«Διακοπές»... μακράς διαρκείας φαίνεται πως  θα κάνει η Τρόικα, οι τελευταίοι ελεγκτές της οποίας έφυγαν από την Αθήνα τον Δεκέμβριο και δεν φαίνεται πως θα επιστρέψουν πριν τα μέσα Μαρτίου το νωρίτερο, εφόσον σχηματιστεί κυβέρνηση στη χώρα μας μέχρι τον Φεβρουάριο.
 
Ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης αποκάλυψε χθες και επισήμως ότι είναι πιθανή μία «μίνι» παράταση της τελευταίας αξιολόγησης του ελληνικού ποργράμματος, επειδή ο χρόνος που μεσολαβεί από τον σχηματισμό κυβέρνησης μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου είναι περιορισμένος. Η παράταση αυτή θα απαιτηθεί από τους ευρωπαίους δανειστές αλλά πρέπει να ολοκληρωθεί εντός ενός σύντομου («αποδεκτού» όπως ανέφερε ο κύριος Χαρδούβελης) χρόνου.
 
Τα λεγόμενά του δείχνουν ότι πρόκειται για άλλη μία «τεχνική παράταση» ολίγων εβδομάδων. Η προοπτική αυτή είχε διαφανεί ήδη και από την διατύπωση που επελέγη στην ανακοίνωση της δίμηνης παράτασης, καθώς από αυτήν προκύπτει ότι τυχόν περαιτέρω επέκτασή της δεν απαιτείται να εγκριθεί ξανά από εθνικά κοινοβούλια.
 
Σύμφωνα με πληροφορίες του protothema.gr πάντως, οι δανειστές δεν πιέζονται να κλείσει άμεσα η ελληνική αξιολόγηση, δεδομένου ότι η άκρως «ευαίσθητη» στα θέματα δημοσίου χρέους Φιλανδία θα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο μέχρι τις 19 Απριλίου. Οι Φιλανδοί είχαν τηρήσει ίσως την πιο σκληρή στάση έναντι του πρώτου προγράμματος στήριξης ζητώντας «εγγυήσεις» (collateral) από την Ελλάδα (καθώς και οι ίδιοι είχαν στο παρελθόν είχαν αναγκαστεί σε ανάλογες απαιτήσεις) ενώ ένας «δικός» τους άνθρωπος, ο Όλι Ρεν, ήταν εκείνος που χειρίστηκε ως αρμόδιος Επίτροπος την κρίση χρέους της χώρας μας.
 
Έτσι, για να μην διαταραχθεί στην κορύφωσή της η προεκλογική περίοδος στη Φιλανδία,  οι δανειστές φαίνεται να μην θέλουν να ανοίξει «μέτωπο» της Αθήνας με την Τρόικα, ενόσω τουλάχιστον μπορεί ακόμα να ψάχνουμε για κυβέρνηση στη χώρα μας. Αλλά και αν ακόμα σχηματιστεί κυβέρνηση, δεν αποκλείεται επανάληψη του ίδιου σκηνικού όπως το 2014, που όλο το β΄εξάμηνο η Τρόικα κωλυσιεργούσε και συνεχώς ανέβαλε την άφιξή της στην Αθήνα.
 
Δεδομένη πρέπει να θεωρείται και η διαπραγματευτική θέση της Τρόικα πως, όσο η Ελλάδα ομφαλοσκοπεί με διεργασίες για σχηματισμό κυβέρνησης ή για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος της χώρας μας καθώς θα εξαντλούνται τα ταμειακά διαθέσιμα για να μπορεί να πληρώνει μισθούς και συντάξεις. Όλοι πάντως, εντός και εκτός Ελλάδος, επαγρυπνούν ήδη προς αποφυγή ενός «πιστωτικού γεγονότος», δηλαδή μη πληρωμής κάποιων εκ των δόσεων των δανείων προς το εξωτερικό. Ως προς αυτό τουλάχιστον, δεν διαφαίνεται πως θα είναι ο Μάρτιος ο πιο κρίσιμος μήνας, καθώς το ποσό για τοκοχρεωλύσια δεν ξεπερνά τα 1,8 δισ. ευρώ και, άρα, θεωρείται κατ’αρχήν διαχειρίσιμο, ακόμα και αν απαιτηθεί κάποια μικρή «αβαρία» λίγων ημερών για πληρωμές αναγκών, εκτός ή εντός Ελλάδος.
 
Το μείζον φυσικά είναι τι θα συμβεί μετά τον Μάρτιο. Για να έρθουν τα επόμενα χρήματα στη χώρα μας, θα πρέπει να κάνει την εμφάνισή της η Τρόικα έως την 25η Μαρτίου το αργότερο, για να καταγράψει την κατάσταση και να κλείσει ο φάκελος της αξιολόγησης.
 
Από τη στάση της νέας κυβέρνησης θα εξαρτηθεί πότε και πόσα θα εισπράξει τελικώς η Ελλάδα από τα 7,2 δισ. των δανείων, αν θα ανοίξει η νέα πιστωτική γραμμή ECCL και αν θα πάνε  εκεί τα περίπου 10 από τα 11,4 δισ. που έχουν περισσέψει ΤΧΣ, ή αν θα επιστραφούν όλα για να μειώσουν το δημόσιο χρέος (αφήνοντας όμως χωρίς «ασπίδα προστασίας» το ελληνικό τραπεζικό σύστημα).

Άλλαξε απότομα στο τέλος της εβδομάδας το βασικό θέμα αντιπαράθεσης για την οικονομία.

Από το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και την πιστωτική ασφυξία, μεταφέρθηκε στο πώς μπορεί να κουρευτεί το χρέος.

Υπέρ ενός «κουρέματος» του ελληνικού χρέους κατά 50% τάχθηκε ο πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικής Έρευνας (DIW) και σύμβουλος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Μαρσέλ Φράτσερ. Είπε συγκεκριμένα σε συνέντευξή του θα πρέπει να διαγραφούν 120 δισεκατομμύρια ευρώ από τα οποία 40 με 50 αντιστοιχούν στην Γερμανία. Το ποσό αυτό θα ήταν διαχειρίσιμο για τη Γερμανία, τόνισε ο κ. Φράτσερ.

¨Όπως ήταν αναμενόμενο, οι προεκλογικές ομιλίες προσαρμόστηκαν ανάλογα

Ο Πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς δίνοντας χθες στην δημοσιότητα το οικονομικό του πρόγραμμα μίλησε για «βοήθεια χρέους» αποφεύγοντας να προκαταλάβει τις εξελίξεις και – ενδεχομένως - τις διαψεύσεις

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλέξης Τσίπρας μίλησε και χθες για μη βιώσιμο χρέος που θα πρέπει να κουρευτεί .

Ο πρόεδρος του ΚΙΔΗΣΟ κ. Γιώργος Παπανδρέου ενέταξε στην ομιλία του την επιμήκυνση των λήξεων των ομολόγων στα 70 χρόνια και την αποπληρωμή τους με «ρήτρα ανάπτυξης»

Πέρα από τις πολιτικές κορώνες είναι βέβαιο ότι αν η Ελλάδα συνεχίζει να εφαρμόζει ένα πρόγραμμα σταθεροποίησης όπως και αν αυτό ονομάζεται η ελάφρυνση χρέους είναι στο τραπέζι . Χθες ο Γερμανός υπουργός οικονομικών κ. Βόλγκανγκ Σοϊμπλε έσπευσε να συγκρατήσει όσους τον τελευταίο έχουν παρασυρθεί μιλώντας για «κερδοσκοπικά παιχνίδια που κρύβονται πίσω από τους που προκαταλαμβάνουν την στάση της Γερμανίας μετά τις Ελληνικές εκλογές» χωρίς όμως να ανοίγει τα χαρτιά του.

Τα σενάρια

Το μπορεί να συμβεί μετά τις ελληνικές εκλογές ; ποιο θα είναι το μέλλον του ελληνικού χρέους . ¨Όλα θα εξαρτηθούν από την στάση της νέας Κυβέρνησης απέναντι στις υποχρεώσεις που έχουν δημιουργήσει τα δύο μνημόνια .

Αν υπάρξει μια βάση διαλόγου υπάρχουν επιλογές.Η πρώτη θα είναι να υλοποιηθεί η δέσμευση που αναλήφθηκε τον Νοέμβριο του 2012 για μέτρα ελάφρυνσης του χρέους αν η Ελλάδα περάσει σε πρωτογενή πλεονάσματα και συνεχίζει ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Η ελάφρυνση αυτή μπορεί να μεταφραστεί με νέα επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής στα 50 ή τα 70 χρόνια από τα 30 χρόνια που είναι σήμερα . Επίσης τα επιτόκια των διμερών δανείων ύψους 50 δις ευρώ έχουν συναφθεί με τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης να μειωθούν περισσότερο ή να γίνουν μηδενικά . Η λύση αυτή θα σημαίνει μεγάλη ελάφρυνση στο ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και μακροπρόθεσμο χρέος ( από την μείωση των επιτοκίων ) που μπορεί να φτάσει τα 45 δις ευρώ

Η δεύτερη θα είναι η χρήση της ποσοτικής χαλάρωσης δηλαδή της δυνατότητας για αγορά να έχει ειδικούς όρους για την Ελλάδα ώστε να μπορεί να δανείζεται με χαμηλότερα επιτόκια και σε ένα πιο προστατευμένο περιβάλλον.

Το κούρεμα χρέους θα μπορεί να είναι λύση αλλά δεν θα περιλαμβάνει τα περίπου 40 δις ευρώ του ΔΝΤ ( λόγω καταστατικού ) αλλά και τα 140 δις ευρώ του EFSF/ESM αφού ο μηχανισμός διάσωσης δανείζεται για όλη την Ευρωζώνης και το κούρεμα των δανείων του θα πλήξει τους όρους με τους οποίους δανείζεται . .

Το μόνο κομμάτι του χρέους όπου μπορεί- σε ιδανικές συνθήκες- να γίνει συζήτηση «κουρέματος» είναι τα πρώτα δάνεια που πήρε η Ελλάδα με διμερή σύμβαση από τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης . Το ποσό είναι περίπου 50 δις ευρώ αλλά η οποιαδήποτε αναδιάρθρωση θα πρέπει να περάσει από την έγκριση των κοινοβουλίων της Γερμανίας της Αυστρίας της Φιλανδίας της Σλοβακίας και της Φιλανδίας η οποία έχει «συνταγματικό κώλυμα» στο να χαρίσει χρέος .

Το σενάριο του κουρέματος αν και λυτρωτικό για την Ελλάδα είναι το πιο δύσκολο να υλοποιηθεί . Δεν είναι όμως αδύνατο αν το αποφασίσει η Γερμανία .