Ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής αποκαλύπτει σήμερα την πρώτη απάντηση που πήρε συνταξιούχος από τον ΕΦΚΑ στις 8 Μαρτίου 2018 για τις παράνομες μειώσεις. Η αρμόδια υπηρεσία λέει ότι το αίτημα αφορά σε επανυπολογισμό των περικοπών του ν. 4093 με βάση το νέο και μικρότερο άθροισμα από κύρια και επικουρική και ενημερώνει ότι «σε απάντηση της αιτήσεώς σας, σας γνωρίζουμε ότι αναμένονται οδηγίες για τη συνολική αντιμετώπιση του θέματος».
Η ουσία είναι στην παράγραφο που εμμέσως δείχνει ότι υφίσταται θέμα επιστροφών, καθώς αναφέρεται ότι: «επειδή το ζήτημα συνδέεται με τις μηχανογραφικές εφαρμογές της ΗΔΙΚΑ και προϋποθέτει συντονισμό ενεργειών, αναμένονται οδηγίες από το υπουργείο Εργασίας προκειμένου να υπάρξει ενιαία και συνολική διαχείριση του θέματος. Εν αναμονή απάντησης, θα πρέπει να ενημερώνονται απευθείας οι συνταξιούχοι που υποβάλουν σχετική αίτηση».
Αν υπήρχε οποιοδήποτε θέμα περί μη επιστροφής αναδρομικών, τα ταμεία θα έβγαζαν εξαρχής αρνητική απάντηση, όπως κάνουν σε πολλές άλλες περιπτώσεις.
Η μη απόρριψη σημαίνει αποδοχή του αιτήματος και αυτό είναι το πρώτο βήμα για την επιστροφή των χρημάτων σε περίπου 800.000 συνταξιούχους που έχουν παράνομη μείωση είτε στην κύρια σύνταξη με το ν. 4093 είτε στην επικουρική με το ν. 3986.
Πλέον το υπουργείο Εργασίας αλλά και συνολικά η κυβέρνηση δεν μπορούν να αποφύγουν την επιστροφή των παρανόμως παρακρατηθέντων ποσών από τις συντάξεις.
Ακόμη και αν «βάζουν» μπροστά την τρόικα, όπως έκανε η υπουργός Εφη Αχτσιόγλου υποστηρίζοντας με δηλώσεις της ότι «δεν μπορούν να δοθούν αναδρομικά αν δεν συμφωνήσουν και οι δανειστές γιατί έχει να κάνει με τον ειδικό λογαριασμό ΑΚΑΓΕ των επικουρικών», αυτό δεν σημαίνει τίποτε γιατί εδώ δεν πρόκειται για διανομή επιδομάτων και μερισμάτων από τα… πλεονάσματα του προϋπολογισμού, ώστε να χρειαστεί άδεια της τρόικας. Αντιθέτως, πρόκειται για πρόσθετες μειώσεις που επιβλήθηκαν σκόπιμα στις συντάξεις, πέραν των ποσοστών περικοπής κύριων και επικουρικών που προβλέπουν οι δυο νόμοι (4093 και 3986). Αυτές τις μειώσεις με… καπέλο ούτε τις ζήτησαν ούτε τις έθεσαν ποτέ οι δανειστές.
Τι ποσά φέρνουν τα αναδρομικά για κύριες και επικουρικές
Τα τελικά ποσά που δικαιούνται οι συνταξιούχοι, ανάλογα με το αν έχουν παράνομη μείωση στην κύρια ή και στην επικουρική τους σύνταξη, είναι:
1. Από 192 ευρώ ως 954 ευρώ από την επιστροφή παράνομων κρατήσεων του νόμου 3986/2011 στα ποσά των επικουρικών συντάξεων που ήταν (μικτά) πάνω από 300 ευρώ.
2. Από 861 ως και 1.880 ευρώ από την επιστροφή των παράνομων μειώσεων που διαπιστώνονται σε κύριες συντάξεις από τη λάθος εφαρμογή των περικοπών του νόμου 4093/2012 στο άθροισμα συντάξεων που είναι πάνω από 1.000 ευρώ για το Δημόσιο ή πάνω από 1.300 ευρώ για ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΝΑΤ, ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών.
Εξετάζονται ήδη δυο σενάρια επιστροφής στο υπουργείο Εργασίας:
Είτε με εφάπαξ πληρωμή μετά τον Ιούνιο, που είναι το επικρατέστερο.
Είτε με 12μηνη καταβολή και συμψηφιστικά με τις νομοθετημένες περικοπές συντάξεων ως 18% από την 1/1/2019.
Το κόστος των αναδρομικών έχει υπολογιστεί μέχρι τώρα (21 μήνες αφότου υφίσταται η παράνομη μείωση) σε 57 εκατ. ευρώ μόνο για τις επιστροφές στις επικουρικές. Κάθε μήνα προστίθενται άλλα 3 εκατ. ευρώ, που σημαίνει ότι αν δοθούν μετά τον Ιούνιο, θα προσεγγίζουν τα 67 εκατ. ευρώ.
Για τα αναδρομικά των κύριων συντάξεων το κόστος είναι σχεδόν διπλάσιο, δηλαδή πάνω από 110 εκατ. ευρώ, μέχρι τώρα, που σημαίνει ότι και εδώ για κάθε μήνα που περνά ο λογαριασμός μεγαλώνει.
Ποιοι, πώς και πόσα αναδρομικά δικαιούνται από τις παράνομες μειώσεις στις κύριες συντάξεις
Επιστροφές από τις παράνομες κρατήσεις στις κύριες συντάξεις θα έχουν συνταξιούχοι του Δημοσίου, με άθροισμα άνω των 1.000 ευρώ (αν έχουν κύρια σύνταξη και μέρισμα) ή άνω των 1.300 ευρώ αν παίρνουν και επικουρική, ενώ οι υπόλοιποι συνταξιούχοι (ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τραπεζών, ΝΑΤ και ΟΑΕΕ) δικαιούνται αναδρομικά με άθροισμα σύνταξης (κύρια και επικουρική) άνω των 1.300 ευρώ.
Τα ταμεία επιβάλλουν τις μειώσεις του ν. 4093 όχι στο νέο άθροισμα συντάξεων αλλά στο παλιό, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις μειώσεις επικουρικών σε όσους είχαν άθροισμα άνω των 1.300 ευρώ ούτε τις μειώσεις μερισμάτων σε συνταξιούχους Δημοσίου που είχαν άθροισμα (σύνταξης και μερίσματος) πάνω από 1.000 ευρώ.
Αυτές οι μειώσεις ισχύουν από 1/6/2016. Το άθροισμα από τότε είναι μικρότερο, αλλά οι περικοπές επιβάλλονται επί του παλιού αθροίσματος.
Για να διαπιστώσουν αν και πόσα έχουν λαμβάνειν αναδρομικά, θα πρέπει να εξετάσουν αν το παλιό άθροισμα, μετά την αφαίρεση της ΕΑΣ και των κρατήσεων από τους νόμους 4024 και 4051, ήταν πάνω από 1.000 ευρώ, 1.500 ευρώ ή πάνω από 2.000 ευρώ, ενώ το νέο άθροισμα, λόγω μείωσης της επικουρικής ή και του μερίσματος, είναι κάτω των 1.000 ευρώ, 1.500 ευρώ και 2.000 ευρώ. Σε αυτές τις περιπτώσεις δικαιούνται πίσω ένα 5% της κύριας σύνταξης.
Παραδείγματα
1. Συνταξιούχος ΙΚΑ με παλιό άθροισμα 1.514 ευρώ και με νέο άθροισμα (μετά το νόμο Κατρούγκαλου) στα 1.324 ευρώ παίρνει αναδρομικά γιατί στο παλιό ποσό είχε μείωση 10% στην κύρια σύνταξη με το ν. 4093, ενώ με το νέο άθροισμα, που είναι 1.324 ευρώ (δηλαδή κάτω από 1.500 ευρώ), η μείωση που του αναλογεί στην κύρια είναι 5%. Επειδή όμως το ΙΚΑ και η ΗΔΙΚΑ υπολογίζουν παρανόμως τη μείωση βάσει του παλιού αθροίσματος, ο συνταξιούχος έχει περικοπή 114 ευρώ στην κύρια ενώ θα έπρεπε να είναι 57 ευρώ. Τα αναδρομικά που δικαιούται και πρέπει να πάρει είναι 1.197 ευρώ.
2. Συνταξιούχος Δημοσίου με παλιό άθροισμα από κύρια, επικουρική και μέρισμα 2.320 ευρώ είχε μείωση 15% από το ν. 4093, δηλαδή περικοπή 228 ευρώ στην κύρια σύνταξη. Με το νέο άθροισμα όμως στα 1.992 ευρώ (λόγω μικρότερης επικουρικής και μερίσματος μετά το ν. Κατρούγκαλου) του επιβάλλεται η ίδια μείωση (228 ευρώ) ενώ θα έπρεπε να είναι 10%, δηλαδή 152 ευρώ. Δικαιούται αναδρομικά του ν. 4093 για 21 μήνες, που είναι 1.444 ευρώ.
3. Δεν δικαιούνται αναδρομικά συνταξιούχοι οι οποίοι έχουν μεν μικρότερο άθροισμα από κύρια και επικουρική σήμερα, απ’ ό,τι τον Μάιο του 2016, πλην όμως είναι μέσα στην ίδια κλίμακα των μειώσεων του ν. 4093/2012, δηλαδή και πριν και μετά, το άθροισμά τους είναι μεταξύ 1.000 και 1.500 ευρώ ή μεταξύ 1.500 και 2.000 ευρώ ή πάνω από 2.000 ευρώ.
Ποιοι παίρνουν και πόσα αναδρομικά στις επικουρικές συντάξεις
Τα αναδρομικά αφορούν, όπως πρώτος αποκάλυψε ο «Ελεύθερος Τύπος», περίπου 200.000 συνταξιούχους με επικουρική από Δημόσιο (ΤΕΑΔΥ, ΤΑΔΚΥ, ΤΕΑΠΟΚΑ), από επικουρικά των ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ) και από επικουρικά ταμεία τραπεζών (ΕΛΕΜ-ΑΤΕ, πρώην Πίστεως και Εμπορικής).
Η παρανομία είναι ότι βάζουν τις παλιές και μεγαλύτερες μειώσεις του νόμου 3986/2011 στα νέα και μικρότερα ποσά επικουρικών που κόπηκαν με το νόμο Κατρούγκαλου από τον Ιούνιο του 2016 και μετά. Θα έπρεπε η μείωση του ν. 3986 να είναι μικρότερη, σε επικουρικές που μειώθηκαν μεν αλλά είναι πάνω από 300 ευρώ, ενώ σε όσες επικουρικές έπεσαν κάτω από τα 300 ευρώ δεν θα έπρεπε να υπάρχει καμία μείωση του ν. 3986.
Παρά ταύτα συμβαίνει το αντίθετο και μένουν οι παλιές μειώσεις που είναι παράνομες γιατί επιβάλλονται σε ανύπαρκτα ποσά! Οι επικουρικές του ΙΚΑ δεν έχουν αναδρομικά γιατί ο νόμος Κατρούγκαλου επέβαλε πολύ μεγαλύτερες περικοπές απ’ ό,τι στις επικουρικές άλλων ταμείων. Ως εκ τούτου, δεν χρειάστηκε να προβούν και σε παράνομες μειώσεις για να βγουν τα λεφτά που ζητούσε η τρόικα από το ψαλίδι στις επικουρικές.