Το νέο ασφαλιστικό και κυρίως οι υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές που θα ισχύσουν από τον Ιανουάριο του 2017, σε συνδυασμό με τη μεγάλη φορολογική επιβάρυνση, οδηγούν σε λύσεις ανάγκης εκατοντάδες χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες και αλλάζουν τον χάρτη των επιχειρήσεων στην Ελλάδα.

Η σύγχυση και η ανασφάλεια που προκαλεί στους επαγγελματίες η καθυστέρηση για τον τρόπο εφαρμογής του νέου υπολογισμού των εισφορών επί του φορολογητέου εισοδήματος έχουν ήδη οδηγήσει χιλιάδες ασφαλισμένους στη διερεύνηση τρόπων αποφυγής της υψηλής παρακράτησης εισφορών, και μάλιστα για εισοδήματα του παρελθόντος που πολλώ απέχουν από τα πραγματικά. Ο κίνδυνος κατάρρευσης των εσόδων του νέου Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) είναι μεγάλος, σε μια περίοδο μάλιστα που το σύστημα θα έχει μεγάλη ανάγκη για αυξημένα έσοδα, καθώς αναμένεται να κάνει ποδαρικό με σημαντικά ελλείμματα.

Η πρώτη από τις λύσεις που εξετάζουν οι επιχειρήσεις είναι αυτή της μετεγκατάστασης. Ηδη εκτιμάται ότι εκκρεμούν 65.000 με 70.000 αιτήσεις για αλλαγή έδρας και μεταφορά της επιχείρησης εκτός Ελλάδος. Το θέμα ήδη προβληματίζει το οικονομικό επιτελείο και –όπως αποκάλυψε η Καθημερινή– επεξεργάζονται σχέδιο ελέγχων μέσα από την επίτευξη διακρατικών συνεργασιών με τη Βουλγαρία και την Κύπρο.

Τα αιτήματα στα δικηγορικά και φοροτεχνικά γραφεία είναι χιλιάδες και –όπως εξηγεί στην «Κ» ο πρώην υπουργός Εργασίας και γνώστης του ασφαλιστικού Γιώργος Κουτρουμάνης– οι υψηλές εισφορές ενδέχεται να οδηγήσουν σε μεγάλη αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων, ειδικά μετά και τις πληροφορίες ότι το υπουργείο Εργασίας θα υπολογίσει τις εισφορές του 2017 με βάση τα εισοδήματα του... 2015. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες - αυτοαπασχολουμένους για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα θα γίνεται με βάση τις εκκαθαρισμένες δηλώσεις εισοδήματος του προηγούμενου έτους, ελλείψει ενός μηχανισμού ελέγχου του εισοδήματος σε πραγματικό χρόνο. Ειδικά δε, για το 2017, έτος των σημαντικών ανατροπών στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για τους αυτοαπασχολουμένους, θα χρησιμοποιηθεί και το εισόδημα του 2015, κατά το πρώτο 6μηνο του έτους. Το δεύτερο, κι εφόσον θα έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των δηλώσεων εισοδήματος για το 2016, θα γίνει αναγωγή σε 12μηνη βάση και συμψηφισμός με τα ποσά που καταβλήθηκαν κατά το πρώτο 6μηνο. Η οριστική εκκαθάριση των διαφορών που θα προκύπτουν, με βάση τις προκαταβολές και τις τελικές πράξεις επιβολής ασφαλίστρων, θα γίνει αναγκαστικά στο τέλος του επόμενου χρόνου, δημιουργώντας πολλά γραφειοκρατικά και λογιστικά ζητήματα επιστροφών εισφορών ως «αχρεωστήτως καταβληθεισών» ή καταβολής επιπλέον ποσών.

Δεν είναι τυχαίο, όπως επισημαίνει ο κ. Κουτρουμάνης, το γεγονός ότι ολοένα και περισσότεροι επιχειρηματίες εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο μεταβίβασης της επιχείρησής τους για ένα χρόνο, προκειμένου να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να δουν στη συνέχεια τι τους συμφέρει να κάνουν.

Σε αυτή την περίπτωση, μάλιστα, πρέπει να διευκρινιστεί πώς το εισόδημα του παλαιού ιδιοκτήτη μπορεί να δεσμεύει ασφαλιστικά το νέο.

Ακόμη περισσότεροι είναι αυτοί που καταφεύγουν στη λύση της μετατροπής της επιχείρησής τους σε Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (ΙΚΕ), καθώς ο πρόσφατος ασφαλιστικός νόμος δίνει το δικαίωμα στους μετόχους τους να μην ασφαλίζονται.

Εφόσον μπορούν να δικαιολογήσουν τη λογιστική δαπάνη, η οποία πλέον είναι μικρότερη από την ασφαλιστική, πολλές εταιρείες εξετάζουν το ενδεχόμενο μετατροπής τους σε Ανώνυμες Εταιρείες (Α.Ε.), με τους μετόχους να μη συμμετέχουν στο διοικητικό συμβούλιο προκειμένου να γλιτώνουν τις εισφορές.

«Το νέο ασφαλιστικό είναι η ταφόπλακα των Ομόρρυθμων και Ετερόρρυθμων Εταιρειών (Ο.Ε. και Ε.Ε.), καθώς και των Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης», δηλώνει ο πρώην υπουργός Εργασίας χαρακτηριστικά και εξηγεί ότι ακόμη και στην περίπτωση οικογενειακών επιχειρήσεων, η λύση αναζητείται στην αλλαγή της μετοχικής σύνθεσής τους.Ετσι, η συντριπτική πλειονότητα των μετοχών θα περνά σε ένα μέλος της οικογένειας, ο οποίος ακόμη και με εισόδημα πάνω από 80.000 ευρώ τον χρόνο θα καλύπτεται από το ανώτατο ασφαλιστέο εισόδημα των 5.860 ευρώ τον μήνα ώστε να πληρώνει εισφορά 1.172,16 ευρώ μηνιαίως για κύρια ασφάλιση και 407,32 ευρώ για ασθένεια. Η υπόλοιπη οικογένεια θα «καλύπτεται» από την ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού των εισφορών, ήτοι τα 586,80 ευρώ (μηνιαία εισφορά 117,36 ευρώ για την κύρια ασφάλιση και 40,80 ευρώ για ιατροφαρμακευτική κάλυψη).

protothema.gr

Στα εισοδήματα που είχαν δηλώσει το...2015, δηλαδή με βάση τα εκκαθαριστικά του 2016, θα πληρώνουν το 2017 οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι επιστήμονες και οι αγρότες τις ασφαλιστικές εισφορές στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).

Αυτό αποκαλύπτει στην «Ημερησία» ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος εξηγώντας ότι «ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τις εκκαθαρισμένες δηλώσεις εισοδήματος του προηγούμενου έτους θα ισχύσει ...αναγκαστικά έως ότου διαμορφωθεί μηχανισμός ακριβόχρονης δήλωσης και ελέγχου του εισοδήματος ανά μήνα ή ανά δίμηνο». Ετσι, ο υπολογισμός από την 1/1/2017, οπότε αλλάζει σύμφωνα με το νέο Ασφαλιστικό, το σύστημα παρακράτησης των εισφορών για την κύρια σύνταξη, την ασθένεια, την επικουρική ασφάλιση και το εφάπαξ (για όσους έχουν όλες τις σχετικές «καλύψεις»), δεν θα γίνεται επί του πραγματικού εισοδήματος του κάθε μήνα και του έτους της επαγγελματικής δραστηριότητας, αλλά, με το εισόδημα προηγούμενων ετών με αναγωγή σε 12μηνη βάση. Η οριστική εκκαθάριση των διαφορών που είναι βέβαιο ότι θα προκύπτουν με βάση τις προκαταβολές και τις τελικές πράξεις επιβολής ασφαλίστρων, θα γίνεται στο...τέλος κάθε επόμενου χρόνου, δημιουργώντας πολλά γραφειοκρατικά και λογιστικά ζητήματα επιστροφών εισφορών ως «αχρεωστήτως καταβληθείσες» ή καταβολής επιπλέον ποσών...

ΠΟΙΟΙ ΧΑΝΟΥΝ - ΠΟΙΟΙ ΚΕΡΔΙΖΟΥΝ

Με αυτά τα δεδομένα, ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών καταργεί τα «κλειστά» ασφάλιστρα που έως και φέτος πληρώνουν (όσοι...πληρώνουν) οι ελεύθεροι επαγγελματίες και ευνοεί όσους είχαν δηλώσει το 2015 χαμηλά εισοδήματα. Αντίθετα θα θίξει, λόγω αυξημένης παρακράτησης έως ότου γίνει η τελική εκκαθάριση με βάση το πραγματικό εισόδημα, όλους όσοι είχαν υψηλότερα εισοδήματα τα οποία μπορεί να μην επαναλήφθηκαν το 2016, εξ’ αιτίας της συνεχιζόμενης κρίσης, ούτε και να υπάρχουν το 2017. Ερωτηματικά, ωστόσο, υπάρχουν για το αν θα αυξηθεί η εισπραξιμότητα των εισφορών όπως και για το τελικό ύψος των εσόδων του ΕΦΚΑ από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Για παράδειγμα παλαιός ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ στην Π07 κατηγορία υποχρεώνεται σήμερα να καταβάλλει 430,25 ευρώ το μήνα για σύνταξη (337,46 ευρώ) και ασθένεια (92,79 ευρώ). Εφόσον το καθαρό φορολογητέο εισόδημά του είναι 12.000 ευρώ το χρόνο, δηλαδή 1.000 ευρώ το μήνα, θα πληρώνει 269,50 ευρώ (200 ευρώ για σύνταξη + 69,5 ευρώ για ασθένεια). Αν έχει ετήσιο εισόδημα 18.000 ευρώ (1.500 ευρώ το μήνα) θα καλείται να καταβάλλει 404,25 ευρώ το μήνα (300 ευρώ για σύνταξη + 104,25 ευρώ για ασθένεια). Αν, όμως, είχε μηνιαίο εισόδημα 1.700 ευρώ θα πληρώνει περισσότερα (458,15 ευρώ, 340 ευρώ για σύνταξη + 118,15 ευρώ για ασθένεια, αντί των 430,25 ευρώ που είναι σήμερα).

ΚΑΤΩΤΑΤΗ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗ
Το ανώτατο όριο μηνιαίου ασφαλιστέου εισοδήματος έχει οριστεί στα 5.860,80 (το δεκαπλάσιο του κατώτατου μισθού άγαμου μισθωτού ηλικίας άνω των 25ετών) που σημαίνει εισφορά 1.172,16 ευρώ το μήνα για τη σύνταξη και 407,32 ευρώ για την ασθένεια. Αντίστοιχα, η ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών θα είναι τα 586,80 ευρώ, δηλαδή μηνιαία εισφορά για τη σύνταξη στα 117,36 ευρώ και για την ασθένεια στα 40,80 ευρώ. Ακόμη χαμηλότερη βάση υπολογισμού των εισφορών (στο 70% του κατώτατου μισθού ή 410,76 ευρώ) προβλέπεται, προς το παρόν, για ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων (νέους επιστήμονες περιλαμβανομένων των αποφοίτων σχολών ανώτατης εκπαίδευσης που είναι εγγεγραμμένοι σε επιστημονικούς συλλόγους ή επιμελητήρια ΝΠΔΔ καθώς και για τους αγρότες).

ΓΚΡΙΖΑ ΖΩΝΗ
Διπλές εισφορές θα κληθούν να καταβάλλουν, με βάση τα εισοδήματα από κάθε πηγή (όπως έχουν δηλωθεί στις φορολογικές δηλώσεις) οι εργαζόμενοι παράλληλα ως μισθωτοί και ως αυτοαπασχολούμενοι - αμειβόμενοι με «μπλοκάκι» σε 1 ή και περισσότερους εργοδότες αν δεν καθοριστούν επακριβώς τα κριτήρια για την απαλλαγή τους. Στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης και νομικοί θεωρούν «ελλιπείς» τις εγγυήσεις που έχει δώσει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για επιμερισμό των εισφορών με τον εργοδότη (υποχρεούται να καταβάλλει τα 2.3 των εισφορών του ασφαλισμένου) εφόσον υποκρύπτεται εξαρτημένη σχέση εργασίας, όπως γίνεται μέσω της αύξησης του αριθμού των συμβάσεων έργου ή ανεξαρτήτων υπηρεσιών τα τελευταία χρόνια. Η πλειοψηφία των τεκμηρίων υπέρ της ύπαρξης εξαρτημένης εργασίας που, κατά καιρούς, έχουν νομοθετηθεί, είναι μαχητά στα δικαστήρια (και ανατρέπονται εάν αποδεικνύεται ότι η παρεχόμενη εργασία δεν είναι εξαρτημένη, με το βάρος της απόδειξης μάλιστα ν’ αφορά τον ίδιο τον εργαζόμενο) ενώ κενά υπάρχουν για το χαρακτηρισμό μιας εργασιακής σχέσης αυτής της μορφής ως «διαρκούς σχέσης παροχής υπηρεσιών» και για πόσους εργοδότες μέσα σε 1 χρόνο, για το ύψος του εισοδήματος που έχει αποκτηθεί ή θα αποκτάται από τον κάθε εργοδότη και για τον τρόπο καταβολής των εισφορών από τον τελευταίο με το νέο σύστημα.

imerisia.gr

Η Δευτέρα 01.08.2016 είναι η τελευταία ημέρα εμπρόθεσμης πληρωμής εισφορών 3ου διμήνου 2016, όπως ανακοίνωσε ο ΟΑΕΕ.

Την ίδια ημέρα, θα καταβληθούν, μέσω άμεσης χρέωσης τραπεζικού λογαριασμού (πάγια εντολή), η μηνιαία δόση ρυθμίσεων Ν. 4152/2013, Ν. 4321/2015 και η μηνιαία δόση των ανωτέρω ρυθμίσεων που δεν εξοφλήθηκε την 30.6.2016, με τις προβλεπόμενες προσαυξήσεις.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, προτείνεται η έγκαιρη πίστωση του λογαριασμού από την Παρασκευή 29.7.2016.

Επίσης, συνιστάται η εγγραφή στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του ΟΑΕΕ (www.oaee.gr), προκειμένου, μέσω της πρόσβασης στον «ατομικό λογαριασμό ασφαλισμένου», να υπάρχει ενημέρωση για τις τρέχουσες υποχρεώσεις και τις πληρωμές.