Ακόμη και οι πιο ορθολογικοί από εμάς το έχουν βιώσει: συνομιλείτε με τους φίλους σας ή πάτε σε ένα μέρος που δεν έχετε επισκεφτεί ποτέ ξανά στο παρελθόν, όταν, ξαφνικά, έχετε ένα αίσθημα πως αυτό που συμβαίνει μπροστά σας εκείνη τη στιγμή το έχετε ξαναζήσει.

Αυτό λέγεται Deja Vu και σας αφήνει κάθε φορά να αναρωτιέστε αν για λίγα δευτερόλεπτα... προβλέψατε το μέλλον! Αλλά δεν μπορείτε να προσδιορίσετε ακριβώς το τι συνέβη εκείνη τη στιγμή και τι είδους “προαίσθημα” ήταν αυτό.

Το Deja Vu είναι γαλλική λέξη που σημαίνει κυριολεκτικά “έχω ήδη δει” και υπολογίζεται ότι συμβαίνει στο 60-70% των ανθρώπων, συνήθως μεταξύ των ηλικιών 15 και 25. Το γεγονός ότι το εμφανίζεται τόσο τυχαία και γρήγορα, και σε άτομα χωρίς κάποια ιατρική πάθηση, καθιστά δύσκολη τη μελέτη του φαινομένου. Κάποιοι ψυχαναλυτές το αποδίδουν σε “ευσεβείς πόθους”, ενώ άλλοι ψυχίατροι αναφέρουν ότι οφείλεται σε κάποια “αναντιστοιχία” στον εγκέφαλο που μας κάνει να μπερδεύουμε το παρόν με το παρελθόν. Ακόμα η “επιστήμη” της παραψυχολογίας έχει ασχοληθεί με το Deja Vu, λέγοντας ότι σχετίζεται με την εμπειρία προηγούμενων ζωών.

Τι συμβαίνει τελικά κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου Deja Vu;

Μερικοί ερευνητές εικάζουν ότι το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε μια αναντιστοιχία στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της συνεχής του προσπάθειας να δημιουργήσει ολόκληρες αντιλήψεις του κόσμου μας με πολύ περιορισμένες πληροφορίες. Σκεφτείτε τη μνήμη σας: παίρνει μόνο μικρά κομμάτια των αισθητηριακών πληροφοριών (μια γνώριμη μυρωδιά, για παράδειγμα) για να επαναφέρει στο προσκήνιο μια πολύ λεπτομερή ανάμνηση. Το Deja Vu πιστεύεται ότι είναι κάποιου είδους “μπέρδεμα” μεταξύ κάποιων αισθητηριακών πληροφοριών και της μνήμης. Αυτή η αόριστη θεωρία, όμως, δεν εξηγεί το γιατί αυτό που “ξαναβιώνουμε” εκείνη τη στιγμή δεν είναι κατ' ανάγκη επανάληψη από ένα αληθινό γεγονός του παρελθόντος.

Μια διαφορετική θεωρία αναφέρει ότι το Deja Vu είναι μια προσωρινή δυσλειτουργία μεταξύ των μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων κυκλωμάτων στον εγκέφαλο. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι πληροφορίες που παίρνουμε από το περιβάλλον μας μπορεί να “διαρρεύσουν” με λανθασμένα τρόπο από τις βραχυπρόθεσμες στις μακροπρόθεσμες μνήμες, παρακάμπτοντας τον κανονικό μηχανισμό μεταφοράς και αποθήκευσης των πληροφοριών.

Μια παρόμοια θεωρία λέει ότι το Déjà Vu είναι ένα λάθος στον χρονισμό στο εγκέφαλο. Δηλαδή, ενώ εμείς αντιλαμβανόμαστε μια δεδομένη στιγμή, οι αισθητηριακές πληροφορίες μπορεί να δρομολογούνται ταυτόχρονα τόσο στην μακροπρόθεσμη, όσο και στην βραχυπρόθεσμη αποθήκευση (μνήμη), προκαλώντας καθυστέρηση και, ίσως, μια ανησυχητική αίσθηση ότι έχουμε βιώσει αυτήν τη στιγμή και στο παρελθόν.

Ένα χαρακτηριστικό είναι κοινό όλων των εμπειριών Deja Vu: έχουμε απόλυτα τη συνείδηση ότι συμβαίνουν, υπονοώντας ότι η συμμετοχή ολόκληρου του εγκεφάλου δεν είναι απαραίτητη για την παραγωγή του φαινομένου.

Με τα χρόνια, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει κάποιες διαταραχές του έσω κροταφικού λοβού στον εγκέφαλο, που λένε ότι ευθύνονται για το Déjà Vu. Μελέτες σε επιληπτικούς ασθενείς έχουν αναλύσει μέσω ενδοεγκεφαλικών ηλεκτροδίων τη διέγερση του ρινικού φλοιού (δομές στον εγκέφαλο που εμπλέκονται στην επεισοδιακή μνήμη και την επεξεργασία των αισθητήριων πληροφοριών) που μπορεί να οδηγήσει πράγματι σε ένα επεισόδιο Déjà Vu.

Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Clinical Neurophysiology ανέλυσε τα ηλεκτροεγκεφαλογραφήματα από τον ρινικό φλοιό, τον ιππόκαμπο (εμπλέκονται στο σχηματισμό της μνήμης) και την αμυγδαλή (που εμπλέκεται στο συναίσθημα) σε επιληπτικούς ασθενείς και έδειξε ότι το Deja Vu μπορούσε να προκληθεί από ηλεκτρική διέγερση.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η συγχρονισμένη νευρική ηλεκτροδιέγερση στον ρινικό φλοιό και τον ιππόκαμπο, ή την αμυγδαλή αυξήθηκε κατά την στιγμή που κάποιος από τους συμμετέχοντες βίωνε μια στιγμή Déjà Vu. Αυτό υποδηλώνει ότι κάποιες συμπτώσεις στην λειτουργία του εγκεφάλου στον μέσο κροταφικό λοβό, μπορεί να “προκαλέσουν” την ενεργοποίηση του συστήματος αναμνήσεων, μόνο που αυτό που “ανακαλεί” ο εγκέφαλος ως ανάμνηση είναι το ίδιο που “καταγράφει” εκείνη τη στιγμή σε πραγματικό χρόνο.

Αν και η ακριβής αιτία και ο μηχανισμός του Deja Vu παραμένει ένα μυστήριο, να ξέρετε ότι αν σας συμβεί δεν σημαίνει τίποτα απολύτως για την υγεία σας.

https://www.psychologytoday.com

Επιστήμονες από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία κατάφεραν να επαναφέρουν «χαμένες» μνήμες σε πειραματόζωα (ποντίκια), τα οποία έπασχαν από απώλεια μνήμης τύπου Αλτσχάιμερ.

Η επαναφορά της μνήμης επιτεύχθηκε χάρη στην ενεργοποίηση των εγκεφαλικών κυττάρων τους με φως, μέσω της τεχνικής της οπτογενετικής.

Το επίτευγμα μπορεί μελλοντικά να αξιοποιηθεί στην περίπτωση ασθενών με Αλτσχάιμερ και άνοια, καθώς δημιουργεί ελπίδες ότι ίσως είναι εφικτό να επαναφερθεί η μνήμη τους, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια της νόσου.

Η οπτογενετική επιτρέπει τη χειραγώγηση των γονιδίων των νευρικών κυττάρων, ώστε οι νευρώνες να γίνονται ευαίσθητοι στο μπλε φως, μέσω οπτικής ίνας που εισάγεται στον εγκέφαλο. Ενεργοποιούνται έτσι κατάλληλα τα εγκεφαλικά κύτταρα, ώστε να αναπτύξουν νέες νευρωνικές συνδέσεις και να «ξαναθυμηθούν».

Οι ερευνητέςτου Πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ και του ιαπωνικού Ινστιτούτου Επιστήμης του Εγκεφάλου RIKEN, με επικεφαλής τον νομπελίστα (από το 1987) καθηγητή βιολογίας και νευροεπιστήμης Σουσούμου Τονεγκάβα, διευθυντή του κοινού Κέντρου RIKEN-MIT για τη Γενετική των Νευρωνικών Κυκλωμάτων, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature".

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι στα πρώτα στάδια του Αλτσχάιμερ οι ασθενείς συχνά αδυνατούν να θυμηθούν πρόσφατα συμβάντα. Η νέα μελέτη δείχνει ότι πιθανώς οι αντίστοιχες μνήμες είναι ακόμη αποθηκευμένες στον εγκέφαλο, απλώς ο ασθενής δεν έχει πρόσβαση σε αυτές λίγες μέρες μετά. Όμως ίσως μελλοντικά καταστεί εφικτή η τεχνητή ενεργοποίηση αυτών των «χαμένων» αναμνήσεων, ώστε, έστω εν μέρει, οι ασθενείς να επανακτήσουν την μνήμη τους.

«Το βασικό που δείξαμε, είναι ότι ακόμη κι αν μια μνήμη φαίνεται χαμένη, στην πραγματικότητα υπάρχει ακόμη. Είναι απλώς θέμα πώς θα την ανακαλέσει κανείς» δήλωσε ο Τονεγκάβα.

Η ίδια ερευνητική ομάδα έχει ήδη δείξει στο παρελθόν ότι ότι είναι δυνατό να επέμβει κανείς στα νευρωνικά αποτυπώματα των αναμνήσεων στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου, «φυτεύοντας» πλαστές αναμνήσεις ή αλλάζοντας το συναισθηματικό «φορτίο» μιας μνήμης και, τώρα, ενεργοποιώντας μια ξεχασμένη ανάμνηση.

Τα πειράματα της νέας μελέτης έγιναν με δύο ομάδες ποντικιών. Η μία ήταν υγιής και η άλλη αποτελείτο από ζώα που είχαν τροποποιηθεί γενετικά για να εμφανίζουν αμνησία τύπου Αλτσχάιμερ. Όταν υποβλήθηκαν στα ίδια ηλεκτρικά σοκ που τους προκάλεσαν φόβο, μόνο τα πρώτα φαίνονταν να θυμούνται την επώδυνη εμπειρία τους μετά από ώρες. Όμως, μετά από την κατάλληλη χειραγώγηση των νευρώνων των ποντικιών με Αλτσχάιμερ μέσω της μεθόδου της οπτογενετικής, και αυτά πλέον θυμούνταν την οδυνηρή εμπειρία μετά από ώρες, με άλλα λόγια η σχετική ανάμνηση είχε ανασυρθεί από τη λήθη και μαζί με αυτήν ο φόβος.

Προς το παρόν, η οπτογενετική, αν και ακριβής τεχνική, θεωρείται απαγορευτικά επεμβατική για να χρησιμοποιηθεί σε ανθρώπους. Οπότε, όπως είπε ο Τονεγκάβα, αναζητείται μια εναλλακτική αποδεκτή μέθοδος, που θα ενεργοποιεί ή απενεργοποιεί τα κύτταρα βαθιά στον ανθρώπινο εγκέφαλο. «Το Αλτσχάιμερ αρχικου σταδίου ίσως μπορεί να θεραπευθεί στο μέλλον, αν αναπτυχθεί μια νέα τεχνολογία που πληροί τις αναγκαίες προδιαγραφές ηθικής και ασφάλειας για τους ανθρώπους», τόνισε.

Από το ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το να παίζει κανείς τρισδιάστατα βιντεοπαιχνίδια για μόλις 30 λεπτά την ημέρα μπορεί να κάνει τον εγκέφαλό του πιο ικανό στο να διατηρεί τις νέες μνήμες που δημιουργεί “ανεξίτηλες” για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με έρευνα , η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Neuroscience.

Πολλά πειράματα έχουν γίνει κατά καιρούς, επάνω στο πώς λειτουργεί η μνήμη του ανθρώπου και πώς μπορεί να βελτιώθεί ή να διατηρηθεί περισσότερο. Για δύο εβδομάδες, ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια ρώτησαν 69 αρχάριους παίκτες να αφιερώνουν μισή ώρα καθημερινά στο να παίζουν είτε το δισδιάστατο (2D) παιχνίδι “Angry Birds”, ή το τρισδιάστατο (3D) παιχνίδι “Super Mario 3D World”, ή κανένα παιχνίδι απολύτως. Με βάση τις σχετικές μετρήσεις και τεστ που κάθε συμμετέχων έκανε στην αρχή και στο τέλος του πειράματος, μόνο οι παίκτες που έπαιζαν το 3D παιχνίδι παρουσίασαν βελτίωση της μνήμης τους.

“Τα 3D παιχνίδια έχουν πολλά πλεονεκτήματα (σ.σ. για την εγκεφαλική λειτουργία) που τα 2D δεν έχουν. Υπάρχει το θέμα της προοπτικής, ο όγκος των χωρικών πληροφοριών, η καθηλωτική τους ικανότητας να σας κάνουν να αισθάνεστε σαν να είστε εκεί και άλλα (...) Όταν η οπτική γωνία είναι σχετικά στατική, σε ένα παιχνίδι 2D, τότε ο εγκέφαλος δεν εκτίθεται σε τόσες πολλές χωρικές προκλήσεις”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκ των επικεφαλής της έρευνας, Craig Stark, νευροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.

Αν και το πείραμα δεν είχε σχεδιαστεί αρχικά για να δείξει πώς η τεχνολογία των 3D βιντεοπαιχνιδιών μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη, οι ερευνητές διαπίστωσαν “κατά λάθος” ότι αυτά τα παιχνίδια διεγείρουν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου στην περιοχή του ιπποκάμπου.

Για την ακρίβεια καταγράφηκε βελτίωση της τάξης του 12% στα τεστ μνήμης των ατόμων που έπαιζαν το 3D παιχνίδι, ποσοστό που είναι στα ίδια επίπεδα με την μείωση της μνήμης σε ένα άτομο στο διάστημα των 45-70 χρόνων της ζωής του.

http://in.reuters.com

Σε τι κατάσταση βρίσκεται η μνήμη σας; Θυμάστε λ.χ. πού έχετε παρκάρει το αυτοκίνητό σας ή χρειάζεστε αρκετά λεπτά για να το βρείτε; Και είναι αυτό ανησυχητικό ή μήπως δεν χρειάζεται να σας προβληματίσει;

Η αφηρημάδα είναι πάρα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο, αλλά έτσι όπως αυξάνονται τα κρούσματα της άνοιας, ιδίως της νόσου Αλτσχάιμερ, λογικό είναι να ανησυχεί κάποιος μήπως έχει αρχίσει να τα χάνει.

Η νευρολόγος - ψυχίατρος Παρασκευή Σακκά, πρόεδρος της Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ και Συναφών Διαταραχών Αθηνών και διευθύντρια του Ιατρείου Μνήμης στο νοσοκομείο Υγεία, εξηγεί ποια παραστρατήματα της μνήμης είναι φυσιολογικά, ποια ενδέχεται να είναι ύποπτα και ποια πρέπει να μας οδηγήσουν αμέσως στον γιατρό.
Φυσιολογικά
Το να μη θυμόμαστε τα πάντα ανά πάσα στιγμή είναι σε πολλές περιπτώσεις φυσιολογικό για πολλούς λόγους.

Πρώτον, ο εγκέφαλος ξέρει πότε δεν χρειάζεται να συγκρατήσει κάποια ασήμαντη πληροφορία και έτσι τη σβήνει από τη βραχυχρόνια μνήμη για να αφήσει χώρο για σημαντικότερες.

Δεύτερον, αποφασίζει ο ίδιος αν μία πληροφορία αξίζει να αποθηκευτεί στη μακροπρόθεσμη μνήμη για μελλοντική χρήση ή πρέπει να διαγραφεί.

Και τρίτον, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τη μνήμη – από το στρες και τη στενοχώρια μέχρι την έλλειψη ύπνου και το να κάνουμε πολλά πράγματα ταυτοχρόνως (multi-tasking).
Ετσι, λοιπόν, φυσιολογικό είναι:
* Να ξεχάσετε γιατί πήγατε στο διπλανό δωμάτιο.
* Να χρειάζεστε πού και πού λίγα λεπτά για να θυμηθείτε πού παρκάρατε.
* Να τακτοποιείτε κάποια πράγματα και μετά να μην τα βρίσκετε.
* Να μη θυμάστε κάτι ασήμαντο που σας είπε την προηγούμενη ημέρα ένας φίλος.
* Να ξεχάσετε το όνομα ενός προσώπου που μόλις γνωρίσατε ή συναντήσατε πριν από χρόνια.
* Να «κολλάτε» προς στιγμήν και να μη βρίσκετε μια λέξη.
Υποπτα
Υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα που αφορούν κυρίως την οπτική αναγνώριση προσώπων και αντικειμένων, τα οποία δείχνουν να ξεφεύγουν από την απλή αφηρημάδα. Αν και μπορεί να οφείλονται σε κάτι άλλο, όπως η κατάθλιψη, το άγχος ή η έλλειψη συγκέντρωσης, ενδέχεται επίσης να αποτελούν πρώιμα συμπτώματα άνοιας και νόσου Αλτσχάιμερ.
Ετσι, λοιπόν, πρέπει να αρχίσετε να ανησυχείτε εάν:
* Ξαφνικά γίνουν δύσκολες κάποιες δουλειές που έως τώρα κάνατε άνετα (π.χ. παρότι ξέρετε να μαγειρεύετε καλά, πελαγώνετε για να ετοιμάσετε ένα εορταστικό δείπνο)
* Χάνετε τον προσανατολισμό σας σε γνωστά μέρη ή συστηματικά ξεχνάτε πού παρκάρατε
* Ξεχνάτε τα ονόματα συγγενών και κοντινών φίλων
* Εχετε προβλήματα στην αναγνώριση προσώπων, χρωμάτων, σχημάτων, λέξεων
* Αλλάζει η προσωπικότητά σας (π.χ. απομονώνεστε ενώ ήσασταν κοινωνικοί, γίνεστε απαθείς και αδιάφοροι)
* Συνειδητοποιείτε ότι βάζετε συνέχεια τα πράγματα σε λάθος θέσεις
* Επαναλαμβάνετε τις ίδιες ερωτήσεις
Επείγοντα
Η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει τη λειτουργία του ιππόκαμπου – μίας δομής στον εγκέφαλο, η οποία είναι υπεύθυνη για την πρόσφατη μνήμη. Ετσι, οι πάσχοντες αδυνατούν να θυμηθούν πράγματα που έκαναν πολύ πρόσφατα (ακόμη και πριν από λίγη ώρα), αφού δεν μπορούν να τα μεταφέρουν από τη βραχυπρόθεσμη μνήμη στη μακροπρόθεσμη.
Στον ειδικό νευρολόγο γιατρό πρέπει να απευθυνθείτε αμέσως εάν:
* Ζητήσετε μία κούπα καφέ, διότι ξεχάσατε ότι μόλις ήπιατε.
* Ξεχνάτε το όνομα ενός αγαπημένου προσώπου (π.χ. του εγγονιού σας), αλλά διατηρείτε ζωντανές τις αναμνήσεις από τότε που ήταν πολύ νεότερο σε ηλικία.
* Η κρίση σας μειώνεται και κάνετε λάθος επιλογές (π.χ. φοράτε πουλόβερ το καλοκαίρι).
* Δυσκολεύεστε να κάνετε πράγματα που παλαιότερα σας φαίνονταν εύκολα (π.χ. να μαγειρέψετε, να οδηγήσετε, να διαχειριστείτε τα οικονομικά σας).
* Δυσκολεύεστε να προσανατολισθείτε στον χρόνο και στον χώρο, και χάνετε τον δρόμο σας σε περιοχές που γνωρίζατε καλά.

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Ένθετο Υγεία

Καλά είναι τα νέα για τους χρήστες Android κινητών καθώς η Google λανσάρει μια νέα εφαρμογή που θα «λύσει» τα χέρια των χρηστών όταν γεμίζει η μνήμη του κινητού τους.

Πρόκειται για μια πρακτική λύση που θα σβήνει ουσιαστικά από μόνη της φωτογραφίες αλλά όχι βέβαια αυθαίρετα. «Ελευθερώσετε χώρο» (Free Space), θα λέγεται η νέα εφαρμογή της Google για τις φωτογραφίες και θα επιτρέπει στους χρήστες των Android συσκευών για να διαγράψουν εύκολα και με ασφάλεια τις περιττές φωτογραφίες. Ωστόσο δεν υπάρχει κανένας λόγος να ανησυχείτε για κατά λάθος διαγραφή των πολύτιμων αναμνήσεών σας καθώς η έξυπνη εφαρμογή θα διαγράφει μόνο τις φωτογραφίες που έχουν ήδη γίνει αντίγραφα ασφαλείας.

Επιπλέον θα ζητά στους χρήστες να επιβεβαιώσουν την απόφασή τους να ελευθερώσουν χώρο σβήνοντας τις συγκεκριμένες φωτογραφίες ώστε να μην αποφευχθεί μια οποιαδήποτε… καταστροφή! Σύμφωνα με την Google το να τελειώνει ο χώρος αποθήκευσης στο κινητό είναι το χειρότερο πράγμα. «Είστε κολλημένοι συνεχώς διαγράφοντας εφαρμογές, μουσική και φωτογραφίες, απλά για να βρείτε χώρο για μία ακόμη φωτογραφία ή ένα βίντεο. Με την νέα εφαρμοή είναι εύκολο πλέον να ελευθερώσετε χώρο στο τηλέφωνό σας, οποιαδήποτε στιγμή χρειαστεί.»

Το νέο χαρακτηριστικό θα είναι εύκολα προσβάσιμο από την οθόνη του app στις «Ρυθμίσεις». Και εάν αλλάξετε γνώμη θα μπορείτε να ξανακατεβάσετε στο κινητό από το cloud τις διαγραμμένες φωτογραφίες.

Όσο για τους χρήστες των iPhone θα πρέπει δυστυχώς, οι να διαγράφουν χειροκίνητα τις φωτογραφίες μέχρι να κάνει κάτι αντίστοιχο η Apple.

ΠΗΓΗ: techit.gr