Ενα επικίνδυνο «τσουνάμι» που απειλεί την οικονομία, καλείται να αντιμετωπίσει τους επόμενους μήνες η κυβέρνηση η οποία δίνει το σήμα για «επανεκκίνηση» της χώρας, όμως, πρέπει πρώτα να εξουδετερώσει τη «βόμβα» της καθημερινότητας.

Οι παραινέσεις του Αλέξη Τσίπρα στους υπουργούς να «σηκώσουν τα μανίκια» και να επικεντρωθούν στην ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας έγιναν υπό το βάρος της κατάστασης που βιώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Και υπό τον φόβο μιας εσωτερικής στάσης πληρωμών η οποία, έτσι κι αλλιώς, στα χρόνια των μνημονίων έχει πάρει εφιαλτικές διαστάσεις.

Την ίδια στιγμή που γίνονται αγωνιώδεις διαπραγματεύσεις για το δημόσιο χρέος που έχει φτάσει τα 320 δισ. ευρώ, το ιδιωτικό χρέος προκαλεί τρόμο, ειδικά από τη στιγμή που όλοι εκτιμούν ότι τα νέα φορολογικά μέτρα και οι περικοπές στα εισοδήματα των πολιτών θα οδηγήσουν σε νέα «έκρηξη» των απλήρωτων φόρων και σε δραματική αύξηση των ληξιπρόθεσμων δανείων.

Την ίδια στιγμή που τα νοικοκυριά στενάζουν από τα έξι μνημονιακά χρόνια και τη βαθιά ύφεση της οικονομίας, σε δραματική κατάσταση βρίσκονται και οι επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες. Αδυναμία καταβολής μισθών, μεγάλα χρέη σε τράπεζες και Ταμεία, ακόμη και δυσκολία στην κάλυψη καθημερινών δαπανών, όπως τα ενοίκια. Τα πρόσφατα λουκέτα στην «Ηλεκτρονική Αθηνών», στο βιβλιοπωλείο «Παπασωτηρίου», στο ξενοδοχείο Athens Ledra και στην εταιρεία σεκιούριτι «Πυρσός» είναι η κορυφή του παγόβουνου.

Ο επιχειρηματικός χάρτης της χώρας αλλάζει δραματικά εξαιτίας των υπέρογκων χρεών και πολλοί φοβούνται ότι χιλιάδες εταιρείες βρίσκονται ήδη στο χείλος του γκρεμού. Τα στοιχεία που αντικατοπτρίζουν την πραγματική κατάσταση της οικονομίας τρομάζουν και «σαμποτάρουν» εξ αρχής την προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση να γυρίσει σελίδα, να επιστρέψει η οικονομία στην ανάπτυξη, να έρθουν επενδύσεις.

• Οι Ελληνες, ιδιώτες και επιχειρήσεις, χρωστούν συνολικά στις τράπεζες περί τα 220 δισ. ευρώ. Μόνο τα στεγαστικά - καταναλωτικά δάνεια και οι κάρτες ξεπερνούν τα 93 δισ. ευρώ. Περί τα 96 δισ. είναι οι οφειλές των νομικών προσώπων στις τράπεζες.

• Το σύνολο των «κόκκινων» δανείων ξεπερνά πλέον τα 108 δισ. ευρώ, δηλαδή περί το 50% του συνόλου της τραπεζικής χρηματοδότησης. Το εντυπωσιακό είναι ότι πριν από την κρίση, το 2008, το ποσοστό ήταν μόλις 5%! Σε μια οκταετία δηλαδή δημιουργήθηκε ένα ανυπέρβλητο «βουνό» χρεών που οδήγησε εν πολλοίς και στην κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος και την ανάγκη για ανακεφαλαιοποίηση, δύο φορές μάλιστα.

• Τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο εκτινάχθηκαν στα 88,5 δισ. ευρώ, αυξανόμενα κατά μέσο όρο 700 εκατ. με 1 δισ. τον μήνα! Το 2007, στην εποχή των «παχιών αγελάδων» ήταν μόλις 30 δισ. ευρώ, δηλαδή σε μια δεκαετία αυξήθηκαν σχεδόν 60 δισ. Αδυναμία πληρωμής φόρων από οικονομικά αδύναμους; Επαγγελματίες «φοροφυγάδες»; Σε κάθε περίπτωση τα ταμεία του κράτους έχουν αδειάσει με την εισπραξιμότητα των φόρων να έχει πέσει κάτω από 50%. Για κάθε 100 ευρώ δηλαδή που βεβαιώνονται, εισπράττονται λιγότερα από 50 ευρώ!

• Δραματική είναι η κατάσταση και με τις οφειλές στα ταμεία. Οι εισφορές που χρωστούν χιλιάδες εργαζόμενοι και επιχειρήσεις έχουν αγγίξει τα 30 δισ. ευρώ με τα βεβαιωμένα χρέη στο ΚΕΑΟ να είναι 15,5 δισ. ευρώ.

• Ραγδαία είναι η αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών και στις ΔΕΚΟ. Η ΔΕΗ έχει ανακοινώσει «φέσια» ύψους 2,7 δισ. ευρώ, αυξανόμενα κατά 100 εκατ. ευρώ τον μήνα. Ενώ και στην ΕΥΔΑΠ δεν έχουν πληρωθεί λογαριασμοί 180 εκατ. ευρώ.

Και ο δραματικός λογαριασμός δεν σταματά εδώ αφού εκτός από τους πολίτες και τις εταιρείες και το ίδιο το Δημόσιο χρωστά με τη σειρά του. Τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τρίτους ανέρχονται σε 7 δισ. ευρώ, ενώ μόνο ο ΕΟΠΥΥ έχει οφειλές σε προμηθευτές και νοσοκομεία σχεδόν 2 δισ. ευρώ.

Στον επιχειρηματικό τομέα η κατάσταση γίνεται όλο και χειρότερη.

1. Από τον Ιανουάριο πάνω από 10.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις έκλεισαν, ενώ συνολικά κατέβασαν ρολά σχεδόν 15,5 χιλιάδες. Ο αριθμός είναι αυξημένος κατά 45,9% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015.

2. 21.000 επιχειρήσεις βρίσκονται στο όριο της επιβίωσης, ενώ 63.000 έχουν πολύ χαμηλό δείκτη επιβίωσης.

3. Τα τελευταία οκτώ χρόνια λειτουργούν 250.000 λιγότερες επιχειρήσεις, που απασχολούσαν συνολικά 800.000 εργαζομένους.

4. Τέλος, σχεδόν 1 εκατ. εργαζόμενοι πληρώνονται με καθυστέρηση, από λίγους μήνες έως ενάμιση χρόνο, ζώντας σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και με το φόβο ενός «κανονιού».

Παρά το γεγονός ότι θα μπορούσε κάποιος να αντιπαραβάλει το «λίπος» που διαθέτουν οι Ελληνες, δηλαδή καταθέσεις άνω των 120 δισ. στις τράπεζες, περί τα 30 • 40 δισ. κρυμμένα στα σεντούκια κι άγνωστο ποσό στο εξωτερικό, η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση της οικονομίας είναι δραματική. Το «εύφλεκτο υλικό» που έχει συσσωρευτεί χρειάζεται μόνο μια σπίθα για να τινάξει τα πάντα στον αέρα. Πολλοί φοβούνται, και εντός της κυβέρνησης, ότι τα νέα υφεσιακά μέτρα απλά θα χειροτερεύουν την κατάσταση και θα καταστήσουν αδύνατη τη λειτουργία του κράτους. Αλλωστε, μια νέα έκρηξη ληξιπρόθεσμων και «κόκκινων» δανείων είναι σίγουρο ότι ούτε τα δημόσια ταμεία, ούτε οι τράπεζες μπορούν να αντέξουν.

Και δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι η κυβέρνηση, αλλά και όλο το πολιτικό σύστημα πρέπει να δείξει περισσότερο ενδιαφέρον στην εσωτερική «βόμβα χρέους» παρά στο δημόσιο ελληνικό χρέος, χωρίς βεβαίως να υποβαθμίζει κανείς τη σπουδαιότητά του.

Διπλή διέξοδος από το τέλμα

Δύο είναι τα δεδομένα για την οικονομία από εδώ και στο εξής: Το ένα είναι κράτος και τράπεζες να αναγκαστούν να προχωρήσουν σε γενναίες διαγραφές χρεών, να «ξεσκαρτάρουν» τους πραγματικά αδύναμους, να πληρωθούν από τους «τζαμπατζήδες», να κυνηγήσουν τη φοροδιαφυγή και να χτυπήσουν με κάθε τρόπο την παραοικονομία. Σύμφωνα με τις μελέτες η επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών θα απέφερε 1,5 δισ. ευρώ ετησίως από τον ΦΠΑ και οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να μειώσουν το κόστος λειτουργίας τους άλλο τόσο.

Το δεύτερο είναι να υπάρξει ταχύτατη ανάπτυξη της οικονομίας, μεγάλες και μικρές επενδύσεις, χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και αύξηση των εισοδημάτων των πολιτών. Ο συνδυασμός των δύο δεδομένων θα μπορούσε να είναι ιδανικός για να σταθεί ξανά στα πόδια της η χώρα, αλλιώς η στασιμοχρεοκοπία θα είναι για χρόνια το κύριο χαρακτηριστικό της ελληνικής οικονομίας.

Imerisia.gr

Τη μετατροπή νησιών όπως η Λέσβος και η Λαμπεντούζα σε «Νήσους Έλις» όπου θα κρατούνται οι πρόσφυγες προτείνει ο Σεμπάστιαν Κουρτζ, προκειμένου να αντιμετωπίσει η Ευρώπη τη μεταναστευτική κρίση.

Σε συνέντευξή του στην Die Presse, η οποία δημοσιεύτηκε την Κυριακή, ο Αυστριακός ΥΠΕΞ εξέφρασε την άποψη ότι η Γηραιά Ήπειρος πρέπει να υιοθετήσει ένα σύστημα ανάλογο με αυτό που εφαρμόζει η Αυστραλία σήμερα, ή αυτό που ίσχυε στις ΗΠΑ στις αρχές του 20ου αιώνα, ώστε να αντιμετωπίσει την αυξημένη ροή προσφύγων.

Οι πρόσφυγες που προσπαθούν να φτάσουν στην Αυστραλία με βάρκες αποτρέπονται ή προωθούνται σε καταυλισμούς εγκλεισμού στο Ναούρου ή την Παπούα Νέα Γουινέα, όπου καταγράφονται και περιμένουν επ' αόριστον ενώ εξετάζονται τα αιτήματα χορήγησης ασύλου.

«Το μοντέλο της Αυστραλίας δεν θα μπορούσε βέβαια να εφαρμοστεί πλήρως, αλλά οι αρχές του μπορούν να ισχύσουν και στην Ευρώπη», δήλωσε ο Κουρτζ, που στα 29 του χρόνια είναι ο νεότερος υπουργός της Ευρώπης.

Ο Αυστριακός ΥΠΕΞ υπενθύμισε ότι στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, οι μετανάστες που έφταναν στις ΗΠΑ μεταφέρονταν πρώτα στη νήσο Ελις, παραλείποντας ωστόσο να αναφέρει ότι εκεί κρατούνταν μόνο αν υπήρχε η υποψία ότι ήταν φορείς ασθενειών.

«Ενα τέτοιο νησί θα μπορούσε να είναι ο τρόπος πρόσβασης στην Ευρώπη. Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα σύστημα με τάξη», υπογράμμισε ο Κουρτζ. Ερωτηθείς δε εάν αυτή η ευρωπαϊκή «Νήσος Ελις» θα μπορούσε να είναι η Λέσβος ή η Λαμπεντούζα, απάντησε ότι κάποιος που αναγκάζεται να μείνει σε ένα νησί όπως η Λέσβος χωρίς να έχει ελπίδα για άσυλο, θα θελήσει πιο εύκολα να γυρίσει στην πατρίδα του, απ' ό,τι π.χ. εάν έχει προωθηθεί στη Βιέννη ή το Βερολίνο, εννοώντας ότι αυτό θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για τις προσφυγικές ροές.

Το φθινόπωρο θα τεθεί επισήμως επί τάπητος το νέο πακέτο για τα εργασιακά και ήδη φαίνεται πως οι δανειστές έχουν βάλει στο στόχαστρό τους τον κατώτατο μισθό των 568,08 ευρώ ενώ επιχειρούν τη μείωσή του μέσω της εισαγωγής στην Ελλάδα του «γαλλικού μοντέλου».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας «Αγορά», στο πακέτο αυτό των αλλαγών στα εργασιακά περιλαμβάνονται επίσης πλήρης ευελιξία στην αγορά εργασίας, ομαδικές απολύσεις και συνδικαλιστικός νόμος. Τα εργασιακά αποτελούν το βασικό στοιχείο της επόμενης αξιολόγησης και στη φθινοπωρινή «καταιγίδα» που φαίνεται να έρχεται περιλαμβάνονται τα εξής:

- Απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων Οι δανειστές ζητούν να καταργηθεί το υπουργικό βέτο, που σήμερα έχει στην πράξη υποκατασταθεί από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας.

- Ενίσχυση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας και εφαρμογή νέων μορφών απασχόλησης Μεταξύ αυτών η λεγόμενη «μικροεργασία» με πολύ χαμηλές αμοιβές και χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, τα συμβόλαια μηδενικών ωρών για δουλειά όσο, όταν και όποτε θέλει ο εργοδότης.

- Μείωση του κατώτατου μισθού και επιχειρησιακές συμβάσεις παντού Τα γαλλικό μοντέλο προβλέπει ότι οι επιχειρησιακές συμβάσεις έχουν μεγαλύτερη ισχύ από τις κλαδικές. ένα από τα πρώτα θύματα αυτής της ανατροπής, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι οι μισθοί μαζί με τα βασικά επιδόματα αφού και αυτοί αποσυνδέονται από τις κλαδικές συμβάσεις.

- Σειρά αλλαγών στον συνδικαλιστικό νόμο Όπως αλλαγή τρόπου λήψης αποφάσεων για απεργίες, μείωση των ημερών συνδικαλιστικής άδειας αλλά και απολύσεις συνδικαλιστικών εκπροσώπων.

www.dikaiologitika.gr