στη διάρκεια της επιχείρησης που σχετίζονται με την προσφυγική κρίση στο Αιγαίο.

J. Κατά τη διάρκεια της αποστολής ISR, οι μονάδες του ΝΑΤΟ αναμένεται να μην εμπλακούν στις ασυνήθιστες προσφυγικές δραστηριότητες πέραν των γεγονότων που περιέχονται στη SOLAS (συνθήκη ασφάλειας ζωής στη θάλασσα) και την υποχρέωση διάσωσης ανθρώπων στη θάλασσα. Στην περίπτωση πιθανών ISR δραστηριοτήτων στο Αιγαίο, οι SAR (Search And Rescue - έρευνας και διάσωσης) περιοχές που η Τουρκία έχει δηλώσει στον ΙΜΟ (Διεθνής Οργανισμός Ναυσιπλοΐας) θα πρέπει να είναι σεβαστές δεόντως. Οι TMAs δεν θα δεχτούν τους ισχυρισμούς, οι οποίοι σχετίζονται με τους Athens FIR Limitations (την ευθύνη της Ελλάδας στο FIR που δεν αναγνωρίζουν οι Τούρκοι).

Κ. Οι SNMG, HELOS και MPAs (δυνάμεις του ΝΑΤΟ) αναμένεται να λειτουργήσουν σε διεθνή ύδατα και εναέριο χώρο. Ισχυρισμοί σχετικοί με «δήθεν» εναέριο χώρο 10 ναυτικών μιλίων δεν θα πρέπει να αναφέρονται στα OPGEN Directives (γενικές επιχειρησιακές οδηγίες). Οι αρχές του σχεδιασμού πτήσεων του ΝΑΤΟ MPAs κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού, της εντολής και της σχετικής επικοινωνίας στη γραμμή του Athens FIR θα πρέπει να αποφευχθεί. Η χρήση του ATO/ACO (επιχειρησιακές οδηγίες) σε συμφωνία με τις σίγουρες διαδικασίες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να συνεχιστούν. Επίσης, ο εναέριος χώρος που θα χρησιμοποιηθεί στο Αιγαίο θα πρέπει να αναφέρεται ως εναέριος χώρος του ΝΑΤΟ.

L. Οποιαδήποτε προσπάθεια σχετιζομένη με την επέκταση του TTW (Territorial Waters=χωρικά ύδατα) και του εναέριου χώρου κατά τη διάρκεια της επιχείρησης αναμένεται να αποφευχθεί.

Μ. Οι ΤMAs αναμένουν το ΝΑΤΟ να μη σχεδιάσει και μεταφέρει κάποια ναυτική/στρατιωτική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των ελλιμενισμών στις γεωγραφικές παρατάξεις και του αποστρατιωτικοποιημένου στάτους των νησιών του Αιγαίου, και οποιονδήποτε σχεδιασμό ο οποίος θα οδηγήσει στη φθορά του στάτους αυτών των αποστρατιωτικοποιημένων νησιών.

N. Οποιαδήποτε μορφή ελευθερίας, όπως αθώα μεταφορά, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην πιο πιθανή της έκταση.

O. Η χρησιμοποίηση οποιωνδήποτε ονομάτων με τρόπο ο οποίος θα δημιουργήσει αχρείαστο περισπασμό, μπορεί να προκαλέσει δυσαρέσκεια ή θα μπορούσε να εκληφθεί ως προώθηση των εθνικών συμφερόντων, αναμένεται να αποφευχθεί και μια πολύ πιο απλή και επιχειρησιακή λύση θα μπορούσε να βρεθεί, όπως χρησιμοποιώντας γράμματα ή/και αριθμούς.

P. Είναι σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας ότι η επιχείρηση αποτελείται από δύο ξεχωριστά μέρη: το ένα να μεταφερθεί στο Αιγαίο Πέλαγος και το άλλο είναι οι ISR δραστηριότητες να μεταφερθούν κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων.

Q. Η στρατηγική διοίκηση αυτής της επιχείρησης θα μπορούσε να σχεδιαστεί και μεταφερθεί με ακρίβεια και προσοχή σε συνεργασία με τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους εκπροσώπους.

2. Από αυτή την άποψη, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για μία ακόμη φορά που λαμβάνετε υπόψη τις ανησυχίες μας πάνω στο θέμα. Ο σύνδεσμος είναι ο πλωτάρχης Halil AKSU.

Με σεβασμό,
Ethem Buyukisik

Ένα γαλλικό πολεμικό πλοίο θα αποπλεύσει την ερχόμενη εβδομάδα από την Τουλόν (νότια Γαλλία) για να συμμετάσχει στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ εναντίον των διακινητών στο Αιγαίο, ανακοινώθηκε σήμερα από το υπουργείο Άμυνας.

"Ο υπουργός Άμυνας (Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν) έδωσε διαταγή σ' ένα πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού να αποπλεύσει από την Τουλόν την επόμενη εβδομάδα για να μεταβεί στο Αιγαίο, όπου επιχειρεί η ναυτική δύναμη του ΝΑΤΟ", ανακοίνωσε το υπουργείο.

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμιά ένδειξη σχετικά με το πλοίο που θα αναλάβει αυτή την αποστολή ούτε για την ακριβή ημερομηνία αναχώρησής του, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Αυτό το γαλλικό πολεμικό πλοίο θα ενταχθεί, πιθανόν στο τέλος της επόμενης εβδομάδας, στη δύναμη των τριών πλοίων χωρών του ΝΑΤΟ που βρίσκονται ήδη στην περιοχή. Της επιχείρησης της συμμαχίας ηγείται ο γερμανός υποναύαρχος Γεργκ Κλάιν.

Χθες, στο τέλος της συνομιλίας που είχε στο Παρίσι με τη Μέρκελ, ο Ολάντ είχε υποσχεθεί πως η Γαλλία θα συμβάλει με ένα πολεμικό πλοίο στη διεθνή προσπάθεια.

Οι τουρκικές αρχές συνέλαβαν σήμερα τουλάχιστον δύο διακινητές ανθρώπων οι οποίοι μετέφεραν περίπου 120 Σύρους πρόσφυγες στα παράλια του Αιγαίου, σε μια ένδειξη πως η Τουρκία ενδεχομένως να αυξάνει τις προσπάθειες για να μειωθεί η ροή των μεταναστών προς την Ευρώπη.

Χωροφύλακες σταμάτησαν την ομάδα, η οποία αποτελούνταν κυρίως από γυναίκες και παιδιά, σε μια παραλία κοντά σε δασώδη περιοχή δίπλα στο χωριό Μπαντέμλι που βρίσκεται απέναντι από τη Λέσβο, δήλωσε στο Ρόιτερς αυτόπτης μάρτυρας.

Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε τις παραμονές της συνόδου κορυφής που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες και στην οποία η Τουρκία και η ΕΕ θα εξετάσουν τη μεταναστευτική κρίση.

Η Ευρώπη θέλει από την Τουρκία, η οποία είναι υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ, να αυξήσει την ασφάλεια κατά μήκος των ακτών της και να δέχεται πίσω μετανάστες που πιάνονται στη θάλασσα ώστε να βοηθήσει να μειωθεί η ροή των προσφύγων προς την ΕΕ. Σε αντάλλαγμα έχει υποσχεθεί κεφάλαια ύψους 3 δισεκ. ευρώ για να βοηθήσει την Τουρκία με τους 2,7 εκατ. Σύρους πρόσφυγες που φιλοξενεί.

Ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε αργά χθες το βράδυ την ΕΕ ότι χρονοτριβεί εδώ και τέσσερις μήνες με τα χρήματα αυτά.

"Μπορείτε να πληρώσετε ή όχι, δεν έχουμε κλείσει την πόρτα μας στους πρόσφυγες όπως έχουν κάνει οι Δυτικοί. Την κρατήσαμε ανοικτή", δήλωσε ο Ερντογάν προσθέτοντας ότι θέλει να κτίσει μια πόλη για πρόσφυγες στη βόρεια Συρία κοντά στα τουρκικά σύνορα με διεθνή χρήματα, αλλά δεν έχει λάβει συγκεκριμένη υποστήριξη από άλλες χώρες για το σχέδιο.

Στην ακτή, τουλάχιστον ένας διακινητής διέφυγε πεζή, ενώ χωροφύλακες απομάκρυναν τα έξι μικρά λεωφορεία με τα οποία είχαν φθάσει οι πρόσφυγες. Αυτοί οι τελευταίοι, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν έγκυοι και νεογέννητα, μεταφέρθηκαν με λεωφορεία πίσω στη Σμύρνη.

Ένας Σύρος, που έμοιαζε τριαντάρης, είπε ότι αναγκάσθηκε να αποπειραθεί να φτάσει στην Ευρώπη επειδή στην Τουρκία δεν υπάρχουν ευκαιρίες.

"Δεν είναι άσχημα εδώ, αλλά δεν υπάρχει δουλειά. Έχω συγγενείς στη Γερμανία και θα πάω εκεί να είμαι μαζί τους", είπε αρνούμενος να δώσει όνομα.

Εξάλλου μέσα ενημέρωσης ανέφεραν πως η Τουρκία έκλεισε την τελευταία ανοικτή συνοριακή πύλη της με τη Συρία για όλους εκτός από τις αυτοκινητοπομπές ανθρωπιστικής βοήθειας και τους Σύρους που θέλουν να φύγουν.

Στο ρεπορτάζ του CNN Turk δεν αναφέρθηκε η αιτία για την απόφαση να κλείσει η πύλη Τσιλβέγοζου στη νότια τουρκική επαρχία Χατάι, που βρίσκεται απέναντι από την Μπαμπ αλ-Χάουα της Συρίας.