Η ολοκλήρωση της συμφωνίας για την μεταβίβαση του 67% των μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ) στην China COSCO Shipping Corporation limited (COSCO) υπήρξε αναμφίβολα μια σημαντική κίνηση πρωτίστως οικονομικής και ευρύτερα στρατηγικής σημασίας.

Με την επισφράγιση της σηματοδοτείται η ένταξη της χώρας μας στις προβλέψεις του περιφερειακού σχεδιασμού της Κίνας για την Μεσόγειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Το παραπάνω γεγονός ισοδυναμεί με γεωπολιτική αναβάθμιση όπως επιβεβαιώθηκε από τις δηλώσεις του κινέζου Προέδρου Xi Jinping και του Πρωθυπουργού Li Keqiang κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Κίνα.

Στο παρόν κείμενο εκτίθενται, εξαιρετικά συνοπτικά, ορισμένες πτυχές του παγκόσμιας κλίμακας στρατηγικού σχεδίου της Κίνας υπό τον τίτλο The Belt and Road Initiative, γνωστότερο στην χώρα μας ως «Νέος Δρόμος του Μεταξιού». Ειδικότερα παρουσιάζονται στοιχεία της κινέζικης στρατηγικής για την ανατολική μεσόγειο καθώς και την ανατολική και κεντρική Ευρώπη, όπως αυτά προκύπτουν από τις ενέργειες και τις δηλώσεις αξιωματούχων, τα οποία παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον σε ό,τι αφορά στην πληρέστερη κατανόηση της σημασίας της συμφωνίας.

Η υπογραφείσα συμφωνία ενσωματώνει τον ΟΛΠ στον Νέο Δρόμο του Μεταξιού και τον καθιστά βασικό κόμβο των υφιστάμενων και σχεδιαζόμενων εμπορικών διαδρομών της Μεσογείου καθώς και νότια πύλη εισόδου της Κίνας στην ΕΕ. Σύμφωνα με τα επενδυτικά σχέδια που έχουν δημοσιοποιηθεί, αν το σχέδιο υλοποιηθεί όπως έχει προγραμματιστεί, κατά τα επόμενα χρόνια ο Πειραιάς αναμένεται να εξελιχθεί στο μεγαλύτερο εμπορικό και τουριστικό λιμάνι της Μεσογείου ενώ ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός στοχεύει να φέρει τον ΟΛΠ στην κορυφαία θέση της Ευρώπης και μεταξύ των μεγαλύτερων λιμένων στον κόσμο σε συγκεκριμένες κατηγορίες υπηρεσιών.

Σύμφωνα με το σχεδιασμό η διασύνδεση του λιμανιού (θαλάσσιο σκέλος του Δρόμου του Μεταξιού) με το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο θα συνδέσει τον Πειραιά, διαμέσου των Βαλκανίων, με την κεντρική και ανατολική Ευρώπη (κόμβος του χερσαίου σκέλους του Δρόμου του Μεταξιού). Η Κίνα φέρεται να επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο για τις θαλάσσιες διαδρομές της ανατολικής Μεσογείου όσο και για τις δυνατότητες που παρουσιάζει η ανατολική Ευρώπη σε οικονομικό (επενδύσεις στο τομέα των υποδομών) και γεωπολιτικό επίπεδο (ενίσχυση της δυνατότητας έμμεσου επηρεασμού κρατών – μελών της ΕΕ).

Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της Κίνας για την ανατολική Ευρώπη έγινε σαφές με την ίδρυση μιας πλατφόρμας συνεργασίας και διαλόγου μεταξύ της ίδιας και 16 χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης (11 μέλη της ΕΕ και 5 υποψήφια μέλη). Στις 26 Νοεμβρίου 2013 οι 16 + 1 χώρες πραγματοποίησαν Διάσκεψη στο Βουκουρέστι στην οποία συμφωνήθηκαν το πλαίσιο και οι στόχοι της συνεργασίας τους. Μεταξύ των στόχων περιλαμβάνονται η διασύνδεση Κίνας – Αν. Ευρώπης μέσω διεθνούς ταχείας εμπορικής σιδηροδρομικής γραμμής η οποία θα λειτουργεί συμπληρωματικά με τα υφιστάμενα δίκτυα που διασχίζουν την Ασία .

Εντός του παραπάνω πλαισίου η συμφωνία για τον ΟΛΠ μπορεί δυνητικά να αποτελέσει ένα πολλαπλασιαστή δυνατοτήτων για την Κίνα δεδομένου ότι φέρνει στο προσκήνιο την δυνατότητα μιας «Βαλκανικής σιδηροδρομικής οδού». Η υπόψη δυνατότητα σύνδεσης του κόμβου της Αν. Ευρώπης με την πύλη εισόδου της Κίνας στην ΕΕ θα μπορεί να παρέχει πρόσβαση στην ευρύτερη αγορά της βαλκανικής και θα ολοκληρώνει το δίκτυο μεταφορών της ανατολικής Ευρώπης που συνδέεται με το σχέδιο του «Νέου Δρόμου του Μεταξιού»

Σε ό,τι αφορά στην θαλάσσια περιοχή της Μεσογείου ευρύτερα και της Ανατολικής Μεσογείου ειδικότερα αυτό που πρέπει να καταρχήν να επισημανθεί είναι το γεγονός της αύξησης της κινέζικης παρουσίας μετά τις εξεγέρσεις που προκάλεσε σε σειρά κρατών η επονομαζόμενη «Αραβική Άνοιξη». Το Πεκίνο βρέθηκε προ εκπλήξεως την περίοδο των αναταραχών και έκτοτε αποφάσισε να λάβει σημαντικά μέτρα για να διασφαλίσει τα συμφέροντα των κρατικά ελεγχόμενων εταιρειών του στην αφρικανική ακτή της Μεσογείου ενισχύοντας, μεταξύ άλλων, την παρουσία του Πολεμικού Ναυτικού στην ευρύτερη περιοχή.

Δεδομένου ότι το Πεκίνο μέχρι σήμερα δεν έχει αναπτύξει εκτός Κίνας βάσεις για τον ελλιμενισμό, ανεφοδιασμό και συντήρηση των πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού αναγκάζεται να στηρίζεται στους λιμένες του εξωτερικού στους οποίους έχει τον διοικητικό έλεγχο ή την ιδιοκτησία προκειμένου να υλοποιήσει τα παραπάνω. Σε αυτό το πλαίσιο το λιμάνι του Πειραιά εξαιτίας των υποδομών που έχει ή σχεδιάζεται να αποκτήσει καθώς και εξαιτίας της γεωγραφικής του θέσης αποκτά θέση σε θεωρητικά σενάρια προβολής ναυτικής ισχύος της Κίνας στην Αν. Μεσόγειο.

Πιθανά προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν για τη χώρα εντοπίζονται σε ενδεχόμενους ανταγωνισμούς ισχύος ή διαφορές αντιλήψεως μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας στην περιοχή καθώς η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ.

Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν παραπάνω σε συνοπτική μορφή συντείνουν στην εκτίμηση ότι η παραχώρηση του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς εμπλέκει ενεργά την χώρα στα σχέδια της Κίνας για την υπο – περιφέρεια της Αν. Ευρώπης και της Μεσογείου.

Τα ενδεχόμενα οφέλη αλλά και τα πιθανά προβλήματα μιας τέτοιας εμπλοκής μένει να εξεταστούν ενδελεχώς προκειμένου να αναπτυχθούν οι βέλτιστες πολιτικές εκμετάλλευσης των πλεονεκτημάτων και ελαχιστοποίησης των ρίσκων προς όφελος της χώρας.

*Ο Ανδρέας Λιούμπας είναι υποψήφιος διδάκτορας Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Ερευνητής στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) και Αρωγό Μέλος της Ακαδημίας Στρατηγικών Αναλύσεων (ΑΣΑ).

onalert.gr

Το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ έχει προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό την ανάπτυξη ενός νέου ηλεκρομαγνητικού όπλου, που -όταν ενταχθεί κανονικά στο οπλοστάσιο της χώρας- μπορεί να ανατρέψει τις υπάρχουσες ισορροπίες με τις άλλες χώρες, ιδίως με τη Ρωσία και την Κίνα.

Τα ηλεκτρομαγνητικά όπλα είναι, μαζί με τα όπλα λέιζερ, οι κυριότερες καινοτομίες στο πεδίο της βαλλιστικής τεχνολογίας και γενικότερα των οπλικών συστημάτων, που αναμένεται να διαμορφώσουν ένα τελείως διαφορετικό πεδίο μάχης στο μέλλον.

Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο και τη «Wall Street Journal», το ηλεκτρομαγνητικό όπλο, πιο επίσημα γνωστό ως «ηλεκτρομαγνητικός εκτοξευτής βλημάτων» (railgun), δοκιμάζεται με επιτυχία στην άκρως απόρρητη ναυτική βάση Ντάλγκρεν της Βιρτζίνια και αναμένεται κατ' αρχήν να τοποθετηθεί στα νέα υπερσύγχρονα αντιτορπιλικά κατευθυνόμενων βλημάτων της κλάσης Zumwalt.

Το νέο "κανόνι", που έχει μήκος περίπου δέκα μέτρων, αντί για πυρίτιδα, όπως τα συμβατικά πυροβόλα, χρησιμοποιεί ηλεκτρομαγνητική ενέργεια για να εκτοξεύσει βλήματα-μετεωρίτες με ασύλληπτα υψηλή ταχύτητα, τα οποία διαθέτουν τρομερή κινητική ενέργεια και είναι ικανά να καταστρέψουν στόχους, θωρακισμένους και μη, από μεγάλες αποστάσεις.

Δεν φαίνεται να υπάρχει εύκολη άμυνα για ένα τέτοιο όπλο, καθώς δεν υπάρχουν πολλά πράγματα που θα μπορούσαν να σταματήσουν τα βλήματά του. «Το όπλο αυτό πρόκειται να αλλάξει τον τρόπο που πολεμάμε», δήλωασε ο ναύαρχος Ματ Γουίντερ, επικεφαλής του Γραφείου Ερευνών του Πολεμικού Ναυτικού.

Η ανάπτυξη του όπλου έχει ήδη κοστίσει 500 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό και το τελικό κόστος αναμένεται να είναι υπερδιπλάσιο, καθώς ήδη καταβάλλεται προσπάθεια το όπλο να σμικρυνθεί και να έχει λιγότερες απαιτήσεις ενέργειας (τώρα απαιτεί 25 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας για να λειτουργήσει, δηλαδή όσο ένα εργοστάσιο ρεύματος).

Το όπλο είναι καθαρά επιθετικό, εναντίον πλοίων, drones, τανκς, οχυρών κ.α., ενώ προορίζεται να λειτουργήσει και αμυντικά, καταστρέφοντας εχθρικούς πυραύλους. Τα βλήματά του, που περιέχουν σφαιρίδια από το υλικό βολφράμιο, κινούνται με ταχύτητα 9.100 χιλιομέτρων την ώρα, πάνω από επτά φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα του ήχου, σε απόσταση έως 160 χλμ.

Τα ειδικά αυτά βλήματα, βάρους περίπου 11 κιλών, μπορούν να εκτοξευθούν και από συμβατικό κανόνι. Μολονότι κινούνται πιο αργά από ό,τι όταν εκτοξεύονται από το ηλεκτρομαγνητικό όπλο, πάλι είναι πολύ ανώτερα από τα συμβατικά βλήματα, γεγονός που πιθανώς θα οδηγήσει το Ναυτικό των ΗΠΑ να κάνει ευρεία χρήση τους στο στόλο του. Κάθε βλήμα κοστίζει περίπου 50.000 δολάρια, πολύ ακριβότερα από ένα συμβατικό βλήμα, αλλά πολύ φθηνότερα από έναν κατευθυνόμενο πύραυλο «Tomahawk» που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο δολάρια.

Το ηλεκτρομαγνητικό όπλο αναμένεται να είναι επιχειρησιακά πλήρως έτοιμο το πολύ σε μια δεκαετία, αλλά στο μεταξύ θα εγκατασταθεί πιλοτικά σε κάποια πλοία, με τον αμερικανικό Στρατό να παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον για το δικό του πυροβολικό και τα τεθωρακισμένα.

Οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ δεν έκρυψαν ότι ουκ ολίγοι ενδιαφερόμενοι από άλλες χώρες προσπαθούν να κλέψουν τα μυστικά του υπερόπλου, ιδίως κινέζοι χάκερ που έχουν προσπαθήσει να διεισδύσουν στα υπολογιστικά συστήματα του Πενταγώνου και των εταιρειών που έχουν αναλάβει την καταασκευή του.

Δεν λείπουν πάντως και οι σκεπτικιστές στις ΗΠΑ, που φοβούνται μήπως όλα τα χρήματα που έχουν επενδυθεί, τελικά πάνε χαμένα λόγω τεχνικών δυσκολιών της τελευταίας στιγμής. Οι στρατιωτικοί των ΗΠΑ πάντως, σύμφωνα με τη «Wall Street Journal», φαίνεται να θεωρούν το ηλεκτρομαγνητικό όπλο «γερό χαρτί», αν κάποτε οι ΗΠΑ υποχρεωθούν π.χ. να υπερασπίσουν τις Βαλτικές χώρες από τη Ρωσία ή την Ταϊβάν από την Κίνα.

Από την άλλη όμως, δεν μπορεί να είναι κανείς σίγουρος τι είδους «κρυφά χαρτιά» έχουν από την πλευρά τους η Ρωσία και η Κίνα, οι οποίες συνεχώς αυξάνουν τις επενδύσεις τους για αναβάθμιση των οπλικών συστημάτων τους.

topontiki.gr