«Από πού είσαι;», ρωτάει ο αξιωματικός της Frontex μία νεαρή γυναίκα στο Κέντρο Καταγραφής και Πιστοποίησης στη Μόρια της Λέσβου.

Η δουλειά του αξιωματικού της Frontex είναι profile screener, καλείται δηλαδή να εξακριβώσει μέσω ειδικών συνεντεύξεων την υπηκοότητα των ατόμων που ισχυρίζονται ότι είναι πρόσφυγες, αλλά δεν έχουν διαβατήρια ή κατέχουν πλαστά έγγραφα.«Από τη Συρία», του απαντάει η γυναίκα. «Σε παρακαλώ υπόδειξέ μου στις παρακάτω φωτογραφίες την πινακίδα κυκλοφορίας αυτοκινήτου της Συρίας», της απαντά ο αξιωματικός. Οταν η νεαρή κοπέλα δείχνει λάθος φωτογραφία, τότε ο τόνος της φωνής του αξιωματικού γίνεται αυστηρός και τη ρωτά ξανά από πού είναι.

Η ταυτοποίηση υπηκοότητας είναι για τις Αρχές ίσως η πιο σημαντική διαδικασία. «Πολλοί Σύροι δεν είχαν προλάβει να βγάλουν διαβατήριο ή το έχασαν κατά το ταξίδι. Αντιστοίχως, πολλοί μετανάστες επικαλούνται ότι είναι πρόσφυγες από τη Συρία.

Ριζικές αλλαγές έχουν γίνει στο Κέντρο Καταγραφής και Πιστοποίησης στη Μόρια της Λέσβου, καθώς πραγματοποιούνται εργασίες. Στη Μόρια υπηρετούν 120 αξιωματικοί της Frontex, που απασχολούνται στη λήψη α
Ριζικές αλλαγές έχουν γίνει στο Κέντρο Καταγραφής και Πιστοποίησης στη Μόρια της Λέσβου, καθώς πραγματοποιούνται εργασίες. Στη Μόρια υπηρετούν 120 αξιωματικοί της Frontex, που απασχολούνται στη λήψη αποτυπωμάτων και στο profile screening

Αν λες ότι είσαι από τη Συρία, αλλά δεν αναγνωρίζεις ένα μνημείο, το διαβατήριο ή πινακίδες κυκλοφορίας, τότε μάλλον δεν είσαι από τη Συρία», εξηγεί στο «Εθνος» η Εύα Μονκιούρ, εκπρόσωπος Τύπου της Frontex.

Πάνω από 810.000 πρόσφυγες και μετανάστες έχουν καταφθάσει στην Ελλάδα από το 2015 μέχρι σήμερα, με το νησί της Λέσβου να έχει δεχθεί περισσότερους από 500.000.

Το Κέντρο στη Μόρια δέχθηκε σκληρή κριτική κυρίως τους πρώτους μήνες του 2015, καθώς καταγράφηκαν αδυναμίες.

Πώς γίνεται ο έλεγχος στοιχείων στη Μόρια

Ελλείψεις
Υπήρχαν αρκετές ελλείψεις σε προσωπικό, ενώ εθελοντικές οργανώσεις και ΜΚΟ βοήθησαν να καλυφθούν τα όποια κενά σε ρουχισμό και σίτιση. Η δράση των ΜΚΟ εξακολουθεί να είναι απαραίτητη και επιθυμητή από τους επικεφαλής του Κέντρου, μολονότι επιχειρείται πλέον να μπουν κανόνες στη δράση τους, για την αποφυγή αρρυθμιών και εικόνες χάους.

Το «Εθνος» βρέθηκε στη Μόρια και κατέγραψε τις ριζικές αλλαγές που έχουν γίνει, καθώς το Κέντρο άλλαξε πρόσωπο και προετοιμάζεται πυρετωδώς για τον ερχομό της άνοιξης, όταν οι ροές θα αυξηθούν δραματικά.

Στο Κέντρο πραγματοποιούνται εργασίες ώστε να μεγαλώσουν οι εγκαταστάσεις για να στεγαστούν περισσότερες υπηρεσίες και προσωπικό, ενώ δίνεται μάχη με τον χρόνο ώστε να μπορεί να λειτουργεί ως ένα πλήρες «Hot Spot», σύμφωνα και με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Μάλιστα, την περασμένη Δευτέρα, σύμβουλος του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ πραγματοποίησε άτυπη επίσκεψη στη Μόρια και συναντήθηκε με τους ιθύνοντες.

Υπεύθυνη λειτουργίας του Κέντρου είναι η Ανθή Καραγγελή, κοινωνιολόγος, νηπιαγωγός και «ψυχή» της Μόριας. Ο αστυνόμος Β' Αμούτζιας είναι υπεύθυνος για τις διαδικασίες ταυτοποίησης και καταγραφής, αλλά και τήρησης της τάξης. Αν και προέρχονται από διαφορετικό μετερίζι, η συνεργασία τους είναι αρμονική και απαραίτητη.

«Τρέχουν» τις εργασίες για την κατασκευή των νέων χώρων, που γίνονται στο πίσω μέρος του Κέντρου, όπου θα εγκατασταθούν μεταξύ άλλων και 10 νέες γραμμές μηχανημάτων Eurodac.

«Εχουμε ήδη 18 γραμμές λήψης αποτυπωμάτων και με την εγκατάσταση των νέων Eurodac θα μπορούμε να αντεπεξέλθουμε σε όλες τις συνθήκες. Τώρα που οι ροές είναι μειωμένες, το προσωπικό επαρκεί, αλλά όταν θα αυξηθούν θα χρειαστούμε επιπλέον άτομα», λέει ο αστυνόμος Αμούτζιας.

Είναι προφανές ότι οι επικεφαλής της Μόριας επιχειρούν να ανασυνταχθεί το Κέντρο, αλλά και να θεσπιστούν κανόνες, ώστε να «συναντήσει» τις προδιαγραφές που θέτουν οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες.

Ηδη από την περασμένη εβδομάδα όλες οι οργανώσεις, οι εθελοντές και όσοι επιχειρούν να εισέλθουν στο Κέντρο χρειάζονται άδεια. Υπάρχει πλέον κλειστή μπάρα στην είσοδο και αστυνομικοί ελέγχουν τους εισερχόμενους στο Κέντρο.

ΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ
Τα τρία στάδια καταγραφής και πιστοποίησης

Στη Μόρια υπηρετούν περίπου 220 αστυνομικοί και 120 αξιωματικοί της Frontex, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί τον Φεβρουάριο καθώς θα ενισχυθούν οι δυνάμεις της ευρωπαϊκής υπηρεσίας φύλαξης των συνόρων.

Από την περασμένη εβδομάδα έχει εγκατασταθεί αξιωματικός της Europol, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για τη διασταύρωση των αποτυπωμάτων που λαμβάνονται στο Κέντρο Καταγραφής και Πιστοποίησης με τις βάσεις δεδομένων των ευρωπαϊκών μυστικών υπηρεσιών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται το ενδεχόμενο να εγκατασταθεί και κλιμάκιο της Interpol στη Μόρια. Οι λόγοι παρουσίας εκπροσώπων των διωκτικών Αρχών εντοπίζονται στην πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση των τζιχαντιστών στο Παρίσι και την αποκάλυψη ότι τα διαβατήρια που έφεραν δύο από τους δράστες είχαν καταγραφεί στη Λέρο. «Πρώτο μέλημα στο Κέντρο της Μόριας είναι η σωστή και ολοκληρωμένη ταυτοποίηση και καταγραφή των προσφύγων και μεταναστών», σχολίασε στο «Εθνος» πηγή που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της.

Το «Εθνος» παρακολούθησε βήμα βήμα και τις διαδικασίες καταγραφής και ταυτοποίησης των προσφύγων. Το πρώτο στάδιο είναι η λήψη φωτογραφίας και η έκδοση υπηρεσιακού σημειωμάτος, που γίνεται εξ ολοκλήρου από άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. Δεύτερο στάδιο είναι ο έλεγχος γνησιότητας των διαβατηρίων και το screening, οι συνεντεύξεις δηλαδή όσων δεν έχουν χαρτιά ή είναι πλαστά. Τρίτο και τελευταίο στάδιο είναι η λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων με τα μηχανήματα Eurodac, διαδικασία που διαρκεί περίπου 5 λεπτά.

Να φέρουν τη Frontex στην ΠΓΔΜ από το «παράθυρο» επιχειρούν κύκλοι της ΕΕ αλλά και η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας.

Παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με τους σημερινούς κανόνες η Frontex δεν επιτρέπεται να πραγματοποιεί επιχειρήσεις σε χώρες εκτός της ΕΕ, κάτι που επανέλαβε χθες στις Βρυξέλλες και η εκπρόσωπος του επιτρόπου Μετανάστευσης, Νατάσα Μπέρτα. Την περασμένη εβδομάδα, όπως είπε και η ίδια, κλιμάκιο της Frontex μαζί με κλιμάκιο της ΕΕ βρέθηκε στην ΠΓΔΜ και στα σύνορα Ελλάδaας - ΠΓΔΜ, ώστε «να εκτιμήσει τις ανάγκες που υπάρχουν τόσο για οικονομική βοήθεια, όσο και για υλικοτεχνική υποστήριξη».

Στα Σκόπια το θέμα αυτό έτυχε ιδιαίτερης προβολής, επισημαίνοντας ότι το αίτημα της ανάπτυξης της Frontex στα σύνορα με την Ελλάδα είχε ζητήσει ο ίδιος ο πρόεδρος της χώρας, Γκιόργκι Ιβάνοφ, στα τέλη Οκτωβρίου, στη μίνι Σύνοδο Κορυφής που είχε γίνει για την προσφυγική κρίση στις Βρυξέλλες. Πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στον γερμανικό Τύπο αναφέρουν ότι η ΕΕ αναζητεί τρόπο ώστε να δημιουργηθεί μια νομική βάση για την παρουσία της Frontex στην ΠΓΔΜ. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΕΕ προτίθεται να ζητήσει από τη Frontex να ανοίξει ένα γραφείο στην ΠΓΔΜ σε μια προσπάθεια ελέγχου των προσφυγικών ροών από την Ελλάδα.

Την ίδια ώρα από τα Σκόπια επιχειρείται να παρουσιαστεί ότι η παρουσία των συνοριακών αστυνομικών που έχουν έρθει από μια σειρά χωρών, εντός και εκτός της ΕΕ -οι 57 από αυτούς είναι από χώρες-μέλη και οι περισσότεροι είναι από την Ουγγαρία- γίνεται στο πλαίσιο της ΕΕ.

Πληροφορίες επίσης αναφέρουν ότι τον περασμένο Δεκέμβριο η Ουγγαρία έστειλε στην ΠΓΔΜ εξοπλισμό και μηχανήματα για τη θωράκιση της συνοριακής γραμμής της με την Ελλάδα. Συγκεκριμένα στάλθηκαν 10.000 ρολά συρματοπλέγματος τύπου ΝΑΤΟ, που μπορούν να καλύψουν ένα μήκος 100 χιλιομέτρων, 16.000 στύλους, χιλιάδες αδράχτια συναρμολόγησης κ.λπ.

Τόσο στα Σκόπια όσο και στον γερμανικό Τύπο υπάρχουν επίσης τις τελευταίες ημέρες δημοσιεύματα που θέλουν τον Νίκολα Γκρούεφσκι να ανταλλάσσει με χώρες της Δυτικής Ευρώπης το θέμα των προσφύγων-παράτυπων μεταναστών και της ανάσχεσής τους με την πολιτική του επιβίωση. Το «Der Spiegel» εκτιμά ότι οι επερχόμενες εκλογές στην ΠΓΔΜ δεν θα είναι δίκαιες και ότι ο Γκρούεφσκι πάει σε εκλογές με παρατυπίες στους εκλογικούς κατάλογους κ.λπ. επιχειρώντας να εξασφαλίσει τη μη αντίδραση της ΕΕ με αντάλλαγμα το Προσφυγικό.

Τις προθέσεις της ΠΓΔΜ να εφαρμόσει μέτρα αυστηροποίησης των ελέγχων στα σύνορά της με την Ελλάδα σε περίπτωση εντατικοποίησης των μέτρων στον Βορρά από την ΕΕ εξέφρασε χθες ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Νίκολα Πόποφσκι, αν και έσπευσε να αναφέρει ότι η χώρα τους δεν έχει πρόθεση να κλείσει τα σύνορα με την Ελλάδα.

«Στο μέλλον θα ακολουθούμε τις αποφάσεις των χωρών της ΕΕ και θα λαμβάνουμε μέτρα», είπε. Ο Ν. Πόποσκι πρόσθεσε ότι η χώρα του συντονίζει τις κινήσεις της με αυτές που κάνουν χώρες της ΕΕ και ανέφερε ως παράδειγμα την ανάληψη μέτρων για τον διαχωρισμό των προσφύγων από τους οικονομικούς μετανάστες και το πρόσφατο μέτρο για την αναγραφή της χώρας τελικού πορισμού των προσφύγων στα έγγραφα που διαθέτουν.

Συμπλοκές
Νεκρός μετανάστης στα σύνορα

Φονικές συμπλοκές μεταξύ Αφγανών και Πακιστανών μεταναστών στα σύνορα Ελλάδας - ΠΓΔΜ είχαν ως αποτέλεσμα να πέσει νεκρός ένας Πακιστανός και να τραυματιστούν άλλοι δύο ομοεθνείς του, από τους οποίους ο ένας νοσηλεύεται διασωληνωμένος στο Νοσοκομείο Κιλκίς.

Oπως προκύπτει από τη μαρτυρία του τρίτου, ο οποίος έχει ελαφρύτερα τραύματα, δράστες των φονικών επιθέσεων είναι μια ομάδα πέντε Αφγανών και κίνητρό τους η ληστεία.

ethnos.gr

Νομικά και γεωγραφικά εμπόδια δυσκολεύουν τον αποτελεσματικό έλεγχο των συνόρων της Ελλάδας, υπογραμμίζει η Frontex, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ώρα που η Αθήνα δέχεται επικρίσεις από ορισμένους Ευρωπαίους εταίρους της που την κατηγορούν ότι επιτρέπει την είσοδο σε υπερβολικά πολλούς μετανάστες.

Όταν τα πλοία περισυλλέγουν μετανάστες στη θάλασσα, είναι απλώς νομικά αδύνατον για τη Frontex να τους επαναπατρίσει. «Έτσι ήταν ανέκαθεν, αυτή είναι η αρχή της μη επαναπροώθησης», εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο η εκπρόσωπος του Οργανισμούς που εδρεύει στη Βαρσοβία, η οποία επέστρεψε μόλις στην Πολωνία από τη Λέσβο.

«Είναι πολύ εύκολο να φτάσει κανείς (στην Ελλάδα) δια θαλάσσης. Δεν έχουμε να κάνουμε με έναν αγρό, όπου μπορούμε να τοποθετήσουμε έναν φράχτη», υπογράμμισε η Εύα Μονκιούρ. «Με βάση το διεθνές δίκαιο, κάθε άνθρωπος που περνά τα ευρωπαϊκά σύνορα έχει τη δυνατότητα να καταθέσει αίτημα για τη χορήγηση ασύλου», υπενθύμισε.

Η Ελλάδα δέχεται πιέσεις από ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Αυστρία, για να ελέγξει καλύτερα τα σύνορά της με την Τουρκία, την κυριότερη πύλη εισόδου των προσφύγων και μεταναστών στην ΕΕ. Όμως τα πλοία και οι συνεργαζόμενοι με τη Frontex όταν εντοπίζουν πρόσφυγες στη θάλασσα «δεν μπορούν παρά να τους μεταφέρουν στην Ελλάδα», συνέχισε η Μονκιούρ. «Στη μέση της θάλασσας είναι αδύνατον να τους ερευνήσουμε, πολύ περισσότερο που συχνά δεν διαθέτουν έγγραφα ταυτότητας», είπε η εκπρόσωπος.

«Μόνο εκείνοι που περισυλλέγονται από τους Τούρκους οδηγούνται στην Τουρκία», υπογράμμισε. «Και μόνο οι διακινητές κάνουν στροφή 180 μοιρών όταν αντικρίζουν τα πλοία της Frontex, γιατί κινδυνεύουν με φυλάκιση. Οι μετανάστες δεν κινδυνεύουν με τίποτα —παρά μόνο όταν διακινδυνεύουν τη ζωή τους στην ανοιχτή θάλασσα— γιατί οι περισσότεροι θέλουν να ζητήσουν άσυλο και οι άλλοι θέλουν μόνο να φτάσουν στην Ευρώπη».

Εξάλλου, συνέχισε η Μονκιούρ, είναι σχεδόν αδύνατον να ελεγχθούν τα θαλάσσια ελληνικά σύνορα και επιπλέον η Ελλάδα έχει εκατοντάδες νησιά, ορισμένα από τα οποία είναι ακατοίκητα και βρίσκονται πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές.

Το ίδιο ισχύει και για τα θαλάσσια σύνορα της Λιβύης, που είναι μήκους χιλιάδων χιλιομέτρων και απ’ όπου οι μετανάστες επιχειρούν να φτάσουν στην Ιταλία. «Το να προσπαθείς να εντοπίσεις ένα πλοιάριο με πρόσφυγες είναι σαν να ψάχνεις ένα αυτοκίνητο σε μια χώρα σαν τη Ρουμανία», τόνισε. Επιπροσθέτως, αυτοί που φεύγουν από τη Λιβύη πλέουν στα διεθνή θαλάσσια ύδατα, όπου η νομοθεσία προστατεύει την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και απαγορεύει στις λιμενικές αρχές να παρεμποδίσουν ένα πλοιάριο, παρά μόνο για να παράσχουν βοήθεια στους επιβάτες του.

Το πρόβλημα αυτή «δεν υπάρχει μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, αφού τα πλοία της Frontex βρίσκονται πάντα στα χωρικά ύδατα της μίας ή της άλλης χώρας», κατέληξε.

newsbeast.gr

Μόλις έχει ξημερώσει στο λιμάνι του Μολύβου στη Λέσβο και η επίλεκτη ομάδα του Πορτογαλικού Πολεμικού Ναυτικού που συμμετέχει στις ειδικές επιχειρήσεις της Frontex, με την ονομασία «Poseidon», ετοιμάζεται να ξεκινήσει την περιπολία της.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ

Το θερμόμετρο είναι κολλημένο εδώ και τρεις ημέρες στους μηδέν βαθμούς και οι δρόμοι είναι χιονισμένοι. Η θάλασσα είναι ταραγμένη από τα 5 μποφόρ και όλα δείχνουν πως οι δουλέμποροι δεν θα στείλουν σήμερα τις υπερφορτωμένες με οικογένειες και μικρά παιδιά πλαστικές βάρκες.

Καπετάνιος του ειδικά εξοπλισμένου ταχυπλόου που φέρει την πορτογαλική σημαία και τα διακριτικά της Frontex είναι ο 45χρονος Πάολο από τη Λισαβόνα. Πλήρωμα είναι ακόμη δύο αξιωματικοί της πορτογαλικής ομάδας, ο Μανουέλ και ο Φάμπιο, καθώς και ο 39χρονος Γιώργος, αξιωματικός του Λιμενικού, που ήρθε από την Κρήτη.

Οι αξιωματικοί της Frontex φορούν ειδικό εξοπλισμό και κράνη με ενσωματωμένες «κάμερες δράσης», ενώ φέρουν και οπλισμό. Ανήκουν στο επίλεκτο σώμα «Tactical Team Special Operations» του Πορτογαλικού Ναυτικού και είναι πιστοποιημένοι στο Tactical Combat Casualty Care? εκπαίδευση για αντιμετώπιση καταστάσεων σε εμπόλεμη ζώνη.

Αξιωματικός της Frontex ξεκινά την επιχείρηση διάσωσης.
Αξιωματικός της Frontex ξεκινά την επιχείρηση διάσωσης.

Το «Εθνος της Κυριακής» είναι το πρώτο μέσο ενημέρωσης που προσκλήθηκε να πάρει μέρος και να καταγράψει τις νέες επιχειρήσεις άμεσης έρευνας και διάσωσης (Rapid Intervention) που διενεργεί η Frontex από τις αρχές του έτους στη Λέσβο.

«Με τέτοιον καιρό δεν νομίζω να αντιμετωπίσουμε σήμερα κανένα περιστατικό» λέει σε άπταιστα Αγγλικά, αλλά με πορτογαλική προφορά ο Μανουέλ. «Εχει πολύ κύμα για να μπορέσουν να ταξιδέψουν οι φουσκωτές βάρκες» συμπληρώνει.

 Παρά τις άσχημες καιρικές συνθήκες, πολλοί επιχειρούν να περάσουν απέναντι.
Παρά τις άσχημες καιρικές συνθήκες, πολλοί επιχειρούν να περάσουν απέναντι.

Ο καπετάνιος μας δίνει οδηγίες για τους κανόνες επιβίβασης: «Θα πρέπει να φορέσετε τα ειδικά σωσίβια και να κρατιέστε πάντα από τα ειδικά χερούλια. Αν υπάρχει επείγουσα κατάσταση θα πρέπει να σταματήσετε ό,τι κάνετε και να ακολουθήσετε τις εντολές μου». Στη συνέχεια ανοίγει τα ειδικά μηχανήματα του σκάφους και από τα ηχεία ακούγεται η μουσική των «Metal of Honor».

Τομέας ευθύνης του σκάφους της Frontex είναι η περιοχή από τον Μόλυβο μέχρι το ακρωτήρι πριν από τα Τσόνια. Είναι η πιο κοντινή απόσταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και το σημείο που διασχίζουν οι περισσότερες βάρκες. Βρισκόμαστε κοντά στα τουρκικά χωρικά ύδατα και ο Φάμπιο αναζητεί με τα κιάλια βάρκες στον ορίζοντα. Ο Μανουέλ μαζί με τον καπετάνιο και τον Ελληνα αξιωματικό τσεκάρει το ειδικό σύστημα GPS που καταγράφει τις «κουκκίδες» στη θάλασσα, δηλαδή τις βάρκες. Τα κύματα χτυπούν με δύναμη το ταχύπλοο, ενώ ο αέρας παγώνει το πρόσωπο.

Μέλος του πληρώματος προσπαθεί να σώσει τη ζωή μιας γυναίκας. Τελικά δεν τα κατάφερε.
Μέλος του πληρώματος προσπαθεί να σώσει τη ζωή μιας γυναίκας. Τελικά δεν τα κατάφερε.

«Προτεραιότητά μας οι ανθρώπινες ζωές»
Ο Φάμπιο είναι ο μικρότερος σε ηλικία της επίλεκτης ομάδας των «κομάντος» της Frontex και ο πιο ομιλητικός. Βρίσκεται στη Λέσβο από τις 15 Νοεμβρίου και θα μείνει μέχρι τον Φεβρουάριο. «Οταν υπάρχει επείγον περιστατικό, προτεραιότητά μας είναι να σώσουμε τον κόσμο που κινδυνεύει. Οφείλουμε και πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να μη χαθεί ούτε μία ζωή» λέει.

Ο καπετάνιος Πάολο αποδεικνύει την εμπειρία του όταν ξαφνικά το Κέντρο Επιχειρήσεων του Λιμενικού ενημερώνει τον Γιώργο, τον ελληνικό σύνδεσμο στο σκάφος, για στίγμα βορειοδυτικά της Σκάλας Συκαμνιάς. Μέσα σε πολύ λίγο χρόνο μπροστά μας βρίσκονται 50 πρόσφυγες που μόλις βλέπουν το σκάφος της Frontex αρχίζουν να φωνάζουν για βοήθεια. Ο καπετάνιος πλευρίζει τη φουσκωτή βάρκα και ο Φάμπιο με τον Μανουέλ ρωτούν τους επιβάτες αν αντιμετωπίζουν πρόβλημα.

Καπετάνιος του ταχυπλόου είναι ο 45χρονος Πάολο από τη Λισαβόνα.
Καπετάνιος του ταχυπλόου είναι ο 45χρονος Πάολο από τη Λισαβόνα.

Ταυτόχρονα έρχεται και δεύτερο σήμα για άλλη βάρκα. «Τη βλέπω» φωνάζει ο Μανουέλ στον καπετάνιο. Οι δύο Πορτογάλοι λιμενικοί καλούνται να αποφασίσουν εν ριπή οφθαλμού αν η βάρκα που είναι μπροστά μας διατρέχει άμεσο κίνδυνο. Λένε στον καπετάνιο και τον λιμενικό ότι είναι αξιόπλοο το σκάφος των προσφύγων, η μηχανή τους δουλεύει και κανένας επιβάτης δεν κινδυνεύει.

Και πάλι το πορτογαλικό σκάφος κινείται με ιλιγγιώδη ταχύτητα προς το στίγμα. Ερχόμαστε αντιμέτωποι με ακόμη μία υπερφορτωμένη λαστιχένια βάρκα. Τους πλησιάζουμε και το πλήρωμα παίρνει ξανά τις θέσεις του. Ζητούν να τους επιβιβάσουμε στο δικό μας σκάφος. Μέσα στα παγωμένα νερά του Αιγαίου, οι πρόσφυγες σε μια στιγμή απελπισίας βάζουν τα πόδια τους στο νερό.

Μόλις οι πρόσφυγες φτάνουν στη στεριά τούς παρέχονται οι πρώτες βοήθειες.
Μόλις οι πρόσφυγες φτάνουν στη στεριά τούς παρέχονται οι πρώτες βοήθειες.

«Μη μου φωνάζεις. Δεν θα μου μιλάς έτσι» λέει ο Φάμπιο σε έναν άντρα που διαμαρτύρεται εντόνως. Επικρατεί ένταση και ξαφνικά ένας άντρας που κάθεται στο κέντρο της λέμβου σηκώνει ένα μικρό παιδί στον αέρα και το δείχνει στους αξιωματικούς της Frontex. Αυτή η κίνηση δεν τους αρέσει καθόλου και του φωνάζουν να ηρεμήσει και να κατεβάσει το παιδί. Τα πνεύματα ηρεμούν και συνοδεύουμε τη βάρκα των προσφύγων προς την Εφταλού.

Αμεση ανταπόκριση
Λίγο πριν από τη στεριά έρχεται και τρίτο σήμα για άμεση ανταπόκριση σε βάρκα χωρίς μηχανή. Ο καπετάνιος κάνει ελιγμό και κατευθύνεται προς το σημείο που του υποδεικνύει ο Ελληνας λιμενικός. Η εικόνα της ήσυχης ημέρας έχει αλλάξει τελείως. Πάνω από 60 πρόσφυγες παλεύουν με την υποθερμία σε παγωμένα νερά και πολικές θερμοκρασίες, σε μια βάρκα που μπάζει νερά και δεν έχει μηχανή. Επικρατεί χάος, τα παιδιά κλαίνε, οι μητέρες ζητούν απεγνωσμένα βοήθεια.

Αποφασίζεται επιχείρηση διάσωσης και ο καπετάνιος μας ζητά να βοηθήσουμε, λόγω της επείγουσας κατάστασης. Ολοι οι πρόσφυγες σηκώνονται ταυτόχρονα από τη βάρκα. Ο κίνδυνος ανατροπής είναι ορατός. Επεμβαίνουν οι αξιωματικοί της Frontex και ξεκινά πρώτα η επιβίβαση των παιδιών, μετά των μητέρων και στο τέλος των αντρών.

Τα παιδιά μπαίνουν στη μικρή καμπίνα και ο καπετάνιος τα παρηγορεί. «Μην κλαις, όλα θα πάνε καλά» λέει ο Γιώργος του Λιμενικού σε μια 4χρονη που έχει «ασπρίσει» από τον φόβο της. Σε πέντε λεπτά είμαστε στη Σκάλα Συκαμνιάς, όπου βρίσκονται εθελοντικές ΜΚΟ και ιατρικό τιμ. Μόλις φτάνουμε ενημερωνόμαστε ότι πριν από μία ώρα ένα 5χρονο αγόρι είχε πεθάνει από υποθερμία. Η θλίψη είναι ζωγραφισμένη στα πρόσωπα όλων.

Πριν προλάβει το πλήρωμα να τελειώσει με την αποκατάσταση του σκάφους, έχει έρθει νέο σήμα για δύο μίλια βόρεια της Σκάλας Συκαμνιάς. «Φεύγουμε τώρα» λέει με βροντερή φωνή ο καπετάνιος. Τα χειρότερα δεν είχαν έρθει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Πολύ σύντομα είχαμε φτάσει στη βάρκα και μια νεαρή γυναίκα φώναζε ότι υπάρχει μία νεκρή. Οι αξιωματικοί της Frontex αρχίζουν και πάλι επιχείρηση διάσωσης. Ανεβάζουν πρώτα τα παιδιά, πάνω από 25, ηλικίας από 6 μηνών μέχρι 10 ετών. Είναι σε κατάσταση σοκ, φωνάζουν «μάμα».

Ο Μανουέλ κατεβαίνει στη βάρκα των προσφύγων και σηκώνει την 35χρονη που δεν δείχνει να έχει σημάδια ζωής. Το σκάφος της Frontex οριακά χωράει όλους τους πρόσφυγες. Στην πλώρη έχει μεταφερθεί η 35χρονη και ο Μανουέλ με τον Φάμπιο προσπαθούν επί 15 λεπτά να την επαναφέρουν στη ζωή. Ο καπετάνιος πρέπει να έχει αγγίξει το μάξιμουμ της ταχύτητας για να φτάσει στη Σκάλα Συκαμνιάς. Ξανά ιατρικό τιμ περιμένει να βοηθήσει τη γυναίκα, όμως έχει ήδη φύγει από τη ζωή, μάλλον από υποθερμία. Τα παγωμένα νερά, που προμήνυαν μία ημέρα χωρίς αφίξεις προσφύγων, δεν απέτρεψαν τους δουλεμπόρους από το να στείλουν τις βάρκες στα ταξίδια του θανάτου.

ethnos.gr

Κυρίες και Κύριοι, Θέλω να ευχαριστήσω για την πρόσκληση που μου απευθύνατε αλλά και τη δυνατότητα που μου δώσατε να καταθέσω τις θέσεις και τις προτάσεις μου για μια ορθολογική και αποτελεσματική διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος.

Θα ακούσετε τις θέσεις και τις προτάσεις ενός Δημάρχου που βιώνει το πρόβλημα στην απόλυτη διάσταση του.

Ο Bruno Kreisky έλεγε:
‘’Είμαι φιλελεύθερος σε ότι αφορά την οικονομία, είμαι σοσιαλιστής σε ότι αφορά την κοινωνική προστασία και είμαι αναρχικός σε ότι αφορά την Τέχνη’’.
Μέσα σε μία φράση, αποτύπωσε την αναζήτηση του μέσου όρου, της σύνθεσης που έχει ανάγκη, όσο ποτέ άλλοτε, η ευρωπαϊκή οικογένεια.
Η αναζήτηση της σύνθεσης, της συνεννόησης και του αναγκαίου μέσου για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, είναι το μεγάλο ζητούμενο σήμερα στην Ευρώπη.
Και δεν επιτυγχάνεται μέσα από την εμμονή σε δογματικές αντιλήψεις.
Θεωρώ ότι οι ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές είναι το κορυφαίο πρόβλημα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ως Ευρωπαίοι πολίτες.
Και οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε με σύνεση και λογική.
Χωρίς φοβικά σύνδρομα και περιχαρακώσεις.
Με αλληλεγγύη σε όσους έχουν την ιδιότητα του πρόσφυγα αλλά και με ευθύνη έναντι των ευρωπαϊκών αξιών και της ασφάλειας των κοινωνιών μας σε όσους επιχειρούν να εισέλθουν παράνομα σε ευρωπαϊκό έδαφος, χωρίς να εμπίπτουν στο καθεστώς προστασίας των προσφύγων.
Με αμοιβαιότητα στην ανάληψη και στον επιμερισμό των ευθυνών και των υποχρεώσεων όλων των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στο πρόβλημα.
Η έξαρση του προσφυγικού προβλήματος και η ανεξέλεγκτη αύξηση των μεταναστευτικών ροών δεν αποτελεί πρόβλημα της Ελλάδας ή της Ιταλίας.
Είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα.
Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους.
Ιδιαίτερα όσους αρνούνται να δεχθούν την αναλογική κατανομή προσφύγων.

Από όσους διστάζουν να δημιουργήσουμε όλοι μαζί ένα πλαίσιο άμεσης επαναπροώθησης όσων δεν φέρουν την ιδιότητα του πρόσφυγα αλλά εισέρχονται παρανόμως στο ευρωπαϊκό έδαφος.
Το νησί μου είναι η Κως, ο τέταρτος κορυφαίος τουριστικός προορισμός της Ελλάδας.
Ένα νησί με πληθυσμό 33.000 περίπου μόνιμων κατοίκων και με μία ακτογραμμή μήκους 112 χιλιομέτρων, απέναντι από τα τουρκικά παράλια και λιμάνια.
Η πόλη της Κω έχει 17.000 κατοίκους και το καλοκαίρι κλήθηκε να διαχειριστεί 10.000 και πλέον παράνομους πρόσφυγες και μετανάστες που έρχονταν σε μια μόλις εβδομάδα.
Χωρίς ουσιαστική βοήθεια από το Κράτος αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
k1
Οι πολίτες της Κω έδειξαν την αλληλεγγύη τους, φροντίζοντας οι ίδιοι να προσφέρουν τροφή, ρούχα και είδη πρώτης ανάγκης σε κατατρεγμένους ανθρώπους.
Για αυτό και κανείς δεν μπορεί να μας κουνά το δάχτυλο και να μας παραδίδει μαθήματα, όταν είναι σε μεγάλη απόσταση , όταν δεν βιώνει το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε εμείς.
Πληρώσαμε όμως βαρύ τίμημα και δεν εννοώ μόνο τις δαπάνες που χρειάστηκε να καταβάλλει ο Δήμος για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, να διατηρεί καθαρό το νησί, επιστρατεύοντας το σύνολο του ανθρωπίνου δυναμικού και του μηχανολογικού και υλικοτεχνικού του εξοπλισμού.
Αναφέρομαι στις αρνητικές συνέπειες που προκλήθηκαν στην τοπική οικονομία, αφού όπως σας είπα είμαστε ο τέταρτος κορυφαίος τουριστικός προορισμός της χώρας.
Ήταν τεράστιες οι προσπάθειες που καταβάλλαμε για να ισορροπήσουμε ανάμεσα στην ανάγκη να προστατεύσουμε την εικόνα του νησιού μας , ως τουριστικού προορισμού και στην ανάγκη να διαχειριστούμε τις ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές.
Και τα καταφέραμε.

Πιστεύει κανείς ότι μια πόλη 17.000 κατοίκων μπορεί να διαχειριστεί 10.000 πρόσφυγες ή παράνομους μετανάστες;
Όταν κάποιες χώρες αρνούνται να δεχθούν 400 ή 500 πρόσφυγες;
Πόσο εφικτό και ρεαλιστικό είναι κάτι τέτοιο;
Πιστεύει κανείς ότι μια χώρα 10 εκατομμυρίων κατοίκων , όπως η Ελλάδα με τα συγκεκριμένα και γνωστά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, μπορεί να διαχειριστεί 2,5 εκατομμύρια προσφύγων και παράνομων μεταναστών;
Τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη.
Υπάρχει αδυναμία ή έλλειψη βούλησης για να προχωρήσει η αναλογική κατανομή μόλις 120 χιλιάδων προσφύγων, τη στιγμή που ο αριθμός τους έχει ήδη αυξηθεί.
Υπάρχουν χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, που είτε κλείνουν τα σύνορα τους είτε αρνούνται να δεχθούν την αναλογική κατανομή προσφύγων, αρνούμενες με αυτό τον τρόπο και την Ευρωπαϊκή λύση.
Η Σουηδία επανέφερε τους συνοριακούς ελέγχους όπως και η Δανία που φιλοξενεί μόλις 18.000 πρόσφυγες.
Μπορεί να υπάρξει με αυτό τον τρόπο κοινή ευρωπαϊκή πολιτική στο μεταναστευτικό;
Η λύση πρέπει να είναι ευρωπαϊκή γιατί δαφορετικά οι ανεξέλεγκτες μετανστευτικές ροές θα θέσουν σε κίνδυνο όχι μόνο μια κορυφαία κατάκτηση όπως η Συνθήκη Σένγκεν αλλά και την ίδια τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η λύση που θα συμφωνήσουμε όλοι μαζί πρέπει να περιλαμβάνει αμοιβαιότητα, αλληλεγγύη, κοινή ευθύνη.

Ευρωπαϊκή λύση σημαίνει κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για το μεταναστευτικό, αμοιβαία και αναλογική ανάληψη ευθυνών και υποχρεώσεων.
Ευρωπαϊκή λύση σημαίνει αναλογική κατανομή των προσφύγων που βρίσκονται ήδη σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Ευρωπαϊκή λύση σημαίνει Ενιαία Αρχή ,στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα εξετάζει τις αιτήσεις ασύλου και θα κατανέμει τους πρόσφυγες στις χώρες μας με αντικειμενικά κριτήρια.
Η ευρωπαϊκή λύση περιλαμβάνει και άμεσες διαδικασίες επαναπροώθησης όσων δεν δικαιούνται άσυλο και εισέρχονται παράνομα σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Πολλοί είναι αυτοί που μιλούν για την αδυναμία της Ελλάδας να φρουρήσει τα θαλάσσια σύνορά της.
Η Ελλάδα έχει 16.300 χιλιόμετρα ακτογραμμής, καμία άλλη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διαθέτει αυτή την ιδιαιτερότητα.
Το πρόβλημα δεν βρίσκεται εκεί.
Βρίσκεται στα απέναντι παράλια αλλά και στις τρίτες χώρες.
Γιατί από εκεί έρχονται οι μεταναστευτικές ροές.
Γιατί εκεί υφίστανται και δρουν τα κυκλώματα διακίνησης.
Γιατί εκεί υπάρχει ένα καθεστώς εκμετάλλευσης των προσφύγων.
Σχετικά πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε σε μια συμφωνία με την Τουρκία για την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών.
Έχουν αξιολογηθεί τα αποτελέσματα αυτής της συμφωνίας;
Υπάρχει ανάσχεση;
Η απάντηση είναι Όχι.
Και αυτό επιβάλλει να συνειδητοποιήσουμε ότι το πρόβλημα βρίσκεται στα απέναντι παράλια και στις τρίτες χώρες.
k2
Η Frontex δεν θα έπρεπε να δραστηριοποιείται και να επιχειρεί στα θαλάσσια σύνορα του Αιγαίου.
Θα έπρεπε να βρίσκεται στα απέναντι τουρκικά παράλια , να συνεργάζεται με τις τουρκικές ακτές για την εξάλειψη των κυκλωμάτων των δουλεμπόρων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της συμφωνίας της με την Τουρκία , πρέπει να επιβάλλει όλες οι αιτήσεις παροχής ασύλου σε πρόσφυγες να υποβάλλονται σε τουρκικό έδαφος, σε ειδικά κέντρα που θα δημιουργηθούν με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με την παρουσία επί τόπου ευρωπαίων αξιωματούχων και στελεχών της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αρχής Ασύλου.
Με αυτό τον τρόπο θα σώζονταν ανθρώπινες ζωές αφού οι πρόσφυγες θα ταξίδευαν νόμιμα και αφού είχε γίνει δεκτή η αίτηση παροχής ασύλου σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με αυτό τον τρόπο θα υπήρχε και αποτελεσματικότερος έλεγχος, απαραίτητος για την ασφάλεια στον ευρωπαϊκό χώρο και την εξάλειψη κινδύνων από την τρομοκρατία.
Αυτή πρέπει να είναι η προτεραιότητα στην αντιμετώπιση του προβλήματος από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκεί πρέπει να επικεντρωθεί η προσπάθεια αλλά και η άσκηση πίεσης προς την Τουρκία.

Η λύση είναι να εμποδίζουμε τον απόπλου των δουλεμπορικών πλοιαρίων από τις τουρκικές ακτές ή τις ακτές χωρών της Βορείου Αφρικής.
Είναι δεδομένο ότι χρειάζεται επίσης και ένα ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό πλαίσιο επαναπροώθησης όσων δεν απολαμβάνουν το καθεστώς προστασίας των προσφύγων αλλά επιχειρούν να εισέλθουν παράνομα σε άλλες χώρες.
Σήμερα αυτό το πλαίσιο δεν υπάρχει και αυτό σημαίνει ότι δεν παίρνουν κάποιοι και το μήνυμα ότι η Ευρώπη έχει αρχές και κανόνες που κανείς δεν μπορεί να αγνοεί.
Επίσης οι συνθήκες επιβάλλουν την αναθεώρηση της σύμβασης του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, η οποία πρέπει να επικαιροποιηθεί και να προσαρμοστεί στα σημερινά δεδομένα.
Κυρίες και Κύριοι
Η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό με όρους συνοχής, συλλογικής ευθύνης και αλληλεγγύης.
Αν συνεχίσει να κλείνει τα μάτια μπροστά στο πρόβλημα, να υιοθετεί ημίμετρα ή να εμφανίζεται άτολμη και διστακτική, θα κινδυνεύσει να δει την ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης να υποχωρεί.

kalimnos

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot