Από το «μικροσκόπιο» της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) θα περνά η κινητή και ακίνητη περιουσία όσων έχουν οφειλές προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία και θέλουν να ενταχθούν στις διαδικασίες του εξωδικαστικού συμβιβασμού των επιχειρήσεων.
Εγκύκλιος της υφυπουργού Οικονομικών Κατερίνας Παπανάτσιου (ΠΟΛ 1105/2017) σχετικά με τον καθορισμό των κριτηρίων για τη διαμόρφωση της ψήφου του Δημοσίου στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων, περιγράφει τη μεθοδολογία και τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των δόσεων αποπληρωμής οφειλών προς το Δημόσιο με σύμβαση αναδιάρθρωσης και διευκρινίζει ειδικότερα θέματα για την εφαρμογή του ν. 4469/2017.
Η εγκύκλιος αποσαφηνίζει πως αρμόδιος φορέας για τη συμμετοχή του Δημοσίου στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών, τη σύναψη σύμβασης αναδιάρθρωσης, την παρακολούθηση τήρησης των όρων της, την ανατροπή αυτής, τη γνωστοποίηση ανατροπής αυτής στους λοιπούς πιστωτές που δεσμεύονται από τη σύμβαση και για κάθε άλλη αναγκαία ενέργεια ή πράξη στα πλαίσια εφαρμογής του ν. 4469/2017, είναι η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και αρμόδιο όργανο ο Διοικητής της Αρχής Γιώργος Πιτσιλής.
Η αναδιάρθρωση φορολογικών οφειλών
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, το Δημόσιο θα υπερψηφίζει ορισμένη πρόταση οφειλέτη ή αντιπρόταση πιστωτή για αναδιάρθρωση οφειλών κατά τις διατάξεις του ν. 4469/2017, υπό τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να πληρούνται σωρευτικά. Συγκεκριμένα:
Το συνολικό ποσό που προτείνεται να αποπληρωθεί στο Δημόσιο θα ισούται με το ποσό που προκύπτει από την εφαρμογή των υποχρεωτικών κανόνων για την ελεύθερη διαμόρφωση του περιεχομένου της σύμβασης. Πιο απλά, οι ρυθμίσεις της σύμβασης δεν επιτρέπεται να φέρουν οποιονδήποτε πιστωτή σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρισκόταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης.
Οι πιστωτές, των οποίων οι απαιτήσεις ρυθμίζονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, λαμβάνουν ποσά και άλλα τυχόν ανταλλάγματα τουλάχιστον ισάξια με τα ποσά που προβλέπεται ότι θα ελάμβαναν κατά τη συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων των συνοφειλετών και των βεβαρημένων υπέρ τους περιουσιακών στοιχείων τρίτων στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης.
Ποσά και άλλα ανταλλάγματα που απομένουν προς διανομή μετά την κατά προτεραιότητα διανομή ποσών και άλλων ανταλλαγμάτων, θα διανέμονται σε όλους τους πιστωτές συμμέτρως κατά το μέρος των απαιτήσεών τους που απομένει ανεξόφλητο.
Για τον υπολογισμό των ποσών και των τυχόν άλλων ανταλλαγμάτων διανομής μεταξύ των πιστωτών, από τις απαιτήσεις των πιστωτών αφαιρούνται το σύνολο των τόκων υπερημερίας των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα, ποσοστό 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση και ποσοστό 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
Η αξίας ρευστοποίησης περιουσίας
Σύμφωνα με την εγκύκλιο της υφυπουργού Οικονομικών για την αξιολόγηση της «αξίας ρευστοποίησης» των ακίνητων περιουσιακών στοιχείων το Δημόσιο ελέγχει και λαμβάνει υπόψη είτε έκθεση εκτιμητή ακινήτων, είτε σε περίπτωση που δεν προσκομίζεται έκθεση εκτιμητή ακινήτων, τη φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ ή την αντικειμενική αξία των ακινήτων.
Για τα κινητά που σχετίζονται με την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του οφειλέτη ή συνοφειλέτη (π.χ. απαιτήσεις, τίτλοι, καταθέσεις, μετρητά, μετοχές), το Δημόσιο ελέγχει και λαμβάνει υπόψη την αγοραία αξία όπως προκύπτει είτε από πρόσφατη έκθεση οικονομολόγου, μέλους του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, προκειμένου για οφειλέτη που τηρεί διπλογραφικά βιβλία με ετήσιο κύκλο εργασιών έως και 1,5 εκατ. ευρώ ή απλογραφικά βιβλία είτε από πρόσφατη έκθεση ορκωτού ελεγκτή, προκειμένου για οφειλέτη, που τηρεί διπλογραφικά βιβλία με ετήσιο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 1,5 εκατ. ευρώ. Σε περίπτωση που δεν προσκομίζεται η ως άνω έκθεση, το Δημόσιο λαμβάνει υπόψη την αξία που αναφέρεται στην αίτηση του οφειλέτη ή συνοφειλέτη και δύναται να ζητήσει τυχόν διαθέσιμα συνοδευτικά έγγραφα για τον έλεγχο της ως άνω δηλωθείσας αξίας.
Η ικανότητα αποπληρωμής
Η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει πως ως «ικανότητα αποπληρωμής» νοείται το ποσό που δύναται να αποπληρώσει συνολικά ο οφειλέτης και οι συνοφειλέτες που υπέγραψαν την αίτηση από κοινού με τον οφειλέτη, έναντι των οφειλών τους προς όλους τους πιστωτές εντός χρονικού διαστήματος, που για το Δημόσιο ισούται με το χρόνο αποπληρωμής 120 μηνιαίων δόσεων. Η «ικανότητα αποπληρωμής» υπολογίζεται για τα νομικά πρόσωπαμε βάση τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων EBITDA) της πιο κερδοφόρας χρήσης της τελευταίας τριετίας πριν την υποβολή της αίτησης του οφειλέτη, την υποχρέωση αποπληρωμής φόρων, την ανάγκη για πραγματοποίηση επενδύσεων απαραίτητων για τη συνέχιση λειτουργίας της επιχείρησης, καταθέσεις, καθώς και ελάχιστο αναγκαίο ποσό για τη συνέχιση λειτουργίας της επιχείρησης.
Για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν ατομική επιχείρηση είτε πρόκειται για τον οφειλέτη είτε για συνοφειλέτη που υπέγραψε την αίτηση από κοινού με τον οφειλέτη, η «ικανότητα αποπληρωμής» υπολογίζεται με βάση τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων EBITDA) της πιο κερδοφόρας χρήσης της τελευταίας τριετίας, πριν την υποβολή της αίτησης του οφειλέτη, έσοδα από άλλες πηγές, τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, οφειλές που προέρχονται από άλλη αιτία εκτός της άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας, καταθέσεις, καθώς και ελάχιστο αναγκαίο ποσό για τη συνέχιση λειτουργίας της επιχείρησης.
Οι αξιώσεις κατά του Δημοσίου
Μετά την έναρξη ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης, τυχόν ανταπαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου θα συμψηφίζεται με οφειλές του βεβαιωμένες στη φορολογική διοίκηση.
Εφόσον η γενεσιουργός αιτία της ανωτέρω απαίτησης κατά του Δημοσίου ανάγεται σε χρόνο προγενέστερο της έναρξης ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών, με το συμψηφισμό πιστώνονται, κατά σειρά προτεραιότητας, οφειλές εκτός σύμβασης, δόσεις υφιστάμενων ρυθμίσεων που εντάσσονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών, δόσεις της σύμβασης αναδιάρθρωσης και, τέλος, εφόσον έχουν εξαντληθεί οι λοιπές βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση οφειλές, οι προβλεπόμενες στη σύμβαση προς διαγραφή οφειλές στη Φορολογική Διοίκηση. Σε διαφορετική περίπτωση, πιστώνονται κατά προτεραιότητα οι δόσεις της σύμβασης αναδιάρθρωσης, δόσεις υφιστάμενων ρυθμίσεων που εντάσσονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών και οφειλές εκτός σύμβασης. Δεν αποτελούν αντικείμενο σύμβασης αναδιάρθρωσης βεβαιωμένες οφειλές οι οποίες αφορούν σε ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν με τη σύσταση ειδικών αφορολόγητων αποθεματικών.
Οι δόσεις
Οι δόσεις που προτείνονται για την αποπληρωμή του συνολικού ποσού δεν θα υπερβαίνουν τις 120 μηνιαίες δόσεις και θα είναι ισόποσες. Για τον καθορισμό των δόσεων δεν θα λαμβάνονται υπόψη ποσά υφιστάμενων ρυθμίσεων που εντάσσονται αυτούσια στη σύμβαση, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 15 του ν. 4469/2017. Το ύψος της εκάστης προτεινόμενης δόσης δεν θα υπολείπεται τα 50 ευρώ, ενώ η πρώτη δόση θα είναι καταβλητέα έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την ημερομηνία υπογραφής της συμφωνίας και οι υπόλοιπες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα καθενός από τους επόμενους μήνες.
Η αναδιάρθρωση ασφαλιστικών οφειλών
Ανάλογη απόφαση του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθορίζει ποιες ασφαλιστικές οφειλές θα μπορούν να ενταχθούν στις ρυθμίσεις και να κουρευτούν, ποιες είναι οι προϋποθέσεις που θέτει το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, αλλά και ποιο θα είναι το πρόγραμμα των δόσεων που αφορά κάθε οφειλέτη.
Βασικό κριτήριο για να προχωρήσει η αναδιάρθρωση στο πλαίσιο του εξωδικαστικού με τη συμμετοχή και των χρεών προς ασφαλιστικά ταμεία θα είναι το συνολικό ποσό που θα πληρωθεί τελικά στον ΕΦΚΑ, μετά και την αναδιάρθρωση της οφειλής, να μην είναι μικρότερο από εκείνο που θα εισέπραττε ο ΕΦΚΑ εάν εκποιούσε περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον οφειλέτη ή προχωρούσε στην εκτέλεση άλλων αναγκαστικών μέτρων εις βάρος του οφειλέτη.
Η αξιολόγηση της περιουσίας
Για τον σκοπό αυτόν το ΚΕΑΟ θα προχωρά σε αξιολόγηση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, των συνοφειλετών ή των εγγυτήτων. Για την περίπτωση των ακινήτων, η αξιολόγηση θα γίνεται με έκθεση εκτιμητή ακινήτων η οποία θα προσκομίζεται από τον οφειλέτη ή τους άλλους πιστωτές. Αν όμως δεν υπάρχει ανάλογη έκθεση, τότε το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών θα λαμβάνει υπόψη του τη φορολογητέα άξια των ακινήτων για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, ενώ για ακίνητα για τα οποία δεν προσδιορίζεται ΕΝΦΙΑ θα λαμβάνεται υπόψη η αντικειμενική τους αξία.
Για μεν τα κινητά περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, τα οποία σχετίζονται με την επιχειρηματική του δραστηριότητα, όπως αποθέματα, ενσώματα και άυλα πάγια, αλλά απαιτήσεις, καταθέσεις, μετρητά, μετοχές, θα λαμβάνεται υπόψη έκθεση οικονομολόγου μέλους του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος εφόσον η εταιρεία πραγματοποιεί τζίρο μεγαλύτερο του 1,5 εκατ. ευρώ. Εφόσον υπάρχουν κινητά μεγάλης αξίας, άνω των 2.000 ευρώ το καθένα και συνολικά έως 30.000 ευρώ, η αξία θα αναγράφεται στην αίτηση ένταξης του οφειλέτη. Όμως, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, θα μπορούν να ζητηθούν επιπλέον στοιχεία. Για τα μικρής αξίας κινητά κάτω των 30.000 ευρώ θα λαμβάνεται υπόψη η αξία που θα αναφέρει ο οφειλέτης στην αίτησή του.
Ποιες οφειλές ρυθμίζονται
Οι οφειλές προς τον ΕΦΚΑ που θα μπορούν να ενταχθούν σε συμφωνία αναδιάρθρωσης θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 και κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης θα πρέπει να είναι βεβαιωμένες. Σύμφωνα με την απόφαση, δεν προβλέπεται διαγραφή βασικής οφειλής, ενώ κατά περίπτωση η διαγραφή, η οποία αφορά μόνο νόμιμες προσαυξήσεις, τέλη καθυστερήσεων και άλλες επιβαρύνσεις, δεν θα μπορεί σε καμία περίπτωση να ξεπερνά το 85%. Για οφειλές έως 300.000 ευρώ αρμόδιες για έγκριση θα είναι περιφερειακές υπηρεσίες του ΚΕΑΟ, ενώ σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή για οφειλές άνω των 300.000 ευρώ, η σύμβαση αναδιάρθρωσης της οφειλής θα εγκρίνεται από τον συντονιστή έπειτα από σύμφωνη γνώμη του διοικητή του ΕΦΚΑ. Πάντως σε όλες τις περιπτώσεις θα εξετάζονται όλοι οι παράμετροι που έχουν να κάνουν με τη βιωσιμότητα της οφειλής. Όμως για περιπτώσεις που το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών έχει κάνει δική του μελέτη βιωσιμότητας και το χρέος του οφειλέτη χαρακτηρίζεται ως μη βιώσιμο, θα δεν θα συναινεί στη συμμετοχή του στη ρύθμιση αναδιάρθρωσης της οφειλής.
Σε πόσες δόσεις
Οι δόσεις που μπορούν να καθοριστούν για την αποπληρωμή της οφειλής δεν μπορεί να ξεπερνούν τις 120. Ωστόσο, στις περιπτώσεις μικρότερων οφειλών έως 3.000 ευρώ, προβλέπονται 36 δόσεις με μηνιαία δόση άνω των 50 ευρώ και χωρίς καμία διαγραφή ποσού. Για οφειλές άνω των 3.000 ευρώ και έως 20.000 ευρώ, η εξόφληση θα γίνεται τμηματικά σε έως 120 μηνιαίες δόσεις, ενώ η μηνιαία δόση δεν είναι μικρότερη των 50 ευρώ, και δεν προβλέπεται καμία διαγραφή βασικής οφειλής αλλά μόνο τόκων και προσαυξήσεων έως 85%. Σ στις περιπτώσεις που οι οφειλές προς όλους τους πιστωτές (τράπεζες, Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία και τρίτους) δεν ξεπερνούν τα 50.000 ευρώ, η αναδιάρθρωση θα γίνεται με αυτοματοποιημένη διαδικασία μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Αποπληρωμή των οφειλών σε 120 δόσεις με παράλληλη διαγραφή των τόκων υπερημερίας προς τις τράπεζες και των προσαυξήσεων προς Εφορία και τα Ασφαλιστικά Ταμεία, προβλέπει η τυποποιημένη μέθοδος που θα εφαρμοστεί για όσες επιχειρήσεις έχουν οφειλές από 20.000 έως 50.000 ευρώ και κάνουν αίτηση ρύθμισης των οφειλών τους στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Με την αυτόματη υπαγωγή των χρεών έως 50.000 ευρώ σε 120 δόσεις επιδιώκεται η ταχεία ρύθμιση των οφειλών που έχει σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων, χωρίς πολύπλοκες διαδικασίες αξιολόγησης βιωσιμότητας.
Μοναδικό κριτήριο θα είναι, ουσιαστικά, το κριτήριο της επιλεξιμότητας για την έντααξη στο νόμο, δηλαδή:
Το θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων για τις επιχειρήσεις με απλογραφικό λογιστικό σύστημα ή
Το θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ή θετικής καθαρής θέσης για επιχειρήσεις με διπλογραφικό σύστημα.
Αρκετές είναι πάντως οι επιχειρήσεις που θα αξιοποιήσουν την τελευταία οικονομική χρήση για να βελτιώσουν τα οικονομικά τους και να ικανοποιήσουν το κριτήριο της επιλεξιμότητας που είναι και η βασικότερη προϋπόθεση για την υπαγωγή στη διαδικασία.
Ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να μπει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα χρησιμοποιώντας τους κωδικούς του Taxisnet. Μόλις καταχωρίσει τους κωδικούς του, το σύστημα θα αναγνωρίσει αυτομάτως αν ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας θα μπορεί να ενταχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Δηλαδή αν ο ΑΦΜ ανήκει σε κάποιο φυσικό πρόσωπο που δεν έχει πτωχευτική ιδιότητα.
Σε ότι αφορά τη διαδικασία για εκείνους που έχουν οφειλές άνω των 50.000 ευρώ, αυτή θα είναι επίσης αυτοματοποιημένη, δηλαδή δεν θα προβλέπεται οριζόντια διαγραφή των τόκων υπερημερίας και των προσαυξήσεων και εξόφληση σε 120 δόσεις.
Έτσι οι επιχειρήσεις με οφειλές έως 2 εκατ. ευρώ και τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ θα αξιολογηθούν με βάση συγκεκριμένους αριθμοδείκτες που θα πιστοποιούν την βιωσιμότητα της επιχείρησης και βάσει αυτών θα υπολογίζονται οι δόσεις που θα μπορεί να δίνει προς τους πιστωτές της και φυσικά το τυχόν «κούρεμα» οφειλής.
Πηγή: Καθημερινή
Το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου διοργανώνει ενημερωτική εκδήλωση με προσκεκλημένο ομιλητή τον κ. Φώτη Κουρμούση, Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους
«Ενημέρωση για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών»
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 26 Ιουνίου 2017 και ώρα 18:00,
στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου στην Κω
(Περιοχή Σημαίες)
Θα δοθούν οδηγίες για την ένταξη των επιχειρήσεων στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών.
Η εκδήλωση είναι ανοικτή στο κοινό & απευθύνεται σε όσους ασκούν οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα.
Ο νέος Νόμος 4469/2017 για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, που προβλέπει μία διαδικασία ρύθμισης όλων των οφειλών μια επιχείρησης προς το σύνολο των πιστωτών, δηλαδή τράπεζες, εφορίες, τελωνεία, δήμους, ασφαλιστικά ταμεία και λοιπούς ιδιώτες (π.χ. προμηθευτές) θα ενεργοποιηθεί στις 3 Αυγούστου 2017 και θα παραμείνει σε ισχύ έως τις 31/12/2018, ενώ στις 4 Αυγούστου 2017 θα τεθεί σε λειτουργία και η ηλεκτρονική πλατφόρμα για τον εξωδικαστικό μηχανισμό επίλυσης διαφορών.
Αυτό δήλωσε ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης, στο διοικητικό συμβούλιο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, αναφερόμενος στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
Αναλύοντας τη διαδικασία ένταξης και τα πλεονεκτήματα του νόμου, ο κ. Κουρμούσης, επεσήμανε, μεταξύ άλλων: «…ο νόμος για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών επιχειρήσεων έρχεται να ολοκληρώσει το θεσμικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση του προβλήματος υπερχρέωσης, που προκάλεσε η κρίση. Αξιολογώντας την πραγματική οικονομική ικανότητα της επιχείρησης, η πλειοψηφία των πιστωτών και ο οφειλέτης έχουν τη δυνατότητα να καταλήξουν σε ένα πλάνο αποπληρωμής, που προβλέπει ευνοϊκές ρυθμίσεις ή ακόμα και "κούρεμα" οφειλών. Την προσπάθεια αυτή συντονίζει ανεξάρτητος διαμεσολαβητής και η διαδικασία θα υλοποιείται από ειδικό πληροφοριακό σύστημα, που θα ενεργοποιηθεί 3 μήνες μετά την ψήφιση του νόμου. Στο διάστημα αυτό, οι υπηρεσίες των επιμελητηρίων μπορούν να προετοιμαστούν κατάλληλα, ώστε να βοηθήσουν ουσιαστικά τις επιχειρήσεις".
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά Βασίλης Κορκίδης ανέφερε ότι το ΕΒΕΠ δημιουργεί άμεσα "helpdesk" στους χώρους του, ως σημείο υποδοχής των φακέλων, αλλά ταυτόχρονα και για μία ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας για την παροχή οδηγιών και συμβουλευτικών υπηρεσιών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν ευέλικτα και άμεσα τα διάφορα πρακτικά προβλήματα, τα οποία ενδέχεται να ανακύψουν κατά την εφαρμογή του νόμου.
Ερωτήσεις – Απαντήσεις
1.Ποιοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση για τον εξωδικαστικό μηχανισμό;
Αίτηση για υπαγωγή στη διαδικασία μπορεί να υποβάλει κάθε φυσικό πρόσωπο που μπορεί να υπαχθεί σε πτώχευση και κάθε νομικό πρόσωπο που αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, εάν έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα, εφόσον κατά την 31 Δεκεμβρίου 2016 είχε οφειλή προς χρηματοδοτικό φορέα από δάνειο ή πίστωση σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών (ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 1 Ιουλίου 2016) ή είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) ή άλλο ΝΠΔΔ, περιλαμβανομένων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ή είχε βεβαιωθεί η μη πληρωμή επιταγών εκδόσεώς του λόγω μη επαρκούς υπολοίπου ή είχαν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις λόγω ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων εις βάρος του.
2. Ποιο πρέπει να είναι το ελάχιστο ύψος των οφειλών;
Για να υπαχθεί κάποιος στον εξωδικαστικό μηχανισμό, οι συνολικές του οφειλές θα πρέπει να ξεπερνούν το ποσό των 20.000 ευρώ.
3. Αρκούν μόνο οι παραπάνω προϋποθέσεις;
Όχι, καθώς, όπως ορίζει ο νόμος, η επιχείρηση σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες 3 χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης είχε: α) θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, εάν πρόκειται για οφειλέτη που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα ή β) θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων ή θετική καθαρή θέση, εάν πρόκειται για οφειλέτη που τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
4. Ποιοι δεν μπορούν να υπαχθούν στη διαδικασία;
Στη διαδικασία δεν μπορούν να υπαχθούν:
* πιστωτικά ιδρύματα, χρηματοδοτικά ιδρύματα και πάροχοι επενδυτικών υπηρεσιών, καθώς και υποκαταστήματα αλλοδαπών τέτοιων ιδρυμάτων και παρόχων που λειτουργούν στην Ελλάδα,
* Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες, Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων, και οι διαχειριστές αυτών,
* ασφαλιστικές εταιρείες,
* φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο για υπαγωγή στις διατάξεις του Ν. 4307/2014 (αναφορικά με την έκτακτη διαδικασία ρύθμισης υποχρεώσεων εμπόρων) ή του Πτωχευτικού Κώδικα, ή έχουν υπαχθεί στις ως άνω διαδικασίες, ή έχουν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, ή βρίσκονται σε διαδικασία λύσης/εκκαθάρισης, ή έχουν καταδικαστεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση για ένα από τα προβλεπόμενα στον νόμο αδικήματα (π.χ. φοροδιαφυγή, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, υπεξαίρεση, εκβίαση, πλαστογραφία, κ.λπ.).
5. Ποιες οφειλές εξαιρούνται;
Από τη διαδικασία εξαιρούνται οι οφειλές που έχουν γεννηθεί μετά την 31 Δεκεμβρίου 2016, απαιτήσεις από ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων λόγω παραβίασης των σχετικών διατάξεων της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 6 του ΚΕΔΕ πιστωτές της επιχείρησης, των οποίων οι απαιτήσεις δεν υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα από τον νόμο ποσά ή/και ποσοστά (μικροί πιστωτές).
Επίσης, εκτός διαδικασίας τίθεται και μια επιχείρηση στην οποία οι απαιτήσεις ενός πιστωτή υπερβαίνουν το 85% των συνολικών απαιτήσεων κατά του οφειλέτη. Η αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία προωθείται στον εν λόγω πιστωτή για διμερή διαπραγμάτευση.
Κατ’ αρχάς, ο οφειλέτης, ο οποίος μπορεί να υποβάλει αίτηση για υπαγωγή στη διαδικασία ηλεκτρονικά στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) έως την 31η Δεκεμβρίου 2018 με τη χρήση ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα τηρείται στην ιστοσελίδα της ΕΓΔΙΧ. Τη διαδικασία μπορούν να εκκινήσουν ως πιστωτές το Ελληνικό Δημόσιο, οι ΦΚΑ ή άλλο ΝΠΔΔ (περιλαμβανομένων των ΟΤΑ), ή οι χρηματοδοτικοί φορείς μπορούν κοινοποιώντας στον οφειλέτη έγγραφη πρόσκληση να υπαχθεί στον νόμο. Στην περίπτωση που ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί, χάνει το δικαίωμα να κινήσει ο ίδιος τη διαδικασία μεταγενέστερα, χωρίς να προσκληθεί εκ νέου από τους πιστωτές.
7. Πότε θα ξεκινήσει η υποβολή των αιτήσεων;
Η υποβολή των αιτήσεων θα ξεκινήσει από τις 3 Αυγούστου, καθώς ο νόμος θα τεθεί σε εφαρμογή τρεις μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
8. Γιατί προβλέφθηκε αυτή η μεταβατική περίοδος;
Ορίστηκε μεταβατική περίοδος προκειμένου να στηθεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής των αιτήσεων, καθώς και να συσταθεί το μητρώο συντονιστών της ΕΓΔΙΧ.
9. Τι πρέπει να περιλαμβάνεται στην αίτηση;
Όλα τα στοιχεία του οφειλέτη που αφορούν τον αριθμό και τις οφειλές ανά πιστωτή, καθώς και δήλωση των περιουσιακών στοιχείων του. Βασικό στοιχείο που θα πρέπει να κατατεθεί είναι η έκθεση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη, εάν έχει εκπονηθεί.
10. Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται μετά την υποβολή της αίτησης;
Η ΕΓΔΙΧ ορίζει έναν συντονιστή από το ειδικό μητρώο που έχει συστήσει και ο οποίος καλείται να φέρει σε επαφή τον οφειλέτη και τους πιστωτές και να επιβλέψει έως το τέλος τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των οφειλών. Για να προχωρήσει η διαδικασία απαιτείται να συμμετέχουν δικαιούχοι τουλάχιστον του 50% του συνόλου των απαιτήσεων κατά του οφειλέτη (μη λαμβανομένων υπόψη των απαιτήσεων προσώπων συνδεδεμένων με τον οφειλέτη).
11. Αυτό θα ισχύει για όλες τις περιπτώσεις οφειλετών;
Όχι. Η διαδικασία αυτή θα ισχύει για οφειλέτες με χρέη άνω των 50.000 ευρώ. Για τους οφειλές με χρέη μεταξύ 20.00 έως και 50.000 ευρώ θα ακολουθείται αυτοματοποιημένη διαδικασία. Δηλαδή, τόσο το Δημόσιο όσο και τα πιστωτικά ιδρύματα θα έχουν προτυποποιημένες λύσεις για τις περιπτώσεις αυτές. Η ακριβής διαδικασία αναμένεται να διευκρινιστεί από σχετικές εγκυκλίους του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων και από κανονιστικές αποφάσεις των τραπεζών.
12. Ποιοι μπορούν να εγγραφούν στο μητρώο συντονιστών;
Στο μητρώο θα εγγραφούν κατά προτεραιότητα διαπιστευμένοι διαμεσολαβητές του ν. 3898/2010 (Α’ 211) ύστερα από αίτησή τους.
13. Πόσοι αναμένεται να διοριστούν;
Βάσει του νόμου και της σχετικής προκήρυξης της ΕΓΔΙΧ, σε πρώτη φάση θα διοριστούν 320 συντονιστές. Ανά περιφέρεια, ο αριθμός των συντονιστών καθορίζεται ως εξής: Αττικής 120, Κεντρικής Μακεδονίας 50, Θεσσαλίας 20, Δυτικής Ελλάδας 20, Κρήτης 20, Πελοποννήσου 20, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης 10, Δυτικής Μακεδονίας 10, Ηπείρου 10, Ιονίων Νήσων 10, Στερεάς Ελλάδας 10, Βορείου Αιγαίου 10, Νοτίου Αιγαίου 10.
14. Αν ο αριθμός των συντονιστών δεν επαρκεί;
Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ανάγκη επαύξησης του αριθμού των συντονιστών σε συγκεκριμένη Περιφέρεια, λόγω αυξημένου αριθμού αιτήσεων, τότε ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με απόφασή του μπορεί να εγγράψει στο μητρώο συντονιστών νέα μέλη.
15. Ποιος και πόσο πληρώνει τους συντονιστές;
Ο οφειλέτης και οι συμμετέχοντες πιστωτές μπορούν να συμφωνήσουν αμοιβή με τον συντονιστή για τη συμμετοχή του στη διαδικασία αυτή. Αν δεν έχει οριστεί αμοιβή, τότε αυτή ορίζεται με βάση το άρθρο 10 Ν. 4469/2017 στο ποσό των 200 ευρώ για οφειλέτες που εντάσσονται στην κατηγορία των μικρών επιχειρήσεων και στο ποσό των 400 ευρώ για οφειλέτες που εντάσσονται στην κατηγορία των μεγάλων επιχειρήσεων.
Αν ο οφειλέτης και οι συμμετέχοντες πιστωτές δεν συμφώνησαν διαφορετικά, το ποσό της αμοιβής βαρύνει το μέρος που προκάλεσε την υποβολή αίτησης για έναρξη της διαδικασίας και προκαταβάλλεται στο συντονιστή πριν από τον έλεγχο της πληρότητας της αίτησης για την υπαγωγή στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού.
16. Πότε αναστέλλονται τα «καταδιωκτικά μέτρα»
Από την ημέρα αποστολής από τον συντονιστή πρόσκληση στους πιστωτές για συμμετοχή στη διαδικασία και για διάστημα 70 ημερών αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα, εκκρεμή ή μη, ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη για την ικανοποίηση των απαιτήσεων, των οποίων ζητείται η εξωδικαστική ρύθμιση, καθώς και η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου κατά του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης της εγγραφής προσημείωσης υποθήκης, εκτός αν με το μέτρο αυτό επιδιώκεται η αποτροπή της απομάκρυνσης ή αφαίρεσης ή μετακίνησης κινητών πραγμάτων της επιχείρησης ή εξοπλισμού, η οποία δεν έχει συμφωνηθεί και ενέχει κίνδυνο απαξίωσης της επιχείρησης. Πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης που διενεργούνται από πιστωτές μετά την κοινοποίηση σε αυτούς αντιγράφου της αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία είναι άκυρες.
17. Μπορεί να δοθεί παράταση πέραν των 70 ημερών;
Ναι. Ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει από το Μονομελές Πρωτοδικείο της έδρας του παράταση της αναστολής για διάστημα έως 4 επιπλέον μηνών, εφόσον συναινεί η απόλυτη πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστωτών, ενώ κάθε πιστωτής μπορεί να ζητήσει από το ως άνω δικαστήριο την πρόωρη παύση της αναστολής, εφόσον πιθανολογείται ότι η αναστολή εκτέλεσης θα επιφέρει ανεπανόρθωτη βλάβη στον αιτούντα πιστωτή. Σημειώνεται ότι αναστολή εκτέλεσης επάγεται αυτοδίκαια την απαγόρευση της διάθεσης ή της επιβάρυνσης των ακινήτων και του εξοπλισμού της επιχείρησης του οφειλέτη ή και άλλων περιουσιακών του στοιχείων, η διάθεση των οποίων δεν εντάσσεται στη συνήθη επιχειρηματική του δραστηριότητα.
18. Πού θα γίνονται οι συναντήσεις των εμπλεκομένων σε υποθέσεις αναδιάρθρωσης (οφειλετών, συντονιστών, πιστωτών);
Οπουδήποτε κρίνεται σκόπιμο. Ο νόμος δεν ορίζει συγκεκριμένο χώρο. Εκτιμάται ότι πολλές συναντήσεις θα γίνονται στα επιμελητήρια, αλλά αυτό δεν είναι δεσμευτικό.
19. Πώς διαχωρίζονται οι επιχειρήσεις σε μικρές και μεγάλες για τις ανάγκες του νόμου;
Ως «μεγάλες επιχειρήσεις» νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών μεγαλύτερο 2.500.000 ευρώ ή έχουν συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) υψηλότερες των 2.000.000 ευρώ.
Ως «μικρές επιχειρήσεις» νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών έως 2.500.000 ευρώ και συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) 2.000.000 ευρώ.
20. Ποιος εκπονεί την αξιολόγηση βιωσιμότητας των μικρών επιχειρήσεων;
Η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να ανατεθεί σε εμπειρογνώμονα, εφόσον υποβάλλεται σχετικό αίτημα από συμμετέχοντες πιστωτές που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του ενός τρίτου του συνόλου των απαιτήσεων που συμμετέχουν στη διαδικασία.
21. Ποιος εκπονεί την αξιολόγηση βιωσιμότητας για τις μεγάλες επιχειρήσεις;
Η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας και του σχεδίου αναδιάρθρωσης οφειλών του οφειλέτη που αποτελεί μεγάλη επιχείρηση ανατίθεται υποχρεωτικά σε εμπειρογνώμονα (υποχρεωτικός διορισμός εμπειρογνώμονα). Η επιλογή και ο διορισμός του εμπειρογνώμονα γίνεται με κοινή απόφαση του οφειλέτη και της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών.
Σημειώνεται ότι η ανάθεση σε εμπειρογνώμονα της αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να παραλειφθεί, εφόσον έχει εκπονηθεί από οποιονδήποτε πιστωτή αξιολόγηση βιωσιμότητας του οφειλέτη εντός των τελευταίων 12 μηνών πριν από την υποβολή της αίτησης.
22. Τι ποσοστό απαιτείται για την έγκριση αναδιάρθρωσης;
Για την έγκριση πρότασης αναδιάρθρωσης οφειλών απαιτείται συμφωνία του οφειλέτη και πλειοψηφία των 3/5 των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται τα 2/5 των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο, ήτοι υποθήκη, προσημείωση, ενέχυρο ή άλλο προνόμιο του άρθρου 976 του ΚΠολΔ. Εφόσον εγκριθεί η πρόταση αναδιάρθρωσης υπογράφεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών από τον οφειλέτη και τους συναινούντες πιστωτές, διαφορετικά η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη.
23. Πώς διαμορφώνεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών;
Οι πιστωτές και ο οφειλέτης μπορούν να διαμορφώνουν ελεύθερα το περιεχόμενο της σύμβασης αναδιάρθρωσης.
24. Ποιοι περιορισμοί και εξαιρέσεις τίθενται;
Από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης:
α) Δεν επιτρέπεται πιστωτής να περιέλθει σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτή που θα βρισκόταν σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη.
β) Οι πιστωτές λαμβάνουν ποσά και άλλα ανταλλάγματα τουλάχιστον ισάξια με τα ποσά που θα ελάμβαναν σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας των συνοφειλετών και των βεβαρημένων υπέρ τους περιουσιακών στοιχείων τρίτων.
γ) Ποσά και άλλα ανταλλάγματα που απομένουν προς διανομή μετά τη διανομή των προβλεπόμενων στις ως άνω δύο περιπτώσεις διανέμονται στους πιστωτές συμμέτρως κατά το μέρος των απαιτήσεών τους που απομένει ανεξόφλητο.
25. Πώς προαφαιρούνται τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις;
Εάν από τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των χρεών μιας επιχείρησης, οι πιστωτές δεν έρχονται σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, τότε προαφαιρούνται:
* το σύνολο των τόκων υπερημερίας των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα,
* ποσοστό 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση και ποσοστό 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
26. Πότε πληρώνονται και πότε διαγράφονται;
Τα παραπάνω ποσά συνυπολογίζονται στη διανομή μόνο στην περίπτωση και κατά την έκταση που το επιτρέπει η ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη και αποπληρώνονται, εν όλω ή εν μέρει, μόνο εφόσον έχουν αποπληρωθεί πλήρως οι λοιπές απαιτήσεις των πιστωτών. Δηλαδή, αν η επιχείρηση έχει δυνατότητα αποπληρωμής και αυτών των οφειλών, θα τις αποπληρώνει.
Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή αν η επιχείρηση δεν μπορεί, τα παραπάνω ποσά διαγράφονται μετά την ολοσχερή εξόφληση όλων των οφειλών, με βάση τη σύμβαση αναδιάρθρωσης.
27. Ποιες οφειλές μπορούν να διαγραφούν;
Όλες οι οφειλές μπορούν να διαγραφούν, με εξαίρεση την κύρια οφειλή που έχει προκύψει από τη μη απόδοση παρακρατούμενων οφειλών για φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
28. Χρειάζεται δικαστική επικύρωση η συμφωνία αναδιάρθρωσης;
Όχι. Η επικύρωση είναι προαιρετική. Συγκεκριμένα, ο οφειλέτης ή συμμετέχων πιστωτής μπορεί να υποβάλει στο Πολυμελές Πρωτοδικείο της έδρας του οφειλέτη αίτηση για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών.
29. Πόσο δεσμευτική είναι η απόφαση επικύρωσης;
Η απόφαση επικύρωσης καταλαμβάνει το σύνολο των απαιτήσεων του οφειλέτη που ρυθμίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης και δεσμεύει τον οφειλέτη και το σύνολο των πιστωτών, ανεξαρτήτως της συμμετοχής τους στη διαπραγμάτευση ή τη σύμβαση. Η απόφαση επικύρωσης δεν υπόκειται σε ένδικο μέσο. Αντίθετα, κατά της απορριπτικής απόφασης επιτρέπεται η άσκηση έφεσης.
30. Πότε καταπίπτει η συμφωνία αναδιάρθρωσης;
Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλει οποιοδήποτε ποσό σε πιστωτή σύμφωνα με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών, ο πιστωτής δικαιούται να ζητήσει από το δικαστήριο την ακύρωση της συμφωνίας ως προς όλους. Επίσης, επέρχεται αυτοδικαίως ανατροπή της σύμβασης αναδιάρθρωσης έναντι του Δημοσίου ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) και αναβίωση των απαιτήσεών τους στις εξής περιπτώσεις:
* Μη καταβολή ή μερική καταβολή δόσεων προς τη Φορολογική Διοίκηση ή τους ΦΚΑ, όπως προσδιορίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης, έως τη συμπλήρωση του ποσού που αντιστοιχεί σε 3 δόσεις.
* Παράλειψη του οφειλέτη να υποβάλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ και ΑΠΔ εντός 3 μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους, και
* Παράλειψη του οφειλέτη να εξοφλήσει ή να τακτοποιήσει με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τις οφειλές του είτε προς το Δημόσιο ή υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση ή προς τους ΦΚΑ, οι οποίες βεβαιώθηκαν μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2016, εντός 90 ημερών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της σύμβασης ή, σε περίπτωση δικαστικής επικύρωσης, από την ημερομηνία επικύρωσης της σύμβασης, ή προκειμένου για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη ισχύος ή την επικύρωση της σύμβασης, εντός 60 ημερών από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.
31. Πότε είναι άκυρη η σύμβαση αναδιάρθρωσης για το Δημόσιο;
Άκυρη είναι για το Δημόσιο όταν όρος της σύμβασης αναδιάρθρωσης προβλέπει:
* Την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο σε περισσότερες από 120 δόσεις.
* Την τμηματική αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ανά διαστήματα που υπερβαίνουν τον μήνα.
* Την καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των 50 ευρώ.
* Την παροχή περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο.
* Την ικανοποίηση απαιτήσεών του με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού
imerisia.gr