«Δεν είναι τέλος αλλά φόρος», έχουν κρίνει μέχρι τώρα οι αρεοπαγίτες - Εχει κριθεί αντισυνταγματικό και αντίθετο στην ΕΣΔΑ - Παρέμβαση υπέρ της αντισυνταγματικότητας και από την ολομέλεια των δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας και τον ΔΣΑ
Μια βόμβα διασποράς επικρέμαται πάνω από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ενώ την ερχόμενη Πέμπτη στην ολομέλεια του Αρείου Πάγου θα αποφασίσουν οι αρεοπαγίτες εάν θα απασφαλίσουν ή όχι την περόνη της.
Η αιωρούμενη αυτή βόμβα δεν είναι τίποτ’ άλλο από το περιβόητο χαράτσι που εισπράττεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
Η ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα αποφασίσει εάν θα επικυρώσει ή όχι την απόφαση του Δ’ Τμήματος του Αρείου Πάγου που έχει κρίνει ότι το χαράτσι είναι αντισυνταγματικό και αντίθετο στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Το χαράτσι χαρακτηρίζεται από τον νόμο ως έκτακτο ειδικό τέλος υπέρ του Δημοσίου στις ηλεκτροδοτούμενες δομημένες επιφάνειες (ΕΕΤΗΔΕ).
Πάντως, δεν αποκλείεται η αγωνία του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης να παραταθεί σε περίπτωση που το ζήτημα παραπεμφθεί για οριστική και αμετάκλητη κρίση στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο.
Η δικαστική διαδρομή της συνταγματικότητας και νομιμότητας του χαρατσιού (νόμος 4021/2011) ξεκίνησε από αγωγές που κατέθεσαν στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών η Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος ΙΝΚΑ, η Ενωση Καταναλωτών Ελλάδας και άλλα καταναλωτικά σωματεία, καθώς και το Ελληνικό Κίνημα Αμεσης Δημοκρατίας (Γιώργος Κόκκας).
Το Πρωτοδικείο έκρινε, μεταξύ των άλλων, ότι είναι αντισυνταγματική και παράνομη η είσπραξη του τέλους ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και ότι δεν μπορεί το υπουργείο Οικονομικών να παρέχει ατομικά στοιχεία φορολογουμένων στη ΔΕΗ, όπως είναι η επιφάνεια των κατοικιών τους (τετραγωνικά μέτρα) κ.ά.
Προ αυτού του αδιεξόδου ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας ζήτησε να ανασταλεί η υπ’ αριθμ. 1101/2012 απόφαση του Πρωτοδικείου που είχε δικαιώσει τα σωματεία των καταναλωτών.
Ετσι το Δ’ Τμήμα του Αρείου Πάγου έκρινε κατά πλειοψηφία (3 υπέρ και 2 κατά) με μια πολύ καλά δεμένη απόφαση ότι το χαράτσι παραβιάζει μια πλειάδα διατάξεων τόσο του Συντάγματος όσο και του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ.
Οι αρεοπαγίτες ξεκαθαρίζουν ότι το χαράτσι παρά τον χαρακτηρισμό του από τον 4021/2011 ως τέλος, αποτελεί φόρο.
Μάλιστα η επιβολή του φόρου αυτού παραβιάζει τα άρθρα του Συντάγματος που προστατεύουν :
-τον σεβασμό και την αξία των πολιτών,
-την ισότητα μεταξύ των πολιτών,
-το δικαίωμα των πολιτών να προσφεύγουν στα δικαστήρια,
-την οικογένεια,
-ενώ ξεκαθαρίζουν ρητά ότι φόρος εισπράττεται μόνο εφόσον προβλέπεται από νόμο.
Οι αρεοπαγίτες σημειώνουν ότι το χαράτσι είναι αντισυνταγματικό καθώς επιβάλλεται σύμφωνα με τα τετραγωνικά κ.λπ. κάθε ακινήτου και όχι σύμφωνα με την οικονομική κατάσταση (εισόδημα κ.ά.) και τη φοροδοτική ικανότητα κάθε φορολογουμένου, ο οποίος έχει δεχθεί μειώσεις αποδοχών και συντάξεων, αλλά και μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις τα τελευταία χρόνια.
Οι αρεοπαγίτες σημειώνουν με έμφαση ότι το χαράτσι παραβιάζει και την ΕΣΔΑ η οποία προστατεύει την περιουσία, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνεται τόσο ο μισθός όσο και η σύνταξη.
Χαρακτηριστική είναι η παράγραφος εκείνη της απόφασης που αναφέρει ότι με το χαράτσι επιβάλλεται ένα ακόμα «φορολογικό βάρος στους Ελληνες πολίτες».
Μάλιστα, επιβάλλεται «χωρίς να συνεκτιμάται διόλου» η συνολική μέχρι σήμερα «φορολογική τους επιβάρυνση, με την άθροιση τακτικών και έκτακτων φορολογικών υποχρεώσεων, η οποία έχει δυσμενέστατες επιπτώσεις στη φοροδοτική ικανότητα και ως εκ τούτου στη διατήρηση ανεκτού βιοτικού επιπέδου για πολλές κατηγορίες πολιτών που έχουν υποστεί σοβαρότατες οικονομικές απώλειες».
Για την επιβολή του επίμαχου φόρου, συνεχίζουν οι αρεοπαγίτες, «δεν προβλέπεται απαλλαγή ούτε καν της πρώτης κατοικίας που αποτελεί, ιδίως εν μέσω βαθιάς οικονομικής κρίσης, αναγκαίο στοιχείο για την αξιοπρεπή διαβίωση του ανθρώπου και την προστασία της οικογένειας».
Πρέπει να επισημανθεί ότι η ολομέλεια των προέδρων των δικηγορικών συλλόγων Ελλάδας και ο ΔΣΑ έχουν ασκήσει παρέμβαση υπέρ των ενώσεων καταναλωτών.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης στην ολομέλεια οι εκπρόσωποι του δικηγορικού κόσμου θα υποστηρίξουν ότι δεν είναι «συνταγματικώς και υπερνομοθετικώς επιτρεπτή η επιβολή φόρου κατοχής επί απρόσοδης ακίνητης περιουσίας και χωρίς καμιά σύνδεση με την εν γένει εισοδηματική κατάσταση του φορολογουμένου».
Στον δρόμο προς το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο το χαράτσι
Τώρα η ολομέλεια του Αρείου Πάγου, υπό τον πρόεδρό της Αθανάσιο Κουτρομάνο, έχει δυο επιλογές την ερχόμενη Πέμπτη.
Η πρώτη είναι να κρίνει ακριβώς αντίθετα από το Δ’ Τμήμα. Δηλαδή ότι το χαράτσι είναι συνταγματικό. Στην περίπτωση αυτή δεν αλλάζει τίποτα και καλώς όλοι οι πολίτες πλήρωσαν το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ.
Η δεύτερη επιλογή είναι να συνταυτιστεί με τις θέσεις του, δηλαδή ότι το χαράτσι είναι αντισυνταγματικό και αντίθετο στην ΕΣΔΑ.
Στη δεύτερη αυτή περίπτωση η υπόθεση θα οδηγηθεί στο ΑΕΔ.
Και θα οδηγηθεί εκεί καθώς η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει κρίνει ότι το χαράτσι είναι συνταγματικό, αλλά δεν μπορεί να κόβεται το ηλεκτρικό ρεύμα σε περίπτωση που δεν πληρώνεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
Το ΑΕΔ θα επιληφθεί καθώς το Σύνταγμα προβλέπει ότι εάν υπάρξουν αντίθετες αποφάσεις για το ίδιο νομικό ζήτημα μεταξύ των τριών μεγάλων δικαστηρίων της χώρας (Συμβούλιο της Επικρατείας, Αρειος Πάγος και Ελεγκτικό Συνέδριο), τότε τον τελικό λόγο έχει το ΑΕΔ.
Για απάτες σε βάρος εταιρειών και επιχειρήσεων μέσω απατηλής δρομολόγησης πληρωμών σε τραπεζικού λογαριασμούς τρίτων και όχι των πραγματικών δικαιούχων προειδοποιεί η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος εφιστώντας την προσοχή του κοινού.
Οι δράστες, μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που φαίνεται να έχουν σταλεί από επιχειρήσεις, προτρέπουν τους παραλήπτες να καταθέσουν το οφειλόμενο χρηματικό ποσό από τη μεταξύ τους εμπορική συναλλαγή σε νέο τραπεζικό λογαριασμό, ισχυριζόμενοι ότι αυτός έχει αλλάξει.
Οι χρήστες που λαμβάνουν τέτοια μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καλούνται να μην καταθέτουν χρηματικά ποσά σε τραπεζικούς λογαριασμούς, χωρίς προηγουμένη επιβεβαίωση
Ειδικότερα, τρίτα πρόσωπα διεισδύουν ηλεκτρονικά (cracking) στoυς λογαριασμούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) εταιρειών και υποκλέπτουν την ηλεκτρονική αλληλογραφία τους, αποσκοπώντας στον εντοπισμό ηλεκτρονικών εμπορικών συναλλαγών.
Στη συνέχεια, αφού υφαρπάξουν τα στοιχεία των συναλλαγών, ενημερώνουν μέσω απατηλών ηλεκτρονικών μηνυμάτων (e-mail), την εταιρεία που πρόκειται να καταθέσει το οφειλόμενο χρηματικό ποσό σε τραπεζικό λογαριασμό συνεργαζόμενης εταιρείας, ότι πρέπει αυτά να κατατεθούν σε διαφορετικό λογαριασμό, λόγω αλλαγής του προηγούμενου.
Το αποτέλεσμα είναι η εταιρεία, στην οποία υπάρχει η χρηματική οφειλή και για την οποία έγινε η κατάθεση του χρηματικού ποσού, να μην το λάβει ποτέ.
Οι εμπορικές εταιρείες, προκειμένου να διασφαλίσουν τα ψηφιακά δεδομένα τους, αλλά και να προστατεύσουν τις τραπεζικές συναλλαγές τους, καλούνται να εντείνουν την προσοχή τους στις διαδικασίες πληρωμών που γίνονται μέσω των Τραπεζικών Ιδρυμάτων και να τηρούν τις ακόλουθες διαδικασίες:
-Να επαληθεύουν συνεχώς την ορθή διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των εταιρειών – επιχειρήσεων, με τις οποίες πραγματοποιείται η επικοινωνία για επικείμενες συναλλαγές.
-Σε περίπτωση που απαιτείται αποστολή χρημάτων με οποιονδήποτε τρόπο, θα πρέπει να πραγματοποιούν επαλήθευση των στοιχείων αποστολής και με άλλο τρόπο, πλην του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (τηλέφωνο, διαδικτυακή συνομιλία κ.τ.λ.).
-Να επαληθεύουν τις συναλλαγές απευθείας με τους τραπεζικούς οργανισμούς, στους οποίους πρόκειται να γίνει η μεταφορά των χρημάτων.
-Να τηρούν δεύτερο ή επιπρόσθετο κωδικό ασφαλείας κατά την διαχείριση των λογαριασμών ηλεκτρονικών ταχυδρομείων, που λαμβάνουν – αποστέλλουν ευαίσθητα ή τραπεζικά δεδομένα.
-Να ενημερώνουν συνεχώς τα προγράμματα προστασίας και ασφάλειας των πληροφοριακών συστημάτων.
-Οι αρμόδιοι υπάλληλοι να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις διαδικασίες πληρωμών, μέσω των Τραπεζικών Ιδρυμάτων.
Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας παρακολουθεί την εξέλιξη των κακόβουλων αυτών συμπεριφορών και παρεμβαίνει άμεσα σε κάθε περίπτωση σχετικής καταγγελίας ή ενημέρωσης.
Υπενθυμίζεται ότι για ανάλογα περιστατικά, οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στα ακόλουθα στοιχεία επικοινωνίας:
Τηλεφωνικά: 111 88
Στέλνοντας e-mail στο: ccu@cybercrimeunit.gov.gr
Μέσω της εφαρμογής (application) για έξυπνα τηλέφωνα (smartphones) με λειτουργικά συστήματα ios-android-windows: CYBERKID.
Με απόφαση της αναπληρώτριας υπουργού Οικονομικών Νάντιας Βαλαβάνη η οποία αναμένεται να υπογραφεί εντός των ημερών, θα τεθεί σε εφαρμογή το ανανεωμένο «σύστημα μητρώων τραπεζικών λογαριασμών», εφαρμογή που έγινε γνωστότερη τις τελευταίες ημέρες ως «καταθεσιολόγιο».
Πρόκειται για μια εφαρμογή η οποία θα επιτρέψει στους ελεγκτές των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών και συγκεκριμένα του ΣΔΟΕ, του Κέντρου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (ΚΕΦΟΜΕΠ) αλλά και του Κέντρου Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (ΚΕΜΕΠ) να αποκτούν ηλεκτρονική πρόσβαση –εφόσον έχουν τη σχετική εισαγγελική- σε όλες τις συναλλαγές του ελεγχόμενου μέσω των τραπεζικών του λογαριασμών και όχι μόνο στα υπόλοιπα των καταθέσεων όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.
Το σύστημα, το οποίο θα λειτουργεί χάρη στην απευθείας σύνδεση του Taxis με τις τράπεζες θα επιτρέπει την άντληση πληροφοριών ακόμη και σε βάθος δεκαετίας. Έτσι, οι ελεγκτές θα γλιτώσουν την ανταλλαγή επιστολών και την παραγγελία στοιχείων από τις τράπεζες κάτι που μπορούσε να καθυστερήσει τη διαδικασία του ελέγχου για πολλές εβδομάδες.
Η ενεργοποίηση του συγκεκριμένου συστήματος έρχεται σε μια περίοδο που τόσο ο υπουργός Επικρατείας για την καταπολέμηση της διαφθοράς όσο και το υπουργείο Οικονομικών έχουν ποντάρει πολλά στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και ειδικά στον έλεγχο των διαφόρων «λιστών» με εμβάσματα στο εξωτερικό, καταθέσεις εκτός Ελλάδας κλπ.
Ο στόχος είναι να επιταχυνθεί η διαδικασία του ελέγχου ώστε να υπάρξουν και ταχύτερα εισπρακτικά αποτελέσματα. Ο πήχης είναι ψηλά καθώς από τον έλεγχο των εμβασμάτων και των λοιπών καταθέσεων, έχουν προϋπολογιστεί έσοδα περίπου 850 εκατ. ευρώ.
ΑΜΠΕ
«Βόμβα» πόθεν έσχες απειλεί χιλιάδες φορολογούμενους που βρίσκονται έκθετοι απέναντι στην εφορία καθώς αδυνατούν να δικαιολογήσουν με βάση τα εισοδήματα που δήλωναν τα τελευταία χρόνια τα χρήματα που έχουν στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
Οι φορο-ελεγκτικοί μηχανισμοί (ΣΔΟΕ, Κέντρο Ελέγχου Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου και Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων) έχουν αρχίσει να ανοίγουν τραπεζικούς λογαριασμούς φορολογούμενων από το 2000 και βλέπουν καταθέσεις που δεν συνάδουν με τα δηλωθέντα εισοδήματά τους.
Μάλιστα, όπως ανέφερε η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR, τα τελευταία 15 χρόνια υπάρχουν πολλά στοιχεία που δείχνουν υψηλές καταθέσεις αλλά πολύ χαμηλό δηλωμένο εισόδημα για πολλούς φορολογούμενους. Στους φορολογούμενους αυτούς, όπως είπε η κ. Βαλαβάνη, θα τους δοθεί η δυνατότητα-ευκαιρία να νομιμοποιήσουν τα ποσά αυτά μέσω αναδρομικών τροποποιητικών φορολογικών δηλώσεων.
Το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει ρύθμιση με την οποία θα καλούνται οι φορολογούμενοι να προσέλθουν οικειοθελώς στην εφορία προκειμένου να εμφανίσουν αδήλωτα εισοδήματα και να πληρώσουν τον φόρο που αναλογεί, γλιτώνοντας ταυτόχρονα από πρόστιμα και προσαυξήσεις.
Οι έλεγχοι στους τραπεζικούς λογαριασμούς αποκαλύπτουν, μεταξύ των άλλων, και το μεγάλο αδήλωτο πλούτο που πολλοί συσσώρευσαν από την παραοικονομία της αγοράς ακινήτων.
Το θέμα «καίει» κυρίως τους φορολογούμενους που προχώρησαν στην πώληση των ακινήτων τους σε τιμή πολύ υψηλότερη της αντικειμενικής αξίας, κυρίως την περίοδο 2000-2007, όπου η οικοδομή γνώριζε ημέρες δόξας και οι τιμές των ακινήτων στην περιοχή της Αθήνας κατέγραφαν αύξηση κατά 308%, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά 300% και στις άλλες αστικές περιοχές κατά 210,5%.
Διασταυρώσεις
Από διασταυρώσεις στοιχείων, τα οποία αντλήθηκαν από τις τράπεζες, έχει προκύψει ότι χιλιάδες φορολογούμενοι δεν μπορούν να δικαιολογήσουν μεγάλα ποσά από πωλήσεις ακινήτων, αφού η διαφορά μεταξύ αντικειμενικής και αγοραίας (πραγματικής) τιμής δεν εμφανίζεται στα συμβόλαια, αλλά φαίνεται μόνο στους τραπεζικούς λογαριασμούς.
Οι φορολογούμενοι αυτοί αναπόφευκτα θα περάσουν σύντομα από την εφορία για να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση, όπου θα εμφανίσουν τα επιπλέον χρήματα που εισέπραξαν από την πώληση των ακινήτων και να καταβάλουν τον αναλογούντα φόρο.
Όμως, δεν είναι μόνο οι ιδιώτες, φυσικά πρόσωπα, που αποκόμισαν σημαντικά χρηματικά ποσά από την πώληση ακινήτων τους λόγω της μεγάλης διαφοράς μεταξύ αντικειμενικής και πραγματικής τιμής τα οποία δεν εμφάνισαν στη φορολογική τους δήλωσης. Υπάρχει και μεγάλος αριθμός εταιρειών και εμπλεκόμενων του κλάδου της οικοδομής που πλούτισαν από την φοροδιαφυγή εν γνώσει της ίδιας της πολιτείας, με «πράξεις» που έκαναν σε τιμές πολύ υψηλότερες από τις αντικειμενικές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπουργείο Οικονομικών μόλις πριν από λίγους μήνες διόρθωσε το πρόβλημα που είχε δημιουργηθεί στην κτηματαγορά εφαρμόζοντας το «πόθεν έσχες» στο συνολικό τίμημα της αγοράς του ακινήτου που αναγράφεται στο συμβόλαιο και όχι στην αντικειμενική αξία.
Οι εντολές που έχουν δοθεί στους ελεγκτικούς μηχανισμούς είναι να προχωρήσουν οι έλεγχοι με ταχείς διαδικασίες και να κληθούν όσοι έχουν κρύψει εισοδήματα να αποφασίσουν εάν θα πληρώσουν οικειοθελώς τους φόρους που αναλογούν στα κρυφά εισοδήματά τους ή αν θα υποστούν τις συνέπειες της φορολογικής νομοθεσίας.
Τα ονόματα πολλών φορολογούμενων «φιγουράρουν» στις κάθε λογής λίστες (Λαγκάρντ, μεγαλοκαταθετών, ακινήτων του εξωτερικού, Λιχτενστάιν, εμβασμάτων κ.λπ.) που βρίσκονται στο «μικροσκόπιο» των ελεγκτών, οι οποίοι έχουν επιφορτισθεί να σηκώσουν και το μεγαλύτερο βάρος του εισπρακτικού αποτελέσματος από το πεδίο της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής και της διαφθοράς. Άλλωστε, σύμφωνα με τα μέτρα που παρουσίασε η κυβέρνηση στους δανειστές, μόνο από τον έλεγχο των εμβασμάτων το υπουργείο Οικονομικών φιλοδοξεί να εισπράξει 725 εκατ. ευρώ.
Το Κέντρο Ελέγχου Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου, το οποίο θα έχει τον πρώτο λόγο για όλες τις λίστες και τα CD με τα εμβάσματα, θα κινηθεί συνδυαστικά, συγκρίνοντας τα σκόρπια ευρήματα. Δεν είναι λίγα τα ονόματα που βρίσκονται σε περισσότερες από μια λίστες, γεγονός που χρήζει διεξοδικής διερεύνησης.
Στις περιπτώσεις στις οποίες διαπιστώνεται αναντιστοιχία των δηλωθέντων εισοδημάτων με τις καταθέσεις (έχουν ήδη ανοίξει τραπεζικοί λογαριασμοί στο πλαίσιο των ξεχωριστών ερευνών που άρχισαν τους προηγούμενους μήνες), θα αποστέλλεται πορισματική αναφορά στους οικονομικούς εισαγγελείς κι εκείνοι θα προχωρούν άμεσα στη δέσμευση των καταθέσεων, έως ότου ολοκληρωθεί ο έλεγχος.
Όπου δεν υπάρχουν υπόλοιπα καταθέσεων (οι έρευνες αφορούν και στις κινήσεις λογαριασμών), θα δεσμεύονται τα ακίνητα, αφού όσοι βρίσκονται σε αυτές τις λίστες παραδοσιακά επενδύσουν σε μετρητά και ακίνητα.