Σύμφωνα με την απόφαση, οι αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές στον ΕΦΚΑ συμψηφίζονται με τις πάσης φύσεως καθυστερούμενες οφειλές, ρυθμισμένες ή μη, των δικαιούχων προς τον ΕΦΚΑ και τους τρίτους φορείς, για τους οποίους ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει εισφορές. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν οφειλές ή, εάν, ύστερα από το συμψηφισμό, σύμφωνα με τα ανωτέρω, προκύπτει υπόλοιπο ποσό, αυτό επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους.

Κατ΄ εξαίρεση το προς επιστροφή χρηματικό ποσό επιστρέφεται εντόκως, έπειτα από αμετάκλητη απόφαση αρμόδιου δικαστηρίου, με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 21 του Κώδικα Νόμων περί δικών του Δημοσίου, εκτός και εάν ορίζεται διαφορετικά στη δικαστική απόφαση.

Ως αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές νοούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία και, για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους. Κατ΄ εξαίρεση δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου ασφάλισης, λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.

Ο συμψηφισμός ή η επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών αφορά σε χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί υπέρ του κλάδου κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών του ΕΦΚΑ, καθώς και για χρηματικά ποσά που έχουν εισπραχθεί αχρεωστήτως από τον ΕΦΚΑ υπέρ του ΕΤΕΑΕΠ, του ΕΟΠΥΥ, του ΟΑΕΔ, καθώς και οποιουδήποτε άλλου φορέα για τον οποίο ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει εισφορές.

Για το συμψηφισμό ή την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών, α) σε περίπτωση μισθωτών ασφαλισμένων, υποβάλλεται σχετικό αίτημα από το δικαιούχο, ασφαλισμένο ή/και εργοδότη, των αχρεωστήτως καταβληθέντων χρηματικών ποσών, β) σε περίπτωση ελευθέρων επαγγελματιών ή αυτοαπασχολουμένων ή αγροτών, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους ανωτέρω δικαιούχους, κατόπιν αίτησης, μετά την ολοκλήρωση της ετήσιας διαδικασίας εκκαθάρισης που προβλέπεται από το άρθρο 2 παρ. 14 και 15 της αριθ. οικ. 61502/3399/ 30-12-2016 υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 4330, Β΄), όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 25599/1453/ 2-6-2017 υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 1942, Β΄) και της αριθ. οικ.61501/3398/30-12-2016 κοινής υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 4330, Β΄), όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 25598/1452/2-6-2017 κοινή υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 1977, Β΄).

Οι ανωτέρω δικαιούχοι μπορούν, με αίτησή τους, που υποβάλλεται εντός διμήνου από την ημερομηνία κοινοποίησης στους ασφαλισμένους της ως άνω προβλεπόμενης διαδικασίας εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών, να ζητήσουν να παραμείνει το προς επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέν χρηματικό ποσό στον ΕΦΚΑ ως πιστωτικό υπόλοιπο, συμψηφιζόμενο με επόμενες ασφαλιστικές εισφορές.

Σε περίπτωση που ο δικαιούχος των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης οφειλών, της οποίας οι όροι τηρούνται, το προς επιστροφή χρηματικό ποσό συμψηφίζεται με τις τρέχουσες δόσεις της ρύθμισης.

Οι αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές υπέρ τρίτων φορέων που συνεισπράττονται από τον ΕΦΚΑ, επιστρέφονται από αυτόν, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρούσας απόφασης και βαρύνουν τον αντίστοιχο φορέα υπέρ του οποίου έγινε η είσπραξη.

Τα προβλεπόμενα από τα ανωτέρω άρθρα έχουν εφαρμογή α) σε περιπτώσεις που προκύπτει επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών, σύμφωνα με τα ανωτέρω και η σχετική αξίωση έχει γεννηθεί ή θα γεννηθεί, μετά την 1/1/2017 και β) σε εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών που έχουν υποβληθεί στους ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ ασφαλιστικούς οργανισμούς, εξαιρουμένου του Δημοσίου, μέχρι τις 31/12/2016, βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας και η σχετική αξίωση έχει γεννηθεί, μέχρι τις 31/12/2016.

Πηγή: Έθνος

Στην υπουργική απόφαση επισημαίνεται ότι, για την ανανέωση της ασφαλιστικής ικανότητας από τον ΕΦΚΑ στους ασφαλισμένους και ανέργους, καθώς και στα μέλη οικογενείας τους, για την περίοδο από 1/3/2018 έως 28/2/2019, έχει ήδη συνταχθεί και προωθείται διάταξη νόμου, με την οποία προβλέπεται ότι:

Στους μισθωτούς ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα με τη συμπλήρωση τουλάχιστον 50 ημερών ασφάλισης είτε κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (2017) είτε κατά το τελευταίο δεκαπεντάμηνο, πριν από την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου, χωρίς να συνυπολογίζονται οι ημέρες που πραγματοποιήθηκαν κατά το τελευταίο ημερολογιακό τρίμηνο του δεκαπενταμήνου.
Στους (και) μη μισθωτούς ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα με τη συμπλήρωση τουλάχιστον δύο μηνών ασφάλισης κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (2017) ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο, πριν από την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου και εφόσον έχουν καταβάλει τις απαιτητές εισφορές, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον ν. 4387/2016 (Α' 85) ή, σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής, αυτή έχει εξοφληθεί ή ρυθμιστεί και τηρείται η εξόφληση των δόσεων.
Στην τελευταία περίπτωση, η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται ανά μήνα.
Στους εργαζόμενους των επιχειρήσεων, με την επωνυμία «Εταιρεία Τροχαίου Υλικού Ελλάδος ΑΕ», «Ναυπηγεία Σκαραμαγκά», της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος και των Ναυπηγείων Ελευσίνας, στους αναβάτες ιπποδρομιών, τους μαθητευόμενους αναβάτες, τους προπονητές δρομώνων ίππων και των προσώπων που υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ ως μισθωτοί-μέλη διοικητικών συμβουλίων ΑΕ, βάσει αποκλειστικά του εδ. δ παρ. 3 του άρθρου 38 του ν. 4387/2016, για την περίοδο από 1/3/2018 έως 28/2/2019, είναι δυνατή η χορήγηση παροχών ασθένειας σε είδος, χωρίς την προϋπόθεση συμπλήρωσης ημερών ασφάλισης.
Στους ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ και του πρώην ΕΤΑΑ, που έχουν κάνει χρήση των διατάξεων των περιπτ. Α και Β της υποπ. Α3, του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α' 85), καθώς και στους ανασφάλιστους υπερήλικες της περ. 5 της υποπαρ. ΙΑ6 του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α,222) οι οποίοι έχουν κάνει χρήση των διατάξεων της υποπ. Α3 περ. Γ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α΄ 85), η ασφαλιστική κάλυψη για παροχές σε είδος παρατείνεται έως τις 28/2/2019.
Στους ανέργους, ηλικίας άνω των 29 και έως 55 ετών, που έχουν κάνει χρήση των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 5 του ν. 2768/1999 (Α' 273), όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν, η ασφαλιστική κάλυψη για παροχές ασθένειας σε είδος παρατείνεται έως την 28η Φεβρουαρίου 2019.
Στους άνεργους ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ, ηλικίας άνω των 30 και έως 65 ετών, που διέκοψαν την άσκηση του επαγγέλματός τους, έχουν κάνει χρήση των διατάξεων της παρ. 8 του άρθρου δευτέρου του ν. 3845/2010 (Α' 65) και της περ. Α, της υποπ. Α3, του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α' 85) και παραμένουν άνεργοι και ανασφάλιστοι, η ασφαλιστική κάλυψη για παροχές ασθένειας σε είδος παρατείνεται έως την 28η Φεβρουαρίου 2019.
Για τους εργάτες γης απασχολούμενους σε εργασίες καλυπτόμενες από την ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ-αμειβόμενους με εργόσημο, παρέχεται ασφαλιστική κάλυψη για υγειονομική περίθαλψη, εφόσον έχουν συμπληρώσει 150 ημέρες ασφάλισης το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή το τελευταίο δωδεκάμηνο, πριν από την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου.
Οι μετακλητοί εργάτες γης-πολίτες τρίτων χωρών και οι μετακλητοί αλλοδαποί αλιεργάτες της παρ. 5 του αρ. 40 του ν. 4387/2016 αποκτούν ασφαλιστική ικανότητα για υγειονομική περίθαλψη από την πρώτη ημέρα εργασίας τους και διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα απασχολούνται, σύμφωνα με τη σύμβαση εργασίας τους.
Οι μαθητευόμενοι ή εκπαιδευόμενοι ή καταρτιζόμενοι και οι απασχολούμενοι σε προγράμματα του ΟΑΕΔ δικαιούνται υγειονομικής περίθαλψης σε είδος από την πρώτη ημέρα έναρξης των μαθημάτων, της εκπαίδευσης ή της κατάρτισης ή του προγράμματος.
Όπου από γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις των φορέων, κλάδων ή λογαριασμών, που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, προβλέπεται η χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας από την ημερομηνία ορκωμοσίας ή την ημερομηνία υπαγωγής στην ασφάλιση ή πρόσληψης ή απασχόλησης, εξακολουθούν να ισχύουν.

Επίσης, οι διατάξεις για τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας για παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε είδος στους ανέργους εξακολουθούν να ισχύουν.

Από το 2019 οι ασφαλιστικές εισφορές του ΕΦΚΑ για ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενους θα υπολογίζονται στο 100% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος.