Η αιτιολόγηση της απόρριψης
Ακόμη, σύμφωνα με το ΣτΕ (και κατά την σχετική εισηγητική έκθεση) το παράβολο της μηνύσεως στοχεύει «στον περιορισμό του μεγάλου όγκου αστήρικτων και προπετών μηνύσεων», ενώ το μεγαλύτερο μέρος του παραβόλου καταλήγει στο Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων για τους σκοπούς του εν λόγω Ταμείου (κατασκευή και συντήρηση δικαστικών κτιρίων, κ.λπ.).

Την πολυπόθητη υπουργική απόφαση με την οποία ουσιαστικά ανοίγει το Ελληνικό Χρηματιστήριο και επιτρέπονται ξανά οι συναλλαγές στις οργανωμένες αγορές, εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών. Με την παρούσα που έχει ισχύ από την Παρασκευή δίνεται το πράσινο φώς για την επαναλειτουργία του ΧΑ από τη Δευτέρα αλλά με πολλούς περιορισμούς κυρίως για τους εγχώριους επενδυτές.

Η Διοικούσα επιτροπή του Χρηματιστηρίου Αθηνών και τα Διοικητικά Συμβούλια της Εταιρίας Εκκαθάρισης (ΕΤΕΚ) και του Ελληνικού Κεντρικού Αποθετηρίου Τίτλων (ΕΛΚΑΤ) έλαβαν αποφάσεις για την επαναλειτουργία, τη Δευτέρα 3 Αυγούστου 2015, της Οργανωμένης Αγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών και του Πολυμερή Μηχανισμού Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) Εναλλακτική Αγορά (ΕΝΑ) και εισηγήθηκαν προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, την επανέναρξη της λειτουργίας εκκαθάρισης και διακανονισμού για τους τίτλους που τελούν υπό διαπραγμάτευση στην ελληνική αγορά και στο ΠΜΔ.

Μόνο με πιστωτικά υπόλοιπα στους χρηματιστηριακούς λογαριασμούς και “νέο χρήμα” στους τραπεζικούς λογαριασμούς θα μπορούν να κάνουν οι έλληνες επενδυτές συναλλαγές. Η απόφαση επιτρέπει την μεταφορά κεφαλαίων ανάμεσα στις ελληνικές τράπεζες (θεματοφυλακές) τόσο για τις χρηματιστηριακές εταιρείες όσο και για τους θεσμικούς επενδυτές και τις ασφαλιστικές εταιρείες που έχουν προιόντα unit linked. Από την απόφαση διαφαίνεται ότι ουσιαστικά περιορίζει τη χρήση του “παλαιού χρήματος” (υφιστάμενους τραπεζικούς λογαριασμούς). Οι ξένοι επενδυτές δεν έχουν κανένα περιορισμό.

Νέα Κεφάλαια

Ως νέα κεφάλαια νοούνται αυτά που πιστώνονται στους οικείους τραπεζικούς λογαριασμούς στις ελληνικές τράπεζες μετά την έναρξη ισχύος της υπουργικής απόφασης και προέρχονται α) από έμβασμα εξωτερικού, β) από το προϊόν πώλησης χρηματοπιστωτικών μέσων γ) από επιστροφή ασφαλειών (margin), δ) από χρηματικές διανομές στους δικαιούχους των χρηματοπιστωτικών μέσων τσυνδεόμενες με τα οικεία χρηματοπιστωτικά μέσα, ενδεικτικώς λόγω τακτικής λήξης τους, εταιρικών ή παρεμφερών πράξεων (πληρωμές τοκομεριδίων, μερισμάτων και άλλες σχετικές μορφές εσόδων), ε) από πιστώσεις προερχόμενες από θέσεις σε παράγωγα χρηματοπιστωτικά μέσα στ) από υφιστάμενα κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας ελεύθερα πιστωτικά υπόλοιπα δικαιούχων σε επενδυτικούς λογαριασμούς που τηρούνται στην Ελλάδα και ζ) από καταβολή σε μετρητά σε πιστωτικά ιδρύματα και εταιρίες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών.

Επιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων από και προς τις ελληνικές τράπεζες

Eπιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων από ελληνικό χρηματοοικονομικό ίδρυμα εφ' όσον πρόκειται , για μεταφορές κεφαλαίων στην Ελλάδα μέσω των ελληνικών συστημάτων εκκαθάρισης και διακανονισμού συναλλαγών, για την εκκαθάριση, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης ασφαλειών (margin), και το διακανονισμό, μέχρι και τον τελικό δικαιούχο, συναλλαγών επί χρηματοπιστωτικών μέσων , περιλαμβανομένων και όλων των τυχόν εξόδων και προμηθειών που αφορούν τις συναλλαγές αυτές καθώς και για την εκπλήρωση υποχρεώσεων καταβολής χρημάτων από τους εκδότες προς τους δικαιούχους χρηματοπιστωτικών μέσων ενδεικτικώς λόγω τακτικής λήξης τους, εταιρικών ή παρεμφερών πράξεων (πληρωμές τοκομεριδίων, μερισμάτων και άλλες σχετικές μορφές εσόδων)

Παράγωγα

Εάν πρόκειται για αγορά μετοχών ή το άνοιγμα θέσεων επί παραγώγων σε μετοχές τότε πρέπει να έχει πιστωθεί ο τραπεζικός λογαριασμός του δικαιούχου από τον οποίο πραγματοποιείται η μεταφορά ή ο λογαριασμός πελατείας που τηρεί η χρηματιστηριακή με νέα κεφάλαια τουλάχιστον ισόποσα με τις ανάγκες της εκκαθάρισης/ διακανονισμού της συναλλαγής αγοράς μετοχών ή ανοίγματος και διατήρησης θέσεων επί παραγώγων χρηματοπιστωτικών μέσων. Επίσης επιτρέπονται συναλλαγές όταν διενεργούνται για την εκπλήρωση υποχρεώσεων εκκαθάρισης και διακανονισμού (i) συναλλαγών ειδικής διαπραγμάτευσης σε Οργανωμένες Αγορές που λειτουργούν στην Ελλάδα, (ii) συναλλαγών που διενεργούνται προς κάλυψη υποχρεώσεων εκπρόθεσμου διακανονισμού επί χρηματοπιστωτικών μέσων (failed trades) και iii) για την κάλυψη υποχρεώσεων παροχής ασφαλειών (margin),

β) για την εκπλήρωση υποχρεώσεων από επενδυτικές πράξεις ασφαλιστικών εταιριών του ν.δ. 400/1970 (Α΄10) ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης και ασφαλιστικών οργανισμών/ φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

Αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων

Επιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων στην Ελλάδα για την απόκτηση α) νεοεκδιδόμενων Χρηματοπιστωτικών Μέσων που εκδίδονται στο πλαίσιο αύξησης κεφαλαίου ή έκδοσης ομολογιακού δανείου και β) κάθε είδους τίτλων που εκδίδονται από πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν στην Ελλάδα, προς ανακεφαλαιοποίησή τους.

Αναλυτικά όλη η απόφαση προβλέπει:

«Άρση περιορισμών της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18.7.2015 (Α΄84) για τη διενέργεια συναλλαγών στις ελληνικές οργανωμένες αγορές επί χρηματοπιστωτικών μέσων»

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α. των παραγράφων 10 και 18 του άρθρου πρώτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου 2015 «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη θέσπιση περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και τη μεταφορά κεφαλαίων και τις τροποποιήσεις των νόμων 4063/2012, 4172/2013, 4331/2015 και 4334/2015» (Α’84),

β. του π.δ. 111/2014 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (Α’ 178), όπως ισχύει,

δ. του π.δ. 45/2015 «Διορισμός Υπουργού Οικονομικών» (Α΄73),

ε. του άρθρου 90 του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» (Α΄98).

2. Την ανάγκη να τροποποιηθούν περιορισμοί και απαγορεύσεις συναλλαγών και πράξεων που προβλέπονται στο άρθρο πρώτο της από 18 Ιουλίου 2015 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’84).

3. Την από 31/07/2015 εισήγηση της Τράπεζας της Ελλάδος.

4. Την από 30/07/2015 εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

5. Την εισήγηση του Συμβουλίου Συστημικής Ευστάθειας.

6. Το γεγονός ότι από την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Άρθρο 1

Κατά παρέκκλιση των παρ. 4 και 6 και του στοιχείου δ΄ της παρ. 10 του άρθρου πρώτου της από 18 Ιουλίου 2015 Πράξεως Νομοθετικού Περιεχομένου ( Α΄84), επιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων από Ίδρυμα, όπως αυτό ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου πρώτου της ως άνω Πράξεως Νομοθετικού Περιεχομένου στις κατωτέρω περιπτώσεις:

1. Προκειμένου για μεταφορές κεφαλαίων στην Ελλάδα μέσω των οικείων συστημάτων εκκαθάρισης και διακανονισμού συναλλαγών α) για την εκκαθάριση, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης ασφαλειών (margin), και το διακανονισμό, μέχρι και τον τελικό δικαιούχο, συναλλαγών επί χρηματοπιστωτικών μέσων του άρθρου 5 του ν. 3606/2007 (Α΄195), τα οποία αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε Οργανωμένες Αγορές και Πολυμερείς Μηχανισμούς Διαπραγμάτευσης (εφεξής ΠΜΔ) στην Ελλάδα (εφεξής «Χρηματοπιστωτικά Μέσα»), περιλαμβανομένων και όλων των τυχόν εξόδων και προμηθειών που αφορούν τις συναλλαγές αυτές και β) για την εκπλήρωση υποχρεώσεων καταβολής χρημάτων και εν γένει χρηματικών διανομών από τους εκδότες προς τους δικαιούχους χρηματοπιστωτικών μέσων του άρθρου 5 του ν. 3606/2007, ενδεικτικώς λόγω τακτικής λήξης τους, εταιρικών ή παρεμφερών πράξεων (πληρωμές τοκομεριδίων, μερισμάτων και άλλες σχετικές μορφές εσόδων), σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 2 και 3.

2. Εάν πρόκειται για αγορά Χρηματοπιστωτικών Μέσων ή το άνοιγμα θέσεων επί παραγώγων σε Χρηματοπιστωτικά Μέσα, τότε πρέπει να έχει πιστωθεί, μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας, με νέα κεφάλαια τουλάχιστον ισόποσα με τις ανάγκες της εκκαθάρισης/ διακανονισμού της συναλλαγής αγοράς Χρηματοπιστωτικών Μέσων ή ανοίγματος και διατήρησης θέσεων επί παραγώγων χρηματοπιστωτικών μέσων των περιπτώσεων (δ) έως (ι) του άρθρου 5 του ν. 3606/2007, ο τραπεζικός λογαριασμός του δικαιούχου, από τον οποίο πραγματοποιείται η μεταφορά, ή ο λογαριασμός πελατείας που τηρεί ο παρέχων τις επενδυτικές υπηρεσίες σε Ίδρυμα, από τον οποίο πραγματοποιείται η μεταφορά, για λογαριασμό του δικαιούχου.

Ως νέα κεφάλαια νοούνται αυτά που πιστώνονται στους οικείους τραπεζικούς λογαριασμούς στο Ίδρυμα μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας (εφεξής «νέα κεφάλαια») και προέρχονται α) από έμβασμα εξωτερικού, β) από το προϊόν πώλησης χρηματοπιστωτικών μέσων του άρθρου 5 του ν. 3606/2007, εξαιρουμένων εκείνων του στοιχείου γ΄ του ως άνω άρθρου 5, γ) από επιστροφή ασφαλειών (margin), η κάλυψη των οποίων αρχικά προήλθε από κεφάλαια των περιπτώσεων α΄, β΄, δ’, ε’ και ζ’ της παρούσας παραγράφου, δ) από χρηματικές διανομές στους δικαιούχους των χρηματοπιστωτικών μέσων του άρθρου 5 του ν. 3606/2007, συνδεόμενες με τα οικεία χρηματοπιστωτικά μέσα, ενδεικτικώς λόγω τακτικής λήξης τους, εταιρικών ή παρεμφερών πράξεων (πληρωμές τοκομεριδίων, μερισμάτων και άλλες σχετικές μορφές εσόδων), ε) από πιστώσεις προερχόμενες από θέσεις σε παράγωγα χρηματοπιστωτικά μέσα των περιπτώσεων (δ) έως (ι) του άρθρου 5 του ν. 3606/2007, στ) από υφιστάμενα κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας ελεύθερα πιστωτικά υπόλοιπα δικαιούχων σε επενδυτικούς λογαριασμούς που τηρούνται σε Ιδρύματα από εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών κατά την έννοια του ν. 3606/2007 που λειτουργούν στην Ελλάδα και ζ) από καταβολή σε μετρητά σε πιστωτικά ιδρύματα και εταιρίες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, τα οποία εκτελούν τις οικείες συναλλαγές, του τιμήματος αγοράς των Χρηματοπιστωτικών Μέσων που παραγγέλλονται να αποκτηθούν. Προς υποδοχή των νέων κεφαλαίων, τα ιδρύματα δύνανται, κατά παρέκκλιση της παρ. 6 του πρώτου άρθρου της από 18 Ιουλίου 2015 Πράξεως Νομοθετικού Περιεχομένου, να ανοίγουν ή προσθέτουν νέους ειδικού τύπου λογαριασμούς ή υπολογαριασμούς, πρόσθετους σε ή συνδεδεμένους με υφιστάμενους τραπεζικούς λογαριασμούς, κατόπιν αιτήματος δικαιούχου τους. Οι εν λόγω ειδικού τύπου λογαριασμοί ή υπολογαριασμοί θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικώς προς εξυπηρέτηση των συναλλαγών των παραγράφων 1 και 2 και σ’ αυτούς θα πιστώνονται μόνον νέα κεφάλαια. Κεφάλαια που μεταφέρονται από τους ως άνω ειδικού τύπου λογαριασμούς / υπολογαριασμούς, σε άλλους λογαριασμούς, πέραν του σκοπού της εκκαθάρισης και διακανονισμού των συναλλαγών σε Χρηματοπιστωτικά Μέσα της παρ. 1, δεν νοούνται πλέον νέα κεφάλαια.

3. Επιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων εντός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, χωρίς τους περιορισμούς της παρ. 2 του παρόντος, και στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) Όταν διενεργούνται για την εκπλήρωση υποχρεώσεων εκκαθάρισης και διακανονισμού (i) συναλλαγών ειδικής διαπραγμάτευσης σε Οργανωμένες Αγορές και ΠΜΔ που λειτουργούν στην Ελλάδα, (ii) συναλλαγών που διενεργούνται προς κάλυψη υποχρεώσεων εκπρόθεσμου διακανονισμού επί χρηματοπιστωτικών μέσων (failed trades) και iii) για την κάλυψη υποχρεώσεων παροχής ασφαλειών (margin),

β) για την εκπλήρωση υποχρεώσεων από επενδυτικές πράξεις ΟΣΕΚΑ του ν. 4099/2012 (Α΄250) που έχουν αδειοδοτηθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ΟΕΕ του ν. 4209/2013 (Α΄253)που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης ΑΕΔΟΕΕ που έχουν αδειοδοτηθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ανώνυμων εταιριών επενδύσεων χαρτοφυλακίου του ν. 3371/2005 (Α΄178) ασφαλιστικών εταιριών του ν.δ. 400/1970 (Α΄10) ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης και ασφαλιστικών οργανισμών/ φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

γ) όταν διενεργούνται για την εκπλήρωση υποχρεώσεων από θέσεις επί παράγωγων χρηματοπιστωτικών μέσων των περιπτώσεων (δ) έως (ι) του άρθρου 5 του ν. 3606/2007, για τη χρονική μετακύλιση αυτών (rollover), για τις ανάγκες κάλυψης με μετρητά του ημερήσιου ή τελικού διακανονισμού τους (mark-to-market), καθώς και για την κάλυψη ελλειμμάτων περιθωρίων ασφάλειας για χαρτοφυλάκια ασφαλείας του ν. 2843/2000 (Α΄219), που υφίσταντο μέχρι και την 26η Ιουνίου 2015.

δ) όταν συνδέονται με την ικανοποίηση υφιστάμενων κατά την έναρξη ισχύος της τραπεζικής αργίας στις 28.6.2015 πάγιων εντολών για μεταφορά κεφαλαίων από καταθετικούς λογαριασμούς προς ΟΣΕΚΑ αδειοδοτημένους από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ή προς ΟΕΕ ή προς αμοιβαία κεφάλαια unit-linked στο πλαίσιο αποταμιευτικών-επενδυτικών προγραμμάτων / λογαριασμών.

4. Επιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων στην Ελλάδα για την απόκτηση α) νεοεκδιδόμενων Χρηματοπιστωτικών Μέσων που εκδίδονται στο πλαίσιο αύξησης κεφαλαίου ή έκδοσης ομολογιακού δανείου και β) κάθε είδους τίτλων που εκδίδονται από πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν στην Ελλάδα, προς ανακεφαλαιοποίησή τους.

5. Το προϊόν εκκαθάρισης και διακανονισμού συναλλαγών επί Χρηματοπιστωτικών Μέσων, καθώς και το ποσό των χρηματικών διανομών της περίπτ. β΄ της παρ. 1, δύναται να πιστώνεται σε τραπεζικό λογαριασμό μέχρι και του τελικού δικαιούχου, και εκτός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, εφόσον μέσω του λογαριασμού αυτού γινόταν η εκκαθάριση και ο διακανονισμός των συναλλαγών του οικείου επενδυτικού λογαριασμού πριν από την έναρξη της τραπεζικής αργίας της 28ης Ιουνίου 2015. Εφόσον οι οικείες συναλλαγές καταρτίζονται εκτός οργανωμένων αγορών ή ΠΜΔ , ο αιτούμενος τη μεταφορά των κεφαλαίων και το διακανονισμό πρέπει να προσκομίζει στο Ίδρυμα ή το αρμόδιο για την εκκαθάριση και διακανονισμό νομικό πρόσωπο πλήρη τεκμηρίωση της συναλλαγής αυτής, προσκομίζοντας, ενδεικτικά, τα στοιχεία εντολής ή το έντυπο διακανονισμού, σε ηλεκτρονική ή έγχαρτη μορφή, που περιλαμβάνει τα στοιχεία και τις λεπτομέρειες του διακανονισμού, ή και άλλα στοιχεία της συναλλαγής, που τεκμηριώνουν τη διενέργειά της. Ως λογαριασμοί τηρούμενοι στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα νοούνται οι λογαριασμοί που αντικρίζονται με λογιστικές εγγραφές στην Τράπεζα της Ελλάδος και το IBAN του οικείου ιδρύματος φέρει το πρόσημο GR. Η πίστωση του προϊόντος εκκαθάρισης και διακανονισμού σε τραπεζικό λογαριασμό μέχρι και του τελικού δικαιούχου και εκτός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος δύναται να πραγματοποιείται και για νέους επενδυτικούς λογαριασμούς, εφόσον τα κεφάλαια μέσω των οποίων έχουν πραγματοποιηθεί οι αγορές ή το άνοιγμα θέσεων επί παραγώγων έχουν εισρεύσει από τραπεζικούς λογαριασμούς του εξωτερικού.

6. Επιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων από Ίδρυμα, και εκτός Ελλάδος, για να καθίσταται δυνατή η επανεπένδυση διαθεσίμων α) ΟΣΕΚΑ του ν. 4099/2012, όπως ισχύει, που έχουν αδειοδοτηθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ΟΕΕ του ν. 4209/2013 που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης ΑΕΔΟΕΕ που έχουν αδειοδοτηθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, β) ανώνυμων εταιριών επενδύσεων χαρτοφυλακίου του ν. 3371/2005, γ) ασφαλιστικών εταιριών του ν.δ. 400/1970, δ) ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης και ε) ασφαλιστικών οργανισμών/ φορέων κοινωνικής ασφάλισης, τα οποία διαθέσιμα είναι τοποθετημένα σε χρηματοπιστωτικά μέσα του εξωτερικού. Η επανεπένδυση θα γίνεται σε χρηματοπιστωτικά μέσα σύμφωνα με τη σημερινή επενδυτική πολιτική των ανωτέρω, δεν θα υπερβαίνει σε αξία, την εκάστοτε διαμορφούμενη αξία του χαρτοφυλακίου που είναι επενδεδυμένο στο εξωτερικό κατά την έκδοση της παρούσας, και θα αφορά ιδίως τα διαθέσιμα που προέρχονται από πωλήσεις χρηματοπιστωτικών μέσων που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένες αγορές και ΠΜΔ του εξωτερικού, εξόφληση τέτοιων χρηματοπιστωτικών μέσων ή διανομές συνδεόμενες με αυτά τα χρηματοπιστωτικά μέσα.

Άρθρο 2

Η απαγόρευση του στοιχείου γ΄ της παρ. 10 του άρθρου πρώτου της από 18 Ιουλίου 2015 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου δεν καταλαμβάνει τη μεταφορά χρηματοπιστωτικών μέσων σε θεματοφύλακα εκτός Ελλάδος προς εκκαθάριση και διακανονισμό συναλλαγών επί των εν λόγω χρηματοπιστωτικών μέσων. Εφόσον οι οικείες συναλλαγές καταρτίζονται εκτός οργανωμένων αγορών ή ΠΜΔ, όπως ενδεικτικώς σε περίπτωση σύστασης ενεχύρου, ο αιτούμενος τη μεταφορά των χρηματοπιστωτικών μέσων, στο πλαίσιο του διακανονισμού, πρέπει να προσκομίζει στον οικείο θεματοφύλακα πλήρη τεκμηρίωση της συναλλαγής, προσκομίζοντας, ενδεικτικά, τα στοιχεία της συναλλαγής σε συνδυασμό με την εντολή μεταφοράς τίτλων, το έντυπο διακανονισμού σε ηλεκτρονική ή έγχαρτη μορφή που περιλαμβάνει τα στοιχεία και τις λεπτομέρειες του διακανονισμού και της υποκείμενης συναλλαγής ή άλλα στοιχεία αυτής, που τεκμηριώνουν τη διενέργειά της.

Η παρούσα ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ο Υπουργός

Ευκλείδης Τσακαλώτος

Να διεξαχθεί κανονικά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου αποφάσισε το ΣτΕ απορρίπτοντας τις προσφυγές που είχαν κατατεθεί.   

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας απέρριψε το αίτημα δυο πολιτών να ακυρωθεί ως αντισυνταγματικό. Ο προεδρεύων του δικαστηρίου Νίκος Σακελλαρίου ανακοίνωσε, από έδρας της Ολομέλειας, πως το δικαστήριο «απορρίπτει τις αιτήσεις και δέχεται τις παρεμβάσεις των προσώπων υπέρ της απόφασης του υπουργικού Συμβουλίου. Το δημοψήφισμα θα διεξαχθεί κανονικά», είπε ο κ. Σακκελαρίου.

Το σκεπτικό της απόφασης

Η Ολομέλεια του συμβουλίου της επικρατείας έκρινε ότι η προκήρυξη του δημοψηφίσματος είναι κυβερνητική πράξη που δεν υπόκειται στον έλεγχο του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου. Συνεπώς η αίτηση που έχει κατατεθεί για την ακύρωση της διενέργειάς του πρέπει να απορριφτεί. 

Επτά πάντως μέλη του ΣτΕ είχαν τη γνώμη πως είναι αναρμόδιο το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο και οποιοσδήποτε έλεγχος για το κύρος και τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος μπορεί να γίνει μετά από τη διενέργειά του από το ανώτατο ειδικό δικαστήριο. 

Η αίτηση ακύρωσης

Την αίτηση ακύρωσης του δημοψηφίσματος υπέβαλλε ο δικηγόρος και πρώην σύμβουλος Επικρατείας Σπύρος Νικολάου ενώ υπάρχει παρέμβαση αντιλόγου από 17 δικηγόρους (σ.σ.: μεταξύ των οποίων οι Θαν. Καμπαγιάννης, Κώστας Παπαδάκης, Γιάννης Ραχιώτης και Γ. Κόκκας ως εκπρόσωπος του κινήματος Άμεσης Δημοκρατίας) που ζητούν να διεξαχθεί κανονικά το δημοψήφισμα.

Ο Δημ. Σκαλτσούνης, σύμβουλος Επικρατείας, ανέπτυξε την εισήγησή του προς την Ολομέλεια, αναφέροντας μεταξύ άλλων πως τίθεται ερώτημα αρμοδιότητας του Δικαστηρίου να κρίνει κυβερνητικές πράξεις.

Τα ερωτήματα έχουν να κάνουν με τις προϋποθέσεις του δημοψηφίσματος (χρονική διάρκεια, σαφήνεια ερωτήματος και περιεχόμενο αυτού).

Ο αιτών Νικ. Μαναός ανέφερε: «Το δημοψήφισμα νοείται ως εκδήλωση της συμμετοχής της κοινωνίας στη διαμόρφωση του κυβερνητικού έργου. Η αντίληψη στις προηγμένες κοινωνίες έχει αλλάξει. Θα πρέπει να γίνεται με προϋποθέσεις και συγκεκριμένους όρους. 

Πρόκειται για διοικητική πράξη της διοικητικής εξουσίας και μόνο. Άρα όπως γίνεται παραδεκτή και κρίνεται από σας μια κυβερνητική πράξη της κυβέρνησης που περνά από τη Βουλή έτσι και τώρα πρέπει να γίνει παραδεκτή η αίτηση και να κριθεί από το δικαστήριο. Είναι η ίδια αντίληψη που επικρατεί σε όλα τα προηγμένα κράτη. Αν παραπέμψετε την υπόθεση στο Εκλογοδικείο (Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο) σημαίνει πως εθελοτυφλούμε, αφού η απόφαση θα εκδοθεί μετά από τρεις μήνες.

Αν δεν ενημερωθεί πλήρως και επαρκώς το εκλογικό σώμα αυτό σημαίνει πως δεν έχουμε κανονική πράξη προκήρυξης δημοψηφίσματος. Τίθεται ουσιαστικά στον λαό το ερώτημα να επιθυμεί να είναι πλούσιος και υγιής ή ασθενής και φτωχός. Η ίδια η κυβέρνηση δεν εξηγεί τις συνέπειες της επιλογής και αναφέρει μάλιστα πως το ζητεί ως ενίσχυση της θέσης της».

Η δικηγόρος κα. Μαρούπα που παρενέβη υπέρ της απόφασης του υπουργικού Συμβουλίου επισήμανε πως πρέπει να ακουστεί η βούληση του ελληνικού λαού.

«Έχουμε βιώσει έξι χρόνια κυβερνήσεις που νομοθετούν σε βάρος του ελληνικού λαού, ανεξάρτητα από τη βούλησή του. Ήρθε η ώρα να σηκωθούμε από τον καναπέ και να αποφασίσουμε για τις ζωές μας.

Θεωρώ πως το δικαστήριο είναι αναρμόδιο. Η αντισυνταγματικότητα κρίθηκε στη Βουλή μετά από αίτημα του κ. Βενιζέλου, του ανθρώπου δηλαδή που εκχώρησε την εθνική κυριαρχία της χώρας.

Η διατύπωση του ερωτήματος δεν αρέσει στον αιτούντα αλλά αυτό αποφάσισε η κυβέρνηση. Το ερώτημα είναι ουσιαστικά πως αν με αυτή τη «θηλιά» που έχουν βάλει στον ελληνικό λαό, εμείς υιοθετούμε αυτά τα μέτρα ή όχι με οποιοιδήποτε πολιτικό διακύβευμα κι αν υπάρχει. Αν θέλουμε να πέσουμε ηρωικά ή να αυτοκτονήσουμε τότε είναι δικαίωμά μας.

Το ερώτημα είναι αν υφίσταται η προεδρευομένη κοινοβουλευτική δημοκρατία στην Ελλάδα».

Οι παρεμβαίνοντες υπέρ του δημοψηφίσματος αναφέρουν επίσης: «Ότι δεν είναι αναρμόδιο το δικαστήριο γιατί θα είναι σα να πρέπει να κρίνει κάθε φορά μια εκλογική διαδικασία.

Το ερώτημα δεν αφορά στενά δημοσιονομικό θέμα αλλά συνολικά στην κοινωνική, οικονομική ζωή των πολιτών.

Μας λένε ουσιαστικά πως ο λαός δεν μπορεί να κρίνει, δεν είναι αρμόδιος, αρμόδιοι δηλαδή είναι μόνο οι λίγοι. Αυτό είναι το πολίτευμα της ολιγαρχίας και όχι της δημοκρατίας.

Δεν είμαστε ούτε πλούσιοι ούτε υγιείς. Πρόκειται για το λεγόμενο "συμβουλευτικό δημοψήφισμα"».

Οι εκπρόσωποι του δημοσίου αναφέρθηκαν κυρίως στο απαράδεκτο της αιτήσεως καθώς απόφαση και το προεδρικό διάταγμα αποτελούν κυβερνητική πράξη και, όπως αναφέρεται και σε σειρά αποφάσεων του δικαστηρίου, δεν υπόκειται σε κρίση του ΣτΕ. Αρμοδιότητα για κύρος του δημοψηφίσματος έχει το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο.

«Δύο τα ζητήματα και μόνο: Αρμοδιότητα του δικαστηρίου και περιεχόμενο αιτήσεων. Η κρισιμότητα των στιγμών επιβάλλει άμεση λήψη αποφάσεως. Θα αποσυρθούμε και η απόφαση θα εκδοθεί εντός των προσεχών ωρών. Θα ανακοινωθεί δημόσια και προφορικά σε αυτή την αίθουσα» ανέφεραν.