Πακέτο διάσωσης της ΔΕΗ ύψους 500 εκατ. ευρώ με ουδέτερο αποτέλεσμα για τους καταναλωτές, καθώς οι αυξήσεις στην κιλοβατώρα αντισταθμίζονται από τις μειώσεις του ΦΠΑ και του ΕΤΜΕΑΡ, αποφασίζει αύριο Παρασκευή το Διοικητικό Συμβούλιο της επιχείρησης.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η εισήγηση του νέου προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της επιχείρησης, Γιώργου Στάσση προς το ΔΣ θα περιλαμβάνει:
* Αύξηση της χρέωσης ανά κιλοβατώρα (ανταγωνιστικό σκέλος τιμολογίων) για την ενίσχυση των εσόδων της ΔΕΗ που όμως αντισταθμίζεται πλήρως για τους καταναλωτές από τη μείωση του ΦΠΑ και του ΕΤΜΕΑΡ. Σημειώνεται ότι η ΔΕΗ θα παραμείνει ο πάροχος με το χαμηλότερο πάγιο τέλος της αγοράς.
* Μείωση της έκπτωσης συνέπειας από το 10 στο 5%
* Θέσπιση ρήτρας CO2 για τα νοικοκυριά χωρίς άμεση επίπτωση στους λογαριασμούς της ΔΕΗ.
* Επιπλέον έκπτωση 50% για τα μηχανικά υποστηριζόμενα άτομα, που είναι δικαιούχοι του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου.
Ειδικότερα, τα τιμολόγια της ΔΕΗ διαμορφώνονται από 1ης Σεπτεμβρίου ως εξής:
- Για κατανάλωση έως 2000 κιλοβατώρες το τετράμηνο, η νέα τιμή είναι 0,11058 ευρώ ανά κιλοβατώρα από 0,0946 που είναι η ισχύουσα χρέωση.
- Από 2000 κιλοβατώρες και πάνω η νέα τιμή διαμορφώνεται σε 0,11936 ευρώ ανά κιλοβατώρα, έναντι 0,10252 τώρα.
- Και για το νυχτερινό ρεύμα η νέα τιμή διαμορφώνεται σε 0,07897 ευρώ ανά κιλοβατώρα έναντι 0,0661 σήμερα.
Οι αυξήσεις στην κιλοβατώρα διαμορφώνονται από 16,4 έως 19,4% και αντισταθμίζονται πλήρως όπως έχει δεσμευθεί ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, από τη μείωση του ΦΠΑ και του ΕΤΜΕΑΡ. Η μείωση του ΦΠΑ στο 6% από 13%, αποφασίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και έχει ήδη τεθεί σε ισχύ, ενώ η μείωση του ΕΤΜΕΑΡ, αναμένεται να οριστικοποιηθεί την Παρασκευή και κατά τις πληροφορίες θα διαμορφωθεί για την οικιακή κατανάλωση στα 17 ευρώ ανά μεγαβατώρα, από 22,67 ευρώ που είναι τώρα (μείωση 25%).
- Παραμένει η έκπτωση συνέπειας αλλά περιορίζεται στο 5% από 10% που είναι σήμερα. Σημειώνεται ότι η έκπτωση είχε οριστεί αρχικά στο 15% και περιορίστηκε ήδη σε 10% από 1ης Απριλίου 2019.
- Όσον αφορά στη ρήτρα CO2, σημειώνεται ότι η ΔΕΗ έχει ήδη μετακυλήσει μερικώς στη Μέση Τάση τις επιβαρύνσεις που προκύπτουν από την υποχρέωσή της να αγοράζει δικαιώματα για τις εκπομπές ρύπων των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, κυρίως τις λιγνιτικές που είναι οι πιο ρυπογόνες. Τώρα η ίδια ρήτρα εισάγεται σε ήπια μορφή και στα τιμολόγια της Χαμηλής Τάσης. Με τα σημερινά δεδομένα σε σχέση με τις τιμές των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων δεν θα υπάρξει επιβάρυνση από το μέτρο αυτό στο συνολικό ποσό που πληρώνουν τα νοικοκυριά που είναι πελάτες της ΔΕΗ.
Βάση υπολογισμού της ρήτρας θα είναι η τωρινή επιβάρυνση της ΔΕΗ για τα δικαιώματα εκπομπής η οποία για τη χαμηλή τάση είναι 15,68 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Σημειώνεται ότι αντίστοιχη ρήτρα που συνδέεται με τη διακύμανση των τιμών χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας («Οριακή Τιμή του Συστήματος») περιλαμβάνεται ήδη στα τιμολόγια των εναλλακτικών προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ΔΕΗ θα προχωρήσει επίσης στην κατάργηση των εκπτώσεων στις χρεώσεις CO2 για τη μέση τάση (βιομηχανίες και μεγάλες εμπορικές αλυσίδες), όπου ήδη εφαρμόζεται η ρήτρα ρύπων.
- Στα άτομα με μηχανική υποστήριξη που είναι δικαιούχοι του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) η ΔΕΗ θα παρέχει έκπτωση 50% στο ανταγωνιστικό μη επιδοτούμενο κόστος του ρεύματος. Όπως είναι γνωστό το Δημόσιο επιδοτεί τα τιμολόγια των δικαιούχων του ΚΟΤ κατά 0,045 έως 0,075 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Στο ποσό που απομένει μετά την επιδότηση, η ΔΕΗ θα παρέχει έκπτωση 50%. Διευκρινίζεται ότι το μέτρο δεν αφορά τους λοιπούς δικαιούχους του ΚΟΤ, όσους δηλαδή δεν είναι μηχανικά υποστηριζόμενοι.
Τα νέα τιμολόγια αποτελούν μέρος του πακέτου μέτρων που θα εφαρμοστεί προκειμένου η επιχείρηση να αποφύγει σοβαρούς κινδύνους, ακόμα και για την επιβίωσή της, μετά τα ζημιογόνα αποτελέσματα για το 2018 και το 2019 μέχρι στιγμής. Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές πιθανή επιδείνωση των προειδοποιήσεων του ορκωτού ελεγκτή (Ernst & Young) για την βιωσιμότητα της εταιρείας, στην έκθεση που αναμένεται στις 24 Σεπτεμβρίου, θα οδηγούσε σε δραματικές εξελίξεις που μπορεί να περιλαμβάνουν ακόμη και στάση πληρωμών (για μισθούς, προμηθευτές κλπ), αναστολή διαπραγμάτευσης της μετοχής, χαρακτηρισμό των δανείων της ΔΕΗ ως μη εξυπηρετούμενων κ.ά., με προφανώς σοβαρότατες επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας. Ήδη ο ελεγκτής ανέφερε στην έκθεση για τα αποτελέσματα του 2018 ότι υπάρχει «ουσιώδης αβεβαιότητα η οποία ενδεχομένως θα εγείρει σημαντική αμφιβολία σχετικά με τη δυνατότητα της Εταιρείας και του Ομίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους».
Η δέσμη μέτρων για τη σωτηρία της ΔΕΗ περιλαμβάνει ακόμη την απόδοση στην επιχείρηση των οφειλομένων από την παροχή Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας του παρελθόντος, εξόφληση οφειλών από φορείς του Δημοσίου, ασφυκτική πίεση προς τους στρατηγικούς κακοπληρωτές με εξώδικα και εντολές αποκοπής (30.000 εντολές αποκοπής για στρατηγικούς κακοπληρωτές το τελευταίο δίμηνο), τιτλοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών. Επίσης το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα διεκδικήσει από την ΕΕ την κατάργηση των δημοπρασιών λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής («ΝΟΜΕ») που είχε αποτέλεσμα να υποχρεωθεί η ΔΕΗ να πουλά ρεύμα κάτω του κόστους στους ανταγωνιστές της ενώ θα επιδιώξει επίσης την αύξηση του στόχου για το μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ στη λιανική που είχε τεθεί στο 50%.
Κύκλοι της ΔΕΗ ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι οι αποφάσεις για τα τιμολόγια είναι ισορροπημένες καθώς στη σωτηρία της επιχείρησης καλούνται να συμβάλουν όλες οι πλευρές: οικιακοί καταναλωτές και επαγγελματίες μέσω της μείωσης της έκπτωσης συνέπειας, η βιομηχανία με την ρήτρα για το διοξείδιο του άνθρακα, το Δημόσιο με τη μείωση του ΦΠΑ και την καταβολή των ΥΚΩ και οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ, εναλλακτικοί προμηθευτές με την κατάργηση των ΝΟΜΕ.
Ποιες είναι οι παραπάνω γραφειοκρατικές διευκολύνσεις κατά τη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων.
Τι θα συμβεί με το πιστοποιητικό βαρών από την πλευρά των δανειοληπτών. Ετοιμάζεται και τρίτη ηλεκτρονική πλατφόρμα. Σκοπό ο έλεγχος των τουλάχιστον 100.000 αιτήσεων που εκκρεμούν στα ειρηνοδικεία.
Τα άσχημα μαντάτα για την πορεία της διαδικασίας με την πλατφόρμα εξωδικαστικού συμβιβασμού για όσους έχουν κόκκινα δάνεια με ενέχυρο την πρώτη κατοικία, προκάλεσε όπως ήταν αναμενόμενο έντονη ανησυχία στην κυβέρνηση, αλλά και στις τράπεζες, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την άμεση παρέμβαση της Πολιτείας.
Με κοινή τους απόφαση τα υπουργεία Οικονομικών, Εργασίας και Ανάπτυξης αποφασίστηκαν περαιτέρω γραφειοκρατικές διευκολύνσεις κατά τη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων. Στο εξής δεν θα απαιτείται η προσκόμιση του πιστοποιητικού βαρών από την πλευρά των δανειοληπτών, έγγραφο το οποίο απαιτούσε μεγάλο χρονικό διάστημα προκειμένου να εκδοθεί από τις υπηρεσίες των υποθηκοφυλακείων.
Όπως έγραψε χθες το newsit. gr καμία απολύτως ρύθμιση δεν έχει γίνει, δύο μήνες μετά την λειτουργία της πλατφόρμας, κάτι που σημαίνει εκτός των άλλων ότι το κονδύλι των 150 εκατομμυρίων ευρώ που έχει διαθέσιμο το υπουργείο Οικονομικών για να επιδοτήσει τις δόσεις των δανειοληπτών, παραμένει ανέγγιχτο.
Ετοιμάζεται και τρίτη ηλεκτρονική πλατφόρμα
Από την άλλη, ενώ η αρμόδια Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους δια του επικεφαλής της προβάλλει τα οφέλη της ένταξης στην πλατφόρμα –με κυριότερη βέβαια την επιδότηση του δανείου ακόμη και με ποσοστό 50%- ταυτόχρονα ετοιμάζει και μια 3η ηλεκτρονική πλατφόρμα (προηγήθηκαν αυτή του εξωδικαστικού συμβιβασμού αλλά και αυτή των κόκκινων δανείων) προκειμένου να «φιλοξενήσει» όσους έχουν ήδη καταθέσει αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη. Σκοπός αυτής της πλατφόρμας θα είναι να γίνει έλεγχος των τουλάχιστον 100.000 αιτήσεων που εκκρεμούν στα ειρηνοδικεία όλης της χώρας και να εντοπιστούν όσοι κατέθεσαν την αίτηση μόνο και μόνο για να κερδίσουν χρόνο καθώς δεν πληρούν τα κριτήρια υπαγωγής. Όσοι εντοπιστούν να μην πληρούν τα κριτήρια θα χάνουν το δικαίωμα προστασίας από τα αναγκαστικά μέτρα των τραπεζών την οποία και απολαμβάνουν σήμερα για όλη τη χρονική περίοδο που μεσολαβεί μέχρι και την εκδίκαση της υπόθεσής τους.
Σύμφωνα με τα αθροιστικά, από 1/7/2019 μέχρι 25/8/2019, της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους:
Έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα 76.263 χρήστες.
Έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης 16.200 χρήστες.
Έχουν υποβληθεί 26 αιτήσεις και διαβιβαστεί στις τράπεζες και, έχουν δοθεί δύο προτάσεις ρύθμισης από τις τράπεζες και εκκρεμεί η αποδοχή από τη μεριά των δανειοληπτών.
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο του Νόμου 4605/2019 για την προστασία της 1ης κατοικίας παραδόθηκαν από τις τράπεζες οι δύο πρώτες προτάσεις ρύθμισης στεγαστικών δανείων, σε συνέχεια της αίτησης των δανειοληπτών στη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του υπουργείου Οικονομικών.
Οι ευνοϊκές προτάσεις – ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια περιλαμβάνουν:
Μακροχρόνια αποπληρωμή σε 24-25 έτη
Επιτόκιο 2%
Επιδότηση από το κράτος κατά 40-50% της μηνιαίας δόσης.
Το επόμενο βήμα είναι να εξετάσουν οι πολίτες τις προτάσεις αυτές και να τις αποδεχθούν (υπογράφοντας τις σχετικές συμβάσεις), μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου.
Ακολούθως θα πρέπει να πληρώσουν την 1η δόση, οπότε και ενεργοποιείται η σχετική ρύθμιση και στη συνέχεια ξεκινάει η χορήγηση της κρατικής επιδότησης σε μηνιαία βάση.
Αισιοδοξία για πραγματικό ενδιαφέρον από τους δανειολήπτες
Στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους, αισιοδοξούν ότι το ενδιαφέρον των χιλιάδων δανειοληπτών που προς το παρόν έχει αποτυπωθεί ως μια απλή επίσκεψη στην ιστοσελίδα, θα μετουσιωθεί σε πραγματικό ενδιαφέρον. Εκτιμούν ότι η έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας έγινε στις αρχές Ιουλίου όταν το ενδιαφέρον όλων ήταν στραμμένο στην υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Από τον Σεπτέμβριο, και δεδομένου ότι θα πλησιάζει ο χρόνος απενεργοποίησης της πλατφόρμας (σ.σ θα γίνει στο τέλος Δεκεμβρίου), ο αριθμός των αιτήσεων θα πολλαπλασιαστεί.
Η κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής του πιστοποιητικού βαρών, εκτιμάται ότι συνιστά σημαντική αλλαγή. Με κοινή υπουργική απόφαση που υπογράφουν οι Υπουργοί Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Γιάννης Βρούτσης, αίρεται η υποχρέωση προσκόμισης του πιστοποιητικού βαρών από τα υποθηκοφυλακεία κατά την αίτηση προστασίας της πρώτης κατοικίας από τους ενδιαφερομένους.
Αυτό εκτιμάται ότι θα μειώσει το γραφειοκρατικό κόστος και «θα δημιουργήσει συνθήκες επιτάχυνσης για την αξιολόγηση των εκκρεμών αιτήσεων ευάλωτων νοικοκυριών, λαμβάνοντας υπόψη ότι ελάχιστες αιτήσεις από αυτές που έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ένταξης στη ρύθμιση έχουν διεκπεραιωθεί»
Στα ενημερωτικά αυτά σημειώματα οι συνταξιούχοι θα δουν με ποιο τρόπο και σε ποια έκταση άλλαξε το μεικτό ποσό της σύνταξής τους
Έρχονται τα «ραβασάκια» για τις νέες συντάξεις σε 1,7 εκατομμύρια συνταξιούχους. Τα 3 πεδία SOS του νέου εκκαθαριστικού και τι πρέπει να προσέξουν οι δικαιούχοι.
Εντός του Σεπτεμβρίου, πιθανότατα το πρώτο 15ήμερο, αναμένεται να εκδοθούν και αποσταλούν τα ενημερωτικά εκκαθαριστικά των νέων επανυπολογισμένων συντάξεων σε 1,7 εκατομμύρια συνταξιούχους.
Μπαίνει έτσι τέλος στην αγωνία των παλαιών συνταξιούχων, που θα δουν αναλυτικά τι εισπράττουν από 1η Ιανουαρίου 2019. Η πλειοψηφία των παλαιών συντάξεων, δηλαδή όσες καταβάλλονταν έως 12 Μαίου του 2016, έχουν επανυπολογιστεί με βάση τον τύπο του νόμου Κατρούγκαλου και αποδίδονται από τον Ιανουάριο στη βάση της εξίσωσης εθνική σύνταξη συν ανταποδοτική σύνταξη συν προσωπική διαφορά. Οι περισσότεροι συνταξιούχοι λαμβάνουν στην τσέπη το ίδιο καταβαλλόμενο καθαρό ποσό (εκτός από περίπου 600.000 οι οποίοι έχουν δει αύξηση) μετά την κατάργηση των μειώσεων του 2019. Ωστόσο κανείς δεν έχει λάβει ενημερωτικά σημειώματα με το αποτέλεσμα του επανυπολογισμού και τα νέα μεικτά ποσά.
Εκτός επανυπολογισμού έχουν τεθεί δια νόμου οι 600.000 συντάξεις του πρώην ΟΓΑ και οι συντάξεις των υπαλλήλων της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε στην Βουλή την πλήρη άρση των Capital Controls περίπου 4 χρόνια μετά την επιβολή τους, τον Ιούνιο του 2015, μετά από μια σειρά διαδοχικών πράξεων χαλάρωσης που γίνονται αυτά τα χρόνια.
Η εγκύκλιος που θα κατατεθεί θα αίρει τους τελευταίους κεφαλαιακούς ελέγχους που αφορούν:
1. Τον περιορισμό των 10.000 ευρώ ανά ταξίδι (εξαιρούνται οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού και εξουσιοδοτημένα πρόσωπα ναυτιλιακών εταιρειών για τις ανάγκες του πλοίου με ανώτατο όριο τα 50.000 ευρώ μετά από προσκόμιση δικαιολογητικών στην αρμόδια τελωνειακή αρχή).
2. Την ανάληψη έως 5.000 ευρώ στο εξωτερικό με κάρτα.
3. Τους περιορισμούς εξαγωγής κεφαλαίων για τα φυσικά πρόσωπα (4.000/δίμηνο).
4. Την πληρωμή νοσηλίων και ιατρικών εξόδων (γίνεται χωρίς περιορισμό έγκρισης με προσκόμιση απαραίτητων δικαιολογητικών στην τράπεζα που γίνεται η συναλλαγή και με μεταφορά του χρηματικού ποσού κάλυψης νοσηλίων με πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό του νοσηλευτικού ιδρύματος).
Παράλληλα, επιτρέπεται η ανάληψη και η μεταφορά στο εξωτερικού ποσού έως 2.000 ευρώ για συνοδό προσώπου που μεταβαίνει στο εξωτερικό για νοσηλεία, υπό την προϋπόθεση έγγραφης τεκμηρίωσης του σκοπού της μετάβασης.
5. Μεταφορά έως 8.000/τρίμηνο σε φοιτητές εξωτερικού εάν πιστώνονται σε λογαριασμούς φοιτητικής εστίας ή εκμίσθωσης κατοικίας φοιτητή με προσκόμιση μισθωτηρίου συμβολαίου ή σχετικών δικαιολογητικών.
Η πληρωμή διδάκτων γίνεται χωρίς περιορισμό έγκρισης από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών σε περίπτωση προσκόμισης των δικαιολογητικών μέσω της οποίας διενεργείται η συναλλαγή και σε περίπτωση μεταφοράς του χρηματικού ποσού με πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό του εκπαιδευτικού ιδρύματος.
Μέχρι σήμερα επιτρέπεται η μεταφορά έως 5.000 ευρώ ανά τρίμηνο, υποχρεωτικά σε λογαριασμό που τηρείται στο εξωτερικό με δικαιούχο τον φοιτητή.
6. Απαγόρευση πληρωμής μισθοδοσίας στο εξωτερικό, με εξαίρεση τους εργαζομένους σε διπλωματικές αποστολές, μόνιμες αντιπροσωπείες ή άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου. Σε περίπτωση χρήσης λογαριασμού μισθοδοσίας σε τράπεζα με έδρα και λειτουργεία στην Ελλάδα, επιτρέπεται η μεταφορά του ισόποσου της μισθοδοσίας σε λογαριασμό τους στο εξωτερικό αφού αποδείξουν εγγράφως την ιδιότητά τους.
7. Πληρωμή σε POS τράπεζας εξωτερικού. Εάν οι επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Ελλάδα έχουν εγκαταστήσει POS από τράπεζα του εξωτερικού και η εκκαθάριση των συναλλαγών καρτών γίνεται σε λογαριασμό σε τράπεζα του εξωτερικού, οι κάρτες που έχουν εκδοθεί από τράπεζες και ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος που λειτουργούν στην Ελλάδα απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται πλην ειδικής άδειας από την Επιτροπή Εγκρίσεως Τραπεζικών Συναλλαγών.
8. Περιορισμό των 100.000 ευρώ/μέρα για επιχειρηματικές συναλλαγές. Η υπέρβαση του ποσού προϋποθέτει τα σχετικά τιμολόγια και δικαιολογητικά που θα συνοδεύονται από υπεύθυνη δήλωση που θα βεβαιώνει ότι τα έγγραφα είναι γνήσια και δεν έχουν προσκομισθεί σε άλλη τράπεζα.
9. Εφόσον τα ηλεκτρονικά καταστήματα εκκαθαρίζουν τις συναλλαγές καρτών σε λογαριασμό τράπεζας του εξωτερικού, δεν επιτρέπονται οι μεταφορές χρημάτων στο εξωτερικό, οι συναλλαγές με εταιρείες στοιχηματισμού και τυχερά παιχνίδια, οι πληρωμές σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, οι αγορές υπηρεσιών εστίασης, οι προσωπικές υπηρεσίες (συνοδοί - ραντεβού), η αγορά έργων τέχνης, οι δημοπρασίες, οι αγορές σε κοσμηματοπωλεία και οι γενικοί κωδικοί όπου εντοπίζεται πλειοψηφία συναλλαγών που αφορούν πορνογραφικό υλικό.
Κίνητρο για να συνταξιοδοτηθούν με το νέο καθεστώς αποκτούν 4 βασικές κατηγορίες ασφαλισμένων.
Πριμοδοτούνται όσοι έχουν μεγάλη καριέρα ασφάλισης - Κρίσιμος ο ρόλος των συντάξιμων αποδοχών. Από το 2020 οι μειώσεις των εισφορών για 2 εκατομμύρια μισθωτούς. Νέο μοντέλο από το 2021, «ατομικός κουμπαράς» οι επικουρικές.
Τέσσερις βασικές κατηγορίες ασφαλισµένων βρίσκονται στην πρώτη γραµµή για τις νέες αλλαγές που έρχονται στο Συνταξιοδοτικό. Πρόκειται για χιλιάδες εργαζόµενους σε δηµόσιο και ιδιωτικό τοµέα οι οποίοι είναι κοντά στη σύνταξη και «ζυγίζουν» τα δεδοµένα για την καταλληλότερη στιγµή της εξόδου.
Οι διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις στις συντάξεις που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας, µε αιχµή του δόρατος τις αλλαγές στα ποσοστά αναπλήρωσης και στόχο τη βελτίωση της ανταποδοτικότητας στις κύριες συντάξεις, δεν αποκλείεται να δηµιουργήσουν νέα δεδοµένα για όλους όσοι µετρούν πολλά χρόνια ασφάλισης στις πλάτες τους.
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως από τις κυοφορούμενες αλλαγές στα ποσοστά αναπλήρωσης αναμένεται να επηρεάζονται ετησίως περίπου 25.000 ασφαλισμένοι, που θα ανοίγουν την πόρτα της συνταξιοδότησης κάθε χρόνο.
Υπό αυτό το πρίσµα, ειδικοί εφιστούν την προσοχή στους υποψήφιους συνταξιούχους για τη σωστή επιλογή της στιγμής εξόδου. Στο τραπέζι βρίσκεται η αναδιάρθρωση των ποσοστών αναπλήρωσης, µε στόχο τηναύξηση της ανταποδοτικότητας των συντάξεων, οι οποίες µετά την 25ετία ασφάλισης και ιδιαίτερα για όσους αποχωρούν µε υψηλές συντάξιµες αποδοχές είναι προοδευτικά υποανταποδοτικές. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται δύο εναλλακτικά σενάρια:
– Αύξηση των ποσοστών κυρίως για όσους αποχωρούν µε περισσότερα από 35, 37 ή και 40 χρόνια ασφάλισης. Η αύξηση των ποσοστών για τους ασφαλισμένους µε πολλά χρόνια εκτιμάται πως «ψαλιδίζει» την υποανταποδοτικότητα των μεσαίων και υψηλών συντάξεων και ενισχύει το κίνητρο ασφάλισης.
– Αλλαγή στον μηχανισμό υπολογισμού της ποσοστιαίας αναπλήρωσης, ώστε αυτή να υπολογίζεται σωρευτικά και όχι προσθετικά. Πρόκειται για σύστημα αντίστοιχο µε αυτό που είχε υιοθετηθεί και στον νόμο 3863 του 2010, το οποίο, αν τελικά προκριθεί, υπολογίζεται πως θα δώσει σε σχέση µε το υπάρχον σύστημα µεσοσταθµικά μια προσαύξηση της τάξης του 14% σε όσους αποχωρούν µε 25ετία και πλέον ασφάλισης.
Σε κάθε περίπτωση, η εξίσωση είναι πολυπαραγοντική και καθόλου εύκολη, καθώς συνδέεται µε κρίσιμες παραμέτρους όπως η συνταξιοδοτική δαπάνη, για το ύψος της οποίας έχουν αναληφθεί συγκεκριμένες υποχρεώσεις. Οποιεσδήποτε αλλαγές απαιτούν αναλογιστικές μελέτες και προσεκτικούς χειρισμούς για τη διατήρηση ισορροπιών στο σύστημα. Οι όποιες αλλαγές στο Ασφαλιστικό θα πρέπει να αναμένονται µετά τη δημοσίευση των κρίσιμων αποφάσεων του ΣτΕ για τον νόμο Κατρούγκαλου. Υπενθυμίζεται πως στην προκρούστεια κλίνη του Ανώτατου Ακυρωτικού ∆δικαστηρίου έχουν βρεθεί ο επανυπολογισµός των παλαιών συντάξεων, κύριων και επικουρικών, η ενοποίηση όλων των Ταμείων σε έναν ασφαλιστικό Οργανισμό, οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, το ύψος και ο υπολογισμός των νέων συντάξεων κ.ά.
Κερδισμένοι από μια αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης θα είναι τέσσερις βασικές κατηγορίες εργαζομένων:
Υπενθυµίζεται πως οι δύο βασικές µεταβλητές της εξίσωσης που χτίζουν την ανταποδοτική σύνταξη -η οποία προστίθεται στην εθνική για να προκύψει το συνολικό ποσό- είναι:
Σύμφωνα µε ειδικούς, συμφέρον να περιμένουν τις αλλαγές πριν αποφασίσουν την έξοδό τους στη σύνταξη έχουν κυρίως όσοι μετρούν σήμερα µεσοσταθµικά πάνω από 1.000 ευρώ συντάξιμες αποδοχές τον μήνα. Αντίθετα, όσοι έχουν σημαντική πτώση στις συντάξιμες αποδοχές τους και προσθέτουν χρόνια στον ασφαλιστικό βίο τους µε χαμηλότερες από 1.000 ευρώ μηνιαίες συντάξιµες αποδοχές -για παράδειγμα ελεύθεροι επαγγελματίες που εντάσσονται στην ελάχιστη ασφαλιστική κλίμακα του ΕΦΚΑ και πληρώνουν εισφορές επί του κατώτατου µισθού των 650 ευρώ- δεν φαίνεται να έχουν συμφέρον να παραμένουν εργαζόµενοι για πολλά χρόνια.
Το «όριο» των 1.000 ευρώ και άνω θεωρείται το όριο ισορροπίας, εντός του οποίου µπορεί κάποιος να προσθέτει χρόνια ασφάλισης χωρίς να μειώνεται σημαντικά ο μέσος όρος των συντάξιμων αποδοχών του, εφόσον βέβαια πριν από την κρίση είχε µια καλή 10ετία-15ετία. ∆εδοµένου ότι το ύψος της ανταποδοτικής προκύπτει ποσοστιαία από τις συντάξιμες αποδοχές, μια αλλαγή επί τα βελτίω στα ποσοστά θα πριμοδοτήσει κατ’ αρχάς όλους όσοι έχουν µεγάλη καριέρα ασφάλισης και περισσότερο όσους έχουν ταυτόχρονα µεσαίους και υψηλούς μισθούς και ασφαλιστέα εισοδήματα.
Σήμερα η αναπλήρωση στη 15ετία µόνο για το τµήµα της ανταποδοτικής είναι στο 11,55%, στην 20ετία στο 15,87%, στην 25ετία στο 20,68%, στην 30ετία στο 26,37%, στην 35ετία στο 33,81% και στην 40ετία στο 42,80%.
Μαζί µε την εθνική σύνταξη -που είναι για όλους όσοι έχουν 20ετία ασφάλισης και πάνω στα 384 ευρώ- η συνολική αναπλήρωση διαµορφώνεται υψηλότερα.
Η κλιµάκωση των ποσοστών αναπλήρωσης ξεκινά από 0,77% ετησίως για την πρώτη 15ετία και κορυφώνεται στο 2% ετησίως για 40ετία και άνω. Για παράδειγµα, µε συντάξιµες αποδοχές 1.500 ευρώ και 39 χρόνια ασφάλισης, η ανταποδοτική σύνταξη σήµερα είναι 612 ευρώ. Με µια αύξηση της αναπλήρωσης κατά δύο ποσοστιαίες µονάδες, η ανταποδοτική σύνταξη διαµορφώνεται στα 642 ευρώ.
Σχεδόν δύο εκατομμύρια μισθωτούς «ακουμπούν» οι μειώσεις που έρχονται στις εισφορές, όπως και οι σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές που προωθούνται στην επικουρική ασφάλιση. Οι παρεμβάσεις έρχονται σε δύο ταχύτητες, καθώς οι μειώσεις των εισφορών αναμένεται να εκκινήσουν από το 2020, ενώ η εφαρμογή του νέου μοντέλου στον πυλώνα της επικουρικής θα ξεκινήσει από το 2021.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας έχει προαναγγείλει τη σταδιακή αποκλιμάκωση των εισφορών για εργαζόμενους και εργοδότες, µε στόχο την ενδυνάµωση της ανάπτυξης. Στο τραπέζι βρίσκεται σχέδιο µείωσης των εισφορών, που σήµερα καλύπτουν σχεδόν τον µισό µεικτό µισθό. Αρκεί να αναφερθεί πως το βασικό πακέτο κάλυψης για τους εργαζόµενους µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας είναι σήµερα στο 40,56% του µεικτού µισθού. Η τελική φόρµουλα θα εξαρτηθεί από δύο βασικούς παράγοντες:
Στο πλαίσιο αυτό αναζητούνται λύσεις ελάφρυνσης όχι απαραίτητα στον σκληρό πυρήνα των εισφορών που αφορούν την κύρια σύνταξη (20%), αλλά και στις συνεισπραττόµενες εισφορές που αφορούν άλλες παροχές, όπως π.χ. παροχές ανεργίας (5,61%), εργατικής κατοικίας (1%), εργατικής εστίας (0,35%), υγείας (7,1%) και επικουρικής ασφάλισης (6,5%). Στόχος είναι η αποµείωση κατά πέντε ποσοστιαίες µονάδες σε βάθος 5ετίας, ώστε η συνολική επιβάρυνση στο βασικό πακέτο κάλυψης να πέσει σταδιακά στο 36%. Η εν λόγω παρέµβαση θα «ακουµπήσει» όλους τους µισθωτούς της χώρας που ασφαλίζονται υποχρεωτικά για κύρια ασφάλιση.
Η µεγαλύτερη ωστόσο µεταρρύθµιση ετοιµάζεται στην επικουρική, όπου αναµένεται να αλλάξει ριζικά το µοντέλο προς ένα πλήρως κεφαλαιοποιητικό σύστηµα, µε αναβαθµισµένο τον ρόλο του ιδιωτικού τοµέα. Το νέο σύστηµα ασφάλισης θα είναι όπως και σήµερα υποχρεωτικό και θα ισχύσει για όσους εισέρχονται στην αγορά εργασίας και πρωτοασφαλίζονται από 1/1/2021 και µετά.
Υπενθυμίζεται πως η επικουρική ασφάλιση είναι σήμερα υποχρεωτική για όλους τους µισθωτούς της χώρας, καθώς και για περιορισμένο αριθμό αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών.
Κάθε εργαζόμενος θα επιλέγει να ασφαλιστεί µε ατομική μερίδα: στο ΕΤΕΑΕΠ, το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών, ή εναλλακτικά σε κάποιον άλλον αδειοδοτηµένο και πιστοποιηµένο επενδυτικό φορέα ή επαγγελματικό επικουρικό ταμείο που θα λειτουργεί από µη κρατικούς φορείς υπό την εποπτεία του υπουργείου Εργασίας, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και της Τραπέζης της Ελλάδος. ∆ιαχειριστής του νέου συστήματος θα είναι το ΕΤΕΑΕΠ.
Οι εισφορές των νεοασφαλισµένων εργαζομένων δεν θα χρησιμοποιούνται για την πληρωμή των σημερινών επικουρικών συντάξεων (αναδιανεµητικό σύστηµα), αλλά θα κεφαλαιοποιούνται στον ατομικό «κουμπαρά» του και ο ασφαλισμένος θα παρακολουθεί την απόδοση των εισφορών του. Το νέο σύστημα δεν θα αφορά τους σημερινούς συνταξιούχους ούτε τους σημερινούς ασφαλισµένους. Ο ασφαλισμένος του νέου συστήµατος θα επιλέγει την ηλικία λήψης της νέας επικουρικής και το µείγµα της παροχής. Εξετάζεται να δίνεται δυνατότητα ρευστοποίησης του «κουμπαρά» µετά την πρώτη 15ετία τουλάχιστον. Αυτό σημαίνει πως ο εργαζόμενος θα επιλέγει πότε θα εισπράττει το κεφάλαιο του «κουµπαρά» του και µε ποιο τρόπο:
– είτε µε τη µορφή εφάπαξ,
– είτε µε τη μορφή μηνιαίας επικουρικής σύνταξης.
∆εν προβλέπεται να αλλάξουν τα σημερινά επίπεδα εισφορών επικουρικής ασφάλισης, αλλά δεν αποκλείεται να επισπευσθεί εντός του 2020 η προβλεπόµενη για τον Μάιο του 2022 μείωση των εισφορών επικουρικής ασφάλισης από 6,5% σε 6%.
Πηγή: Έθνος της Κυριακής