Η μεγάλη οικονομική κρίση που πλήττει τις μικρομεσαίες επιχείρησεις τα τελευταία χρόνια από την μια και το μεγάλο ποσοστό της ανεργίας από την άλλη έχει οδηγήσει την πλειοψηφία των απλήρωτων εργαζομένων σε αδιέξοδο.

Οι εργοδότες εκμεταλλευόμενοι το φόβο και την ανασφάλεια των υπαλλήλων τους μην τυχόν και χάσουν την δουλειά τους, τους αμείβουν με «έναντι» της κανονικής αμοιβής τους, προχωρούν σε εκβιαστικές μειώσεις μισθών και οικειοθελείς παραιτήσεις χωρίς καταβολή αποζημίωσης με το δόλωμα του εγγράφου της απόλυσης, ώστε να μη χαθεί και το δικαίωμα επιδόματος από τον ΟΑΕΔ.

Οι περισσότεροι υπάλληλοι αγνοούν τα δικαιώματα που τους παρέχει ο νόμος ακόμα κι έτσι όπως έχουν καταστρατηγηθεί από τα μνημόνια.

Το βασικότερο που πρεπει να γνωρίζουν όλοι οι εργαζόμενοι υπάλληλοι και εργάτες είναι ότι το δικαίωμα να διεκδικήσουν τα δεδουλεύμενα τους, δηλαδή μισθούς, διαφορές απο μισθούς, διάφορα επιδόματα, δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, υπερωρίες, υπερεργασία και ρεπό, είναι πενταετές. Δηλαδή σήμερα ο κάθε εργαζομένος μπορεί να διεκδικησει τους μισθούς που δεν του έχουν καταβληθεί από 1-1-2010 ενώ από την 1-1-2016 θα μπορεί να ζητήσει τους μισθους από 1-1-2011.

Μισθοί προηγούμενων ετών έχουν παραγραφεί και δεν μπορούν να αναζητηθούν με κανέναν τρόπο.

Και ναι μεν οι υπερεργασίες και υπερωρίες έχουν πρακτικά καταργηθεί τα τελευταία χρόνια, όμως για τα χρόνια που ίσχυαν π.χ. 2011 μπορούν ακόμα να διεκδικηθούν και σε τέτοια περίπτωση οφείλονται κανονικά.

Το συνηθέστερο μέσο διαμαρτυρίας των απλήρωτων εργαζομένων είναι η γνωστή επίσχεση εργασίας. Το πρώτο βήμα είναι η με κοινοποίηση εξωδίκου, γνωστοποίηση στον εργοδότη, ότι ο εργαζόμενος δεν θα εργαστεί μεχρί να του καταβληθούν τα οφειλόμενα δεδουλευμένα αφού η εργασιακή σχέση είναι παροχή υπηρεσίων έναντι αμοιβής.

Η επίσχεση εργασίας μπορεί να έχει μεγάλη διάρκεια και δεν θεωρείται από μόνη της καταγγελία της σύμβασης εργασίας.

Άλλος τρόπος είναι η καταγγελία στην κατά τόπο αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας (ΣΕΠΕ). Ο εργοδότης καλείται εντός προθεσμίας να δικαιολογήσει ή να αποδείξει τον λόγο που  είναι υπερήμερος έναντι του υπαλλήλου του.

Η επιθεώρηση εργασίας σχηματίζει φάκελο που αποστέλλει στην Εισαγγελία και από κει αν υπάρχουν ποινικά αδικήματα, όπως είναι η μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, η μη καταβολή δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα κτλ. ενεργοποιείται η αυτεπάγγελτη διαδικασία κι ο εργοδότης έχει να αντιμετωπίσει και τις αντίστοιχες κατηγορίες.

Η καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας όπως και η κοινοποίηση του εξωδίκου αποτελούν και όχληση η οποία σε περίπτωση αγωγής, αποτελεί την εναρκτήρια ημερομηνία για την απαίτηση των τόκων υπερημερίας.

Το βασικότερο δε μέσο άμυνας του εργαζόμενου είναι η αγωγή στο καθ’υλην αρμόδιο δικαστήριο. Οι εργατικές διαφορές λόγω της φύσης της υπόθεσης πάντοτε έχουν σύντομες ημερομηνίες δικασίμου καθώς και έκδοσης απόφασης.

Με την εργατική αγωγή, ο εργαζόμενος ζητεί όλους τους οφειλόμενους μισθούς των τελευταίων πέντε ετών, τα επιδόματα, τις διαφορές από νόμιμους και καταβαλόμενους μισθούς, τα δώρα, τα ρεπό και πολλά άλλα αναλόγως το είδος της εργασίας και την συλλογική σύμβαση στην οποία ανήκει.

Ο εργαζόμενος έχει το δικαίωμα με μια τέτοια αγωγή να καταγγείλει και την εργασιακή σχέση και να ζητήσει τη νόμιμη αποζημίωση ή να καταγγείλει την τυχόν απόλυσή του και να ζητήσει μισθούς υπερημερίας.

Αυτό όμως δεν είναι υποχρεωτικό. Μπορεί δηλαδή να ζητήσει τους μισθούς του και τα οφειλόμενα χωρίς να καταγγείλει την εργασιακή του σύμβαση. Τυχόν καταγγελία της σύμβασης από τον εργοδότη λόγω της κατάθεσής μιας τέτοιας αγωγής είναι καταχρηστική και άκυρη.

Η έκδοση της απόφασης και η κύρηξη της εκτελεστής σηματοδοτεί την έναρξη της αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος της περιουσίας του οφειλέτη-εργοδότη για είκοσι χρόνια.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εργοδότης που έχει φροντίσει σήμερα να μην έχει περιουσία στο όνομα του, αλλά να αποκτήσει σε βάθος χρόνου, θα μπορεί ακόμα και τότε να κληθεί να πληρώσει τα οφειλόμενα.

Δηλαδή τα δεδουλευμένα όταν δεν διεκδικούνται παραγράφονται εντός της πενταετίας, όταν όμως έχουν βεβαιωθεί σε μία δικαστική απόφαση τελεσίδικη και αμετάκλητη, τότε η οφειλή τους από τον εργοδότη διαρκεί μία εικοσαετία.

Οι τρόποι αναγκαστικής εκτέλεσης ειναι πολλοί και επιλέγεται ο πιο σύμφορος ανάλογα της περίστασης. Μπορεί να γίνει εκτέλεση σε ακίνητα, κινητα μεγάλης αξίας (π.χ. αυτοκίνητα, μηχανημάτα, υπολογιστές κτλ.) ή σε τραπεζικούς λογαριασμούς, έσοδα της επιχείρησης που προέρχονται από τρίτους (π.χ. μισθώματα κτλ.).

aftodioikisi.gr

Και κατάργηση της δυνατότητας να εισπράξουν προκαταβολή του επιδόματος και ψαλίδισμα των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων αλλά και -πιθανώς- μείωση του ποσού της επιδότησης από τα 35 λεπτά ανά λίτρο που είναι σήμερα, θα προβλέπει τελικώς η απόφαση για το πετρέλαιο θέρμανσης η οποία οριστικοποιείται είτε σήμερα, είτε στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.

Προκειμένου να μεταθέσει για το 2016 ολόκληρη τη δαπάνη του επιδόματος –δηλαδή και τα 105 εκατομμύρια ευρώ που θα προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2016 αλλά και για να περιορίσει το φαινόμενο καταναλωτές να «τσεπώνουν» την προκαταβολή αλλά να μην αγοράζουν ποτέ πετρέλαιο θέρμανσης με αποτέλεσμα το δημόσιο να τους κυνηγά εκ των υστέρων, το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται ότι θα καταργήσει την προκαταβολή. Αυτό σημαίνει ότι όποιοι καταναλωτές απομείνουν να είναι δικαιούχοι του επιδόματος πρώτα θα αγοράζουν το πετρέλαιο και μετά θα εισπράττουν το επίδομα.

Η απόφαση φαίνεται ότι αποτελεί μονόδρομο και για έναν ακόμη λόγο: το δημόσιο δεν έχει πληρώσει ακόμη το επίδομα θέρμανσης της προηγούμενης χρονιάς. Πώς θα μπορούσε να μοιράζει προκαταβολές όταν δεν έχει εξοφλήσει ακόμη τις περυσινές του υποχρεώσεις;

Ως προς τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφωνας Αλεξιάδης, έχει μπροστά του διάφορα εναλλακτικά σενάρια που ετοίμασαν οι υπηρεσιακοί παράγοντες και θα κληθεί να λάβει τις τελικές αποφάσεις. Η κυρίαρχη πρόταση είναι το εισοδηματικό κριτήριο για τον εργένη να πέσει κάτω και από τα 12.000 ευρώ δηλαδή να ψαλιδιστεί πάνω από 50% σε σχέση με πέρυσι.

Ακόμη και έτσι, ο αριθμός των δικαιούχων επιδόματος θα είναι μεγάλος δεδομένου ότι υπάρχουν 3,7 εκατομμύρια οικογένειες που δηλώνουν έως 12.000 ευρώ ετησίως.

Γι’ αυτό το υπουργείο μελετάει επιπλέον:

Το ψαλίδισμα του περιουσιακού κριτηρίου
Τη μείωση του ποσού του επιδόματος με το επιχείρημα ότι με δεδομένη και την πτώση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης δεν χρειάζεται η επιδότηση ανά λίτρο να φτάνει στα 35 λεπτά κάτι που σημαίνει ότι η τιμή λιανικής θα διαμορφώνεται ακόμη και στα 45 λεπτά για τους δικαιούχους

Ενημέρωση από το  Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ (Περιφερειακό Νοτιου Αιγαίου)

 Για τη χορήγηση επιδόματος ανεργίας από τον ΟΑΕΔ ο άνεργος απαιτείται:
1.     να ήταν μισθωτός και να έχει λήξει ή να έχει καταγγελθεί από τον εργοδότη (απόλυση) η σύμβαση εργασίας του.

2.     να ήταν ως εργαζόμενος ασφαλισμένος στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ
3.     να έχει συμπληρώσει μέσα στο 14μηνο ή 12μηνο που προηγείται της αίτησής του τον αριθμό των ημερομισθίων που προβλέπονται ανάλογα με το επάγγελμά του.

4.     (από 01.01.2014) να μην έχει επιδοτηθεί εντός της τετραετίας - πριν την ένταξη στην επιδότηση - πάνω από 400 ημέρες.

Ο άνεργος έχει τη δυνατότητα μέσα σε 60 ημέρες από την ημερομηνία της απόλυσής του να εγγραφεί στα μητρώα ανέργων του Οργανισμού στο ΚΠΑ ή την αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ του τόπου κατοικίας του και να υποβάλει αίτηση για επιδότηση λόγω ανεργίας, συνυποβάλλοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

Η επιδότηση ανεργίας αρχίζει αναδρομικά από την ημέρα της υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του επιδόματος. Ο δικαιούχος που υποβάλλει την αίτηση κατά το πρώτο 7ημερο μετά την καταγγελία ή τη λήξη της σύμβασης του επιδοτείται από την 7η ημέρα.

Εάν ο άνεργος επιδοτείται για πρώτη φορά, πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 80 ημέρες εργασίας κατ` έτος στα δύο προηγούμενα χρόνια πριν την επιδότησή του. Το τελευταίο όμως 14μηνο πρέπει να έχει συμπληρώσει 125 ημέρες εργασίας, χωρίς να υπολογίζονται τα ημερομίσθια του τελευταίου διμήνου. Επίσης επίδομα ανεργίας παίρνει και ο ασφαλισμένος που έχει πραγματοποιήσει 200 ημέρες εργασίας στα τελευταία δύο χρόνια πριν την απόλυσή του (χωρίς να υπολογίζονται τα ημερομίσθια του τελευταίου διμήνου) από τις οποίες 80 ημέρες  το λιγότερο σε κάθε χρόνο.

Εάν ο άνεργος επιδοτείται για δεύτερη φορά,  πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 125 ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο πριν την απόλυσή του χωρίς να υπολογίζονται τα ημερομίσθια του τελευταίου διμήνου.

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΟΣΟΥ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ:
Το επίδομα ανεργίας καταβάλλεται, σε μηνιαία βάση, αλλά υπολογίζεται σε ημερήσια επιδόματα που ανέρχονται στο 55% του βασικού ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη όπως αυτό καθορίζεται από την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.

Από 12.03.2012 το μηνιαίο επίδομα ανεργίας ανέρχεται στα 360,00 Ευρώ.
 Αν ο δικαιούχος άνεργος έχει προστατευόμενα μέλη οικογένειας το επίδομα προσαυξάνεται για καθένα από αυτά κατά 10%.

Δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση του επιδόματος ανεργίας:
1. Έγγραφο Καταγγελίας Σύμβασης Εργασίας ή βεβαίωση Λήξης Σύμβασης Ορισμένου χρόνου.
2. Το έντυπο «Βεβαίωση Εργοδότη» το οποίο συμπληρώνει ο εργοδότης σύμφωνα με τις εγγραφές της ΑΠΔ (Αναλυτική Περιοδική Δήλωση που υποβάλλεται στο ΙΚΑ) του τελευταίου τριμήνου πριν από την καταγγελία της σύμβασης εργασίας. Το έντυπο αυτό θα φέρει πρωτότυπη σφραγίδα και υπογραφή του εργοδότη, χωρίς κάποια επιπλέον σφραγίδα επικύρωσης από το αρμόδιο κατάστημα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

3. Οικογενειακό βιβλιάριο Ασθενείας, εφόσον υπάρχουν συντηρούμενα μέλη.
4. Πρόσφατο Εκκαθαριστικό Σημείωμα Εφορίας ή εφόσον δεν υπάρχει, επικυρωμένο αντίγραφο της τελευταίας δήλωσης εισοδήματος.
5. Αστυνομική Ταυτότητα του ασφαλισμένου.

6. Αποδεικτικό διεύθυνσης κατοικίας του ασφαλισμένου (π.χ. λογαριασμός ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ).
7. Λογαριασμό Εθνικής Τραπέζης (ΙΒΑΝ) στον οποίο είναι πρώτος δικαιούχος.

Από 1.1.2014, σε κάθε περίπτωση τα ημερήσια επιδόματα ανεργίας, εντός της προηγούμενης από την εκάστοτε έναρξη της επιδότησης λόγω ανεργίας, τετραετίας, δεν είναι δυνατόν να είναι περισσότερα των τετρακοσίων (400). Εάν εντός της τετραετίας ο άνεργος έχει επιδοτηθεί για χρονικό διάστημα μικρότερο των τετρακοσίων (400) ημερήσιων επιδομάτων, δικαιούται να επιδοτηθεί λόγω ανεργίας για τον υπόλοιπο αριθμό ημερήσιων επιδομάτων, μέχρι τη συμπλήρωση του ανώτατου ορίου των τετρακοσίων (400) ημερήσιων επιδομάτων.

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΣΟΝ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ
Η διάρκεια της επιδότησης εξαρτάται από το πόσες ημέρες εργασίας έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος στα προαναφερόμενα κρίσιμα χρονικά διαστήματα (14μηνο, 12μηνο ή διετία).
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ (www.oaed.gr ).