Η Άννα Αντωνίου Κιοσόγλου – Καψωμενάκη, δρα και προσφέρει στον τόπο και τους ανθρώπους του. Υποτροφίες σε μαθητές του Ιπποκρατείου Λυκείου στη μνήμη «Αντωνίου και Μαρίας Κιοσόγλου».
Γράφει η Μαρία Τουλαντά - Παρισίδου
Σε πρόσφατη συνάντησή μας με την αγαπητή Άννα, είχαμε την ευκαιρία να την ακούσουμε να μας διηγείται διάφορες ιστορίες απ΄ τα χρόνια της κατοχής και τα γεγονότα που σημάδεψαν την τότε παιδική της ηλικία .Πάντα παραστατική είτε στον προφορικό της , όσο και στον γραπτό της λόγο η κ. Άννα, αναφέρει τα γεγονότα και τα καταγράφει με κάθε λεπτομέρεια σα να ήταν «χθες». Ιστορίες που δεν πρέπει να ξεχαστούν και που οι μεγαλύτεροι λίγο ή πολύ θυμόμαστε από τις διηγήσεις των γονιών μας ή των παππούδων μας.
Για την απόβαση των Γερμανών στο νησί, για τα σιδερένια πουλιά , τα στούκας και τους βομβαρδισμούς, για το τρέξιμο τη νύχτα μέσα στα χωράφια, στα αναχώματα και όλες τις περιπέτειές τους , για να σωθούν απ΄ τους βομβαρδισμούς.
Δεν ξέρει τι να πρωτοπεί η κ. Άννα , όταν θυμάται και διηγείται για τις εκτελέσεις των πατριωτών , όταν θυμάται ακόμη και την κόρη του Castrogiovanni, που ήταν συμμαθήτριά της. Για το δέσιμο και τη φιλοξενία Κωακών οικογενειών, τη φιλία που δυναμώνει μπροστά στον κοινό κίνδυνο, αλλά και τις λεηλασίες στρωμένων νοικοκυριών και εμπορευμάτων. Οικογένειες με υψηλό επίπεδο ανθρωπιάς και ευαισθησίας, περνούν μέσα από τις διηγήσεις της κ. Άννας, που οι τηλεφωνικοί τους διάλογοι , ακόμη και σήμερα δεν τελειώνουν εύκολα και που θα είχαν πολύ ενδιαφέρον να καταγραφούν.
Μέσα στις διηγήσεις της κ. Άννας κυρίαρχη είναι η μορφή του πατέρα της Αντωνίου Κιοσόγλου που ήταν από το Καστελλόριζο και διακρίθηκε για τις εμπορικές του δραστηριότητες τόσο στη γενέτειρά του, όσο και στην Κω. Οι προμήθειές του γίνονταν στην αρχή από την Αλεξάνδρεια, τη Σμύρνη , τη Ρόδο και στη συνέχεια από την Ανατολή, κ. αλλού. Ήταν παρών σε όλες τις δραστηριότητες κοινωνικού και ανθρωπιστικού ενδιαφέροντος, ενώ η σύνδεση του ονόματός του με το κρυφό σχολείο στους Χαϊχούτες αποτελεί δείγμα φιλοπατρίας. Ήταν ένας οικονομικός παράγοντας της Δωδεκανήσου και γι’ αυτό τιμήθηκε και από το εμπορικό βιομηχανικό επιμελητήριο Δωδεκανήσου επί προεδρίας Γ. Χατζημάρκου στις 6 Μαρτίου 2010, μαζί με άλλους μεγαλεμπόρους Δωδεκανήσιους που έβαλαν τα θεμέλια στο οικονομικό θαύμα της Δωδεκανήσου.
Είναι άξιο αναφοράς το γεγονός πως η κ. Άννα Κιοσόγλου- Καψωμενάκη καταφέρνει και δίνει υποτροφίες σε αποφοίτους του Ιπποκρατείου Λυκείου Κω που διακρίθηκαν στις επιδόσεις και τη διαγωγή τους. Το βραβείο καθιερώθηκε στη μνήμη των γονιών της κ. Άννας ,«Αντωνίου και Μαρίας Κιοσόγλου».
Είναι συγκινητικές οι επιστολές των παιδιών και σημερινών φοιτητών, που εκφράζουν την ευγνωμοσύνη και συγχρόνως το θαυμασμό τους για την ευγενική και γενναιόδωρη χειρονομία. Τέτοιες επιστολές μας έδωσε ενδεικτικά η κ. Κιοσόγλου και θα τις διαφυλάξουμε για την ιστορία της ίδιας και για την απήχηση που μπορεί να έχουν οι πράξεις αυτές.
Πριν προχωρήσω στο παρόν δημοσίευμα συναντήθηκα με το Λυκειάρχη του Ιπποκρατείου Λυκείου Κω κ. Χαραμαρά και συζητήσαμε σχετικά, όπως και του ζήτησα ένα κατάλογο των μαθητών που έτυχαν να πάρουν αυτό το βραβείο και να μεταφέρω εκ νέου την ευχή της κ. Άννας να «αριστεύουν » πάντα και να έχουν υγεία. Δεν έκρυβε τη χαρά της για τη μετέπειτα πρόοδο των παιδιών που είναι τα παρακάτω:
Για το 1998 η Χριστοφίνα Ιγκιρλή(Παιδαγωγικό Νηπ/κό τμήμα Κρήτης). Για το 1999-2000 Η Μάμμη Βαλεντίνα. Για το2001 ο Μπίλλης Αντώνιος του Σεβαστιανού(Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Η/Υ Θράκης). Για το 2002 στον Χατζηπαυλή Αντώνιο του Εμμανουήλ(Σχολή Επιστημών θάλασσας, Παν/μίου Αιγαίου). Για το 2003 στο Φυσά Δημήτριο. Για το 2004 στο Φυσά Αντώνιο. Για το 2005 στο Χατζηπαυλή Μάριο. Για το 2006 στη Μπάρκα Ηλιάνα του Θεόφιλου{Οδοντιατρική Σχολή Αθήνας). Για το 2007 στη Σαλαμαλέκη Ειρήνη του Κων/νου. Για το 2008 στη Χάντζου Ιωάννα του Κων/νου και Χατζηνικολάου Αργυρώ του Γεωργίου. Για το 2009 στο Χατζηνικολάου Φίλιππο του Νικολάου, Στη Δρόσου Κυριακή, στο Γεωργιάδη Αντώνιο, στο Σιφωνιό Κων/νο του Δημητρίου. Για το 2010 στο Βρακίδη Παναγιώτη του Μιχαήλ , στον Κούσια Νικόλαο του Δημητρίου και Παπαδημητρίου Θεόδωρο- Ιωάννη. Για το 2011 στους Κώστογλου Αιμιλία- Μαρία του Σεβαστιανού, Κάννη Χρυσοβαλάντη και Νόμπιλε Ειρήνη.Για το 2012 στην Παπαθωμά Στυλιανή του Παύλου, στον Παπαδάκη Παύλο, στον Αγγελίδη Σκεύο και και το Μαστροπέτρο Σάββα-Γιάννη. Για το 2013 Στον Παπαδάκη Παύλο(Ιατρική Σχολή Πάτρας), Αγγελίδη Σκεύο και Μαστροπέτρο Σάββα. Για το 2013 στον Παπαδάκη Παύλο, (Ιατρική Σχολή Πάτρας), στον Αγγελίδη Σκεύο(Ηλεκτρολόγων μηχανικών και τεχνολογίας Πατρών). Στην Καπέκα Δανάη-Τσαμπίκα του Σωτηρίου(Αγγλικής γλώσσας και Φιλολογίας Θεσσαλονίκης). Για το 2014 στις: Δημοπούλου Μαρία-Αγγελική( Ιατρική Σχολή Παν/μίου Αθηνών),Μηναϊδη Μαρία- Νεκταρία(Σχολή Ηλεκτρολόγων μηχανικών Ε.Μ.Π), στην Κιαπόκα Μαρία- Αναστασία του Σταματίου(Φαρμακευτική Σχολή Αθηνών).Για το 2015 στο Διακονικολή Ιωάννη του Νικολάου(Ηλεκτρολόγων μηχανικών και μηχανικών Η/Υ Θεσσαλονίκης), στη Σμαραγδάκη Ευαγγελία (ψυχολογία Αθήνας Ε.Κ.Π.Α),στον Οικονόμου Γεώργιο(Ηλεκτρολόγων μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ Θεσσαλονίκης). Για το 2016 στη Τσιάτσιου Αγνή- Καρολίνα(Βιολογία Ηρακλείου), στον Ουρανό Κων/νο του Εμμανουήλ {Ιατρική Θεσσαλονίκης) και στη Σκουμπουρδή Ελένη(Ιατρική Θεσσαλονίκης).
Τελειώνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ την κ. Άννα για όλα τα παραπάνω και όχι μόνο. Να τονίσω την αγάπη της για τα νησιά μας και την ιδιαίτερή της εκτίμηση για τους Κώους και τα παιδιά μας. Απλή και φιλόξενη είναι πάντα έτοιμη να διηγηθεί τις όμορφες ,αλλά και τις δύσκολες ιστορικές στιγμές της πατρίδας μας. Σήμερα είναι ενεργό μέλος της Κωακής αδελφότητας Ρόδου.
Κως, Μάρτης, 2017.
Παρουσίαση Βιβλίου Βασίλη Πη « ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ»
Γράφει η Μαρία Τουλαντά- Παρισίδη
Κως, 11 Φεβρουαρίου 2017
Ο Πης Βασίλης γεννήθηκε στην Κω και μετά τις σπουδές του στη Φυσικομαθηματική σχολή εργάζεται μέχρι σήμερα στο Δημοτικό Οργανισμό Πολιτισμού και Αθλητισμού του Δήμου Κω. Ανέπτυξε μεγάλη συγγραφική δράση. Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στο ένθετο «βιβλιοθήκη» της εφημερίδας Ελευθεροτυπία και του περιοδικού Περίπλους της Λέρου. Βιβλία του έχουν εκδοθεί από τις εκδόσεις Οδός Πανός και Γαβριηλίδη.
Φως στις πλατείες του κόσμου, 1991. Ηλιοστάσιο, Αιγέας, ποιητικό , 1995. Νότιες Σποράδες, ποιητικό, 2000. Το τραγούδι της Γης και τα τραγούδια του μύλου, επίσης ποιητικά. Μπαλάντες για όνειρα και ναυαγοσώστες , 2006. Ο φύλακας της γραμμής, 2010 κ. άλλα.
Κρατάμε σήμερα στα χέρια μας το βιβλίο «Κόκκινες πολιτείες «. Εκδόσεις Γκοβότση, που το αφιερώνει στους φίλους του Μιχάλη Κωνσταντινίδη και Ζαχαρία Παππούλη και κυκλοφόρησε το 2016.
Μ΄ αυτό το βιβλίο ο Βασίλης Πης μας μεταφέρει λίγα χρόνια πριν και συγκεκριμένα στις δεκαετίες του ΄60 και ΄70, την εποχή της απόλυτης, της μοναδικής καλλιέργειας της ντομάτας, στο νησί της Κω. Μας λέει ο συγγραφέας, πως οφείλει να είναι ειλικρινής με την Ιστορία, τον τόπο του, με τον αναγνώστη και προπαντός με την εποχή του, όταν προσπαθεί ν΄ αποδείξει μια άγνωστη πλευρά της Ιστορίας, η οποία είχε τραυματικές εμπειρίες για αρκετές οικογένειες(1957,1961). Πράγματι το καταφέρνει τέλεια και θα το κατανοήσει ο κάθε αναγνώστης που θυμάται το νησί μας καταπράσινο και το μεταμορφώνει με τον τίτλο που δίνει και στο βιβλίο του. Κυριαρχούν χρώματα κι αρώματα στις απέραντες «ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ». Στους αγρούς, στο εργοστάσιο, στους δρόμους, παντού μύριζε ντομάτα μ΄ εκείνη την ιδιαίτερη μυρωδιά . Εκτός λοιπόν από τις συναρπαστικές οπτικές εικόνες που μας μεταφέρει, διεγείρει και όλες μας τις αισθήσεις.
Τις εικόνες ζωντανεύουν τα πρόσωπα με τις μοναδικές ιστορίες τους συνηθισμένες για εκείνη την εποχή. «..μας τσίμπησαν τα χρέη σαν μέλισσες. Το κεντρί τους παραμένει μέσα μας και μας πονά, μας τρώει. Πρέπει να βρούμε Παναή, το κουράγιο , να το βγάλουμε. Τόσα στόματα έχουμε να θρέψουμε. Με τα χρέη στο Δούκα, στις τράπεζες και τις απούλητες ντομάτες, δεν θα τα βγάλουμε πέρα. Να φύγουμε να ξενιτευτούμε, μήπως δούμε χαϊρι και προκοπή…. Όταν αρρώστησε ο Αλέξης μας, μέχρι και το βόδι πουλήσαμε για να τον κάνουμε καλά…». Μετά την απόγνωση η περισυλλογή κι η αναζήτηση. «…εκείνο το πρωϊ της αναχώρησης το φως δεν βγήκε. Η αυλή έμεινε ασκούπιστη. Πήρε ο καθένας ότι μπορούσε και τραβήξαμε για το λιμάνι της Χώρας. Μετέωροι, ανάμεσα σ΄ ένα παράξενο μείγμα ελπίδας και φόβου…» . Είναι πολλά τα σημεία, όπως τα παραπάνω που οι ψυχογραφικές ικανότητες του συγγραφέα είναι μοναδικές.
ΕΙΚΟΝΕΣ. «..Από τη γέφυρα του Μεσαιωνικού κάστρου μέχρι την πύλη της Α.ΒΙ.ΚΩ δεν είναι πολύς ο δρόμος. Κάθε πρωί τα φορτηγά με τις ντομάτες εξαφανίζονταν από το έντονο φως του ήλιου. Ο αέρας μύριζε ντοματοπελτέ και ο δρόμος ξυνισμένη ντομάτα. Έβλεπα τα φορτηγά και το Μερσέντες να περνάνε νωρίς το πρωί και να κατευθύνονται στο εργοστάσιο του Συνεταιρισμού…». Αυτές οι εικόνες και άλλες μας μεταφέρουν στην Κω της δεκαετίας ’60- 70. Δεν είναι δυνατόν να τις μεταφέρουμε εδώ, αλλά ο κάθε αναγνώστης θα έχει την ευχέρεια να διαβάσει, να θυμηθεί και να απολαύσει.
Δεν είναι μόνο αυτά, αλλά και οι πολυμελείς οικογένειες που ταλαιπωρούνται μαζί με τα παιδιά τους και σκέπτονται τη φυγή , τη μετανάστευση ως διέξοδο. Εκτός από τους υποτακτικούς του άρχοντα, υπάρχουν και οι μικροί καλλιεργητές, των οποίων οι μικρές ιδιοκτησίες κινδύνευαν να χαθούν.
Οι αναγνώστες θα απολαύσουν τους ρόλους που δίνει ο συγγραφέας στον κάθε ήρωα του. Δούκας, Αρχοντία, Ραγόνης, Παναής Στάλος, Σουλτανιώ, Ρεβελού, Μαριγώ κ. άλλοι. Το τραγικότερο πρόσωπο η μικρή Κυρανιώ. Ο αναπάνεχος θάνατός της και το εύρημα του συγγραφέα να θρηνήσει μαζί με την οικογένεια και ν΄αναδείξει έθιμα της Αγίας Παρασκευής είναι συναρπαστικό.
Πολλά τα σχήματα λόγου αποκαλύπτουν το ταλέντο του Βασίλη Πη, να χειρίζεται επιδέξια το λόγο, την πλούσια Ελληνική γλώσσα. «…ο ήλιος σηκωνόταν ψηλά, έκαιγε σα λαμαρίνα που τη δέρνει η φωτιά. Μια πόλη που μύριζε χυμένη ντομάτα…». « Οι αναμνήσεις μπαίνουν στο σώμα, όπως ο δύτης βυθίζεται στη θάλασσα, όπως ο ήλιος βυθίζεται και απλώνει το κόκκινο χρώμα του , πάνω απ’ τα χωράφια…»
Μέσα σ ΄ όλες αυτές τις απέραντες κόκκινες πολιτείες λοιπόν, υπάρχει ο Κώος πολίτης. Οι αγρότες, καλλιεργητές, τα κοπέλια, οι εργάτες, οι άνθρωποι του μόχθου, οι γονείς, οι παππούδες μας, οι εραστές της γης, αλλά και τα απόμακρα αφεντικά που λογάριαζαν τα μεροκάματα εκμεταλλευόμενοι τους φτωχότερους. Γνωστό και το παροιμιώδες πλέον, Δευτέρα- Τρίτη μια, Τετάρτη –Πέμπτη δυο.
Παρακολουθούμε και μέσα από τα πρόσωπα και τους καλοδουλεμένους χαρακτήρες, την ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ. Απεγνωσμένα πρόσωπα , ρυτιδωμένα –σχισμένα χέρια απ’ τον κάματο της ημέρας. Μας έρχεται η μυρωδιά του ιδρώτα, ανακατεμένου με σκόνη και θειάφι .
«…Πρωί-πρωί φεύγαμε για τα χωράφια Έξω απ’ τη χώρα είχε δυο κτήματα-μάνες ο Παναής ο Στάλος, ο πατέρας μου. Δεν ήταν αχαϊρευτα χωράφια, κάγιες όπως τα αποκαλούσαν οι παλιοί ζευγάδες. Το ένα το νοίκιαζε από το Δούκα για να συμπληρώνει την παραγωγή του. Είχε και χρονιά που δούλεψε μόνο στα χωράφια του Δούκα. Μόλις τελειώναμε τα δικά μας χωράφια, πηγαίναμε μαζί με άλλους μικροκαλλιεργητές στα χωράφια του Δούκα. Ο Δούκας είχε πάνω από 650 κουβάνια κυψέλες, ελαιώνες, αμυγδαλεώνες, λαχανόκηπους, απέραντες εκτάσεις για καλλιέργεια βιομηχανικής ντομάτας…». Θα μπορούσαμε ν’ αναφερθούμε και σε άλλα πρόσωπα του βιβλίου που θυμίζουν το ρόλο που έπαιξαν άνδρες, γυναίκες και παιδιά σ’ εκείνη την εποχή της ντοματοκαλλιέργειας. Όλοι μέσα στη δίνη του μεροκάματου και της αγωνίας για την καλή τύχη της σοδειάς τους. «…Καφάσια δεν είχαμε για τις ντομάτες. Μόνο αυτοί που είχαν μερίδες στο Συνεταιρισμό μπορούσαν να παίρνουν. Πόσες φορές ο πατέρας δεν ξενύχτησε έξω από το εργοστάσιο της βιομηχανικής ντομάτας, της Αγροτικής βιομηχανίας, την Α.ΒΙ.ΚΩ, άτυπης κοινοπραξίας μεταξύ Συνεταιρισμού πωλήσεως και επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων και της Αγροτικής Τράπεζας. Αν ερχόταν το φορτηγό «Μισούρι» ήμασταν τυχεροί… Οι εργάτες μύριζαν χυμένη ντομάτα, και η κόκκινη πολιτεία μύριζε θειάφι, σκόνη και ψημένο δέρμα, σαν πετσί από τον ήλιο….».
Δεν είναι όμως μόνο η καλλιέργεια της ντομάτας, είναι και όλες εκείνες οι σοδειές που γέμιζαν τις αυλές, τα σπίτια και τα παράσπιτα, τους αχυρώνες και τις αποθήκες. Σιτάρια, κριθάρια, βρώμη κ. άλλα που ήταν και η βάση για τις «κουμπάνιες» και καθόριζαν τόσο το ετήσιο εισόδημα, όσο εξασφάλιζαν και την απαραίτητη διαβίωση.
«..Απλωμένες ξερές ντομάτες, κομμένες στη μέση και αλατισμένες για κουμπάνια του χειμώνα. Κρεμασμένα τσαμπιά σταφύλια, βουτηγμένα στο θολόσταχτο για να γίνουν σταφίδες. Πήλινες τσανάκες στη σειρά, γεμάτες τοματόζουμο, να το ψήσει ο ήλιος…»
Λαϊκές συνήθειες βρίσκουν εκφραστές στους ανθρώπους της υπαίθρου.
Οι ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ είναι διάχυτες σε όλο το έργο. Απηχούν τη βαθιά πίστη των ανθρώπων και την απαρέγκλιτη προσήλωσή τους στις παραδόσεις.
Έθιμα που ακόμα και σήμερα κρατούν οι Κώοι με θρησκευτική ευλάβεια. Τιμούν τους νεκρούς και υπεραμύνονται το άδικο. Στο πρόσωπο της μικρής Κυραννιώς διαπράττεται το άδικο. Εκεί δίνεται το ερώτημα αν είχαμε ατύχημα ή βέβηλη πράξη. «Το πείραξαν το κορίτσι !» . Κάποιος έκαμε το κακό. Περιμένουν τη θεία δίκη . Είναι οδυνηρό και τις απαντήσεις θα τις πάρουμε μέσα από την ενδιαφέρουσα πλοκή του έργου και την επιδέξια μυθοπλασία.
Πλέκονται θρύλοι, παραδόσεις, ιστορίες για πολλούς ξεχασμένες, που τώρα μαζί με τα φαντάσματα του πύργου ξαναζωντανεύουν. «Διάττοντα αστέρια στο νυχτερινό ουρανό, διέγραφαν μια φωτεινή γραμμή και μετά έσβηναν. ΄Ηταν οι ψυχές που δεν είχαν ησυχάσει και κατά καιρούς ξανάρχονταν στον ουρανό, σαν φυλακισμένες ψυχές..».
Ο συγγραφέας, παρόλο ότι είναι νέος σε ηλικία, εντούτοις κάνει περιγραφές λες και τα έζησε όλα. Σίγουρα έκανε έρευνα και μια διαδρομή ενδιαφέρουσα πριν αρχίσει να γράφει ή έγραφε κάνοντας παράλληλα την έρευνά του. Στο τελικό αποτέλεσμα και στο βαθμό που οι πραγματικές ιστορίες συμπλέκονται με τους μύθους, ο συγγραφέας δεν προδίδει τον αναγνώστη. Στους ρόλους δεν έχουμε πρόσωπα εξεζητημένα και ασυνήθιστα. Είναι αληθινά στη μυθοπλασία του συγγραφέα, λες και κράτησε κι εδώ το «μέτρο», όπως σε όλες τις εκφράσεις της ζωής του. Η μετανάστευση και η φυγή των ανθρώπων , των νέων της υπαίθρου δεν θίγεται απλώς, αλλά είναι η λογική συνέπεια, το αναγκαίο κακό , στο αδιέξοδο που δημιούργησε η μονοκαλλιέργεια της ντομάτας και οι άδικοι κόποι.
Ο Συγγραφέας , γνωρίζει τον τόπο, τα τοπωνύμια, τους ανθρώπους, εκτός απ’ τις ασχολίες και τις συνήθειές τους .Γνωρίζει και την ιστορία του τόπου για τον οποίο γράφει και μεταφέρει εικόνες που του διηγήθηκαν με ένα τρόπο ζωντανό , όπως εκείνο που έζησαν οι πατεράδες μας και συνήθιζαν να μας περιγράφουν. «..Ξαφνικά , ένα δυνατό , υπόκωφο βουητό πλησίασε απειλητικά Απόκοσμο μπλε και λευκό φως χτύπησε στα σύννεφα. Λάμψη σαν φίδι κινούνταν κατά μήκος του δρόμου..Ο ουρανός έγινε βιολετής, πριν αρχίσει να κουνάει και να σείεται η γη απ΄ το σεισμό…»
Οι παροιμίες, η γλώσσα «οι δυο πέτρες το βγάζουν το αλεύρι» , «μακρινές βροχές, κοντά νερά» οι ιδιωματισμοί δεν λείπουν και ενδεικτικά αναφέρουμε « Τα ξύλα και τ΄ αποκλάδια που μάζευαν οι εργάτες», «να στήσετε την ξερολιθιά στο χωράφι, να μανταλώσετε
την πλαγιά, να πετρώσετε τις αστοιβές, πήγαινε να κάνεις βραστικό να ζεσταθούμε.
«..Κάθε Σεπτέμβρη η μητέρα μου η Μαριγώ «αστρονομούσε», άφηνε έξω στ΄άστρα ένα καρπούζι σπορικό, και την επόμενη μέρα πριν να φέξει το κυλούσε σ’ όλο το σπίτι για να έχει ευτυχία όλο. Συμπάσχουμε με τους ήρωες και τα πάθη τους και αγωνιούμε για την τύχη τους
Ο συγγραφέας καταφέρνει το στόχο του κατά την άποψή μας. Δεν πρόδωσε την πτυχή αυτή της ιστορίας του τόπου που θέλησε ν΄ αναδείξει. Τα δεινά της οικογένειας που περιγράφει δεν αφορούσαν μόνο μια οικογένεια , αλλά πολλές της ίδιας εποχής με τις ίδιες συνήθειες και ασχολίες. Ο καταξιωμένος λογοτέχνης Βασίλης Πης, κατάφερε επαρκώς μέσα απ΄ τις σελίδες αυτού του βιβλίου να δώσει μια τέτοια πλοκή που να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι το άδοξο και τραγικό τέλος του Δούκα. Εκτός αυτών, πιστεύω πως θα είναι σημείο αναφοράς για τη νεότερη οικονομική ιστορία της Κω, πριν την τουριστική ανάπτυξη του νησιού και μια ανασκόπηση της κοινωνίας, των ασχολιών τους των εθίμων, των αντιλήψεων κ. άλλων λογοτεχνικών στοιχείων που κάνουν το βιβλίο αυτό ευανάγνωστο και ευχάριστο.
Ευχόμαστε στο Βασίλη Πη, να συνεχίσει να γράφει και να είναι καλά.
Θερμά συγχαρητήρια.
«Βολταίρος» . Από τη Βαστίλη στο Πάνθεον
Του δικηγόρου-κοινωνιολόγου Κώστα Σ. Κουτσαντώνη
Ο Κ. Κουτσαντώνης γεννήθηκε στην Αμαλιάδα, σπούδασε Νομικά και από το 1974 είναι δικηγόρος Αθηνών. Έχει δημοσιεύσει: « Η Κοινωνιολογία ως επιστήμη, 1971». «Μεθοδολογικά προβλήματα των κοινωνικών επιστημών» (Οικονομικός ταχυδρόμος, 1972).Προτεσταντισμός και Καπιταλισμός (Οικονομικός ταχυδρόμος, 1972), «Ο Κοινωνικός καταμερισμός της εργασίας, Οικονομικός ταχυδρόμος, 1973», «Τα Γαλλικά σαλόνια το 18ο αι.». Ο Adam Smith για τη γλώσσα, 2008. «Αναφορά στο Max Weber, Εποπτεία 1982». « Ο Βολταίρος και η υπόθεση Καλάς» Ιστορικά θέματα 2008. «Η Κοινωνιολογία ως μορφή Τέχνης», Μανδραγόρας 1994, κ. άλλα.
To βιβλίο αυτό του Κ. Κουτσαντώνη , «Βολταίρος» . Από τη Βαστίλη στο Πάνθεον, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, καθώς ρίχνει φως σε μια εποχή που η Ευρωπαϊκή σκέψη διακρίθηκε για τις καινοτομίες στο φιλοσοφικό επίπεδο , όπως και το κοινωνικό. Εκεί που αναδείχθηκαν οι μεγάλες κοινωνικές διαφορές και η πάλη των τάξεων, εκεί εμφανίστηκαν και οι λαμπρές φυσιογνωμίες που έμειναν στην ιστορία ως χαρακτήρες με φιλοσοφικό επώνυμο και προφίλ. Αναμφισβήτητα πάντα με τα έργα και το «λόγο» τους αποτελούν δείκτες υψηλών διαλόγων ακόμη και σήμερα στο χώρο των διανοουμένων παγκοσμίως. Ειδικά έδωσαν έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία του λόγου, τάχθηκαν καθαρά κατά της λογοκρισίας . Γνωστές οι μέθοδοι της «ιεράς εξέτασης» των δογματισμών και αυθαιρεσιών των ιερατείων και των καταναγκασμών όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Ο Βολταίρος ενδιαφέρθηκε κατεξοχήν με τα επιτεύγματα του πνεύματος και τις κατακτήσεις του ανθρώπου σε πολιτιστικό επίπεδο. Αυτό φαίνεται και σε μια επιστολή προς ένα φίλο του, τον Thieriot που εξηγεί και τις ακριβείς προθέσεις του και τις κατευθυντήριες γραμμές των συγγραφικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων του.
«..Όταν σου ζήτησα ,του γράφει, γεγονότα για την εποχή του Λουδοβίκου 14ου , εννοούσα λιγότερα για τον ίδιο το βασιλιά και περισσότερα για τις τέχνες που άνθισαν κατά το διάστημα της βασιλείας του. Θα προτιμούσα περισσότερα για το Μολιέρο, τον Πουσίν κ. άλλους μεγάλους παρά μεγάλες μάχες. Τίποτε δεν ωφέλησαν την ανθρώπινη φυλή 100 κερδισμένες μάχες. Ένας πίνακας του Πουσίν, μια ωραία τραγωδία, μια επιστημονική ανακάλυψη, είναι πράγματα χίλιες φορές πιο πολύτιμα απ’ όλα τα χρονικά της αυλής και από όλες τις πολεμικές ιστορίες. Ξέρεις , του γράφει, για μένα οι μεγάλοι άνδρες κατατάσσονται πρώτοι και οι ήρωες τελευταίοι. Αποκαλώ μεγάλους άνδρες όλους εκείνους που διακρίθηκαν στο ωφέλιμο και το ευχάριστο. Οι καταστροφείς των επαρχιών είναι απλοί ήρωες..».
Εννοούσε σαφώς ο Βολταίρος ποιες ήταν οι προτεραιότητές του, χωρίς να παραγνωρίζει όπως φαίνεται και τις καταγραφές των στρατιωτικών προελάσεων ή αποχωρήσεων που το θεωρούσε καθήκον των χρονικογράφων, ιστοριογράφων, χωρίς ωστόσο να παραγνωρίζεται ο ιστορικός στοχασμός του Βολταίρου. Εκτός απ’ την ταξινόμηση του υλικού , αντλούσε και πληροφορίες από ανθρώπους που ζούσαν τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα, όπως του πολέμου για την Ισπανική διαδοχή, την ανάκληση του διατάγματος της Νάντης, του τριακονταετούς πολέμου κ. άλλα. Το μείζον βέβαια για το Βολταίρο είναι ο σκεπτόμενος άνθρωπος και ο άνθρωπος της καλαισθησίας.
Σαν τέτοια προσωπικότητα που ήταν ο Βολταίρος διακρίνει την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού του 19ου αι. σε τέσσερις περιόδους.
Ο Πνευματικός Όμιλος Κώων «Ο ΦΙΛΗΤΑΣ» σας προσκαλεί στην παρουσίαση του δίτομου βιβλίου του Μανώλη Γ. Κασσώτη:
«Δωδεκανησιακή Παρουσία στην Αμερική»,
έκδοση Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών Δωδεκανήσου, που θα γίνει το Σάββατο 2η Ιουλίου 2016 και ώρα 08:00 μ.μ. στην αίθουσα της Πνευματικής Ἑστίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κω
Το βιβλίο θα παρουσιάσει ο Καθηγητής Δρ. Νικόλαος Γ. Ιτσινές, με αναφορές στο αξιόλογο αυτό έργο από τον κ. Βασίλη Χατζηβασιλείου.
Τον συντονισμό της εκδήλωσης θα έχει η Γεν. Γραμματέας του Π.Ο.Κ. ΦΙΛΗΤΑ κ. Μαρία Τουλαντά – Παρισίδου
Για το Διοικητικό Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας
Κώστας Ιωάννου Μαρία Τουλαντά-Παρισίδου
Η Μαρία Τουλαντά Παρισίδου ακούραστη εργάτρια της Τέχνης, της Ιστορίας και του Πολιτισμού κατακτά τα βραβεία δίνοντας μια άλλη διάσταση στην προσφορά για τον τόπο μας.
Φιλόλογος, αρχαιολόγος, συγγραφέας, ερευνήτρια, επιχειρηματίας, άξια Μάνα, σοφή Γιαγιά, καλή Φίλη.
Γράφει και παρουσιάζει βιβλία, πολιτεύεται με αρχές και αξίες, προεδρεύει στην πρώτη Επαρχιακή Επιτροπή Ισότητας, στηρίζει τις γυναικείες οργανώσεις και τους πολιτιστικούς συλλόγους, εισηγείται σε θεματικά συνέδρια...
Σοβαρή, σεμνή, παραγωγική, ιδιαίτερη και προφητική.
Σε μια πολιτική τοποθέτησή της, απευθυνόμενη στο δημοτικό συμβούλιο της Κω με την ιδιότητα της επικεφαλής παράταξης διερωτήθηκε μεταξύ άλλων: «αν συνεχίσουμε έτσι, τι θα αφήσουμε στα παιδιά μας; Μήπως άδειες κλίνες και... σκουπίδια;»
Ιωάννα Ρούφα