Τεφτέρια για τη μερική ή ολική καταβολή των εισφορών που θα πληρώνουν στον ΕΦΚΑ θα υποχρεωθούν, άμεσα, να «ανοίξουν» ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες, καθώς τα ειδοποιητήρια του πρώτου εξαμήνου θα έχουν ως βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών τα εισοδήματα του προ-προηγούμενου φορολογικού έτους (του '15) ενώ τα οριστικά ειδοποιητήρια που θα έρθουν στο δεύτερο εξάμηνο θα καθορίζουν τις εισφορές με βάση τα εισοδήματα του προηγούμενου έτους (του ΄16).
Ο διπλός αυτός υπολογισμός, με βάση τα παραδείγματα που δημοσιεύει η «Ημερησία», κρύβει ανατροπές για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι είχαν μεγάλες διαφορές στα εισοδήματα μεταξύ των ετών 2015 και 2016, καθώς άλλοι θα υποχρεωθούν να πληρώσουν... παραπάνω (αναμένοντας συμψηφισμούς στα ασφάλιστρα των επόμενων μηνών ή και ετών) και άλλοι... λιγότερα (με μεγάλη, όμως, ταμειακή επιβάρυνση στο δεύτερο 6μηνο του '17).
Οι διαφορές
Τα ποσά των εισφορών που θα πρέπει να καταβάλλονται από τον Ιανουάριο και κάθε μήνα έως ότου εκκαθαριστούν οι δηλώσεις του '16, θα έχουν υπολογιστεί με βάση τα εκκαθαριστικά του '15 ενώ στο δεύτερο εξάμηνο του 2017 θα εκδοθούν τα οριστικά, με βάση τα εκκαθαριστικά του 2016, ειδοποιητήρια. Ετσι, για παράδειγμα:
Επαγγελματίας που το '15 είχε κέρδη 30.000 ευρώ και το '16 ζημιές κατά το πρώτο 6μηνο θα πρέπει να πληρώνει εισφορά 673,75 ευρώ τον μήνα (στο 6μηνο θα έχει καταβάλει 4.042,50 ευρώ) ενώ κατά το δεύτερο 6μηνο τα ειδοποιητήρια θα «γράφουν» ως καταβλητέα μηνιαία εισφορά 157,95 ευρώ (με βάση το κατώτατο μισθό των 586,08 ευρώ Χ26,95%) και, συνολικά, για όλο το έτος, 1.895,40 ευρώ. Δηλαδή θα έχει πληρώσει παραπάνω 2.147,10 ευρώ!
Αντίθετα, άλλος επαγγελματίας που το '15 είχε ζημιές και το '16 κέρδη 25.000 ευρώ θα κληθεί να πληρώσει στο πρώτο 6μηνο συνολικά 947,70 ευρώ με μηνιαία εισφορά 157,95 ευρώ (σύμφωνα με τον κατώτατο μισθό των 586,08 ευρώ Χ26,95%) ενώ ο λογαριασμός του έτους θα είναι 6.737,25 ευρώ (561,46 ευρώ το μήνα). Δηλαδή θα πρέπει να πληρώσει επιπλέον 5.789,82 ευρώ μέσα στο δεύτερο 6μηνο ή 965 ευρώ το μήνα!
Τα συν και τα πλην της μερικής καταβολής
Η «λύση» που έχει προβλεφθεί (άρθρο 59 του ν.4445/2016) είναι η μερική καταβολή του ποσού των ασφαλιστικών εισφορών:
Οσοι είχαν μεγαλύτερα εισοδήματα το '16 σε σχέση με το '15 θα πρέπει να καταβάλλουν υψηλότερα ασφάλιστρα κάθε μήνα για να αποφύγουν τη μεγάλη ταμειακή επιβάρυνση στο δεύτερο εξάμηνο του '17. Σε περίπτωση που κατά το χρόνο λήξης της προθεσμίας πληρωμής των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών έχει καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο από το ποσό που απαιτείται, το επιπλέον ποσό μεταφέρεται ως πιστωμένο και συμψηφίζεται με τις ασφαλιστικές εισφορές του επόμενου χρονικού διαστήματος. Οσοι είχαν απώλειες το '16, θα μπορούσαν να πληρώνουν... λιγότερα σε σχέση με τα ποσά των ειδοποιητηρίων με τον κίνδυνο, όμως, πρόσθετων βαρών - προσαυξήσεων (ετήσιο επιτόκιο 8,5%!) αν το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης δεν αντιμετωπίσει θετικά για τους ασφαλισμένους τη συγκεκριμένη δυνατότητα.
Παράδειγμα
• Επαγγελματίας που το '15 είχε κέρδη 30.000 ευρώ και το '16 ζημιές κατά το πρώτο 6μηνο θα πρέπει να πληρώνει εισφορά 673,75 ευρώ τον μήνα (στο 6μηνο θα έχει καταβάλει 4.042,50 ευρώ) ενώ κατά το δεύτερο 6μηνο τα ειδοποιητήρια θα «γράφουν» ως καταβλητέα μηνιαία εισφορά 157,95 ευρώ (με βάση το κατώτατο μισθό των 586,08 ευρώ Χ26,95%) και, συνολικά, για όλο το έτος, 1.895,40 ευρώ. Δηλαδή θα έχει πληρώσει παραπάνω 2.147,10 ευρώ!
Με την δημιουργία του ΕΦΚΑ η Κυβέρνηση στοχεύει στην καταπολέμηση των παθογενειών του παρελθόντος- γραφειοκρατία, πολυνομία, ανεπάρκεια, διακρίσεις και ανισότητες- χρησιμοποιώντας για εργαλεία την θέσπιση ενιαίων, δίκαιων κανόνων για όλους, στη βάση των αρχών της ισονομίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Μέσω του ΕΦΚΑ, σκοπό έχουμε να προστατευτούν οι ασθενέστεροι και να γίνει πράξη η κοινωνική αλληλεγγύη που χρειάζεται η χώρα μας.
Το καινούργιο σύστημα αναβαθμίζει την παροχή υπηρεσιών ποιότητας για τους ασφαλισμένους, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες και το υψηλά καταρτισμένο εργατικό δυναμικό.
Ειδικά για τα νησιά, ο σχεδιασμός του Υπουργείου Εργασίας και η βούληση της Κυβέρνησης είναι να παραμείνουν- ενοποιημένες πια- οι υπάρχουσες δομές εξυπηρέτησης ασφαλισμένων, όπου μέχρι τώρα υπήρχαν και λειτουργούσαν, σαν κέντρα εξυπηρέτησης ΕΦΚΑ. Η δέσμευση όλων μας είναι ρητή: κανένα νησί, στο οποίο λειτουργούσαν χώροι εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων, δε θα μείνει χωρίς υπηρεσίες ΕΦΚΑ.
Σημαντική όμως είναι η διευκόλυνση που θα παρέχεται στους κατοίκους των νησιών, που μέχρι τώρα δεν είχαν κέντρα εξυπηρέτησης ασφαλιστικών ταμείων και αναγκάζονταν να μετακινούνται, ακόμη και για την πιο απλή διοικητική πράξη. Με την εισαγωγή του νέου ηλεκτρονικού συστήματος, οι νησιώτες θα εξυπηρετούνται ηλεκτρονικά, άμεσα και χωρίς την ανάγκη της εκτός έδρας μετακίνησης. Με αυτό τον τρόπο οχυρώνουμε τους νησιώτες και τους εξασφαλίζουμε πρόσβαση σε αναβαθμισμένες υπηρεσίες, τις οποίες μέχρι τώρα και για πολλά χρόνια στερούνταν.
Πρώτος σταθμός αυτής της κεντρικοποιημένης λειτουργίας του συστήματος, είναι η έναρξη, μέσα στον Ιανουάριο, υποβολής ηλεκτρονικής αίτησης συνταξιοδότηση, γεγονός που αναβαθμίζει τις υπηρεσίες αλλά και διασφαλίζει την διαφάνεια.
Αναφορικά, τέλος, με την δικαιολογημένη ανησυχία των υπαλλήλων για το status quo της εργασίας τους, έχει γίνει σαφές από όλες τις πλευρές, πως η δική μας Κυβέρνηση δε θα ακολουθήσει τα σκοτεινά μονοπάτια του κ. Μητσοτάκη και τα κρυφά σχέδια για απολύσεις της Ν.Δ.: στο καθεστώς λειτουργίας του ΕΦΚΑ, κανένας άνθρωπος δε θα χάσει την δουλειά του. Σχετικά, δε, με όσα γράφονται για το πόσοι υπάλληλοι θα παραμείνουν και που, οφείλω να επισημάνω ότι είναι εντελώς ανώριμη οποιαδήποτε εκτίμηση και χωρίς βάση οποιαδήποτε αναστάτωση προκαλείται στην κοινή γνώμη. Αυτή τη στιγμή, και μέχρι να εφαρμοστεί πλήρως η ενοποίηση των ταμείων, δεν υπάρχει καμία αλλαγή στο καθεστώς εργασίας των υπαλλήλων, όπως και δεν έχει δοθεί καμία εντολή για μετακίνηση προσωπικού.
Με επίσημο προϋπολογιζόμενο έλλειμμα 1,048 δισ. ευρώ στις κύριες συντάξεις το 2017 και πολλά λειτουργικά προβλήματα ξεκίνησε ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
Ο προϋπολογισμός του νέου υπερ-ταμείου που υπέβαλε ο διοικητής Θ. Μπακαλέξης και ενέκρινε η αρμόδια υπουργός Ε. Αχτσιόγλου, προβλέπει έσοδα 40,054 δισ. ευρώ και έξοδα 41,103 δισ. ευρώ αφήνοντας ένα «άνοιγμα» 1,048 δισ. ευρώ το οποίο θα «καλυφθεί» από ταμειακά διαθέσιμα και από την αύξηση της κρατικής επιχορήγησης.
Ο προϋπολογισμός του ΕΦΚΑ:
Ενσωματώνει τους ελλειμματικούς προϋπολογισμούς των εντασσόμενων ταμείων κύριας ασφάλισης (μόνο το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΕ προϋπολογίζουν ελλείμματα, συνολικά, πάνω από 2 δισ. ευρώ), την καταβολή χαμηλότερων νέων συντάξεων, καθώς και ειδικά έσοδα από την... επιχορήγηση του κρατικού προϋπολογισμού, τον «κουμπαρά» του ΑΚΑΓΕ (1,124 δισ. ευρώ + 395 εκατ. ευρώ) και την είσπραξη οφειλών 799,9 εκατ. ευρώ από το ΚΕΑΟ που... περιορίζουν το ταμειακό «άνοιγμα» στο ένα δισ. ευρώ.
Δεν περιλαμβάνει, ωστόσο, όλες τις υποχρεώσεις (μεγάλο μέρος των απλήρωτων συντάξεων για τις οποίες θα δοθούν, εφόσον οι υπηρεσίες πετύχουν να απορροφήσουν, συνολικά 859 εκατ. ευρώ, οι παλαιές οφειλές σε ΕΟΠΥΥ, ΟΑΕΔ, τ. ΟΕΚ, Εργατική Εστία κ.ά.) που, σύμφωνα με το πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής, Αντ. Κουρούκλη «ανεβάζουν» σε πολύ περισσότερα δισ. ευρώ το συσσωρευμένο «κρυφό» έλλειμμα. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα ως προς το ύψος των εσόδων που, τελικά, θα εισπραχθούν, με βάση το ν. Κατρούγκαλου, ειδικά από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους, καθιστά την εκτέλεση του προϋπολογισμού αρκετά... επισφαλή, εκτιμούν στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, χωρίς να αποκλείουν μελλοντικές περικοπές (π.χ. στις «προσωπικές διαφορές» μετά την επανυπολογισμό των καταβαλλόμενων συντάξεων που θα έχει ολοκληρωθεί στα τέλη του 2017) αν δεν «βγει» ο λογαριασμός.
ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΑ... ΧΑΡΤΙΑ
Η διαδικασία της ενοποίησης των ταμείων κύριας ασφάλισης στον ΕΦΚΑ αν και έγινε, με βάση το ν. Κατρούγκαλου, από την 1/1/2017, παραμένει στα... χαρτιά. Μόλις χθες πήρε ΑΦΜ ο ΕΦΚΑ ενώ όλες οι συναλλαγές γίνονται... χειρόγραφα από τα επί μέρους ταμεία (ΙΚΑ ? ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ, ΕΤΑΠ ΜΜΕ, ΝΑΤ, ΤΑΥΤΕΚΩ, ΕΤΑΤ) αφού η ενοποίηση των Μητρώων σε ένα ενιαίο Μητρώο θα ολοκληρωθεί στις 16/1/2017. Επιπλέον, κατά το διάστημα ενοποίησης του Μητρώου, δεν λειτουργούν οι νέες κεντρικές εφαρμογές του ΕΦΚΑ, όπως ενδεικτικά η ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης κ.λπ., ενώ βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας χορηγούνται, επίσης, από κάθε εντασσόμενο ταμείο χωριστά.
Στο πλαίσιο της ενοποίησης, ξεκίνησε η διαδικασία μεταβίβασης της περιουσίας των Ταμείων στον ΕΦΚΑ (χθες η υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης υπέγραψε απόφαση για τη μεταβίβαση της κυριότητας και μεταγραφής ατελώς συνολικά 29 ακινήτων του ΙΚΑ ? ΕΤΑΜ στον ΕΦΚΑ). Τέλος, δεν έχουν εκδοθεί βασικές εγκύκλιοι όπως για τις εισφορές των εργαζομένων ? αμειβομένων με «μπλοκάκι» σε 1 έως 2 εργοδότες, τις εισφορές ασθενείας των επιστημόνων, ο δείκτης της Στατιστικής Υπηρεσίας για τη μεταβολή των μισθών (προαπαιτούμενο για τον υπολογισμό όλων των νέων συντάξεων) κ.ά.
imerisia.gr
Στόχος σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας είναι η βελτίωση της εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων, η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Η ενοποίηση των μητρώων εντασσόμενων στον ΕΦΚΑ φορέων έχει ως επιπλέον στόχο την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας. Οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται στη γραμμή επικοινωνίας: 1555, www.efka.gov.gr
Το νέο υπερταμείο θα λειτουργεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία και έσοδα πλέον θα οδηγούνται στο νέο φορέα. Σύμφωνα με το νόμο «Κατρούγκαλου» από 1.1.2017, οπότε και άρχισε η λειτουργία του ως φορέα κύριας κοινωνικής ασφάλισης, εντάσσονται στον ΕΦΚΑ αυτοδίκαια οι υφιστάμενοι φορείς κύριας κοινωνικής ασφάλισης και ο ΕΦΚΑ καθίσταται οιονεί καθολικός διάδοχος αυτών.
Το ΝΑΤ και ο ΟΓΑ εξακολουθούν, και μετά την κατά τα ως άνω ένταξή τους, να διατηρούν αυτοτελή νομική προσωπικότητα για την άσκηση των μη ασφαλιστικών τους αρμοδιοτήτων. Ειδικά ως προς το Δημόσιο, περιέρχονται στον ΕΦΚΑ οι εν γένει αρμοδιότητες που αφορούν στις συντάξεις του Δημοσίου. Σε σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας, τονίζεται ότι για να ολοκληρωθεί η ενοποίηση των επιμέρους Μητρώων σε ένα ενιαίο Μητρώο, είναι αναγκαία η επεξεργασία τους από την ΗΔΙΚΑ Α.Ε. για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ δεν θα μπορούν να επικαιροποιούν τα στοιχεία τους ηλεκτρονικά.
Η διαδικασία της ενοποίησης των Μητρώων από την ΗΔΙΚΑ Α.Ε. θα ολοκληρωθεί στις 16/1/2017. Κατά το μεταβατικό διάστημα της ενοποίησης των Μητρώων και με στόχο την ομαλή λειτουργία του ΕΦΚΑ και την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων, θα ισχύουν τα εξής:
• Κατά το μεταβατικό αυτό διάστημα, οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να αναζητούν και να βλέπουν πληροφορίες στα υφιστάμενα κατά την 31/12/2016 συστήματα μητρώων, τα δεδομένα των οποίων θα είναι ενημερωμένα μέχρι την ημερομηνία αυτή. Μέχρι την ολοκλήρωση της ενοποίησης και την έναρξη λειτουργίας του Ενιαίου Μητρώου, για τις ανάγκες των συναλλαγών με τους ασφαλισμένους, το κοινό θα εξυπηρετείται με βάση τα δεδομένα στα οποία οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν ήδη πρόσβαση κατά την 30η Δεκεμβρίου 2016.
Κατά το ίδιο παραπάνω χρονικό διάστημα (1/1/2017 – 15/1/2017), δεν μπορεί να γίνει καμία μεταβολή στα ηλεκτρονικά συστήματα μητρώου.
Οι νέες εγγραφές ασφαλισμένων (απογραφές) και τυχόν μεταβολές στο μητρώο των ήδη εγγεγραμμένων θα γίνονται «εκτός ηλεκτρονικού συστήματος», με χειρόγραφη διαδικασία, ως εξής:
1. Οι αρμόδιες υπηρεσίες θα προβαίνουν σε έλεγχο των απαιτούμενων κατά τις κείμενες διατάξεις δικαιολογητικών.
2. Εφόσον πληρούνται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, θα εκδίδονται οι βεβαιώσεις που ζητούνται.
3. Σε περίπτωση απογραφής θα συμπληρώνεται το υφιστάμενο απογραφικό δελτίο.
4. Ειδικά για τις μεταβολές στοιχείων θα παραλαμβάνονται τα αιτήματα και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις θα χορηγούνται οι σχετικές βεβαιώσεις.
5. Μετά τις 16/1/2017, οι αλλαγές που έχουν γίνει χειρόγραφα θα πρέπει να καταχωρηθούν ηλεκτρονικά στο ενιαίο Μητρώο ασφαλισμένων του ΕΦΚΑ. Ως ημερομηνία καταχώρησης των κατά το μεταβατικό διάστημα στοιχείων θα θεωρείται η ημερομηνία της χειρόγραφης καταχώρησης.
Επιπλέον, κατά το διάστημα ενοποίησης του Μητρώου, δεν θα είναι δυνατό να λειτουργήσουν οι νέες κεντρικοποιημένες εφαρμογές του ΕΦΚΑ, όπως ενδεικτικά η ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης κλπ. Οι αιτήσεις θα γίνονται χειρόγραφα και θα καταχωρηθούν ηλεκτρονικά από 16/1/2017, κατά την ανωτέρω περιγραφόμενη διαδικασία.
www.dikaiologitika.gr