Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, ο Τούρκος ομόλογός του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σηκώθηκε από τη θέση του και αποχώρησε από την αίθουσα, σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

Αρχικά ο Τραμπ… έπλεξε το εγκώμιό του και είπε μιλώντας από το βήμα της Συνέλευσης πως «κατάφερα σε δύο χρόνια όσα κανένας άλλος πρόεδρος των ΗΠΑ στο παρελθόν». Σε εκείνο το σημείο ο Ερντογάν σηκώθηκε επιδεικτικά και αποχώρησε από την αίθουσα.

Διμερή συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θα έχει σήμερα Τρίτη (25/9) ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, στο περιθώριο της 73ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Η συνάντηση έχει προγραμματιστεί για τις 11:30 (18:30 ώρα Ελλάδας).

Πρόκειται για το πρώτο τετ α τετ μετά την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών και το κλίμα αναμένεται να είναι βελτιωμένο, αν και τα ζητήματα που χωρίζουν τις δύο πλευρές είναι μεγάλα και αγεφύρωτα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση παρόντες θα είναι και οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών.

«Καυτή» ατζέντα
Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, ο Αλέξης Τσίπρας θα συνομιλήσει με τον Τούρκο Πρόεδρο, κυρίως, για τις διμερείς σχέσεις, την κατάσταση στο Αιγαίο, το Κυπριακό, τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας και τις ευρωτουρκικές σχέσεις, καθώς και τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα φροντίσει να θέσει ξανά στον Έλληνα πρωθυπουργό το θέμα των οχτώ Τούρκων αξιωματικών που αυτομόλισαν στην Ελλάδα αμέσως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2016. Η απάντηση ωστόσο του Αλέξη Τσίπρα αναμένεται να είναι σαφής, τονίζοντας στον «σουλτάνο» πως η Ελλάδα είναι κράτος Δικαίου, η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να παρέμβει η πολιτική ηγεσία.

Από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας θα θέσει εκ νέου το ζήτημα των προκλήσεων στο Αιγαίο και την κυπριακή ΑΟΖ, χωρίς εντούτοις να αναμένονται εξελίξεις, μιας και ο Τούρκος πρόεδρος θα πετάξει και πάλι την μπάλα στην εξέδρα, θα σφυρίξει αδιάφορα και θα αποφύγει τις σαφείς απαντήσεις με ευχολόγια.

Σημαντική βαρύτητα στη συνάντηση των δύο ηγετών θα έχει το προσφυγικό, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να ζητά διαβεβαιώσεις για την απαρέγκλιτη τήρηση της συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μετά την ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας, ο Ερντογάν κάνει κινήσεις επαναπροσέγγισης με την Ευρώπη – στο τέλος της εβδομάδας θα βρίσκεται στο Βερολίνο για διήμερη επίσκεψη – και η Ελλάδα θα επιθυμούσε να παίξει ρόλο «διαμεσολαβητή» για την αναθέρμανση των σχέσεών τους. Εξάλλου, η επιθυμία της Ελλάδας είναι η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και ένας τέτοιος δρόμος θα συνέβαλε σημαντικά στην εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονται επίσης στην ατζέντα της συνάντησης. Το γεωπολιτικό παιχνίδι στη νοτιοανατολική Μεσόγειο έχει αλλάξει και οι συσχετισμοί είναι διαφορετικοί. Χαρακτηριστικό είναι δημοσίευμα της Handelsblatt το οποίο αναφέρεται στο ανανεωμένο ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την Ελλάδα σε οικονομικό, εμπορικό αλλά και στρατιωτικό επίπεδο.

Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού
Η σημερινή δραστηριότητα του πρωθυπουργού ξεκινά το πρωί, στις 08:00 (15:00 ώρα Ελλάδας), οπότε και ο γγ του ΟΗΕ θα υποδεχθεί τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, προκειμένου στις 09:00 (16:00 ώρα Ελλάδας) να ξεκινήσει η Γενική Συζήτηση της 73ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών με θέμα την «Παγκόσμια Ηγεσία και τις κοινές ευθύνες για ειρηνικές, δίκαιες και βιώσιμες κοινωνίες».

Μετά τη συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο, ο πρωθυπουργός θα συμμετάσχει στο γεύμα που παραθέτει ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες προς τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών, στις 13:15 (20:15 ώρα Ελλάδας).

Το απόγευμα στις 17:00 (00:00 ώρα Ελλάδας) θα απευθύνει ομιλία στο Concordia.

Τι συζήτησαν Κοτζιάς - Χριστοδουλίδης
«Έχουμε συμφωνήσει από το κοινό ταξίδι που κάναμε στη Μέση Ανατολή να συγκροτήσουμε μια Γραμματεία των τριμερών σχηματισμών, ασφαλώς με έδρα την Κύπρο, κάτι που θα ενδυναμώσει τον γεωπολιτικό της ρόλο» δήλωσε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς μετά τη συνάντησή του με τον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη.

«Είμαι πάρα πολύ ευτυχής που πλέον πάρα πολλές δυνάμεις, και ισχυρές, στον κόσμο αντιμετωπίζουν την Κύπρο όχι ως ένα πρόβλημα του ΟΗΕ, αλλά κυρίως ως μια χώρα με μεγάλη γεωστρατηγική και γεωπολιτική σημασία. Και ξέρετε μένα το όνειρό μου είναι ελεύθερη ενωμένη Κύπρος».

Ερωτηθείς για τη σύντομη συνεύρεση που είχε σήμερα, στον χώρο των Ηνωμένων Εθνών, με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο κ. Κοτζιάς ανέφερε ότι ο Τούρκος υπουργός συζητούσε με τον Ιάπωνα υπουργό και όταν ο ίδιος ολοκλήρωσε τη συνάντηση με τον Αζέρο υπουργό Εξωτερικών αντάμωσαν.

«Πήγα και τον χαιρέτησα και είπα πως αύριο πρέπει να έχουμε καλή διάθεση για να συζητήσουμε τα δύσκολα για αυτόν (θέματα). Διότι για εμάς είναι απλά: ελεύθερη ενιαία Κύπρος», δήλωσε ο κ. Κοτζιάς .

Η ανταλλαγή απόψεων και ο συντονισμός μας είναι συνεχείς και η προσέγγιση μας απόλυτα ταυτισμένη, είπε ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, μετά τη συνάντηση που είχε με τον Έλληνα ομόλογό του, Νίκο Κοτζιά.

Υπενθυμίζοντας τη συνάντηση στην Αθήνα την περασμένη εβδομάδα, όπως και τη συνάντηση που θα έχει ο Έλληνας πρωθυπουργός σήμερα (Τρίτη) με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και την τριμερή συνάντηση του κ. Κοτζιά με τους ομολόγους του της Βρετανίας και της Τουρκίας, ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης πρόσθεσε ότι οι θέσεις που εκφράζονται είναι κοινές «και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την επιθυμία μας είτε για επανάληψη των συνομιλιών, είτε για επίλυση του κυπριακού. Κι αυτό είναι το ξεκάθαρο μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις».

Σε σχέση με το περιεχόμενο της συνομιλίας τους, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε συζητήθηκαν οι δράσεις των δύο χωρών στην ανατολική Μεσόγειο.

«Είναι πολύ σημαντικό ότι οι τριμερείς σχηματισμοί που έχουν δημιουργηθεί προκαλούν ενδιαφέρον τόσο από πλευράς κρατών μελών της ΕΕ, αλλά και άλλων κρατών της περιοχής και μέσα σε αυτό το πλαίσιο την Πέμπτη, 27 Σεπτεμβρίου, το απόγευμα θα έχουμε την πρώτη τριμερή συνάντηση με χώρα από τον Κόλπο, από το Μπαχρέιν. Το θεωρούμε ως ιδιαίτερα σημαντικό, και στο αμέσως επόμενο διάστημα θα υπάρξουν και άλλες τέτοιου είδους συναντήσεις».

Η εισβολή στην Κύπρο το 1974 έκανε την Τουρκία να αντιληφθεί τη βαρύτητα της τεχνολογίας, δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν στην ομιλία του στο φεστιβάλ για την τεχνολογία «Teknofest» που διοργανώνεται στο νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης.

«Η Τουρκία μέχρι την ‘ειρηνευτική επιχείρηση’ στην Κύπρο το 1974 ήταν πλήρως εξαρτημένη τεχνολογικά από την εξωτερική βοήθεια. Η επιχείρηση ήταν αφορμή για να αντιληφθούμε τη σοβαρότητα της κατάστασης λόγω του εμπάργκο που επιβλήθηκε στη χώρα μας σε κάθε πεδίο, από ασύρματη επικοινωνία μέχρι επικοινωνιακά συστήματα», ανέφερε ο Τούρκος Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι σήμερα η Τουρκία δεν έχει ανάγκη άλλες χώρες.

Ο Τούρκος Πρόεδρος είπε ότι «σήμερα η Τουρκία χρησιμοποιεί κατά 65% εγχώρια προϊόντα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις της", προσθέτοντας ότι |για την ανεξαρτησία και ανάπτυξη μίας χώρας είναι προϋπόθεση ο σχεδιασμός, η παραγωγή και η εξαγωγή τεχνολογίας».

Στην συνεδρίαση που είχε διάρκεια περίπου πέντε ώρες υπό την προεδρία του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το βασικό θέμα της ήταν η εφαρμογή του οδικού χάρτη για την αποστρατικοποίηση του Ιντλίμπ της Συρίας, στο πλαίσιο της συμφωνίας με τη Ρωσία.

Στη σχετική ανακοίνωση που εξεδόθη μετά το τέλος του Συμβουλίου αναφέρετε και στις εξελίξεις στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο αλλά και στην Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.

Στα πλαίσια αυτά επαναλήφθηκε πως: «στις προσπάθειες που θα πλήττουν τα συμφέροντα και τα δικαιώματα της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου αλλά και της Τουρκίας, η χώρα μας θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα αυτά, κάνοντας χρήση όλων των μέσων».

Αναλυτικά η ανακοίνωση αναφέρει:

«Στο Συμβούλιο παρασχέθηκε επίσης ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο και στο θέμα αυτό το Συμβούλιο επανέλαβε την αποφασιστικότητά του να προστατεύσει με όλους τους δυνατούς τρόπους τα δικαιώματα και συμφέροντα της χώρας μας ενάντια σε πρωτοβουλίες που έχουν στόχο τα οφέλη των Τ/Κ και της Τουρκίας».

Ουσιαστικά απάντησε στις σκέψεις της Αθήνας και της Λευκωσίας για απόσυρση όλων των κατοχικών στρατευμάτων και υποστήριξε πως η Τουρκία μπορεί να ιδρύσει βάση στην Κύπρο αλλά και να αυξήσει τα στρατεύματά της.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού επιστροφής του από το Αζερμπαϊτζάν, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε σε δημοσιογράφους: «Εμείς δεν έχουμε πρόβλημα στρατιωτικής βάσης στην Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου. Είναι θέμα λίγων λεπτών να φτάσουμε εκεί από τα δικά μας εδάφη όπως στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα δεν έχει τέτοια εγγύτητα. Ομως υπάρχει ο ψυχολογικός παράγοντας. Αν έχουμε ανάγκη θα ιδρύσουμε στρατιωτική βάση εκεί. Είναι σημαντική η στρατιωτική ύπαρξή μας εκεί».

Η Τουρκία είναι ενοχλημένη από τις στενές επαφές Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου στην Ανατολική Μεσόγειο με αποκορύφωμα τις επισκέψεις του Νίκου Κοτζιά την περασμένη εβδομάδα στο Τελ Αβίβ, στη Λευκωσία και στο Κάιρο.

«Μας λένε πως πρέπει να μειώσουμε τον αριθμό των στρατιωτικών μας δυνάμεων. Μη μας παρεξηγήσουν όμως, δεν θα τον μειώσουμε τον αριθμό των δυνάμεών μας. Θα τον αυξήσουμε, δεν θα τον μειώσουμε», δήλωσε ο Ερντογάν.
Ο Τούρκος πρόεδρος υπενθύμισε και το σχέδιο Ανάν που σε δημοψήφισμα είχαν απορρίψει οι Ελληνοκύπριοι. «Δεν ακούν λόγια. Αν άκουγαν θα είχαμε λύσει το θέμα με τον Κόφι Ανάν. Τι υποσχέθηκαν στο δημοψήφισμα και τι έκαναν; Eμείς είπαμε το ναι, εκείνοι όχι. Εβαλαν αυτούς στην Ε.Ε., εμάς μας άφησαν έξω. Από εδώ και πέρα για εκεί, όποια είναι η δική μας συνταγή που ανακοινώνουμε, θα εφαρμόσουμε αυτή τη συνταγή», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Προκλητικός εμφανίστηκε πάλι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, τονίζοντας δεν θα επιτρέψει να γίνουν μειονότητα οι συμπατριώτες του σε μια Κύπρο στην οποία θα κυβερνούν οι Ελληνοκύπριοι.
«Οι Ελληνοκύπριοι στο παρελθόν θεώρησαν ότι το νησί είναι δικό τους, μάλιστα πέρα από αυτό επιχείρησαν να το ενώσουν με την Ελλάδα. Αυτό δεν ήταν δυνατό, άλλωστε, και δεν έγινε», είπε μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του τουρκικού Κοινοβουλίου, Βόλκαν Μπόζκιρ. Για τις διαπραγματεύσεις τόνισε πως «δεν μπορούν να διαρκέσουν άλλα 50 χρόνια. Δεν θα πάρουμε μέρος σε μια διαδικασία με ανοιχτό τέλος, η οποία δεν είναι επικεντρωμένη στο αποτέλεσμα».

Συμφωνία με Πούτιν για Συρία

Θέματα που αφορούν την οικονομία και την ενέργεια, καθώς και η συριακή κρίση, απασχόλησαν τη συνάντηση των προέδρων Ρωσίας και Τουρκίας.

Στις νέες συνομιλίες των δύο ηγετών φαίνεται πως υπήρξε συμφωνία ανάμεσα σε Μόσχα και Αγκυρα για την αποστρατικοποίηση μια περιοχής του Ιντλίμπ κυρίως από βαρέα όπλα. «Στη συγκεκριμένη περιοχή δεν θα δρουν ακραίες οργανώσεις», δήλωσε ο Ερντογάν. O Ρώσος πρόεδρος Πούτιν δήλωσε πως «σε ακτίνα 15-20 χιλιομέτρων θα δημιουργηθεί μια περιοχή αποστρατικοποιημένη. Από εκεί θα αποχωρήσει η Αλ Νούσρα. Στις 15 Οκτωβρίου θα αρχίσουν να φεύγουν όλα τα βαριά όπλα από το Ιντλίμπ». Ουσιαστικά φαίνεται πως η Ρωσία επιβάλλει τους δικούς της όρους στη Συρία και χωρίς στρατιωτική επέμβαση πετυχαίνει την αποχώρηση των τζιχαντιστών και την αποδυνάμωσή τους.