Συζητήθηκε σήμερα στη Βουλή η Επίκαιρη Ερώτηση του Αντιπροέδρου της και Βουλευτή Δωδεκανήσου Δημήτρη Κρεμαστινού για την αιφνίδια απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Σταύρο Αραχωβίτη να αδειοδοτήσει μόνο ελάχιστες από τις υπάρχουσες βιντζότρατες για το έτος 2019.

Ο Δημήτρης Κρεμαστινός εξήγησε στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης ότι οι αλιείς της βιντζότρατας είναι οι πλέον αδύναμοι οικονομικά του επαγγελματικού τους κλάδου και πρέπει να στηριχθούν και όχι να τιμωρούνται για την ελλιπή συμπλήρωση του ηλεκτρονικού ημερολογίου. "Δεν είναι καθηγητές πανεπιστημίου", είπε χαρακτηριστικά. Έκανε έκκληση στον Υπουργό να διασφαλίσει με οποιονδήποτε τρόπο οι αλιείς να συνεχίσουν να δουλεύουν λέγοντας "εάν σταματήσουν να δουλεύουν, θα πάψουν και να ζουν οι οικογένειές τους. Είναι πάρα πολύ βασικό να διευκρινιστεί αυτό." Και συμπλήρωσε "όταν λέμε ότι και η Κυβέρνηση ενδιαφέρεται για τους φτωχούς και αδύνατους, αυτό πρέπει να το αποδεικνύει στην πράξη."
Ο Υπουργός έδειξε να μένει σταθερός στην απόφασή του ως προς τα κριτήρια μη ανανέωσης των αδειών. Ωστόσο είπε ότι εξετάζουν τις ενστάσεις των αλιέων και αύριο θα εκδώσουν τα πρώτα αποτελέσματα.

Ολόκληρη η συζήτηση είχε ως εξής:
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, το θέμα είναι γνωστό από ετών, ότι δηλαδή οι βιντζότρατες βρίσκονται σε διένεξη με τις τράτες. Οι τράτες είναι πιο ισχυρές οικονομικά και οι βιντζότρατες πιο ανίσχυρες οικονομικά. Το θέμα βέβαια είναι ποιος καταστρέφει περισσότερο τον βυθό της θάλασσας. Και το θέμα είναι πανευρωπαϊκό, απασχόλησε την Ευρώπη, την απασχολεί ακόμη. Έχουν γίνει μελέτες. Κάποιες είναι επαμφοτερίζουσες, αλλά οι περισσότερες είναι θετικές.

Ανεξαρτήτως όμως των μελετών, υπάρχει και η ζωή των ανθρώπων. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους μετά βίας καταφέρνουν να ζήσουν τις οικογένειές τους. Οι περισσότεροι δεν είναι μορφωτικού επιπέδου καθηγητού πανεπιστημίου. Μερικοί είναι και αγράμματοι. Γιατί το λέω αυτό; Επειδή υπάρχει το θέμα του ηλεκτρονικού ημερολογίου, αντιλαμβάνεσθε ότι αν ένας δεν μπορεί να το καταλάβει ή είναι μόνος του για να το φέρει σε πέρας, αδυνατεί και να το συμπληρώσει.

Είναι, λοιπόν, ένα πρόβλημα ουσιαστικό γι’ αυτούς τους ανθρώπους, όταν την Πρωτοχρονιά τούς λένε: με τον νέο χρόνο δεν θα μπορείτε να ζήσετε τις οικογένειές σας. Και εκεί βρίσκεται το θέμα. Είναι καθαρά κοινωνικό. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι με όλους τους τρόπους, ακόμη και νομοθετικά, πρέπει να τους δοθεί η δυνατότητα να συμπληρώσουν αυτά τα στοιχεία τα οποία συμπλήρωσαν οι άλλοι συνάδελφοί τους, που αδειοδοτήθηκαν, που πήραν άδειες δηλαδή, ούτως ώστε κοινωνικά τουλάχιστον αυτό το φαινόμενο να πάψει να υπάρχει. Πρέπει να υπάρχει δηλαδή αυτή η περίφημη κοινωνική ευαισθησία. Πρέπει να δοθεί άμεσα, με οποιαδήποτε αιτιολογία η οποία μπορεί να υπάρχει και ενδέχεται νομικά να έχει βάση. Γιατί υπάρχουν και απόψεις νομικών που λένε ότι δεν έχει βάση. Εγώ λέω ότι ενδέχεται να έχει βάση. Πρέπει ωστόσο να δοθεί η δυνατότητα, ακόμη και με τροπολογία, αυτοί οι άνθρωποι να δουλέψουν μέχρις ότου μπορέσουν να αποκαταστήσουν αυτά που τυπικά δεν έχουν κάνει μέχρι σήμερα, ούτως ώστε αυτοί οι άνθρωποι να ζήσουν.

Είναι βασικό αυτό το ερώτημα, εμένα με πήραν ημέρες Πρωτοχρονιάς για να μου εκφράσουν την αγωνία τους, ότι δηλαδή «τι θα κάνουν οι οικογένειές μας τώρα;». Είναι, δηλαδή, θέμα επιβίωσης.

Όσον αφορά τώρα το θέμα της βιντζότρατας -επειδή και εγώ με την ιδιότητά μου τότε, του Προέδρου της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, είχα εμπλακεί-, η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε πράγματι έναν προβληματισμό. Και σας το είπα, κύριε Υπουργέ, αυτό. Και ο προβληματισμός είναι διττός: Η βιντζότρατα γενικώς στην Ευρώπη και στη θάλασσα και η βιντζότρατα στις παραμεθόριες περιοχές. Εγώ ο ίδιος το καλοκαίρι είδα τα τουρκικά αλιευτικά έξω από την Αγία Μαρίνα της Λέρου να αλιεύουν με τις βιντζότρατές τους. Το ερώτημα είναι εάν κάνουμε προστασία της θάλασσας, της θάλασσας όμως που ήδη δεν προστατεύεται, γιατί η φίλη χώρα, η όμορος χώρα, δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν είναι υποχρεωμένη να δεχθεί τις ντιρεκτίβες τις ευρωπαϊκές, οπότε το πρόβλημα είναι μείζον. Άρα, η βιντζότρατα είναι βιντζότρατα για την Ελλάδα, βιντζότρατα για τις παραμεθόριες περιοχές, βιντζότρατα για την Λέρο, για την Κω, κλπ, που είναι στις παραμεθόριες περιοχές.

Θα ήθελα στην τοποθέτησή σας να βγει ένα θετικό συμπέρασμα γι’ αυτούς τους ανθρώπους.

Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.

ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΡΑΧΩΒΙΤΗΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Να ευχηθούμε Καλή Χρονιά σε όλους, με υγεία και αισιοδοξία σε όλον τον κόσμο.

Κύριε συνάδελφε, ευχαριστώ για την ερώτηση ειλικρινά, γιατί είναι μία ευκαιρία και από το Βήμα αυτό να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα πράγματα σχετικά με τη βιντζότρατα σαν εργαλείο, όπως είπατε, αλλά και με το τι έχει συμβεί αυτές τις ημέρες.

Όπως είπατε, η βιντζότρατα είναι ένα εργαλείο το οποίο έχει δεχθεί έντονη κριτική και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει υπάρξει μεγάλος προβληματισμός για το κατά πόσον αυτό το εργαλείο θα έπρεπε ή δεν θα έπρεπε να βρίσκεται σε λειτουργία ή όχι. Είναι ένα, το τονίζω, εκ των δυναμικών εργαλείων. Θεωρείται δυναμικό εργαλείο αλίευσης. Ωστόσο οι αλιείς που έχουν άδεια αλίευσης σε σκάφη δεν έχουν μόνο άδεια αλίευσης για βιντζότρατα. Έχουν και για τα άλλα εργαλεία, όπως όλοι οι παράκτιοι αλιείς. Άρα, εφόσον η άδειά τους για αλιεία είναι σε ισχύ, μπορούν να αλιεύσουν με τα υπόλοιπα εργαλεία. Για να ξεκαθαρίζουμε ένα προς ένα τα ζητήματα.

Ωστόσο θα κάνω μία μικρή αναδρομή.

Σε εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού 1967/2006 και κατ’ εξουσιοδότηση πια στην εθνική νομοθεσία του άρθρου 9 του ν. 2732/1999, εκδόθηκε η Υπουργική Απόφαση 6719/146097/29-12-2016. Αυτό, λοιπόν, είναι το κανονιστικό πλαίσιο που προβλέπει τους όρους και τις προϋποθέσεις αλιείας με το συγκεκριμένο δυναμικό εργαλείο, τη βιντζότρατα. Αυτή η Υπουργική Απόφαση στην ουσία τι είναι; Περιγράφει το διαχειριστικό σχέδιο με βάση το οποίο δόθηκε άδεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση για αλίευση με τη χρήση του συγκεκριμένου εργαλείου, για συλλογή δεδομένων και με συγκεκριμένα είδη-στόχους στη χώρα μας.

Αφού είδαμε, λοιπόν, το κανονιστικό πλαίσιο, ερχόμαστε στο σήμερα. Το σήμερα, λοιπόν, τι λέει;

Με την υπουργική απόφαση -που αναφέραμε- του Δεκεμβρίου 2016 χορηγήθηκε η άδεια στη χώρα να βγουν οι βιντζότρατες για αλιεία. Στο άρθρο 6 είναι οι όροι και οι προϋποθέσεις διενέργειας της αλιείας. Σας διαβάζω συγκεκριμένα την παράγραφο 2: «Οι άδειες αλίευσης χορηγούνται σε σκάφη που έχουν αλιευτική άδεια σε ισχύ για όλα τα εργαλεία», στην οποία περιλαμβάνεται το εν λόγω εργαλείο και η βιντζότρατα, «έχουν εγκαταστήσει συσκευή δορυφορικής παρακολούθησης VMS και τηρούν ηλεκτρονικό ημερολόγιο καταγραφής της αλιευτικής τους δραστηριότητας στο ERS, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα άρθρα 9 και 15 του Κανονισμού 1224/2009.»

Αυτό, λοιπόν, τι λέει; Ότι για να χορηγηθεί άδεια για την επόμενη χρονιά θα πρέπει να τηρείται ανελλιπώς, σύμφωνα με την διατύπωση της υπουργικής απόφασης και σύμφωνα με το διαχειριστικό σχέδιο που κατατέθηκε και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ημερολόγιο καταγραφής αλιευμάτων.

Στις περιπτώσεις, λοιπόν, όπου διαπιστώθηκε από τις υπηρεσίες ότι δεν είχαμε τήρηση της συγκεκριμένης προϋπόθεσης, δεν χορηγήθηκε άδεια την επόμενη χρονιά. Δεν είναι ότι αφαιρέθηκε καμία άδεια. Δεν είναι ότι υπήρξε κύρωση ή ποινή. Ξέρετε ότι η βιντζότρατα αλιεύει δύο τρίμηνα: Το πρώτο τρίμηνο του έτους Γενάρη-Φλεβάρη-Μάρτη και το τελευταίο που είναι Οκτώβρη-Νοέμβρη-Δεκέμβρη. Είχαμε περιπτώσεις σκαφών που δεν είχαν καμία καταγραφή το πρώτο τρίμηνο και εντούτοις αλίευσαν κανονικά το δεύτερο τρίμηνο, γιατί δεν προβλέπεται στη συγκεκριμένη υπουργική απόφαση κύρωση, ποινή αφαίρεσης άδειας. Προβλέπεται, όμως, σαφώς ότι για την ανανέωση, για τη χορήγηση άδειας την επόμενη χρονιά θα πρέπει να τηρείται η προβλεπόμενη νομοθεσία.

Εμείς αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου για διάφορους λόγους δεν μπόρεσε να τηρηθεί πλήρως και στο 100% αυτή η προϋπόθεση και μάλιστα υπήρχαν συγκεκριμένοι λόγοι.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Κύριε Υπουργέ, παρακαλώ ολοκληρώνετε.

ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΡΑΧΩΒΙΤΗΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Βεβαίως, να ολοκληρώσω τη φράση μου.

Και γι’ αυτό τον λόγο, λοιπόν, για να εξαντλήσουμε τη μέγιστη επιείκεια και κατανόηση, προχωρήσαμε στη δυνατότητα -που προβλέπει και το Σύνταγμα- της κατάθεσης ιεραρχικής προσφυγής προς τον Υπουργό για την εξέταση -αφού τεκμηριωθούν οι λόγοι της μη τήρησης της συγκεκριμένης υποχρέωσης-, προκειμένου να εξετάσουμε τους λόγους που επικαλούνται οι αλιείς. Και θα σας πω στη δευτερολογία τη συνέχεια. Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Τον λόγο έχει ο κ. Κρεμαστινός.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Εκείνο το οποίο θα ήθελα να διευκρινιστεί, κύριε Υπουργέ, είναι το εξής: Με οποιονδήποτε τρόπο, με οποιαδήποτε δική σας παρέμβαση να μη σταματήσουν οι άνθρωποι τη δουλειά τους. Αυτό είναι το βασικό. Άρα, δηλαδή, στη δευτερολογία σας να τους καθησυχάσετε ότι θα συνεχίσουν τη δουλειά τους για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα μέχρι να συμπληρώσουν το ηλεκτρονικό ημερολόγιο. Αυτό είναι βασικό, διότι εάν σταματήσουν να δουλεύουν, θα πάψουν και να ζουν οι οικογένειές τους. Είναι πάρα πολύ βασικό να διευκρινιστεί αυτό.

Το δεύτερο είναι ότι εμένα τουλάχιστον οι συνομιλητές μου μου είπαν ότι δεν έχουν άλλα εργαλεία. Ενδέχεται -όπως λέτε- να έχουν. Εμένα, όμως, μου είπαν ότι δεν έχουν άλλα εργαλεία. Ζουν μόνο από αυτό. Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να το δείτε.

Εκείνο, όμως, το οποίο έχει σημασία για να ηρεμήσουν οι άνθρωποι είναι στη δευτερολογία σας να ξεκαθαρίσουμε ότι μπορούν να ζήσουν. Είναι βασικό. Και όταν λέμε ότι και η Κυβέρνηση ενδιαφέρεται για τους φτωχούς και αδύνατους, αυτό πρέπει να το αποδεικνύει στην πράξη.

Άρα, δεν υφίσταται η αιτιολογία του τύπου «δεν έχουν συμπληρώσει σωστά τα χαρτιά τους» για ανθρώπους που -όπως είπα- δεν ανήκουν στην κατηγορία των καθηγητών πανεπιστημίου. Είναι και μερικοί οι οποίοι δεν έχουν πάει και σχολείο. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι πρέπει να υπάρχει μία κατανόηση στο όλο θέμα, κύριε Υπουργέ.

Πιστεύω στη δευτερολογία σας να καθησυχαστούν αυτοί οι άνθρωποι ότι τουλάχιστον σε αυτή την κατάσταση που βρίσκονται σήμερα θα συμπληρώσουν τα δικαιολογητικά τους και θα συνεχίσουν.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Κύριε Υπουργέ, απαντήστε επί του ερωτήματος μόνο. Το θεσμικό πλαίσιο το αναλύσετε.

Ορίστε, έχετε τον λόγο.

ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΡΑΧΩΒΙΤΗΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Δεν επανέρχομαι στο θεσμικό πλαίσιο. Να ξανατονίσω, όμως, κύριε συνάδελφε, ότι -όπως είπα στην αρχή και όπως λέει και το θεσμικό πλαίσιο- η άδεια αλιείας για βιντζότρατα είναι ένα εργαλείο που συμπληρώνει αφού υπάρχει άδεια αλιείας γενικά για όλα τα άλλα εργαλεία. Άρα, όλα τα άλλα εργαλεία τα έχουν οι κάτοχοι άδειας για βιντζότρατες και μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν. Άρα δεν τίθεται θέμα ανεργίας ή επιβίωσής τους.

Πολλοί εξ αυτών έχουν επικεντρωθεί στο συγκεκριμένο εργαλείο. Έχουν εξειδικευτεί -αν θέλετε- και εγώ το αναγνωρίζω. Σας είπα και πάλι ότι θα το δούμε με τη μέγιστη επιείκεια και με τη μέγιστη κατανόηση.

Ωστόσο από αυτό το Βήμα θέλω να τονίσω ότι σε καμία περίπτωση δεν θα δεχτούμε καταστρατήγηση και των όρων και των προϋποθέσεων για ένα διαχειριστικό σχέδιο το οποίο μας έχει εγκριθεί. Γιατί καταλαβαίνετε ότι υπάρχουν και προεκτάσεις, υπάρχουν και συνέπειες και για τη χώρα και για όλους μας. Οπότε η τήρηση της νομιμότητας για μένα και για όλους μας είναι -δεν νομίζω να διαφωνεί κανείς σε αυτή την Αίθουσα- η απόλυτη προτεραιότητα. Πρέπει να τηρήσουμε τη νομιμότητα.

Τελειώνοντας θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι την προηγούμενη εβδομάδα λάβαμε τις πρώτες αιτήσεις θεραπείας, ιεραρχικές προσφυγές. Αυτή την εβδομάδα η νομική υπηρεσία μαζί με τις υπηρεσίες του Υπουργείου και εμένα προσωπικά εξετάζουμε αυτές τις αιτήσεις θεραπείας. Βλέπουμε πού όντως υπήρχε αδυναμία ή παράλειψη ή κακή συμπλήρωση. Σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε κακή συμπλήρωση, δηλαδή δύο ημέρες συμπληρώνονταν σε μία. Έχουμε τέτοιες περιπτώσεις. Εφόσον αυτό αιτιολογείται, δεν έχουμε καμία αντίρρηση να χορηγήσουμε τις άδειες, φτάνει να έχουμε κάποιον λόγο που να πατάει και να μας επιτρέπει, να μας λύνει τα χέρια για να δώσουμε τις άδειες.

Και σας δηλώνω από το Βήμα αυτό ότι αύριο θα έχουμε και τις πρώτες απαντήσεις στις αιτήσεις θεραπείας που μας έχουν υποβληθεί από την προηγούμενη βδομάδα. Ευχαριστώ.