Υπάρχουν παιδιά, τα οποία πηγαίνουν με το ζόρι το πρωί στην προσευχή ή χωρίς να έχουν συνείδηση ιερότητας για τη στιγμή της προσευχής. Είναι λίγο ρουτίνα, «πάμε για να αρχίσουμε». Είναι λιγότερο Έλληνες και χριστιανοί από τους άλλους;

Οι παρελάσεις εφαρμόστηκαν για τον εθνικό φρονηματισμό των ελληνοπαίδων. Μα, θα μου πείτε ότι μετά πέρασαν πολλά χρόνια. Το δέχομαι. Να ξέρουμε, όμως, ότι αυτές οι παρελάσεις δεν αποτελούσαν ποτέ εξ αρχής ούτε μετά στοιχείο της εθνικής ταυτότητας του παιδιού και του Νεοέλληνα. Ήταν ένα στοιχείο φρονηματισμού, όπως λεγόταν. Μετά, ξέρετε, τι σημαίνει παρέλαση: Να πάνε τα παιδιά να τα δουν οι γονείς τους. Εντάξει, να παρελάσουν κι αυτά.

Τα παραπάνω είπε ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, σήμερα στη Βουλή, απαντώντας επίκαιρη ερώτηση του Εφήβου Βουλευτή Αρκαδίας Φωτίου Μουρούτσου, σχετικά με την αμφισβήτηση της αξίας της πρωινής προσευχής στο σχολείο, του μαθήματος των Θρησκευτικών και των μαθητικών παρελάσεων, καθώς και την προσπάθεια υποτίμησης της διαχρονικής σημασίας τους για την ελληνική οικογένεια.

Παράλληλα, ο Νίκος Φίλης δήλωσε από το Βήμα της Βουλής ότι πρόθεση του Υπουργείου είναι να μπουν γνωστικά αντικείμενα και μαθήματα στα σχολεία. «Δεν μπορεί η σεξουαλική ενημέρωση να απουσιάζει από τα σχολεία. Είναι έγκλημα αυτό που συμβαίνει... Δεν μπορεί τα ζητήματα εθισμού –πάσης φύσεως εθισμού, από τα ναρκωτικά μέχρι τα τάμπλετ- να είναι έξω από τη συζήτηση στο σχολείο. Πρέπει και αυτά ως γνωστικά αντικείμενα και όχι ως περιθωριακά πρότζεκτ να υπάρχουν μέσα στο σχολείο» υπογράμμισε ο υπουργός,

Αλλαγές στο ωρολόγιο πρόγραμμα των Γυμνασίων
Ο υπουργός δέχτηκε ερώτηση και για τη μείωση των ωρών διδασκαλίας στα Γυμνάσια κατά τις 3 με αποτέλεσμα το ωρολόγιο πρόγραμμα να διαμορφώνεται στις 32 έναντι των 35 ωρών. Στην απάντησή του ο Νίκος Φίλης διευκρίνισε ότι τις αποφάσεις για τις αλλαγές δεν τις λαμβάνει ο Υπουργός, που έχει απλά ρόλο επικυρωτικό αλλά το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής μετά από εμπεριστατωμένη μελέτη και έρευνα.
Η βασική άποψη του υπουργού είναι οτι χρειαζόμαστε λιγότερες εξετάσεις στο Γυμνάσιο και περισσότερο ωφέλιμο διδακτικό χρόνο. «Δεν θέλουμε να υπάρχει στο σχολείο, στο Γυμνάσιο ιδιαίτερα, μια αντίληψη ότι τα παιδιά συμμετέχουν απλώς για να δώσουν εξετάσεις. Θέλουμε να έχει μεγαλύτερο χρόνο η διάρκεια του σχολικού έτους, να έχουμε τετράμηνα και όχι τρίμηνα και στο τέλος κάθε τάξης στο Γυμνάσιο να μην δίνονται δώδεκα και δεκαπέντε μαθήματα στην τελική εξέταση, αλλά αυτά που θα εκτιμήσουμε ότι είναι τα πιο βασικά για τη λειτουργία του σχολείου» δήλωσε ο Νίκος Φίλη, συμπληρώνοντας:
«Αρα, ουσία και όχι τύπος. Αρα, μάθημα, σχέση του εκπαιδευτικού με το παιδί και όχι εξετάσεις. Αυτός είναι ο κατευθυντήριος στόχος μας».

Ο κ. Φίλης στη συνέχεια τόνισε ότι «θέλουμε ποιοτικό χρόνο και όχι γενικά και αόριστα χρόνο. Θέλουμε να υπάρχει εκπαιδευτικό πρόγραμμα και αυτό να ικανοποιείται από τις επιλογές των εκπαιδευτικών και όχι το σχολειό να ικανοποιεί, καταρχήν, δικαιώματα εργασίας. Το σχολειό, καταρχήν, ικανοποιεί δικαιώματα εκπαιδευτικών αναγκών».

Ο υπουργός αναφέρθηκε στο θέμα της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών, εκφράζοντας την άποψη ότι τα Αρχαία Ελληνικά πρέπει να διδαχθούν είτε από πρωτότυπο στο Λύκειο είτε από μετάφραση στο Γυμνάσιο -αυτό είναι μια ανοικτή συζήτηση που κάνουμε στην εκπαιδευτική κοινότητα- και να δώσουμε έμφαση στη λογοτεχνία και γενικότερα στη διδασκαλία της Γλώσσας, της ζωντανής γλώσσας του λαού με την οποία συνεννοούμαστε σήμερα μεταξύ μας και όπως ξέρετε έχει παρεισφρήσει σήμερα το φαινόμενο των greeklish. Τα παιδιά, εσείς βομβαρδίζεστε από τον οπτικό πολιτισμό και χρειάζεται να συζητήσουμε σοβαρά με εκπαιδευτικούς και παιδαγωγούς της γλώσσας το πρόβλημα της γλωσσικής διδασκαλίας.

Παράλληλα, ο Νίκος Φίλης δήλωσε από το Βήμα της Βουλής ότι πρόθεση του υπουργείου είναι να μπουν ένα γνωστικά αντικείμενα και μαθήματα στα σχολεία. « Δεν μπορεί η σεξουαλική ενημέρωση να απουσιάζει από τα σχολεία. Είναι έγκλημα αυτό που συμβαίνει...Δεν μπορεί τα ζητήματα εθισμού –πάσης φύσεως εθισμού, από τα ναρκωτικά μέχρι τα τάμπλετ- να είναι έξω από τη συζήτηση στο σχολείο. Πρέπει και αυτά ως γνωστικά αντικείμενα και όχι ως περιθωριακά πρότζεκτ να υπάρχουν μέσα στο σχολείο» υπογράμμισε ο Υπουργός, υποστηρίζοντας ότι αυτή η περίοδος της ζωής των παιδιών -τα παιδιά του Γυμνασίου δηλαδή- είναι μια περίοδος που ό,τι τώρα μάθουν το μαθαίνουν και ό,τι δεν το μάθουν τώρα, δεν θα το μάθουν ποτέ αργότερα.

Κλείνοντας την απάντησή ο Νίκος Φίλης υπογράμμισε ότι σήμερα τα παιδιά, είτε διδάσκονται Αρχαία είτε όχι, δεν μιλάνε καλά την ελληνική μας γλώσσα για πολλούς λόγους. «Ας το συζητήσουμε και ας καταλήξουμε ψύχραιμα για ποιον λόγο» δήλωσε ο Υπουργός που για το θέμα της Βιολογίας ανέφερε ότι περιορίστηκε κατά μία ώρα αναρωτώμενος αν αυτό είναι μια απώλεια.
«Θα το δούμε. Επαναλαμβάνω ότι έχουμε ως σύνθημά μας –σύνθημα με τη θετική έννοια- το εξής: Θέλουμε ποιοτικό χρόνο διδασκαλίας και όχι να χάνουν τα παιδιά στις τάξεις ώρες που στην ουσία είναι ώρες εξετάσεων και όχι μάθησης» υπογράμμισε ο Υπουργός.

Ερώτηση για τα θρησκευτικά και τις παρελάσεις
Σε ερώτηση που δέχτηκε σχετική με τα Θρησκευτικά και τις σχεδιαζόμενες αλλαγές ο Νίκος Φίλης δήλωσε ότι έχει ληφθεί απόφαση, μετά από διάλογο πενταετίας –πριν από τη δική μας Κυβέρνηση ξεκίνησε αυτός ο διάλογος και η πειραματική εφαρμογή νέων προγραμμάτων σπουδών Θρησκευτικών- και με την Εκκλησία και με άλλους θεωρητικούς κύκλους για το πώς θα διδάσκεται το μάθημα των Θρησκευτικών στο σχολείο.
«Δεν θέλουμε να είναι κατηχητικό. Γιατί; Το κατηχητικό σημαίνει ότι πηγαίνει μέσα ο δάσκαλος, ο θεολόγος, για να κάνει κάποιον χριστιανό. Θα βαθμολογείται αυτό; Δηλαδή, θα βαθμολογούμε αν κάποιος είναι καλός ή κακός χριστιανός;» αναρωτήθηκε ο Νίκος Φίλης, τονίζοντας ότι αυτό είναι παράλογο.

Παράλληλα, ο Υπουργός σημείωσε ότι θέλουμε ένα σχολείο που να είναι ουδετερόθρησκο, να μην παρεμβαίνει στη συνείδηση των παιδιών, να τους δίνει γνώσεις για το θρησκευτικό φαινόμενο και, βεβαίως, να τους δίνει περισσότερα και πληρέστερα τα ζητήματα που αφορούν την ορθόδοξη θρησκεία, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος στη χώρα μας είναι ορθόδοξοι.
Για το ζήτημα των παρελάσεων ο Νίκος Φίλης δήλωσε τα εξής:

«Θα τελειώσω με το ζήτημα, το οποίο θέσατε, των παρελάσεων. Ξέρετε πότε εφαρμόστηκαν οι μαθητικές παρελάσεις στην Ελλάδα; Πιστεύετε ότι είναι από παλιά; Είναι από το 1937. Τότε, στη χώρα μας είχαμε δικτατορία Μεταξά, και οι παρελάσεις εφαρμόστηκαν για τον εθνικό φρονηματισμό των ελληνοπαίδων. Μα, θα μου πείτε ότι μετά πέρασαν πολλά χρόνια. Το δέχομαι. Να ξέρουμε, όμως, ότι αυτές οι παρελάσεις δεν αποτελούσαν ποτέ εξ αρχής ούτε μετά στοιχείο της εθνικής ταυτότητας του παιδιού και του Νεοέλληνα. Ήταν ένα στοιχείο φρονηματισμού, όπως λεγόταν. Μετά, ξέρετε, τι σημαίνει παρέλαση: Να πάνε τα παιδιά να τα δουν οι γονείς τους. Εντάξει, να παρελάσουν κι αυτά.

Έχει σημασία οι εθνικές επέτειοι να διδάσκονται με την καλή έννοια στο σχολείο, με γιορτές. Και στους δήμους να διοργανώνονται γιορτές, να μαθαίνουμε τον πολιτισμό, την ιστορία. Αυτό έχει σημασία. Λιγότερο έχει σημασία να παρελαύνουμε, ουσιαστικά, με τρόπους στρατιωτικών αγημάτων. Σημασία έχει να μαθαίνουμε την ουσία και δεν έχει σημασία εάν γίνεται, έστω, η γυμναστική επίδειξη στην παρέλαση».
Για το αν οι σύλλογοι διδασκόντων θα αποφασίζουν για την πρωινή προσευχή ο Νίκος Φίλης διευκρίνισε ότι την ευθύνη για να μην είναι υποχρεωτική η προσευχή στα σχολεία την έχει, επίσης, το Υπουργείο.
«Δεν πρόκειται να αφήσουμε τους συλλόγους των διδασκόντων, όπως είπατε, να διχάζονται κτλ.. Εμείς θα την πάρουμε την ευθύνη. Η ευθύνη θα είναι: Δεν υποχρεώνουμε να γίνονται το πρωί προσευχές στα σχολεία. Αν, όμως, θελήσουν κάποιοι, αυτό είναι άλλη ιστορία. Δεν απαγορεύουμε. Επαναλαμβάνω, όμως, ότι δεν θα θεωρήσουμε ότι η ταυτότητα του Έλληνα και η ταυτότητα του ορθόδοξου χριστιανού είναι μια ταυτότητα, όπως λένε οι πολιτικοί επιστήμονες, εργαλειακή, από τη μία εκκλησιαστικοποίησης και από την άλλη στρατιωτικοποίησης. Όχι, θέλουμε να υπάρχει ελευθερία. Τονίζω ότι η βάση της εθνικής μας ταυτότητας είναι η Δημοκρατία» δήλωσε ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.

Ενίσχυση καλλιτεχνικών μαθημάτων
Σε άλλη ερώτηση για το αν θα ενισχυθούν τα καλλιτεχνικά μαθήματα ο Νίκος Φίλης δήλωσε ότι Η καλλιτεχνική παιδεία διευρύνει τους ορίζοντες των παιδιών, όπως η πολιτική παιδεία διευρύνει τους ορίζοντες των ενηλίκων.
«Άρα, η πολιτεία, αν έχει ως πρόταγμά της τη δημοκρατική διαπαιδαγώγηση των παιδιών, των εφήβων και των μικρότερων μαθητών, πρέπει τα καλλιτεχνικά μαθήματα με την ευρεία έννοια -στην οποία αναφερθήκατε κι εσείς και συμπεριλαμβάνετε και τη λογοτεχνία, όχι μόνο τις εικαστικές τέχνες, αλλά και τη μουσική- πρέπει να αποτελέσουν έναν από τους σπονδύλους του νέου προγράμματος σπουδών» ανέφερε ο Νίκος Φίλης, δίνοντας την υπόσχεση στον έφηβο βουλευτή ότι θα μελετήσουν το θέμα της ενίσχυσης των καλλιτεχνικών μαθημάτων.

Ο υπουργός υπογράμμισε ότι αναμορφώνοντας το πρόγραμμα θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν, για να ενισχύσουν την ολόπλευρη μόρφωση των παιδιών, που σημαίνει και την καλλιτεχνική μόρφωση.

Αλλαγή στις πανελλαδικές
Σε ερώτηση για σχεδιαζόμενες αλλαγές στις πανελλαδικές ο Υπουργός Παιδείας αφού αναγνώρισε ότι το τωρινό σύστημα είναι αδιάβλητο και αντικειμενικό τόνισε την ανάγκη της αλλαγής του καθώς το Λύκειο και ειδικά η Γ τάξη έχει μετατραπεί σε προθάλαμο των ΑΕΙ.

«Δεν τρέχουμε, δεν βιαζόμαστε. Προκειμένου να αλλάξει αυτό το σύστημα, δεν αρκεί μόνο, όπως είπατε –και σωστά- η κατάλληλη προετοιμασία και ο μακροχρόνιος σχεδιασμός.
Χρειάζεται δημόσιος διάλογος και συναίνεση από πολλές πλευρές και εννοώ και πολιτικά κόμματα. Το επιδιώκω. Αυτός είναι ο στόχος μου για τις μεγάλες αλλαγές συνολικά της εκπαίδευσης, προκειμένου το σχολείο να είναι σχολείο ποιότητας και ισότητας και όχι σχολείο άκρατου ανταγωνισμού, σχολείο με αντίληψη φροντιστηρίου, σχολείο-προθάλαμος για τα πανεπιστήμια» δήλωσε ο Υπουργός εκφράζοντας την πεποίθηση ότι του χρόνου θα παρουσιαστεί στον δημόσιο διάλογο μια πρόταση συναρτημένη με τα πριν και τα μετά, όχι εντοπισμένη μόνο στη στιγμή της επιλογής.
«Θα είμαστε έτοιμοι. Δεν θα αιφνιδιάσουμε, το παιδί θα έχει τουλάχιστον τρία χρόνια μπροστά του, για να γνωρίζει με ποιο τρόπο θα επιλεγεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση» ανέφερε ο Νίκος Φίλης.

Ερώτηση για την Παραπαιδεία
Ο Νίκος Φίλης δέχτηκε μια ερώτηση από έφηβη Βουλευτή στην Κύπρο για την παραπαιδεία και στην οποία απάντησε ότι μια παράμετρος για την αντιμετώπισή της είναι οι λιγότερες εξετάσεις και συνακόλουθα η ύπαρξη ποιοτικού χρόνου και όχι ποσοτικού.

Αλλη μια παράμετρος για την αντιμετώπιση της παραπαιδείας είναι κατά τον Υπουργό ο απεγκλωβισμός από μία κοινωνική αντίληψη σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχουμε ως πολίτες με αξία και δικαιώματα, αν δεν πάμε στο πανεπιστήμιο.

«Αυτό είναι λάθος», τόνισε ο Νίκος Φίλης, σημειώνοντας ότι «υπάρχουν πολλοί τρόποι τελειώνοντας το Λύκειο να προχωρήσει κανείς και σε άλλες εκπαιδευτικές επιλογές. Η επαγγελματική και τεχνική εκπαίδευση στη χώρα μας είναι υποβαθμισμένες. Η προσπάθειά μας είναι να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση σε αυτήν, προκειμένου τα παιδιά, μέσα από μία ολόπλευρη μόρφωση και όχι από μια πρώιμη επιλογή, να μπορέσουν να οδηγηθούν σε σωστές επιλογές και τεχνικής εκπαίδευσης ανώτερης και ανώτατης. Πρέπει να καταλάβουμε ότι, εάν για συγκεκριμένους ιστορικούς λόγους η προσπάθεια των ανθρώπων να πάνε στα πανεπιστήμια, συναρτάται όχι μόνο με την αγάπη προς τη μόρφωση, αλλά και με την προσπάθεια να ανέβουν κοινωνικά, αυτή η πραγματικότητα σήμερα έχει αλλάξει».

Στην πρόταση της Βουλευτού η εισαγωγή να μη γίνεται μόνο με γραπτές εξετάσεις αλλά και με μια συνέντευξη ο Νίκος Φίλης σημείωσε ότι «πρέπει να βρούμε διαδικασίες «φακέλου» -με την καλή έννοια- για τα προσόντα του παιδιού, που θα προκύπτουν από τη συνολική εκπαιδευτική διαδικασία και όχι, επαναλαμβάνω, από στιγμιαίες εξετάσεις. Θα το σκεφτούμε».

Κλείνοντας την απάντησή ο Νίκος Φίλης υπογράμμισε ότι σήμερα τα παιδιά, είτε διδάσκονται Αρχαία είτε όχι, δεν μιλάνε καλά την ελληνική μας γλώσσα για πολλούς λόγους. «Ας το συζητήσουμε και ας καταλήξουμε ψύχραιμα για ποιον λόγο» δήλωσε ο Υπουργός που για το θέμα της Βιολογίας ανέφερε ότι περιορίστηκε κατά μία ώρα αναρωτώμενος αν αυτό είναι μια απώλεια.

«Θα το δούμε. Επαναλαμβάνω ότι έχουμε ως σύνθημά μας –σύνθημα με τη θετική έννοια- το εξής: Θέλουμε ποιοτικό χρόνο διδασκαλίας και όχι να χάνουν τα παιδιά στις τάξεις ώρες που στην ουσία είναι ώρες εξετάσεων και όχι μάθησης» υπογράμμισε ο υπουργός.
Πηγή: Newmoney

Οπως ενημέρωσε το υπουργείο Παιδείας όλες τις σχολικές μονάδες, οι διευθυντές λυκείων πρέπει να ακυρώσουν τα μη παραληφθέντα απολυτήρια ή να καταστρέψουν ενώπιον των αποφοίτων όσα επιστρέφονται.
Η εντολή αφορά όλα τα λύκεια της χώρας, που έχουν εκδώσει απολυτήριους τίτλους πριν από τις 23 Ιουνίου και αυτό γίνεται διότι στα εκδοθέντα απολυτήρια υπάρχει ένα λάθος: Στις «ΟΜΑΔΕΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ» είχε προστεθεί η λέξη «Κατεύθυνση».
Νέα οδηγία
Ετσι τα λύκεια μετά τη νέα οδηγία του υπουργείου θα πρέπει να παραλάβουν από το my school τα νέα απολυτήρια που αναγράφουν: «ΟΜΑΔΕΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ». Μέχρι την έκδοση των νέων τίτλων σπουδών οι διευθυντές των λυκείων θα πρέπει:
• Να ζητήσουν την επιστροφή των απολυτηρίων και να μην επιδώσουν απολυτήρια σε όσους δεν τα έχουν παραλάβει.
• Να ακυρώσουν τα μη παραληφθέντα απολυτήρια ή να καταστρέψουν ενώπιον των αποφοίτων όσα επιστρέφονται.
• Να ζητήσουν υπεύθυνη δήλωση ότι δεν έχουν κρατηθεί αντίγραφα των απολυτηρίων.
• Να εκδώσουν καινούργιους απολυτήριους τίτλους με την παλιά ημερομηνία και τον ίδιο αριθμό πρωτοκόλλου.

ethnos.gr

«Θεωρούμε, ότι είναι αναγκαίο και μπορεί να υπάρξει, να ψηφίζουν οι νέοι 17 ετών για να εκλέγουν κυβέρνηση, συνεπώς θα πρέπει να τους δώσει η κοινωνία μια τέτοια αρμοδιότητα, μια τέτοια ευθύνη που αφορά το σύνολο την πορεία της κοινωνίας» δήλωσε ο υπουργός Παιδείας κ. Ν. Φίλης στο ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα και διερωτήθηκε:

«Να μην τους δώσει και το τιμόνι να οδηγούν;». Υπογράμμισε, όμως πως «όπως για το θέμα της ψήφου στα 17, χρειάζεται μια πολιτική διαπαιδαγώγηση και στο σχολείο και παντού στην κοινωνία και ως ένα βαθμό αυτό προχωρεί, και για το θέμα της αδείας οδήγησης αυτό είναι πολύ αναγκαίο... χρειάζεται από το δημοτικό σχολείο να έχουμε μια διαπαιδαγώγηση που να αφορά την ευθύνη, σε σχέση με την οδήγηση και με την κυκλοφοριακή αγωγή. Εκεί πηγαίνουμε τώρα, να θεσπίσουμε στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού και στις πρώτες του γυμνασίου, μαθήματα που να εξοικειώνουν τα παιδιά με την οδήγηση και γενικότερα να αντιμετωπίζουν και να προλαμβάνουν το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε με τα ατυχήματα στη χώρα μας». Για την άδεια οδήγησης μηχανοκινούμενου δικύκλου είπε πως «το δίκυκλο είναι άλλο πράγμα από το αυτοκίνητο, μπορούμε να έχουμε και μια διαφοροποίηση ηλικιακή. Σε μακρινές αποστάσεις, ναι, το δίκυκλο είναι πιο επικίνδυνο από το αυτοκίνητο, αλλά στη γειτονιά, από το σχολείο στο σπίτι, μπορούμε να βρούμε διάφορες παραμέτρους, που να τις αξιολογήσουμε».

www.dikaiologitika.gr

Αλλαγές στον «χάρτη» των μεταπτυχιακών σπουδών στη χώρα μας από το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018 σχεδιάζει το υπουργείο Παιδείας.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΗτΣ», νομοθετική ρύθμιση η οποία αναμένεται να προωθηθεί προς ψήφιση στη Βουλή το φθινόπωρο, θα προβλέπει ότι τουλάχιστον ένα Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) σε κάθε τμήμα Πανεπιστημίου και ΤΕΙ θα είναι δωρεάν. Σήμερα, 7 Πανεπιστήμια δεν προσφέρουν κανένα μεταπτυχιακό χωρίς δίδακτρα, ενώ στα ΤΕΙ το σύνολο των προγραμμάτων είναι με δίδακτρα.

Παράλληλα, η ρύθμιση θα καθιερώνει συγκεκριμένα ακαδημαϊκά κριτήρια για τη λειτουργία αυτοδύναμων μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Τα κριτήρια θα αφορούν, για παράδειγμα, τον αριθμό των μόνιμων καθηγητών που πρέπει να διαθέτει κάθε τμήμα για να κλείσει ο κύκλος των συζητήσεων περί κατάχρησης των μεταπτυχιακών από πανεπιστημιακούς με στόχο να ενισχύσουν τις απολαβές τους.

Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, σήμερα στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ της χώρας λειτουργούν συνολικά 735 Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται όσα προσφέρουν εξ αποστάσεως εκπαίδευση) εκ των οποίων 627 σε Πανεπιστήμια (85% του συνόλου) και 108 σε ΤΕΙ (15%). Το σύνολο των μεταπτυχιακών στα ΤΕΙ έχουν δίδακτρα, ενώ στα Πανεπιστήμια υπάρχουν 211 μεταπτυχιακά χωρίς δίδακτρα και 416 με δίδακτρα εκ των οποίων 29 στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) και 21 στο Διεθνές Πανεπιστήμιο. Το ύψος των διδάκτρων κυμαίνεται έως και 15.000 ευρώ. Από τα 25 πιο ακριβά προγράμματα, της κλίμακας διδάκτρων από 7.000 έως 15.000 ευρώ, τα 18 αφορούν τις επιστήμες οικονομίας και διοίκησης και τα υπόλοιπα τις Παιδαγωγικές Επιστήμες (2 ΠΜΣ) και από 1 ΠΜΣ σε τμήματα Οδοντιατρικής (15.000 ευρώ), Ιατρικής, Ψυχολογίας, Πληροφορικής, Πολιτικών Μηχανικών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, δύο είναι οι βασικές παρεμβάσεις που σχεδιάζει το υπουργείο Παιδείας στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο:
1. Στο σύνολο των μεταπτυχιακών, το ένα δωρεάν: Στόχος του υπουργείου Παιδείας είναι να παγιωθεί η δυνατότητα δωρεάν σπουδών και στον δεύτερο κύκλο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό, προκρίνεται η λύση σε κάθε τμήμα να υπάρχει υποχρεωτικά τουλάχιστον ένα δωρεάν μεταπτυχιακό το οποίο μπορεί είτε να είναι συναρτημένο με την έρευνα και να οδηγεί σε διδακτορικό είτε να είναι επαγγελματικής εξειδίκευσης. Βεβαίως, ερώτημα παραμένει εάν τελικώς θα τεθεί πλαφόν (και σε ποιο ύψος) στα μεταπτυχιακά που λειτουργούν με δίδακτρα. Το ζήτημα προβληματίζει έντονα το υπουργείο Παιδείας, το οποίο δεν έχει ακόμη λάβει τις οριστικές αποφάσεις του, αφού τα έσοδα τα οποία προέρχονται από τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά καλύπτουν, σε αρκετές περιπτώσεις, βασικές ανάγκες των ιδρυμάτων και εκφράζονται φόβοι μήπως τυχόν μείωσή τους, σε μια περίοδο μάλιστα που η κρατική χρηματοδότηση είναι ισχνή, οδηγήσει τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ σε «ξαφνικό στραγγαλισμό».

2. Ενας καθηγητής για πέντε μεταπτυχιακά: Μελέτη του υπουργείου Παιδείας έδειξε ότι σήμερα υπάρχουν 25 τμήματα ΑΕΙ, εκ των οποίων 17 Πανεπιστημίων και 8 ΤΕΙ, στα οποία ο αριθμός των μεταπτυχιακών προγραμμάτων είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό των μόνιμων καθηγητών τους. Μάλιστα, η σχέση αυτή φτάνει μέχρι το 5 προς 1. Αποτέλεσμα της υποστελέχωσης είναι τα τμήματα να απευθύνονται σε εξωτερικούς καθηγητές του ίδιου ή άλλου ιδρύματος προκειμένου να διδάξουν στα μεταπτυχιακά προγράμματα, τους οποίους βεβαίως πληρώνουν αδρώς: το ποσοστό αμοιβών τους μπορεί να φθάσει, ως προς τον συνολικό προϋπολογισμό των λειτουργικών εξόδων του προγράμματος, μέχρι και το 100%(!). Από τα 25 μεταπτυχιακά που έχουν ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 90%, τα 23 αφορούν τα ΤΕΙ και από τα 87 ΠΜΣ που έχουν ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 80%, τα 55 αφορούν τα ΤΕΙ.

Για να αντιμετωπίσει αυτή τη στρέβλωση, το υπουργείο προτίθεται να θέσει ως προϋπόθεση για τη δημιουργία αυτοδύναμου μεταπτυχιακού σε κάθε τμήμα να υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός μελών ΔΕΠ (για τα Πανεπιστήμια) και ΕΠ στα ΤΕΙ. Όσα τμήματα δεν πληρούν αυτή την προϋπόθεση, θα μπορούσαν εναλλακτικά να προχωρήσουν στη δημιουργία διατμηματικών μεταπτυχιακών προγραμμάτων.

Σία Αναγνωστοπούλου
«Ενώ έχουμε πολλά πολύ καλά μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, κάποια -ευτυχώς πολύ λιγότερα- δεν φαίνεται να πληρούν αντικειμενικά κριτήρια, ενώ σε πολλές περιπτώσεις διαπιστώθηκε μια κούρσα ανταγωνισμού σε δίδακτρα» έχει δηλώσει η αρμόδια για το θέμα αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Σία Αναγνωστοπούλου.

Η ίδια, μάλιστα, έχει αποκαλύψει από τη Βουλή πως ένα ποσοστό, της τάξεως του 30%, των μελών ΔΕΠ που εργάζονται σε μεταπτυχιακά με δίδακτρα βάζει «στην τσέπη του» μέρος των διδάκτρων. «10.000 ευρώ ανά κεφαλή είναι επιχείρηση και όχι μεταπτυχιακό? Δεν θα συναινέσουμε σε μια βιομηχανία μεταπτυχιακών με αμφιβόλου ποιότητας τίτλων», έχει προσθέσει.

Όπως έχει διευκρινίσει η κ. Αναγνωστοπούλου, η συντριπτική πλειονότητα των μελών ΔΕΠ διδάσκουν σε προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών χωρίς να λαμβάνουν καμία πρόσθετη αμοιβή εκτός από το μισθό τους. Παράλληλα, όμως, στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ λειτουργούν μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών με υψηλά δίδακτρα μέρος των οποίων αφορά αμοιβές των συμμετεχόντων σε αυτά πανεπιστημιακών. Στοιχεία του υπουργείου Παιδείας δείχνουν ότι υπάρχουν 25 Τμήματα ΑΕΙ που έχουν λόγο ΔΕΠ/ ΠΜΣ ίσο ή μικρότερο του 5, χωρίς μάλιστα να λαμβάνονται υπόψη τυχόν μεταπτυχιακά που διοργανώνουν τα τμήματα χωρίς δίδακτρα. Κι ενώ κανείς θα περίμενε να είναι στην κλίμακα αυτή περισσότερα τα ΤΕΙ, μια που είναι σαφώς πιο υποστελεχωμένα από τα Πανεπιστήμια, εντούτοις στα 25 τμήματα με λόγο ΔΕΠ/ΠΜΣ ίσο ή μικρότερο του 5 τα 17 είναι τμήματα Πανεπιστημίων (το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου με 4 Τμήματα, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας με 3 Τμήματα, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου με 2 Τμήματα, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με 2 Τμήματα, το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο) και τα 8 τμήματα ΤΕΙ (το ΤΕΙ Πειραιά με 3 Τμήματα, η ΑΣΠΑΙΤΕ με 2 Τμήματα, το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, το ΤΕΙ Θεσσαλίας, το ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας).

«Είναι προφανές ότι ο χαμηλός λόγος αναιρεί την ίδια την υπόσταση του αυτοδύναμου ΠΜΣ, μια που γίνεται αναγκαστική η καταφυγή στην συνεργασία με μέλη ΔΕΠ/ΕΠ άλλων τμημάτων του ιδίου ή άλλων ιδρυμάτων ή η πρόσληψη συνεργατών. Επαναλαμβάνεται δηλαδή το φαινόμενο της επί της ουσίας δημιουργίας μη αυτοδύναμων Τμημάτων αλλά σε επίπεδο Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών πλέον», τονίζεται στη μελέτη του υπουργείου Παιδείας.