Μια είσοδο που μοιάζει ταπεινή σε σχέση με τις προηγούμενες και που μοιάζει να οδηγεί σε υπόγειο χώρο. Όλα αυτά μάλιστα την ώρα που γίνονται ανακοινώσεις ότι θα τελειώνουμε σε έναν μήνα… ή κοντά στα Χριστούγεννα. Ανακοινώσεις που γίνονται από τους υπεύθυνους της ανασκαφής κι ας γνωρίζουν ότι δεν έχει αποκαλυφθεί παρά το 5% του χώρου…

Δημιούργησαν έναν χώρο τεραστίων διαστάσεων φτιαγμένο με τρόπο ώστε να προκαλεί με τον πλούτο και τις διαστάσεις του δέος στον επισκέπτη και στη συνέχεια έκαναν τα πάντα για να εξαφανίσουν από προσώπου γης το δημιούργημα αυτό; Αν δεν ήταν φτιαγμένο το μνημείο για να είναι επισκέψιμο τότε γιατί δεν υπάρχουν πόρτες ανά θάλαμο και αφού πόρτες δεν υπήρχαν στο αρχικό σχέδιο γιατί φτιάχτηκαν τουλάχιστον δυο τοίχοι που φράσσουν την είσοδο και στη συνέχεια το μνημείο πακτώθηκε;

Τα περίεργα πάντως με τη συμπεριφορά που επιδεικνύεται απ’ την ομάδα που ανασκάπτει και διαχειρίζεται επικοινωνιακά το μνημείο συνεχίζονται. Ξαφνικά και μετά από σχεδόν δύο μήνες αγώνα δρόμου να φτάσουν στο βάθος του μνημείου οι ειδικοί γυρίζουν πίσω. Αντί ενεργειών να συνεχίσουν σε βάθος της έρευνα γυρίζουν δυο θαλάμους πίσω και αφαιρούν χώματα και διαφραγματικούς τοίχους ώστε να αποκαλυφθεί το μνημείο…

Μπορεί η φρενίτιδα γύρω απ’ την Αμφίπολη να δικαιολογεί μέχρις ενός σημείου τον επικοινωνιακό χειρισμό, όμως υπάρχουν και μεγάλα κενά στην πληροφόρηση και τις “αποκαλύψεις” που δημιουργούν απορίες. Την ίδια ώρα όσα έρχονται στο φως στοιχεία του μνημείου τα οποία με τη μοναδικότητά τους ανατρέπουν πολλές θεωρίες, αλλά και πολλά δεδομένα.

Πλέον δεν είναι λίγοι εκείνοι που μιλούν για ένα ιδιαίτερο μνημείο που δεν θυμίζει σε τίποτε έναν κατά τα άλλα απλό τάφο. Κάποιοι μιλούν για στοά και όχι προθαλάμους τάφου Το μέγεθος του χώρου, αλλά και το μέγεθος τον κατασκευών μέσα στον χώρο που περικλείει ο τοίχος της περιμέτρου θυμίζουν πλέον περισσότερο ιερό, παρά ένα τάφο. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς την εικόνα που ήρθε μόλις χθες στη δημοσιότητα. Για πρώτη φορά αποκαλύφθηκε από την κορυφή ως το πάτωμα το μέγεθος του θαλάμου με τις επονομαζόμενες “Καρυάτιδες”.

Τα αγάλματα τοποθετημένα σε μεγάλα βάθρα ξεπερνούν τα τριάμισι μέτρα και ουσιαστικά μιλάμε για έναν θάλαμο με ύψος κοντά στα έξι μέτρα. Μάλιστα μιλάμε για έναν μόνο από τους τρεις θαλάμους που έχουν αποκαλυφθεί και έτσι αν αναλογιστεί κανείς την είσοδο με την κατηφορική κλίμακα πριν τις δύο Σφίγγες, τον θάλαμο πίσω από τις Σφίγγες, αλλά και τον λεγόμενο “κόκκινο” θάλαμο πίσω από τις “Καρυάτιδες” τότε μιλάμε για έναν χώρο μήκους κοντά στα 23 μέτρα.

Έναν χώρο τεραστίων διαστάσεων που … κατά τα άλλα δεν είναι παρά η είσοδος σε έναν τάφο. Αν γίνει μια απλή σύγκριση με τον πλέον λαμπρό τάφο που έχει ανακαλυφθεί ως σήμερα στον μακεδονικό χώρο, εκείνον του Φιλίππου του Β’ τότε η σύγκριση δείχνει ότι ο τάφος για τον σημαντικότερο ηγεμόνα της Μακεδονίας πριν τον Μ. Αλέξανδρο δεν ήταν παρά μια πολύ φτωχή κατασκευή, που μάλλον δεν ταίριαζε σε βασιλιά του μεγέθους του Φιλίππου. Αν πάλι αντιστραφεί το επιχείρημα τότε υπάρχει ένα ερώτημα που δύσκολα μπορεί να πάρει απάντησε σε αυτή τη φάση. Ποιος δηλαδή θα άξιζε έναν τάφο που κάνει εκείνον του Φιλίππου να μοιάζει φτωχικός;
Ποιος άξιζε τάφο πιο μεγαλοπρεπή και από αυτό του Φιλίππου;

Ένα ακόμη δεδομένο που πρέπει να ληφθεί υπόψη δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι οι ανασκαφή δεν έχει φτάσει παρά στο ένα τέταρτο του μήκους της ακτίνας του μνημείου. Εάν πρόκειται για έναν τάφο τότε πίσω από την μικρή έκκεντρη είσοδο που βρίσκεται στην “πλάτη” των Καρυάτιδων δεν θα πρέπει να περιμένουμε τίποτε άλλο από έναν προθάλαμο και έναν νεκρικό θάλαμο. Έτσι εύλογα έρχεται και το επόμενο ερώτημα.

Τι υπάρχει σε όλον τον υπόλοιπο χώρο που περιλαμβάνεται μέσα στον μισού χιλιομέτρου περίβολο; Παράλληλα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πλέον μιλάμε για έναν χώρο όπου, όταν γίνει επισκέψιμος, για πρώτη φορά στην Ελλάδα θα μπορούμε να δούμε στον φυσικό τους χώρο και μάλιστα σε εσωτερικό χώρο αγάλματα μεγάλων διαστάσεων, πάνω από τρία μέτρα, τοποθετημένα στη σειρά (πρώτα οι Σφίγγες, μετά οι Καρυάτιδες) να κοσμούν έναν … διάδρομο. Μάλλον οι διαστάσεις σε όποιον έχει την ευκαιρία να επισκεφτεί στο μέλλον τον χώρο θα θυμίζουν στοά και όχι έναν απλό διάδρομο… Μήπως λοιπόν όσοι ήδη βρίσκονται στον χώρο βλέπουν μια στοά και όχι απλά έναν, δυο ή τρεις προθαλάμους;

Όλα αυτά βέβαια είναι υποθέσεις υπό την έννοια ότι υπάρχουν για όσους δεν παίρνουν μέρος στην ανασκαφή τεράστια κενά. Άλλωστε δεν έχουν δοθεί παρά λίγες φωτογραφίες ελάχιστων τμημάτων του μνημείου, λεπτομερειακές και όχι γενικές, ενώ ταυτόχρονα τηρείται σιγή ιχθύος για άλλα ευρήματα όπως κεραμική… Άραγε μιλάμε για έναν χώρο που δημιουργήθηκε για έναν νεκρό και όσοι τον δημιούργησαν για να τον τιμήσουν δεν έκαναν μια αφιέρωση, δεν άφησαν ένα ίχνος πίσω τους σε έναν χώρο τεραστίων διαστάσεων;

tromaktiko

 

Τα μέλη της ανασκαφικής ομάδας μαζί και με αυτά της διεπιστημονικής έχουν πλέον πρόσβαση μέσα στον τρίτο θάλαμο και πραγματοποιούν εργασίες υποστύλωσης και αντιστήριξης, ώστε να προχωρήσει παράλληλα με τη στερέωση και η περαιτέρω αφαίρεση των χωμάτων με στόχο να φτάσουν σύντομα στο μυστηριώδες θύρωμα, στο αριστερό μέρος του τέταρτου διαφραγματικού τοίχου.

Εν τω μεταξύ ολοκληρώθηκε η αφαίρεση των δόμων του τοίχου σφράγισης μπροστά από τις Καρυάτιδες στον πρώτο θάλαμο και παράλληλα με την αφαίρεση των χωμάτων σε μεγάλο μέρος του δεύτερου θαλάμου αρχίζει πλέον να διαμορφώνεται μία εντυπωσιακή ενιαία εικόνα των δύο θαλάμων, με τις δύο Καρυάτιδες πάνω στα βάθρα τους να δεσπόζουν επιβλητικά στον χώρο.

Για να γίνει αυτό χρειάστηκε να αφαιρεθούν οι δύο τελευταίοι δόμοι του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, κάτι που βοήθησε ώστε να αποκαλυφθούν στο σύνολό τους τα μαρμάρινα βάθρα πάνω στα οποία πατούν οι Καρυάτιδες.

Τα δύο βάθρα, αριστερά και δεξιά, είναι κολλημένα πάνω στους δύο πλευρικούς τοίχους και ο διάκοσμός τους αποτελεί και αυτός συνέχεια της ορθομαρμάρωσής των τοίχων.

Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο της τακτικής ενημέρωσης για την ανασκαφή του ταφικού μνημείου της Αμφίπολης, είναι ύψους 1,40 μέτρου, με πλάτος 1,36 μ. και πάχος 0,72 μ.

Τα δύο βάθρα φέρουν πάνω τους τις δύο εντυπωσιακές Καρυάτιδες, που είναι «συμφυείς με πεσσούς».

Ανάμεσα στα δύο βάθρα υπάρχει ένα άνοιγμα σε πλάτος 1,7 μ. που οδηγεί στον δεύτερο θάλαμο, ενώ αριστερά και δεξιά των Καρυατίδων υπάρχουν επίσης μεγάλα κενά μέχρι τους πλευρικούς τοίχους.

Ενα άλλο στοιχείο που αποκάλυψε η αφαίρεση των δόμων και των χωμάτων στον πρώτο θάλαμο, παράλληλα με αυτά του δεύτερου, είναι ότι το δάπεδο του δεύτερου θαλάμου είναι υπερυψωμένο κατά επτά εκατοστά, ενώ εντοπίστηκαν ίχνη μπλε χρώματος στο μέτωπο της επιφάνειας που αποκαλύφθηκε.

Στον χώρο πίσω από τις Καρυάτιδες στον δεύτερο θάλαμο η αφαίρεση χωμάτων προχώρησε σε βάθος 1,5 μ. αποκαλύπτοντας τη συνέχεια της ορθομαρμάρωσης των τοίχων. Για τη στερέωση του ταφικού μνημείου έγιναν επιπλέον εργασίες αντιστήριξης με την προσθήκη υποστυλωμάτων στον πρώτο θάλαμο και ταυτόχρονα τοποθετήθηκαν οριζόντιες αντηρίδες στον δεύτερο, προκειμένου να προχωρήσει η αποχωμάτωση.

Γαλλικό ενδιαφέρον
Την ίδια ώρα τα ευρήματα στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης συνεχίζουν να προκαλούν μεγάλο ενδιαφέρον στα ΜΜΕ και στην κοινή γνώμη στο εξωτερικό.

Το ενδιαφέρον της γαλλικής κοινής γνώμης για την ανασκαφή στην Αμφίπολη διατυπώθηκε με έκδηλο τρόπο σε αντιπροσωπεία της Ενωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, που βρέθηκε στο Παρίσι για να συμμετάσχει στη διεθνή τουριστική έκθεση IFTM TOP RESA 2014.

Εκπρόσωποι γαλλικών τουριστικών φορέων και επαγγελματίες του τουρισμού ρωτούσαν τους Ελληνες συμμετέχοντες για την πορεία των ανασκαφών και δήλωσαν πως περιμένουν τις επίσημες ανακοινώσεις, ευελπιστώντας να έχουν τη δυνατότητα σύντομα να επισκεφθούν το αρχαίο μνημείο που αποκαλύπτεται.

ΑΠΟ ΔΗΜΟ ΚΑΙ ΥΠΠΟ
Σχέδια για την επόμενη μέρα

Διαχειριστικό σχέδιο με προτεινόμενες παρεμβάσεις και έργα που θα προετοιμάσουν την περιοχή για την επόμενη μέρα εκπονεί ο Δήμος Αμφίπολης, σε συνεννόηση με το υπουργείο Πολιτισμού.

Εν αναμονή της αποκάλυψης του μεγάλου μυστικού που κρύβει ο τύμβος Καστά, ο δήμος αναμένεται να προτείνει κάποιες πρώτες παρεμβάσεις που θα διευκολύνουν κατ΄ αρχάς την πρόσβαση στον χώρο των αρχαιολογικών εργασιών και άλλα πρακτικά ζητήματα. Σε συνάρτηση με το τι τελικά θα ανακαλυφθεί και εν όψει της μελλοντικής μετατροπής του μνημείου σε επισκέψιμο, θα ζητηθεί ένα συνολικότερο πλέγμα έργων, με σκοπό να αναδειχτεί η περιοχή και ο πολιτιστικός της πλούτος, καθώς και να διευκολυνθούν υποστηρικτικές δραστηριότητες.

«Καλή συνεργασία»
«Είμαστε σε επικοινωνία με το υπουργείο Πολιτισμού, σε πνεύμα καλής συνεργασίας. Δεν το βλέπουμε αποσπασματικά, εξετάζουμε όλες τις παραμέτρους και θα παρουσιάσουμε ένα συνολικό διαχειριστικό σχέδιο», είπε στο «Εθνος» ο δήμαρχος Αμφίπολης, Κώστας Μελίτος.

Στα μελλοντικά σχέδια της δημοτικής αρχής είναι να συνδυάσει τα πλεονεκτήματα της περιοχής (αρχαιολογικά ευρήματα, μουσείο, πολιτιστικός πλούτος, σπήλαιο, αγροτική παραγωγή, γειτνίαση με το θαλάσσιο μέτωπο), ώστε να προσφέρει ένα ελκυστικό πακέτο στους επισκέπτες.

Την ίδια ώρα, εξετάζεται η προοπτική δημιουργίας υδατοδρομίου για την προσέγγιση υδροπλάνων στο λιμάνι της Αμφίπολης, καθώς ήδη, σύμφωνα με τον δήμαρχο, υπάρχει ενδιαφέρον από εταιρείες εκμετάλλευσης. Το Λιμενικό Ταμείο αναμένεται να μελετήσει την αδειοδότηση του έργου.

ethnos.gr

Τι ανέφερε ο καθηγητής γεωλογίας Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου

Το έργο της ανασκαφής στον τάφο της Αμφίπολης χρειάζεται σχεδιασμό και προσοχή, εκτιμούν γεωλόγοι, μηχανικοί, αρχαιολόγοι.

Ο καθηγητής Γεωλογίας, Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, που έχει κάνει τη μελέτη για την ύπαρξη αρχαιολογικών χώρων και στον υπόλοιπο λόφο Καστά, μίλησε στην τηλεόραση του Mega και αποκάλυψε ότι ακόμη η γεωλογική μονάδα δεν έχει εξερευνήσει τον άλλο μισό λόφο.

«Πηγαίνουμε πάνω στην επιφάνεια, μας μένει να εξερευνήσουμε και τον υπόλοιπο λόφο, ο ρόλος μας είναι να δούμε τι υπάρχει στις διάφορες θέσεις. Στο λόφο υπάρχει πολύ χώμα, εμείς κινούμαστε με τη στρατηγική, χώμα, τοίχος, μέτρημα, χώμα, τοίχος. Δηλαδή πρώτα βγάζουμε το χώμα και έπειτα περιμένουμε να βρούμε τοίχο, έπειτα μετράμε το σημείο από εκεί που βρίσκεται ο τοίχος και πάλι σκάβουμε το χώμα, καθώς προχωράμε προς την απέναντι πλευρά του λόφου», εξήγησε ο κ. Παπαθεοδώρου.

Αναφορικά με τον τέταρτο θάλαμο, ο καθηγητής Γεωλογίας είπε: «Περιμένουμε να δοθούν απαντήσεις τώρα που η αρχαιολογική ομάδα θα μπει στον τέταρτο τάφο θάλαμο. Είναι πιθανό να βρεθούν ευρήματα που θα δείξουν ποιος είναι ο ένοικος του τάφου, αλλά χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην αξιολόγησή τους».

Όταν ερωτήθηκε αν υπάρχει πιθανότητα να βρεθεί χρυσάφι, τόνισε: «Σε κάθε τέτοιο έργο, όπου, μάλιστα, υπάρχει χώμα για πολλά μέτρα, για να βρεθεί χρυσάφι, πρέπει να είναι κλεισμένο σε κάποιο κουτί ή αγγείο, διαφορετικά δεν είναι δυνατόν να εντοπιστεί».

Ο κ. Παπαθεοδώρου και η ομάδα του θα περιμένουν, όπως δήλωσε ο ίδιος, να ολοκληρώσουν οι αρχαιολόγοι την ανασκαφή στον τέταρτο θάλαμο και έπειτα θα συνεχίσουν το έργο τους.

Εν τω μεταξύ, στραμμένα στην υποστήλωση του τάφου της Αμφίπολης βρίσκονται όλα τα επιστημονικά βλέμματα.

Ο Κυριαζής Πιτιλάκης, καθηγητής γεωτεχνικής μηχανικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εξήγησε, μιλώντας κι εκείνος στην τηλεόραση του Mega ότι το μεγαλύτερο έργο δεν έχει γίνει.

«Το ύψος της τεχνητής επιχωμάτωσης, απ' όσο γνωρίζω, βρίσκεται στα 15 με 20 μέτρα, περισσεύουν άλλα 60 με 70 μέτρα για να φτάσει κανείς στο κέντρο του λόφου, όπου θα περίμενε κανείς να βρίσκεται και το κέντρο του τύμβου. Οπότε, το έργο, όπως καταλαβαίνετε, είναι τεράστιο και δε θα έπρεπε να γίνει γρήγορα η ανασκαφή».

«Μιλάμε για ένα τεράστιο έργο. Εγώ προσωπικά δεν έχω δει μεγαλύτερο στον ελλαδικό χώρο. Το σύνολο του χώρου όπου γίνεται η ανασκαφή και η απομάκρυνση των χωμάτων είναι όσο το γήπεδο της Τούμπας, ίσως και το Ολυμπιακό Στάδιο!», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.

«Όσο πηγαίνουμε στο κέντρο του λόφου, το ύψος μεγαλώνει και οι πιέσεις που ασκούνται είναι τεράστιες. Οι άνθρωποι που δουλεύουν εκεί, δουλεύουν σε συνθήκες ορυχείου», συμπλήρωσε ο κ. Πιτιλάκης.