Τετραπλό σοκ αποκαλύπτεται στα αναδρομικά των αποστράτων καθώς το ποσό που κατά μέσο όρο αντιστοιχεί στους 125.000 συνταξιούχους στρατιωτικούς των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας είναι στα 1.840 ευρώ, θα δοθεί για 44 μήνες ως Μάιο 2016 και μάλιστα ουδείς εξ αυτών θα λάβει ούτε ένα σέντ αύξησης στη μηνιαία σύνταξη που λαμβάνει σήμερα!
Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση που είναι στα σκαριά και το περιεχόμενό της αποκαλύπτει σήμερα ο «Ε.Τ.»:
1. Το εφάπαξ ποσό επιστροφής για τις συντάξεις των αποστράτων καλύπτει το διάστημα από 1ης/8/2012 μέχρι 12/5/2016 και όχι ως Δεκέμβριο 2016 (κάτι που δεν αναφέρεται στην τροπολογία).
2. Η σύνταξη μένει ίδια όπως σήμερα και δεν αυξάνεται, γιατί καταργούνται με την τροπολογία οι αναπροσαρμογές συντάξεων από 31/12/2014 και μετά.
3. Ο συντάξιμος μισθός των αποστράτων δεν θα μεταβληθεί ενώ θα έπρεπε να αναπροσαρμοστεί στα επίπεδα που ήταν μέχρι 30/7/2012, προτού δηλαδή γίνουν οι μισθολογικές και συνταξιοδοτικές περικοπές με το νόμο 4093/2012. Λόγω της μη αναπροσαρμογής συντάξιμου μισθού, οι απόστρατοι θα βγάζουν κατά κανόνα μικρότερη σύνταξη με τον επανυπολογισμό και μεγάλη προσωπική διαφορά, ενώ αν έπαιρναν την προβλεπόμενη αναπροσαρμογή ο μισθός που θα λαμβανόταν υπόψη για τον επανυπολογισμό σύνταξης θα ήταν μεγαλύτερος και θα οδηγούσε σε καλύτερη επανυπολογισμένη σύνταξη, με μικρότερη προσωπική διαφορά από τη σημερινή σύνταξη.
Για παράδειγμα, ο μισθός ενός απόστρατου της Αεροπορίας από τα 1.800 ευρώ θα έπρεπε να είναι 2.000 ευρώ αν γινόταν η αναπροσαρμογή με το μισθολόγιο που ίσχυε ως 30/7/2012. Η δε επανυπολογισμένη σύνταξη θα έβγαινε έτσι στα 1.100 ευρώ. Με την τροπολογία της κυβέρνησης, ο μισθός παραμένει στα επίπεδα του 2014, δηλαδή στα 1.800 ευρώ (όταν επιστράφηκε από τη Ν.Δ. το 50% των περικοπών), και η επανυπολογισμένη νέα σύνταξη που θα έχει από 1ης/1/2019 θα είναι στα 1.000 ευρώ. Στην πράξη, λόγω μη αναπροσαρμογής, χάνει 100 ευρώ στη σύνταξη.
4. Καταργούνται ο επανυπολογισμός και οι αναδρομικές αυξήσεις σε επιδόματα και εφάπαξ, γιατί στους ένστολους, όταν αλλάζουν οι συντάξιμες αποδοχές, μεταβάλλονται και οι παροχές που έχουν λάβει όσοι συνταξιοδοτήθηκαν, όπως το εφάπαξ, αλλά και τα μερίσματα από τα μετοχικά τους ταμεία. Λόγω μη αναπροσαρμογής που την καταργεί η τροπολογία, χάνουν και τις διαφορές που θα έπαιρναν από τις συμπληρωματικές τους παροχές.
Το κόστος, δε, που δεν αναφέρει η τροπολογία το αποκαλύπτει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος και είναι 230 εκατομμύρια ευρώ για τα αναδρομικά των αποστράτων σε σύνολο 300 εκατομμυρίων ευρώ που είναι μαζί με τα αναδρομικά για τις συντάξεις των άλλων κατηγοριών των ειδικών μισθολογίων (γιατροί του ΕΣΥ, Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό ΑΕΙ και ΤΕΙ, λέκτορες, δικαστικοί κ.ά.). Από το σύνολο των 820 εκατ. ευρώ που μοιράζει η κυβέρνηση στα ειδικά μισθολόγια τα 230 εκατ. πηγαίνουν για αναδρομικά αποστράτων και είναι κουτσουρεμένα κατά αρκετούς μήνες.
Κατά μέσο όρο δηλαδή για τους 125.000 απόστρατους αναλογούν 1.840 ευρώ αναδρομικά (230.000.000/125.000=1.840). Από εκεί και πέρα, και ανάλογα με το βαθμό και τα έτη, άλλοι θα πάρουν ως και 7.000 ή 8.000 ευρώ και πολύ περισσότεροι θα συμβιβαστούν με αναδρομικά ακόμη και 1.000 ευρώ, τη στιγμή που περίμεναν πραγματική αποκατάσταση και κυρίως αύξηση στη μηνιαία τους σύνταξη!
Οι απόστρατοι μιλούν για μεγάλη κοροϊδία όχι μόνον γιατί δεν επανέρχεται το 50% της μείωσης που υπολείπεται από τις αποδοχές τους, όπως έγινε με το νόμο 4307 του 2014 επί Ν.Δ., αλλά και γιατί με κόλπο η κυβέρνηση νομοθετεί την κατάργηση της αναπροσαρμογής των αποδοχών τους, όχι από το 2017 που ισχύει το νέο μισθολόγιο των εν ενεργεία ενστόλων, αλλά από την ισχύ του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή από 13/5/2016. Αυτός είναι και ο λόγος που, πέραν του εφάπαξ ποσού που θα πάρουν πιθανότατα με τη σύνταξη Ιανουαρίου που πληρώνεται 19 Δεκεμβρίου, δεν θα έχουν καμία διαφορά στο μηνιάτικο, δηλαδή δεν θα δουν καμία πραγματική αύξηση στις μηνιαίες τους αποδοχές όπως αναφέρει άλλωστε και η τροπολογία.
Ολόκληρο το ρεπορτάζ στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Την καταβολή ακαθάριστων ποσών αναδρομικών συνολικού ύψους 1,4 δισ. ευρώ και καθαρών ποσών συνολικού ύψους 820 εκατ. ευρώ σε εκατοντάδες χιλιάδες εν ενεργεία και συνταξιούχους λειτουργούς του Δημοσίου -στρατιωτικούς, αστυνομικούς, πυροσβέστες, λιμενικούς, πανεπιστημιακούς, καθηγητές ΤΕΙ, ιατρούς του ΕΣΥ, μουσικούς Κρατικών Ορχηστρών, δικαστικούς κ.λπ.- προβλέπουν νομοθετικές ρυθμίσεις που κατατέθηκαν χθες στη Βουλή, υπό μορφή τροπολογίας σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας.
Η κατάθεση των ρυθμίσεων στη Βουλή ανακοινώθηκε το απόγευμα από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε εορταστική εκδήλωση της Πολεμικής Αεροπορίας στο Μέγαρο Μουσικής. Σύμφωνα με τα όσα διευκρίνισε ο πρωθυπουργός, τα αναδρομικά θα δοθούν στους δικαιούχους εφάπαξ εντός του Δεκεμβρίου.
Με τις ρυθμίσεις που κατατέθηκαν στη Βουλή, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι προχωρεί στην αποκατάσταση των αποδοχών εκατοντάδων χιλιάδων λειτουργών του Δημοσίου εφαρμόζοντας τα όσα ορίζουν οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας με τις οποίες έχουν κριθεί αντισυνταγματικές οι περικοπές που επιβλήθηκαν με το νόμο 4093/2012 από την 1η-8-2012 σε βασικούς μισθούς και επιδόματα που καταβάλλονταν βάσει ειδικών μισθολογίων.
Ψαλίδι…
Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα κείμενα των ρυθμίσεων, τα αναδρομικά που θα καταβάλει η κυβέρνηση περιορίζονται τελικά στην περίοδο από την 1η-8-2012 έως την 31η-12-2016 για τους ενστόλους, στην περίοδο από την 1η-1-2015 έως την 31η-12-2016 για τους πανεπιστημιακούς, τους καθηγητές ΤΕΙ, τους ερευνητές και τους μουσικούς των Κρατικών Ορχηστρών και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και στην περίοδο από 13-11-2014 έως 31-12-2016 για τους ιατρούς του ΕΣΥ.
Επίσης προβλέπεται η καταβολή αναδρομικών και στους δικαστικούς λειτουργούς και στα μέλη του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, για όσο χρόνο ήταν εν ενεργεία την περίοδο από 1ης-8-2012 έως και 30-6-2014.
Ουσιαστικά, η «αποκατάσταση» των αποδοχών εκατοντάδων χιλιάδων στρατιωτικών, αστυνομικών, λιμενικών, πυροσβεστών, καθηγητών ΑΕΙ, ιατρών του ΕΣΥ και λοιπών δημόσιων λειτουργών θα γίνει μέχρι την ημερομηνία ισχύος των προηγούμενων ειδικών μισθολογίων, ενώ στις αποδοχές που καταβλήθηκαν για την περίοδο από την 1η-1-2017 μέχρι και σήμερα δεν θα γίνει αναδρομική προσαρμογή, με το αιτιολογικό ότι από τις αρχές του 2017 ισχύουν, για όλες αυτές τις κατηγορίες, νέα εντελώς διαφορετικά ειδικά μισθολόγια, τα οποία καθορίστηκαν με βάση τις διατάξεις των άρθρων 123-162 του ν. 4472/2017.
Ωστόσο, όπως ήδη έχει επισημάνει ο «Ε.Τ.», τα νέα ειδικά μισθολόγια που ισχύουν από την 1η-1-2017 δεν εφαρμόστηκαν άμεσα από την ημερομηνία αυτή, αλλά ένα χρόνο μετά. Ολόκληρο το 2017 οι λειτουργοί του Δημοσίου αμείβονταν με βάση τα προηγούμενα ειδικά μισθολόγια. Αλλά και τα νέα ειδικά μισθολόγια, τα οποία καθορίστηκαν με βάση τις διατάξεις των άρθρων 123-162 του ν. 4472/2017, εφαρμόσθηκαν με ρήτρα διασφάλισης των αποδοχών που καταβάλλονταν μέχρι 31-12-2016. Συγκεκριμένα, με το άρθρο 155 του ν. 4472/2017 προβλέφθηκε ότι σε όλες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι συνολικές αποδοχές με βάση τις νέες μισθολογικές ρυθμίσεις προέκυπταν χαμηλότερες των αποδοχών που καταβάλλονταν βάσει των όσων ίσχυαν με τα προηγούμενα μισθολόγια, δεν επιβάλλεται μείωση αποδοχών αλλά οι προκύπτουσες αρνητικές διαφορές καταβάλλονται ως «προσωπική διαφορά».
Συνεπώς, οι εισοδηματικές αυξήσεις που προκύπτουν από την αποκατάσταση των αποδοχών στα επίπεδα πριν από την 1η-8-2012, σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΣτΕ, θα έπρεπε να επεκταθούν και στα ποσά αποδοχών που καταβάλλονται από την 1η-1-2017. Η επέκταση αυτή θα έπρεπε να γίνει με τη μορφή προσαυξήσεων στα ποσά της «προσωπικής διαφοράς». Με απλά λόγια, η κυβέρνηση οφείλει να καταβάλει αναδρομικά και για την περίοδο από την 1η-1-2017 έως σήμερα.
Ολόκληρο το ρεπορτάζ στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Ποιοι δικαιούνται να λάβουν «ζεστό χρήμα» πάνω από 1.500 ευρώ
Αναδρομικά σε χρήμα και χωρίς καμία κράτηση φόρου θα λάβουν χιλιάδες δημοτικοί υπάλληλοι, για τις παροχές σε είδος που στερήθηκαν από το 2010. Πρόκειται για εργαζομένους στα βαρέα και ανθυγιεινά, όπως υπάλληλοι καθαριότητας, εργαζόμενοι στις τεχνικές υπηρεσίες των δήμων κλπ, οι οποίοι θα λάβουν σε χρήμα τις παροχές για γάλα, στολές εργασίας και Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) τις οποίες πολλοί δήμοι διέκοψαν (ή δεν έχουν χορηγήσει ακόμα) λόγω οικονομικών δυσχερειών στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης.
Με εγκύκλιό της η ΑΑΔΕ (ΠΟΛ 1206/2-11-2018) κρίνει ότι σε περιπτώσεις όπου οι ΟΤΑ θα καταβάλουν σε χρήμα και αναδρομικά τις παροχές αυτές, δεν θα επιβληθεί φόρος γιατί δεν θεωρούνται εισόδημα που φορολογείται, με βάση τη νομοθεσία. Πρόκειται για παροχές που μετά την ψήφιση του ν. 4483/31-7-2017) άρχισαν να χορηγούνται ξανά, αν και πολλοί δήμοι αδυνατούν ακόμη να ανταποκριθούν. Ο ίδιος νόμος(άρθρο 97 παρ. 1) προέβλεπε όμως και ότι καταβολή των αναδρομικών μιας 5ετίας (για τα έτη 2012-2016), έστω και τμηματικά σε έως 36 μηνιαίες δόσεις.
Η παροχή αυτή αφορά είδη που έπρεπε να καλύπτει ο εργοδότης και χορηγείται μόνον στις ειδικότητες που ασφαλίζονται στα βαρέα (όχι εργαζόμενοι στα γραφεία). Για λόγους προστασίας της Υγείας τους, οι εργαζόμενοι αυτοί δικαιούντο και ελάμβαναν μέχρι το 2010 ένα λίτρο γάλα ημερησίως ή παροχή 1 ευρώ στη μισθοδοσία τους. Λόγω των οικονομικών δυσκολιών και αντί για φρέσκο γάλα, από πέρυσι, άλλοι δήμοι δίνουν 14 κούτες με ζαχαρούχο γάλα εβαπορέ κάθε χρόνο, ενώ άλλοι δεν έχουν μπορέσει ακόμα να ανταποκριθούν στην υποχρέωσή τους αυτή.
Η πρόβλεψη όμως για την παροχή σε χρήμα των αναδρομικών για τα έτη 2012-2016, «μεταφράζεται» σε τουλάχιστον 25 ευρώ για 60 μήνες ή 300 ευρώ το χρόνο, μόνο για το γάλα που δεν δινόταν για λόγους υγείας στους εργαζόμενους με βαρέα και ανθυγιεινά στους ΟΤΑ. Δηλαδή προβλέπεται η καταβολή τουλάχιστον 1.500 ευρώ για το γάλα μιας 5ετίας, αλλά και έξτρα ποσά για προμήθειες Μέσων Ατομικής Προστασίας (ρούχα, παπούτσια, κράνη, φανέλες, ανακλαστικά γιλέκα κλπ) η χορήγηση των οποίων είχε διακοπεί. Τα αντίστοιχα ποσά εκτιμώντας σε περίπου 200-300 ευρώ επιπλέον για κάθε χρόνο (1.000-1.500 ευρώ) αλλά μόνον για τους δήμους όπου η παροχή είχε διακοπεί. Επιπλέον, σε κάποιους δήμους είχαν δοθεί κατά καιρούς ένα μέρος των οφειλόμενων ποσών (πχ 500 ευρώ για τις δαπάνες 2 χρόνων). Αθροιστικά πάντως, τα αναδρομικά μπορεί να φτάνουν έτσι και τα 2.500 – 3.000 ευρώ για εργαζόμενους δήμους που τα είχαν στερηθεί.
Ενόψει της αναδρομικής χορήγησης των παροχών αυτών σε χρήμα (καθώς δεν νοείται να γίνει σε είδος μαζεμένα για όλο το προηγούμενο διάστημα) η ΑΑΔΕ κατέληξε ότι πρέπει να μείνουν αφορολόγητα.
Και αυτό με το εξής σκεπτικό, σύμφωνα με την απόφαση Πιτσιλή:
1. Με τις διατάξεις του ν.2238/1994 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος), ο οποίος ίσχυσε για εισοδήματα που αποκτήθηκαν μέχρι και 31.12.2013, ορίζεται ότι εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες είναι το εισόδημα που προκύπτει γενικά από κάθε παροχή σε μισθωτούς ή συνταξιούχους, η οποία χορηγείται περιοδικά με οποιαδήποτε μορφή, είτε σε χρήμα είτε σε είδος ή άλλες αξίες.
2. Επιπλέον, με τις διατάξεις του ν.2336/1995 ορίζεται ότι παροχές σε είδος προς εργαζομένους, δεν θεωρούνται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες ούτε υπόκεινται σε κοινωνικο-ασφαλιστικές ή άλλες κρατήσεις και αποτελούν παραγωγικές και λειτουργικές δαπάνες των επιχειρήσεων, εφόσον αποτελούν μέτρα για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων και χορηγούνται προσωπικά προς τους δικαιούχους, μόνο αυτούσια και όχι σε χρήμα. Τέτοια είναι η χορήγηση τροφής (ελαφρό γεύμα, γεύμα, δείπνο), κατά τη διάρκεια του ημερήσιου εργάσιμου χρόνου και κατά την ώρα του διαλείμματος, ανεξάρτητα εάν ο χρόνος του διαλείμματος είναι αμειβόμενος.
3. Ωστόσο με τις διατάξεις του ν.4172/2013, ο οποίος ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2014 και μετά, ορίζεται ότι παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξίατους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος.
4. Επιπλέον έχει διευκρινισθεί και με την ΠΟΛ.1219/2014, ότι στην έννοια των παροχών σε είδος που φορολογούνται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, δεν εντάσσονται παροχές που αποβλέπουν αποκλειστικά στην κάλυψη δαπανών ή αποκατάσταση ζημιών του φυσικού προσώπου στα πλαίσια της εργασιακής του σχέσης και κατά την εκτέλεση της εργασίας του, καθώς ως εκ του είδους τους βαρύνουν τον εργοδότη, οπότε η παροχή αυτή δεν έχει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος.
Ως τέτοιες παροχές, οι οποίες δεν θεωρούνται παροχές σε είδος και κατά συνέπεια εισόδημα από μισθωτή εργασία, αναφέρονται «οι παροχές σε είδος, οι οποίες χορηγούνται προσωπικά προς τους δικαιούχους, μόνο αυτούσια και όχι σε χρήμα και οι οποίες εξυπηρετούν λειτουργικές και παραγωγικές ανάγκες της επιχείρησης, συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγικότητάς της και στην ποιότητα των συνθηκών εργασίας ή αποτελούν μέτρα για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων. Ενδεικτικά, τέτοιες παροχές σε είδος, οι οποίες δεν θεωρούνται εισόδημα από μισθωτή εργασία, είναι η χορήγηση ειδικών στολών εργασίας, η χορήγηση γάλακτος, η παροχή τροφής στο χώρο εργασίας, η χορήγηση θέσης στάθμευσης στο χώρο εργασίας» κλπ.
5. Με τις νέες διατάξεις όμως (παρ.1 του άρθρου 97 του ν.4483/2017) ορίζεται ότι τα Μέσα Ατομικής Προστασίας (Μ.Α.Π.) και το γάλα των ετών 2012, 2013, 2014, 2015 και 2016, που προβλέπονται στην 53361/11.10.2006 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Β΄ 1503) και δεν έχουν χορηγηθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου νόμου, αποτιμώνται σε χρήμα, σύμφωνα με την τιμή διαγωνισμού που προκηρύχθηκε ή άλλου διαγωνισμού προγενέστερων ετών που είχε λάβει χώρα για την προμήθεια των ίδιων ειδών και αποδίδονται με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παράγραφο αυτή.
6. Κατόπιν αυτών, προκύπτει ότι οι παροχές Μ.Α.Π. και γάλακτος των ετών 2012, 2013, 2014, 2015 και 2016, που προβλέπονται στην πιο πάνω κοινή απόφαση και οι οποίες αποτιμώνται σε χρήμα και καταβάλλονται σε εργαζόμενους των Ο.Τ.Α., δεν έχουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, καθόσον τα χορηγούμενα ποσά αντιστοιχούν σε παροχές σε είδος που συμβάλλουν στην υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων και που θα έπρεπε να είχαν παρασχεθεί σε αυτούς στα πιο πάνω έτη. Συνεπώς, τα ποσά αυτά δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης . Σε περίπτωση που έχει γίνει παρακράτηση φόρου στις ως άνω αμοιβές, υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση στη ΔΟΥ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΠΟΛ.1083/2018, με την έκδοση νέας, ορθής βεβαίωσης αποδοχών.