Από τα πιο… επίσημα χείλη ανακοινώθηκε πως θα δοθεί μέσα στον Δεκέμβριο το κοινωνικό μέρισμα. Το ποσό για το κοινωνικό μέρισμα δύσκολα θα ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ. Βγήκαν τα… κομπιουτεράκια για το πόσα θα πάρουν και ποιοι. Θετικοί και οι δανειστές στο να δοθεί το μέρισμα από το υπερπλεόνασμα.
Ο κύβος ερρίφθη και η κυβέρνηση δια στόματος του πρωθυπουργού ανακοίνωσε ότι τελικά θα διανεμηθεί κοινωνικό μέρισμα τον άλλο μήνα. Όπως μάλιστα τόνισε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης “δεν θα δώσουμε λίγα σε πολλούς“. Δεν προσδιόρισε βέβαια τα κριτήρια με τα οποία θα δοθεί, ούτε και το ποσό που διανεμηθεί.
Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες έχουν υπάρξει διάφορες σκέψεις για τον τρόπο καταβολής του μερίσματος, καθώς επίσης και για τους δικαιούχους. Ωστόσο επειδή ο πρωθυπουργός φωτογράφησε αυτούς που θα λάβουν το κοινωνικό μέρισμα, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το ποσό που εν δυνάμει θα μοιραστεί δεν μπορεί να είναι πολύ μεγάλο.
Click4more: Μητσοτάκης: Μέρισμα στους πιο αδύναμους, ενίσχυση της ασφάλειας και «πράσινη» ανάπτυξη – Τι είπε για το προσφυγικό
Σύμφωνα με εκτιμήσεις πολύ δύσκολα θα υπερβεί τα 200 εκατ. και ως εκ τούτου αρχίζουν και υπάρχουν διάφορα σενάρια για το ποιοι θα το λάβουν και πόσα θα αντιστοιχεί στον καθένα.
Όπως έχει τονίσει ο Κ. Μητσοτάκης, «μετά από 10 χρόνια κρίσης δεν θα ανεχτώ με τη νέα ανάπτυξη που έχουμε να δημιουργηθούν νέες ανισότητες. Θα υπάρχει υπερπλεόνασμα το 2019. Θα πάει στοχευμένα στους πιο αδύναμους. Θα δούμε πού. Δεν θα δώσουμε λίγα σε πολλούς. Θέλω αυτά που θα δώσω να πιάσουν τόπο».
Ήδη έχουν υπάρξει επαφές με τους δανειστές, οι οποίοι δεν είναι αντίθετοι στο να δοθεί κάποιου είδους μερίσματος από το υπέρ πλεόνασμα που θα προκύψει.
Σύμφωνα με τις ως τώρα πληροφορίες που υπάρχουν το μέρισμα θα δοθεί στις εξής κοινωνικές ομάδες:
Σε όσους λαμβάνουν πολύ χαμηλή σύνταξη. Το όριο θα είναι πιθανότατα κάτω από τα 600 ευρώ.
Σε όσους λαμβάνουν το Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης.
Να υπενθυμίσουμε ότι τα κριτήρια για να λάβει κάποιος το εν λόγω επίδομα είναι:
Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 90.000 ευρώ για τον άγαμο, ενώ το ποσό προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
Τα τεκμήρια διαβίωσης της κινητής περιουσίας του νοικοκυριού (αυτοκίνητα ή δίκυκλα) να μην υπερβαίνουν στο σύνολό τους το ποσό των 6.000 ευρώ.
Το συνολικό ύψος εισοδήματος ή καταθέσεων του νοικοκυριού ή και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων, κ.λπ. να μην υπερβαίνει το εξής ποσό, έως έξι μήνες πριν την υποβολή της αίτησης:
Για μονοπρόσωπο νοικοκυριό τα 1.200 ευρώ.
Για νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος, τα 1.800 ευρώ.
Για νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη, τις 2.100 ευρώ.
Για νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα και δύο ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη, τις 2.400 ευρώ.
Για νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος ή δύο ενήλικα και τρία ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με τέσσερα ανήλικα μέλη, τις 2.700 ευρώ.
Για νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ενήλικα ή δύο ενήλικα και τέσσερα ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με πέντε ανήλικα μέλη, τις 3.000 ευρώ.
Στον υπολογισμό του συνολικού εισοδήματος περιλαμβάνονται όλα τα επιδόματα πρόνοιας (συμπεριλαμβανομένων και των επιδομάτων τέκνων του πρώην ΟΓΑ) εκτός από το επίδομα αναδοχής, το επίδομα των απροστάτευτων τέκνων και τα μη ανταποδοτικά επιδόματα αναπηρίας που χορηγούνται από το κράτος.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή της ένταξης στο πρόγραμμα του ΚΕΑ είναι ο ενδιαφερόμενος να έχει υποβάλει φορολογική δήλωση. Οι ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού (ιδίως οι άστεγοι) μπορούν να λάβουν βοήθεια από τους Δήμους για την υποβολή φορολογικής δήλωσης πριν καταθέσουν την αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα ΚΕΑ. Οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν κάθε μήνα τα εξής ποσά:
– Κάθε άγαμος, 200 ευρώ το μήνα.
– Κάθε ζευγάρι έγγαμων ή συνδεδεμένων με σύμφωνο συμβίωσης, χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, 300 ευρώ το μήνα.
Σε συνέντευξη του στον ΑΝΤ1 ο Χρήστος Σταϊκούρας είπε ότι είναι πολύ πιθανό να μειωθεί κι άλλο ο ΕΝΦΙΑ μετά τον Μάιο του 2020 και εξήγησε ότι το αφορολόγητο θα ενισχυθεί. Παράλληλα τόνισε ότι το κοινωνικό μέρισμα θα δοθεί εφάπαξ καθώς δεν προβλέπεται να μονιμοποιηθεί.
Για την πρώτη κατοικία ο υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε ότι το οικονομικό επιτελείο θα κινηθεί σοβαρά και μεθοδικά το επόμενο διάστημα προκειμένου να αποκλείσει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Μάλιστα ανέφερε ότι σε δύο εβδομάδες θα είναι έτοιμο το νομοθετικό πλαίσιο για τα κόκκινα δάνεια. «Στον νόμο Κατσέλη το 25% είναι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, αυτά τα στοιχεία έχουμε από την τράπεζα της Ελλάδος και το τραπεζικό σύστημα. Ένας στους τέσσερις λοιπόν μπορεί να πληρώσει και δεν πληρώνει - αυτό το κομμάτι θα πρέπει να πληρώσει», ανέφερε ο Χρήστος Σταϊκούρας.
Και συνέχισε: «Διευκολύνουμε συνεπώς την προστασία της πρώτης κατοικίας στην υπάρχουσα περίμετρο με τα σημερινά στοιχεία και συζητάμε με τους 'θεσμούς' για το τι θα γίνει από την 1/1/20 (αναφορικά με τους στρατηγικούς κακοπληρωτές). Συζητάμε με τους 'θεσμούς' λοιπόν την παράταση της προστασίας πρώτης κατοικίας, γιατί η θέση της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν να λήξει στο τέλος του έτους».
Παράλληλα αναφορικά με τα κίνητρα συλλογής ηλεκτρονικών αποδείξεων ο υπουργός Οικονομικών προανήγγειλε αλλαγές στην φορολογία και τόνισε ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο εκτός από τα 1.000 ευρώ που δίνονται να επιβραβεύονται οι ηλεκτρονικές συναλλαγές και σε είδος.
Το κοινωνικό μέρισμα, σύμφωνα με τον Χρήστο Σταϊκούρα, θα δοθεί εφάπαξ και στόχος της κυβέρνησης είναι το πρωτογενές πλεόνασμα να είναι στο 2% από το 2021 και έπειτα. Ο υπουργός Οικονομικών είπε ότι το ζήτημα έχει ήδη τεθεί στους θεσμούς και ωριμάζουν πλέον οι συνθήκες προκειμένου η Αθήνα να συζητά τη μείωση των δημοσιονομικών στόχων και των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Για τα αναδρομικά των συνταξιούχων ανέφερε ότι εξετάζεται η πιθανότητα αποπληρωμής από το φετινό υπερπλεόνασμα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομία.
Η καλή πορεία των φορολογικών εσόδων, που συνεχίστηκε και τον Οκτώβριο, φαίνεται να αφήνει το περιθώριο στην κυβέρνηση να καλύψει ανελαστικές κρατικές δαπάνες, αποκλίσεις, αναδρομικά συνταξιούχων αλλά και καθορίσουν το ποιοι θα πάρουν το κοινωνικό μέρισμα του 2019.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος», το πρωτογενές πλεόνασμα -σε όρους ενισχυμένης εποπτείας- αναμένεται να φτάσει το 4% του ΑΕΠ. Συνεπώς θα υπάρχει διαθέσιμο υπερπλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ (περίπου 910 εκατ. ευρώ) που θεωρητικά μπορεί να μοιραστεί σε έκτακτα μέτρα.
Τα δεδομένα μέχρι στιγμής
Μέχρι στιγμής το μόνο σίγουρο μέρισμα είναι τα 138 εκατ. που θα διατεθούν για την έκτακτη μείωση της προκαταβολής φόρου του 2019 για τις επιχειρήσεις από το 100% στο 95%. Ήδη μέσω αυτού του υπερπλεονάσματος έχουν αποφασιστεί η μεγαλύτερη κατά 205 εκατ. ευρώ μείωση του ΕΝΦΙΑ, το αυξημένο κατά 11 εκατ. ευρώ επίδομα θέρμανσης και η βελτιωμένη ρύθμιση των 120 δόσεων.
Όλα αυτά ενώ από τον Μάιο έχει μοιραστεί και η -σύμφωνα με την προηγούμενη κυβέρνηση- 13η σύνταξη με κόστος 890 εκατ. ευρώ που διατέθηκε σε όλους τους συνταξιούχους. Εκτός αυτού στη συνέχεια του 2019 και κατά το 2020 υπάρχουν αβεβαιότητες που πρέπει να αντιμετωπιστούν για να μην κινδυνέψουν οι μειώσεις φόρων και τα άλλα διαρθρωτικά μέτρα που έχουν θεσπιστεί ήδη και όσα· θα θεσπιστούν με το φορολογικό νομοσχέδιο.
Το πρόγραμμα και οι δεσμεύσεις
Τα φορολογικά έσοδα σημειώνουν υπέρβαση πάνω από 500 εκατ. ευρώ και τον Οκτώβριο αλλά κανείς δεν ξέρει πώς θα εκτελεστεί φέτος το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Η τακτική της υποεκτέλεσης του ΠΔΕ σε όφελος του πρωτογενούς πλεονάσματος της προηγούμενης κυβέρνησης οδήγησε στο πάγωμα του ΠΔΕ το 2019. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, πρόκειται να ξεκαθαρίσει πριν ολοκληρωθεί ο Νοέμβριος και υπάρξει πιο καθαρή εικόνα για το κλείσιμο του προϋπολογισμού του 2019.
Σύμφωνα με τον «Ελεύθερο Τύπο», το οικονομικό επιτελείο θα διατηρήσει και ένα «μαξιλάρι» από το υπερπλεόνασμα ώστε να καλύψει το ενδεχόμενο αναθεωρήσεων από την ΕΛΣΤΑΤ και την Eurostat για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2019.
Με το βλέμμα στο 2020
Πολλοί όμως είναι αυτοί στην κυβέρνηση που προτιμούν να καλυφθούν ανάγκες του 2020 από τώρα, ώστε να διασφαλιστούν περισσότερο οι στόχοι και να γίνουν ακόμη πιο άνετα η δεύτερη μείωση του ΕΝΦΙΑ και τα άλλα σχέδια που υπάρχουν. Ένα από αυτά είναι η επαναφορά της απόσυρσης με στόχο τις επιδοτήσεις καθαρών αυτοκινήτων ώστε ο γερασμένος στόλος να ανανεωθεί, οι εκπομπές ΟΟ2 να μειωθούν και να αυξηθεί το ποσοστό ηλεκτροκίνησης. Το συγκεκριμένο μέτρο δεν υπάρχει στον προϋπολογισμό του 2020 και δεν θα ενταχθεί ούτε στο φορολογικό νομοσχέδιο για τον απλό λόγο ότι δεν υπάρχουν ακόμη οι πόροι.
Τι θα γίνει με το κοινωνικό μέρισμα
Σημειώνεται ότι τόσο ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας έχουν αποφύγει να δεσμευτούν για το ύψος του ενδεχόμενου κοινωνικού μερίσματος και τους πιθανούς δικαιούχους καθώς θέλουν πρώτα να ξεκαθαρίσει η εικόνα στα ανοιχτά μέτωπα. Πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση να επιθυμεί να δώσει ένα τύποις κοινωνικό μέρισμα αφού διασφαλίσει ότι έχουν καλυφθεί οι τακτικές και έκτακτες ανάγκες. Ωστόσο, σύμφωνα με τον «ΕΤ», αυτό θα είναι μικρό - περίπου 150 με 200 εκατ. ευρώ - και στοχευμένο κυρίως σε όσους σήμερα παίρνουν το Κοινωνικό Μέρισμα Αλληλεγγύης.
Τα αναδρομικά των συνταξιούχων
Ένα ακόμη μεγάλο κεφάλαιο είναι ο λογαριασμός για τα αναδρομικά συντάξεων που θα προκύψουν από τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ. Το υπουργείο Οικονομικών περιμένει τους υπολογισμούς του συναρμόδιου υπουργείου Εργασίας σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις που δημιουργούνται και τον τρόπο εξόφλησης τους. Μπορεί δηλαδή, αν προκύψει το υπερπλεόνασμα, να επιλεγεί η λύση να εξοφληθεί ένα μεγάλο μέρος των υποχρεώσεων του Δημοσίου σε όλους τους δικαιούχους κλείνοντας έτσι και ένα μεγάλο κεφάλαιο από το πρόσφατο παρελθόν.
Μέχρι στιγμής πολλά είναι τα κυβερνητικά στελέχη που έχουν δηλώσει σε όλους τους τόνους ότι αν προκύψουν υποχρεώσεις για αναδρομικά, αυτές θα ικανοποιηθούν προς όλους, είτε έχουν προσφύγει δικαστικά είτε όχι.
Κανείς δεν ξέρει ποιο είναι το ακριβές ποσό που θα δοθεί για το κοινωνικό μέρισμα, αν και η καταβολή του θεωρείται δεδομένη.
Στην αρχή μίλαγαν για 200 εκατ. ευρώ, μετά έγιναν 400 εκατ. ευρώ, τώρα ακόμα και οίκοι αξιολόγησης μπήκαν στο το παιχνίδι και δεν αποκλείουν 1 δισ. ευρώ.
Τα ως τώρα δεδομένα, είχαν ως εξής:
Το Κοινωνικό Μέρισμα θα δοθεί τον προσεχή Δεκέμβριο.
Θα επικεντρωθεί στους οικονομικά ασθενέστερους πολίτες.
– Στους χαμηλοσυνταξιούχους
– Στους χαμηλόμισθους, δικαιούχους του ΚΕΑ
Καλά ενημερωμένη «πηγή» αναφέρει ότι αν υπάρχει μεγαλύτερος «χώρος», κατάσταση που θα αξιολογηθεί εντός του μήνα, τότε και μόνο θα διευρυνθεί ο κατάλογος των δικαιούχων.
Οι συνθήκες ωστόσο είναι τέτοιες που δημιουργούν πολλές προσδοκίες με πολλούς να υπολογίζουν σε αυτά τα χρήματα και να αναζητούν αν είναι δικαιούχοι.
Πέρσι το συνολικό ποσό που δόθηκε για το κοινωνικό μέρισμα ξεπερνούσε τα 800 εκατ. ευρώ ενώ σύμφωνα με την πορεία του προϋπολογισμού είναι δεδομένο ότι το φετινό ποσό θα είναι μειωμένο τουλάχιστον κατά 50%. Σε κάθε περίπτωση, το ύψος του κοινωνικού μερίσματος θα εξαρτάται άμεσα από το υπερπλεόνασμα που θα προκύπτει.
Ενδεικτικά, τα ποσά που δόθηκαν το 2018
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό (ένας ενήλικας μόνος)
Εισόδημα 0 – 5.000 ευρώ ενίσχυση 450 ευρώ
Εισόδημα 5.000 – 7.000 ευρώ ενίσχυση 350 ευρώ
Εισόδημα 7.000 – 9.000 ευρώ ενίσχυση 250 ευρώ
Δυο ενήλικα μέλη (π.χ. ζευγάρι χωρίς παιδιά)
Εισόδημα 0 – 7.500 ευρώ ενίσχυση 675 ευρώ
Εισόδημα 7.500 – 10.500 ευρώ ενίσχυση 525 ευρώ
Εισόδημα 10.500 – 13.500 ευρώ ενίσχυση 375 ευρώ
Δύο ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος (π.χ. ζευγάρι με παιδί)
Εισόδημα 0 – 8.750 ευρώ ενίσχυση 787 ευρώ
Εισόδημα 8.750 – 12.250 ευρώ ενίσχυση 612 ευρώ
Εισόδημα 12.250 – 15.750 ευρώ ενίσχυση 437 ευρώ
Τρία ενήλικα μέλη ή δυο ενήλικα και δυο ανήλικα μέλη (π.χ. ζευγάρι με δυο παιδιά)
Εισόδημα 0 – 10.000 ευρώ ενίσχυση 900 ευρώ
Εισόδημα 10.000 – 14.000 ευρώ ενίσχυση 700 ευρώ
Εισόδημα 14.000 – 18.000 ευρώ ενίσχυση 500 ευρώ
Τρία ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος ή δυο ενήλικα και τρία ανήλικα μέλη (π.χ. ζευγάρι με τρία παιδιά)
Εισόδημα 0 – 11250 ευρώ ενίσχυση 1012.5 ευρώ
Εισόδημα 11.250 – 15.750 ευρώ ενίσχυση 787 ευρώ
Εισόδημα 15.750 – 20.250 ευρώ ενίσχυση 562 ευρώ.
Εντός του Νοεμβρίου αναμένεται να «κλειδώσει» το ποσό που θα µοιραστεί τον ∆εκέµβριο από το υπερπλεόνασµα της εκτέλεση του φετινού προϋπολογισµού στους δικαιούχους του κοινωνικού μερίσματος.
Το ποσό θα προκύψει από την υπέρβαση που προβλέπεται από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασµα 3,5% του ΑΕΠ και εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ. Η τελική απόφαση θα ληφθεί κατόπιν των διαβουλεύσεων με τους θεσμούς.
Πρόθεση της κυβέρνησης είναι ο χριστουγεννιάτικος «μποναμάς» από το υπερπλεόνασμα να χορηγείται σε σταθερή βάση, κάθε Δεκέμβριο. Η πιθανότερη ημερομηνία για την καταβολή του θεωρείται το διάστημα 16 – 20 Δεκεμβρίου. Τα ποσά αναμένεται να κυμανθούν ανάμεσα στα 250 με 1.000 ευρώ ανάλογα τα εισοδήματα των δικαιούχων.
Στις κυβερνητικές προθέσεις, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες είναι να δοθεί:
— Στους χαμηλοσυνταξιούχους
— Στους κοινωνικά και οικονομικά ασθενέστερους, χαμηλόμισθους, δικαιούχους του κοινωνικού επιδόματος αλληλεγγύης.
— Πιθανά στους παραπάνω να προστεθούν και ορισμένες άλλες κατηγορίες πολιτών.