Με τον όρο εκκολπωμάτωση παχέος εντέρου αναφερόμαστε στην κατά τόπους ύπαρξη μικρών κοιλοτήτων σαν “σακουλάκια”(εκκολπώματα) κατά μήκος του παχέος εντέρου τα οποία επικοινωνούν με τον αυλό του εντέρου

(δημιουργείται μια εικόνα αναλογικά, όπως τα εξογκώματα που βλέπουμε μερικές φορές στα πλαϊνά των ελαστικών στους τροχούς των αυτοκινήτων).

Ο όρος εκκολπωματίτιδα αναφέρεται στην φλεγμονή-λοίμωξη του εκκολπώματος και της γύρω περιοχής και εμφανίζεται με πυρετό και πόνο συνήθως χαμηλά και αριστερά στην κοιλιά.

Η ύπαρξη των εκκολπωμάτων δεν συνδυάζεται απαραίτητα με κάποια συμπτωματολογία ή κλινική νόσο. Σε πολλές περιπτώσεις τα εκκολπώματα ανευρίσκονται τυχαία σε κάποια εξέταση κολονοσκόπησης, αξονικής τομογραφίας ή βαριούχου υποκλυσμού οι οποίες γίνονται για κάποιο άσχετο λόγο. Υπολογίζεται ότι σε ανθρώπους ηλικίας 60 ετών υπάρχουν σε ένα ποσοστό της τάξης του 30%.

Τα δυο προβλήματα τα οποία είναι δυνατό να προκύψουν σε άτομα με εκκολπωμάτωση είναι πρώτον η εκκολπωματίτιδα την οποία αναφέραμε παραπάνω και δεύτερον η αιμορραγία από το εκκόλπωμα η οποία θα γίνει αντιληπτή με την παρουσία αίματος που βγαίνει από τον πρωκτό αναμεμειγμένο ή όχι με κόπρανα. Οι δυο καταστάσεις (αιμορραγία και εκκολπωματίτιδα) σπάνια έως ποτέ δεν συνυπάρχουν ταυτόχρονα.

Ας αναπτύξουμε όλες τις περιπτώσεις ξεχωριστά:

1. Εκκολπωμάτωση χωρίς επιπλοκή (χωρίς δηλαδή εκκολπωματίτιδα ή αιμορραγία)

Πρόκειται για την κλασσική περίπτωση όπου σε κάποια τυχαία εξέταση (αξονική τομογραφία, κολονοσκόπηση κτλ) βρέθηκαν εκκολπώματα. Ο “ασθενής” δεν έχει κάποια συμπτώματα. Δεν απαιτείται κάποια ειδική θεραπεία. Ίσως είναι ωφέλιμη η διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες(φρούτα, λαχανικά).

2. Αιμορραγία από εκκολπώματα

Περίπου το 50% των περιπτώσεων μαζικής αιμορραγίας δια του πρωκτού οφείλεται σε εκκολπώματα που αιμορραγούν. Στο 70% των περιπτώσεων η αιμορραγία σταματά αυτόματα, αλλά σε κάθε περίπτωση ο ασθενής θα πρέπει να νοσηλευτεί για υποστήριξη και πιθανή μετάγγιση, αλλά και για να τεθεί με ακρίβεια η διάγνωση.

Σε κάθε περίπτωση αιμορραγίας διά του πρωκτού απαιτείται η εξέταση και διερεύνηση από ιατρό το συντομότερο δυνατό, μιας και πρόκειται για σύμπτωμα το οποίο μπορεί να οφείλεται σε πολύ σοβαρά αίτια (πχ καρκίνος) και ίσως να χρειάζεται και άμεση επείγουσα αντιμετώπιση σε περιπτώσεις μαζικής αιμορραγίας.

3. Εκκολπωματίτιδα

Πρόκειται για λοίμωξη και συνοδό φλεγμονή στην περιοχή κάποιου εκκολπώματος και οφείλεται σε κάποια μικρο-διάτρηση αυτού. Παρουσιάζεται περίπου στο ένα τρίτο των ασθενών με εκκολπωμάτωση και εμφανίζεται με πυρετό και πόνο συνήθως στο κάτω αριστερό τμήμα τηε κοιλίας. Στην ουσία το μέγεθος και η εντόπιση της διάτρησης είναι αυτό το οποίο καθορίζει την βαρύτητα της εκκολπωματίτιδας.

Στην πιο ελαφριά περίπτωση πρόκειται για μικροδιάτρηση η οποία προκαλει μια μικρή φλεγμονή πέριξ του εκκολπώματος και ο ασθενής μπορεί να θεραπευθεί ακόμη και στο σπίτι με αντιβιοτικά από του στόματος.

Στην πιο βαριά περίπτωση εμφανίζεται κοπρανώδης περιτονίτιδα, ο ασθενής χρειάζεται άμεσα χειρουργική επέμβαση και η κατάσταση είναι πολύ βαριά ακόμη και για την ίδια του την ζωή.

Η κλινική εικόνα του ασθενή, σε συνδυασμό με τις εξετάσεις αίματος και την αξονική τομογραφία θα θέσουν την διάγνωση και θα βοηθήσουν τον ιατρό να αποφασίσει για την κατάληλότερη μορφή θεραπείας σε κάθε περίπτωση.

Στις περισσότερες των περιπτώσεων η θεραπεία θα επιτευχθεί χωρίς να υποβληθεί ο ασθενής σε χειρουργική επέμβαση, αφού ακόμη και στην περίπτωση αποστήματος υπάρχει στις μέρες μας η δυνατότητα διαδερμικής παροχέτευσης του στον αξονικό τομογράφο, αλλά όμως η πιθανότητα χειρουργικής επείγουσας παρέμβασης δεν αποκλείεται και θα αποφασιστεί από τον χειρουργό βάσει της κατάστασης του κάθε ασθενούς ξεχωριστά.

Πρεπει να τονιστεί ότι οι ασθενείς οι οποίοι παρουσίασαν κάποιο επεισόδιο εκκολπωματίτιδας θα πρέπει υποχρεωτικά να υποβληθούν σε κολονοσκόπηση περίπου ένα μήνα μετά την πλήρη ανάρρωση τους από την εκκολπωματίτιδα. Επίσης κατά την διάρκεια του μήνα μετά την ανάρρωση θα πρέπει να μην λαμβάνουν ίνες (φρούτα και λαχανικά) με την διατροφή τους, ενώ μετά την παρέλευση του μηνός θα πρέπει αντίθετα να λαμβάνουν άφθονες ίνες.

Χοντρικά, ασθενείς οι οποίοι παρουσίασαν περισσότερα από δυο επεισόδια εκκολπωματίτιδος, θα πρέπει σε προγραμματισμένη βάση και αφού έχουν αναρρώσει από το επεισόδιο της εκκολπωματίτιδας να χειρουργηθούν, για να αποφύγουν μεγαλύτερες επιπλοκές στο μέλλον. Η απόφαση παρ’ όλα αυτά για την διενέργεια η όχι προγραμματισμένης επέμβασης, καθώς και για το χρόνο στον οποίο αυτή πρέπει να διενεργηθεί, θα συναποφασιστεί από τον ιατρό και τον ασθενή και βάσει της κλινικής εικόνας και των ιδιαιτεροτήτων κάθε ασθενή ξεχωριστά.

nowdoctor.gr