Την περικοπή 300 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2018 από παρεμβάσεις στη μισθολογική δαπάνη του Δημοσίου, προβλέπει το compliance Report που δημοσιοποίησε η Κομισιόν, μαζί με το συμπληρωματικό Μνημόνιο.

Οι περικοπές θα γίνουν σε διάστημα δύο χρόνων. Συγκεκριμένα από τα μισθολόγια του Δημοσίου θα κοπούν 100 εκατ. ευρώ το 2017 και άλλα 200 εκατ. ευρώ το 2018.

Σύμφωνα με το το compliance Report , που συνοδεύει το συμπληρωματικό Μνημόνιο, οι παρεμβάσεις, στις οποίες έχει δεσμευτεί να προχωρήσει η κυβέρνηση είναι:

Ευθυγράμμιση των επιδομάτων για την ανθυγιεινή εργασία με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η δέσμευση της χώρας για ευθυγράμμιση του καθεστώτος χορήγησης του εν λόγω επιδόματος με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή νομοθεσία έως τις 31 Δεκεμβρίου 2017, θα οδηγήσει στην κατάργησή του. Θυμίζουμε ότι το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, είναι ύψους 150 ευρώ μηνιαίως και χορηγείται στους μόνιμους υπαλλήλους και στους υπαλλήλους ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου των δήμων, των περιφερειών και των ΝΠΔΔ αυτών που απασχολούνται στους ΧΥΤΑ, στην ανακύκλωση, στα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, στους σταθμούς μεταφόρτωσης και στις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων

Εξορθολογισμός των ειδικών μισθολογίων. Η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του εξορθολογισμού των ειδικών μισθολογίων ( ένστολοι, δικαστικοί, πανεπιστημιακοί, κ.α), θα περιλαμβάνει τη μείωση τους και της μεταρρύθμιση τους με την ίδια μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στο ενιαίο μισθολόγιο (Ιούνιος 2016). Η μεταρρύθμιση αυτή θα εφαρμοστεί το 2017.

Αναθεώρηση των επιδομάτων και των μη μισθολογικών παροχών σε όλα τα ειδικά μισθολόγια, η οποία θα εφαρμοστεί τον Σεπτέμβριο του 2016, αφού ήδη στον «κόφτη» έχει περιληφθεί το «πάγωμα» τους.

aftodioikisi.gr

Το πάγωμα του …παγώματος των αυξήσεων στα ειδικά μισθολόγια, θα μεταφραστεί δημοσιονομικά ως μια ακόμη αύξηση των δημοσίων δαπανών περίπου κατά 118 εκατ. ευρώ.

Το ποσό αυτό, θα καλυφθεί με μια ακόμη αύξηση φόρων καθώς, δημοσιονομικά πάντοτε, η επίσπευση επιβολής ενός φορολογικού μέτρου –στην προκειμένη περίπτωση του φόρου στη μπύρα και του φόρου στα τηλέφωνα- υποχρεώνει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους να εγγράψει ως πρόβλεψη ακόμη μεγαλύτερα ποσά. H Βουλή ψήφισε ένα «πακέτο» το οποίο θα στηρίζεται 100% στους φόρους. Και από την 1η Ιουνίου, θα ξεκινήσει η διαδικασία είσπραξης.

Υπό την απειλή του «κόφτη» το υπουργείο Οικονομικών θα επιχειρήσει να επιτύχει τον δημοσιονομικό στόχο στο σκέλος των εσόδων καθώς σε αυτό έχει στηρίξει όλες τις ελπίδες για την επίτευξη του στόχου του δημοσιονομικού πλεονάσματος.

Tι δείχνει η εμπειρία των τελευταίων ετών

Θα τα καταφέρει; Η επεξεργασία των μνημονιακών οικονομικών δεδομένων δείχνει ότι ουδέποτε επιβεβαιώθηκαν προβλέψεις είσπραξης των φορολογικών μέτρων που επιβλήθηκαν από το 2010 μέχρι σήμερα. Το φαινόμενο, κάθε χρόνο να επιβάλλονται πρόσθετα φορολογικά μέτρα, κάθε χρόνο να διατυπώνεται πρόβλεψη για αύξηση των φορολογικών εσόδων και κάθε χρόνο οι προβλέψεις να πέφτουν έξω έχει εξελιχθεί πλέον σε ρουτίνα.

Το 2015, τα φορολογικά έσοδα όχι μόνο ήταν λιγότερα από το 2014 αλλά γύρισαν ουσιαστικά μια δεκαετία πίσω. Πέρυσι, το δημόσιο κατάφερε να βάλει στα ταμεία του περίπου 1,8 δισ. ευρώ λιγότερα συγκριτικά με το μακρινό πλέον 2006. Δεν υπάρχει χρονιά από τότε που η χώρα ενεπλάκη στα μνημόνια που να μην καταγραφεί μείωση φορολογικών εσόδων.

Συγκριτικά με το 2010, πρώτο έτος εφαρμογής των μνημονίων, τα φορολογικά έσοδα έχουν υποχωρήσει κατά 8,1 δις. ευρώ ή κατά… τρεις ΕΝΦΙΑ. Το 2015, με πολύ υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές συγκριτικά με το 2010, εισπράξαμε από φόρους μόλις 43,162 δις. ευρώ έναντι 51,266 δις. ευρώ το 2010. Ακόμη και οι άμεσοι φόροι –στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και ο φόρος ακινήτων ο οποίος εξαπλασιάστηκε συγκριτικά με το 2010- ήταν λιγότεροι το 2015 συγκριτικά με το 2010 κατά 466 εκατ. ευρώ. Όσο για τους έμμεσους φόρους, υποχώρησαν κατά 7,26 δις. ευρώ παρά την εκτόξευση του ΦΠΑ από τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες έως και 14 ποσοστιαίες μονάδες (σ.σ το 9% έγινε 13% και σε αρκετές περιπτώσεις 23%, ενώ τώρα το 23% θα γίνει 24%).

Η σύγκριση με την 1η μνημονιακή χρονιά, δείχνει υποχώρηση των φορολογικών εσόδων σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες:

· Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων απέφερε το 2015 μόλις 7,83 δισ. ευρώ από 9,39 δισ. ευρώ που απέφερε το 2010. Τα έσοδα υποχώρησαν κατά 1,581 δισ. ευρώ. Με εξαίρεση το 2012 που ήταν χρονιά καταιγισμού φόρων(σ.σ δραστική μείωση αφορολογήτου, επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης κλπ) με αποτέλεσμα τα έσοδα να φτάσουν στα 9,97 δισ. ευρώ, όλα τα υπόλοιπα μνημονιακά έτη έκλεισαν με μείωση στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων.

· Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων, απέδωσε το 2015 2,895 δισ. ευρώ δηλαδή 272 εκατ. ευρώ λιγότερα συγκριτικά με το 2010 (3,167 δις. ευρώ). Να σημειωθεί ότι η πραγματική απώλεια είναι μεγαλύτερη. Ωστόσο μετά την ψήφιση του τελευταίου κώδικα φορολογίας εισοδήματος το 2013, εισοδήματα που φορολογούνταν μέχρι τότε στο όνομα του φυσικού προσώπου (π.χ επιχειρηματική αμοιβή) άρχισαν να φορολογούνται στον ΑΦΜ της εταιρείας.

· Οι φόροι στην περιουσία, εκτοξεύτηκαν αρχικά λόγω ΕΕΤΗΔΕ και στη συνέχεια λόγω ΕΝΦΙΑ. Έτσι, το 2015, εισπράχθηκαν 3,18 δισ. ευρώ έναντι μόλις 487 εκατ. ευρώ το 2010. Μάλιστα, για το 2016 υπάρχει πρόβλεψη για περαιτέρω αύξηση στα 3,788 δις ευρώ (σ.σ αυτό σε ένα βαθμό είναι και τεχνικό λόγω της μεταφοράς δύο δόσεων του ΕΝΦΙΑ από το 2015 στο 2016).

· Ο ΦΠΑ έφερε το 2015 13,629 δισ. ευρώ οριακά περισσότερα συγκριτικά με το 2014 (13,618 δις. ευρώ) παρά την αύξηση των φορολογικών συντελεστών από τον Ιούλιο του 2015. Συγκριτικά δε με το 2010, η μείωση είναι δραματική καθώς τα έσοδα υποχώρησαν κατά 3,745 δισ ευρώ. Η κατάρρευση των εσόδων (είχαν διαμορφωθεί στα 17,37 δισ. ευρώ το 2010) αποδίδεται ξεκάθαρα στη μείωση της κατανάλωσης αλλά και στην αύξηση της φοροδιαφυγής.

·Μειωμένοι κατά 3,062 δισ ευρώ ήταν και οι φόροι κατανάλωσης καθώς διαμορφώθηκαν στα 8,76 δισ. ευρώ από τα 11,8 δισ. ευρώ το 2010. Η μεγάλη ζημιά έγινε από τη μείωση στην κατανάλωση καυσίμων.

· Εντυπωσιακή πτώση καταγράφεται και στα τέλη κυκλοφορίας καθώς συγκριτικά με το 2010 χάθηκε σχεδόν το ένα τρίτο των εσόδων. Από τη μία το δημόσιο αύξανε την επιβάρυνση ειδικά για τα ΙΧ άνω των 2000 κυβικών και από την άλλη οι οδηγοί κατέθεταν μαζικά τις πινακίδες. Πλέον τα έσοδα έχουν περιοριστεί στα 1,12 δισ. ευρώ όταν το 2010 εισπράττονταν 1,591 δισ. ευρώ.

Έπεσαν έξω οι προβλέψεις

Τα στοιχεία δείχνουν και πλήρη αδυναμία πρόβλεψης των φορολογικών εσόδων σε όλα τα μνημονιακά έτη (πλην του 2013). Έτσι, το 2010 η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε προβλέψει ότι θα εισπράξει 54,144 δισ. ευρώ και τελικώς μπήκαν στα ταμεία 51,266 δισ. ευρώ. Το 2011, η αρχική εκτίμηση (όπως καταγράφηκε στον προϋπολογισμό) συγκριτικά με το τελικό αποτέλεσμα, απείχε κατά 3,9 δις. ευρώ ενώ το 2012 το άνοιγμα εκτοξεύτηκε στα 6,122 δισ. ευρώ.

Ακόμη και το 2015 οι εκτιμήσεις έπεσαν έξω καθώς ενώ ο προϋπολογισμός έκανε λόγο για έσοδα 47 δισ. ευρώ, τελικά μπήκαν στα ταμεία μόλις 43,162 δισ. ευρώ. Για το 2016, έχει γίνει νέα πρόβλεψη για αύξηση φορολογικών εσόδων ενώ ο προϋπολογισμός της φετινής χρονιάς είναι γεμάτος και αυτός από νέα φορολογικά μέτρα. Μένει να φανεί αν θα επιβεβαιωθεί ο κανένας περί μη επίτευξης του στόχου.

Πάνω οι συντελεστές, κάτω τα έσοδα

Τα στοιχεία, αποδεικνύουν ότι τα φορολογικά έσοδα δεν εξαρτώνται από το ύψος των συντελεστών αλλά από την κατάσταση της οικονομίας, την αποτελεσματικότητα των φοροελεγκτικών μηχανισμών ακόμη και την ψυχολογία των αγορών.

Η σύγκριση ακόμη και με το 2006 είναι αποκαλυπτική: Τότε, το αφορολόγητο του μισθωτού με δύο παιδιά ήταν στις 13.000 ευρώ και όχι στις 9.100 ευρώ που είναι σήμερα (σ.σ μετά τη διαφοροποίηση της φορολογικής έκπτωσης με βάση τον αριθμό των τέκνων που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα).

Ο ελεύθερος επαγγελματίας είχε και αυτός αφορολόγητο 9.500 ευρώ, το 2006 το οποίο τώρα μηδενίστηκε. Ο βασικός συντελεστής ΦΠΑ ήταν στο 18% (και ο χαμηλός συντελεστής στο 8%) και όχι στο 24% και στο 13% αντίστοιχα που είναι σήμερα. Ο ΕΝΦΙΑ δεν υπήρχε και το δημόσιο εισέπραττε μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας.

Η βενζίνη δεν επιβαρυνόταν με τον 3ο υψηλότερο φόρο στην Ευρώπη (αν ψηφιστεί σήμερα η αύξηση στα 700 ευρώ ανά λίτρο θα ανέβουμε ακόμη περισσότερο στην κατάταξη), τα τέλη κυκλοφορίας ήταν πολύ χαμηλότερα (ειδικά για τα αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού), οι φορολογούμενοι δεν πλήρωναν τέλος επιτηδεύματος ούτε εισφορά αλληλεγγύης.

Πόσα ήταν τα φορολογικά έσοδα του 2006; Περίπου 45 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 18,7 δισ. ευρώ προήλθαν από την άμεση φορολογία και τα 26,2 δισ. ευρώ από την έμμεση φορολογία. Όσο για τα φορολογικά έσοδα του 2015 ήταν, όπως προαναφέρθηκε 43,162 δις. ευρώ δηλαδή 1,8 δις. ευρώ λιγότερα (19,758 δις. ευρώ από την άμεση φορολογία και 23,77 δισ. ευρώ από την έμμεση).

Που αποδίδεται η μείωση; Προφανώς στην ολοένα και συνεχιζόμενη διαδικασία συρρίκνωσης της φορολογητέας ύλης είτε λόγω ύφεσης είτε εξαιτίας της φοροδιαφυγής. Το 2006, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι δήλωσαν εισοδήματα 70,4 δισ. ευρώ και το 2015 μόλις 56,6 δισ. ευρώ δηλαδή. Δηλαδή, μόνο οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι δήλωσαν περίπου 14 δισ. ευρώ λιγότερα. Το σύνολο των φορολογητέων εισοδημάτων των φυσικών προσώπων, περιορίστηκε το 2014 (δηλώσεις 2015) στα 74 δισ. ευρώ όταν τα αντίστοιχα του 2010 ήταν 116,5 δσς. ευρώ δηλαδή 42,5 δισ. ευρώ περισσότερα.

enikos.gr

Ακόμη περισσότερο αυτόματο θέλει τον «κόφτη» των δαπανών η ΕΕ, προκειμένου να πειστεί να τον δεχτεί το ΔΝΤ και να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να χρειαστεί να μπει σε χρονοβόρες διαδικασίες αν χρειαστεί να ενεργοποιηθεί ο νέος μηχανισμός.

Ο μηχανισμός αυτόματης διόρθωσης, όπως τον προτείνει το υπουργείο Οικονομικών, θα λειτουργεί με μια οριζόντια μείωση των πρωτογενών δαπανών, με στόχο να εξοικονομηθεί ποσό ίσο με την απόκλιση από το δημοσιονομικό στόχο κάθε επόμενης χρονιάς.

Ειδικότερα , κλείνοντας το 2016, η ΕΛΣΤΑΤ θα στέλνει την πρώτη Απριλίου κάθε έτους τα στοιχεία με το κλείσιμο του προϋπολογισμού για το τρέχον έτος. Στα μέσα Απριλίου η Eurostαt θα επικυρώνει τα στοιχεία. Αν προκύψει απόκλιση από το στόχο που έχει τεθεί φέτος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,5%, ο υπουργός Οικονομικών θα πρέπει να κάνει την 1η Μαΐου του 2017 μια έκθεση, στην οποία να αναλύει την απόκλιση και να προαναγγέλλει την περικοπή των δαπανών για την κάλυψή της. Στη συνέχεια, θα εκδίδεται ένα προεδρικό διάταγμα, το οποίο θα ορίζει οριζόντιες περικοπές από τις πρωτογενείς δαπάνες, ανάλογη με το ύψος της απόκλισης ως εξής:
- Αν υπάρχει απόκλιση μικρότερη ή ίση με το 0,25% του ΑΕΠ, τότε δεν θα λαμβάνονται περαιτέρω μέτρα.
- Αν η απόκλιση είναι από 0,26%-0,75%, τότε θα χρειαστούν μέτρα 0,5% του ΑΕΠ.
- Αν η απόκλιση είναι από 0,76%-1,25% τότε θα χρειαστούν μέτρα 1% του ΑΕΠ. 
- Αν η απόκλιση είναι 1,26%-1,75% του ΑΕΠ, τότε θα χρειαστούν μέτρα 1,5% του ΑΕΠ, ενώ αν η απόκλιση είναι 1,76%-2,25% του ΑΕΠ τα μέτρα θα είναι 2% του ΑΕΠ.

Ως εδώ δεν υπάρχουν σοβαρές αντιρρήσεις από τους Ευρωπαίους. Τα προβλήματα αρχίζουν από το γεγονός ότι υπάρχει, με βάση την ελληνική πρόταση, οριζόντια διόρθωση ανάλογα με το ποσοστό της απόκλισης, χωρίς όμως περαιτέρω διευκρινήσεις. Είναι σαφές ότι η δεξαμενή των κωδικών που θα περικόπτονται, θα αφορά κυρίως τις πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού, οι οποίες φτάνουν για το 2016 τα 42 δις ευρώ. Από αυτά, τα 18 δις ευρώ, είναι οι μισθοί και οι συντάξεις του δημοσίου και 14,5 δις ευρώ στην κρατική χρηματοδότηση προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ ως αμορτισέρ θα λειτουργήσει έστω και σιωπηρά το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων των 6,75 δις ευρώ.

Εδώ οι Ευρωπαίοι επιμένουν σε περισσότερες διευκρινήσεις. Ο λόγος είναι ότι η έννοια της οριζόντιας περικοπής δεν είναι αρκετά σαφής, με δεδομένο ότι τα μέτρα που θα λαμβάνονται μετά την ενεργοποίησή τους θα είναι μόνιμου χαρακτήρα και κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά χρονοβόρο για την ελληνική δημόσια διοίκηση. Οι μισθοί και οι συντάξεις μπορούν μεν να περικοπών, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει από την μια ημέρα στην άλλη, αφού ακόμη και το προεδρικό διάταγμα για την περικοπή τους θα πρέπει να συνοδευτεί από μια σειρά εφαρμοστικές αποφάσεις και εγκυκλίους που θα είναι έτοιμες την κατάλληλη στιγμή. Για το λόγο αυτό οι Ευρωπαίοι ζητούν περισσότερες διευκρινήσεις για τα μέτρα της πρώτης γραμμής που θα επιστρατευτούν για να κλείσουν τρύπες.

Ζητούν επίσης να τεθούν αυστηρές προϋποθέσεις στη συνθήκη, ότι μετά το 2016 ο υπουργός Οικονομικών θα μπορεί να προτείνει σε αντικατάσταση, της περικοπής κάποιας δαπάνης, την αύξηση κάποιου άμεσου ή έμμεσου φόρου.

Ένα δεύτερο σημείο στο οποίο υπάρχει απόσταση, είναι να υπάρχει άμεσα η πιστοποίηση αν μια απόκλιση από στους στόχους αφορά διαρθρωτική ή συγκυριακή αστοχία. Αν για παράδειγμα η απόκλιση οφείλεται στο ότι κάποια μέτρα δεν έχουν αποδώσει το αναμενόμενο ή να υπάρχουν εξωγενείς παράγοντες (π.χ. επιβράδυνση της Ευρωζώνης) ή ακόμη και απροσδόκητα αυξημένες δαπάνες για την μεταφορά και φιλοξενία προσφύγων. Στο θέμα αυτό η Ελλάδα ζητά ειδική πρόβλεψη, ώστε οι δαπάνες για το προσφυγικό να μην υπολογίζονται στις συνολικές δαπάνες και εξ αυτού να προκύπτει αυτή η απόκλιση. Με την απουσία ειδικών οδηγιών οι Ευρωπαίοι αποφεύγουν να τοποθετηθούν στο θέμα μιλώντας για, εκ των υστέρων, εξέταση τέτοιων εξελίξεων.

Όλα αυτά θα πρέπει να λυθούν μέσα στο Σαββατοκύριακο, ώστε και ο αυτόματος μηχανισμός διόρθωσης να ενταχθεί στο πολυνομοσχέδιο που θα περιλαμβάνει επίσης τους έμμεσους φόρους, τη συμφωνία για τα δάνεια και πλαίσιο για το νέο υπερταμείο αποκρατικοποιήσεων.

Πηγή: enikonomia.gr