Σε μία σημαντική απόφαση σχετικά με τα παιδιά χωρισμένων γονέων, που αποκτήθηκε εκτός γάμου, προχώρησε το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών, αναγνωρίζοντας πως ο πατέρας πρέπει να αναλάβει αποκλειστικά την επιμέλεια του.
"Το συμφέρον του ως άνω ανηλίκου, όχι μόνο το ψυχικό, αλλά και το σύνολο της διαμορφώσεως της παιδικής του προσωπικότητας, υπαγορεύει την παραμονή του κοντά στον ενάγοντα πατέρα του, ο οποίος στάθηκε δίπλα του από την γέννηση του μέχρι σήμερα φροντίζοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για όλα τα θέματα που το αφορούν (εκπαίδευση, διαμονή, υγεία, διατροφή, συναισθηματική υποστήριξη κ.λπ.) σε αντίθεση με την εναγομένη μητέρα του, η οποία ήταν απούσα από τα πρώτα χρόνια της ζωής του μέχρι και σήμερα επιδεικνύοντας μία συμπεριφορά που προκαλεί στο τέκνο της ανασφάλεια και φόβο" επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Ειδικότερα, όπως γράφει το dikastiko.gr, ο ενάγων συνήψε σχέση με την εναγομένη τον Αύγουστο του 2009 και έκτοτε συζούσαν σε καθεστώς ελεύθερης συμβίωσης, από την σχέση τους δε αυτή απέκτησαν στις 16-7-2010 ένα θήλυ τέκνο τη ., ηλικίας σήμερα 11,5 ετών περίπου.
Ο πατέρας- ενάγων προχώρησε το 2010 με την πράξης αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου της συμβολαιογράφου Κρωπίας, στην αναγνώριση ως γνήσιο τέκνο του το κοριτσάκι και ότι αυτό θα φέρει το επώνυμο του. Ωστόσο, όπως τονίζεται, οι σχέσεις των διαδίκων δεν εξελίχθηκαν ομαλά, αντίθετα υπήρχαν συνεχώς διαφωνίες και εντάσεις μεταξύ τους, οι οποίες σταδιακά τους απομάκρυναν ψυχικά και συναισθηματικά.
Έτσι, τον Ιούλιο του έτους 2011, όταν το τέκνο τους ήταν ενός έτους, η εναγομένη αποφάσισε να μεταβεί στην Πάτρα από την Αθήνα, όπου διέμενε μέχρι τότε με τον ενάγοντα και το τέκνο τους, προκειμένου να εργαστεί και πράγματι εγκαταστάθηκε στην Πάτρα αφήνοντας το τέκνο τους με τον ενάγοντα, ο οποίος διέμεινε στην οικία των γονέων του στην Παιανία Αττικής για να έχει τη βοήθεια τους στην φροντίδα του τέκνου του για το χρονικό διάστημα που θα απουσίαζε η μητέρα του.
Σημαντική απόφαση: Πατέρας αναλαμβάνει πλήρως και αποκλειστικά την γονική επιμέλεια της κόρης του
Η οριστική διακοπή της σχέσης
Όταν το Σεπτέμβριο του 2011 η εναγομένη επέστρεψε στην Αθήνα ο ενάγων είχε λάβει πλέον την απόφαση να διακόψουν οριστικά την μεταξύ τους σχέση και παρέμεινε στην οικία των γονέων του, η δε εναγομένη μαζί με το τέκνο τους εξακολούθησαν να διαμένουν στην μισθωμένη κατοικία στο Κορωπί Αττικής, ενώ ήρθε και η μητέρα της εναγομένης από τη Βουλγαρία για να φυλάει το παιδί, όσο αυτή θα εργαζόταν.
Στην συνέχεια η εναγομένη μετέβη εκ νέου στην Πάτρα για εργασία για ένα περίπου μήνα αφήνοντας το τέκνο της στην Αθήνα μαζί με τη μητέρα της, ενώ στη συνέχεια επέστρεψε στην Αθήνα και ανακοίνωσε στον ενάγοντα ότι θα αφήσει το τέκνο τους οριστικά σ’ αυτόν, καθώς αυτή θα απουσίαζε λόγω της εργασίας της και όποτε μπορούσε θα μετέβαινε στην Αθήνα για να το βλέπει και να επικοινωνεί μαζί του.
Πράγματι το κοινό τέκνο των διαδίκων για έντεκα περίπου μήνες παρέμεινε με τον πατέρα του, τους παππούδες του από την πατρική γραμμή και την αδελφή του πατέρα του στο σπίτι τους στην Παιανία Αττικής μέχρι που εμφανίστηκε εκ νέου η εναγομένη και τους ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να μεγαλώσει το παιδί στη Βουλγαρία, χώρα καταγωγής της και ο ενάγων συμμορφώθηκε στη θέληση της αυτή, παρέδωσε το τέκνο τους στην εναγομένη και αναχώρησαν για την Βουλγαρία.
Το ταξίδι στη Βουλγαρία
Ωστόσο η εναγομένη μετά την παρέλευση κάποιων μηνών έλαβε την απόφαση να επιστρέψει στην Ελλάδα, για να εργαστεί χωρίς να πάρει μαζί και το τέκνο της αφήνοντας το στους συγγενείς της στη Βουλγαρία μέχρι τον Ιούλιο του 2013. Ακολούθως αποδείχτηκε ότι η εναγομένη επέστρεψε στην Ελλάδα μαζί με το τέκνο της και αποφάσισε να το αφήσει εκ νέου στον ενάγοντα και στην πατρική του οικογένεια για να το αναθρέψουν και η ίδια το επισκεπτόταν μία ή δύο φορές το μήνα για να επικοινωνεί μαζί του.
Ακολούθως ο ενάγων έγραψε την κόρη του το Σεπτέμβρη του 2013 σε ιδιωτικό παιδικό σταθμό με την επωνυμία "." στην Παιανία Αττικής, το επόμενο σχολικό έτος ομοίως φοίτησε στον ιδιωτικό παιδικό σταθμό με την επωνυμία "." στο Κορωπί Αττικής και τη σχολική χρονιά 2015 – 2016 φοίτησε στο 3° νηπιαγωγείο Κορωπίου και έκτοτε φοιτά στο 3° δημοτικό σχολείο Κορωπίου. Επίσης αποδείχθηκε ότι αφότου η εναγομένη άφησε στον ενάγοντα την ανήλικη κόρη της επικοινωνούσε κυρίως τηλεφωνικώς μαζί της, ενώ την πήρε κοντά της στην Πάτρα τον Αύγουστο του 2016 και λίγες μέρες τα Χριστούγεννα του 2016. Πρέπει να σημειωθεί δε ότι τα χρονικά διαστήματα κατά κύριο λόγο των διακοπών που η ανήλικη ερχόταν στην Πάτρα και διέμενε μαζί με τη μητέρα της περνούσε αρκετές ώρες μόνη της, διότι η εναγομένη διατηρεί μία επιχείρηση καφέ σνακ μπαρ και απουσίαζε από την οικία της.
Η διεκδίκηση της επιμέλειας από τη μητέρα
Σύμφωνα με την απόφαση του Πρωτοδικείου, αποδείχθηκε ότι τον Αύγουστο του 2017 η εναγομένη θέλησε να περάσει με την κόρη της τις καλοκαιρινές διακοπές της στην Πάτρα και ο ενάγων συνήνεσε σ’ αυτό, ωστόσο μετά την παρέλευση κάποιων ημερών η εναγομένη εξέφρασε την επιθυμία να παραμείνει μόνιμα η ανήλικη κόρη της μαζί της, ενώ ο ενάγων της ζήτησε να μεταβεί κάποιες μέρες το τέκνο του στην Αθήνα, προκειμένου να διαπιστώσει και ο ίδιος ότι η αληθινή του βούληση είναι να παραμείνει στην Πάτρα μαζί με την εναγομένη.
Η μητέρα δεν συμφώνησε στην πρόταση αυτή του ενάγοντα και δημιούργησε προσκόμματα στην επικοινωνία του με την κόρη τους με αποτέλεσμα αυτός και η οικογένεια του να μην μπορούν να επικοινωνήσουν ευχερώς μαζί της και ακολούθως κατέθεσε σε βάρος του αρχικά την από 5-9-2017 και με αριθμό κατάθεσης ./5-9-2017 αίτηση της ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών κατά την διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων και στην συνέχεια κατόπιν παραιτήσεως από αυτήν την από 7-9-2017 και με αριθμό κατάθεσης ./2017 αίτηση με την οποία ζήτησε να εκδοθεί προσωρινή διαταγή που να αναθέτει σ’ αυτήν προσωρινά την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου της, η οποία όμως απορρίφθηκε.
Την ίδια μέρα και δη στις 12-9-2017 συζητήθηκε και το αίτημα περί χορήγησης προσωρινής διαταγής που υπέβαλλε ο ενάγων με την από 12-9-2017 και με αριθμό κατάθεσης ./2017 αίτηση του και ανατέθηκε σ’ αυτόν προσωρινά η επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου τους, ωστόσο η εναγομένη αρνήθηκε να παραδώσει το τέκνο τους στον πατέρα του και ο τελευταίος υπέβαλλε σε βάρος της μήνυση, εγχειρισθείσα στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Πατρών στις 13-9-2017 για παραβίαση της ανωτέρω χορηγηθείσας προσωρινής διαταγής κατ’ εξακολούθηση μιας και είχε ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά και το παιδί απουσίαζε από το σχολείο του στο Κορωπί Αττικής.
Τελικώς η εναγομένη παρέδωσε το τέκνο τους στον ενάγοντα στις 18-9-2017 και υπογράφηκε μεταξύ τους ιδιωτικό συμφωνητικό με το οποίο ρύθμισαν τις ημέρες και ώρες επικοινωνίας της εναγομένης με την ανήλικη κόρη της. Επιπλέον αποδείχθηκε ότι κατόπιν συνεκδίκασης των δύο αντίθετων αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων εκδόθηκε η με αριθμό 255/2018 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων ερήμην της εναγομένης με την οποία ανατέθηκε προσωρινά στον ενάγοντα η αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου τους, ενώ η γονική μέριμνα ανατέθηκε και στους δύο γονείς από κοινού.
Συμφέρον της ανήλικης η άσκηση επιμέλειας από τον πατέρα
Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι ο ενάγων τρέφει αισθήματα αγάπης για το ανήλικο τέκνο του, το οποίο φροντίζει με ιδιαίτερη στοργή, αφοσίωση και τρυφερότητα, επιδεικνύοντας αμέριστο ενδιαφέρον προς αυτό, είναι δε ικανός και άξιος να το διαπαιδαγωγήσει με ηθικές αρχές, συμβάλλοντας θετικά στην ομαλή ψυχοσωματική και πνευματική του ανάπτυξη, ενώ και το τέκνο του είναι συναισθηματικά δεμένο μαζί του. Τα ανωτέρω επιβεβαιώνονται όχι μόνο από την μάρτυρα απόδειξης και την με αριθμό ./11-9-2017 ένορκη βεβαίωση της ενώπιον της συμβολαιογράφου Κρωπίας, η οποία δόθηκε στα πλαίσια της δίκης των ασφαλιστικών μέτρων και εκτιμάται ως δικαστικό τεκμήριο, αλλά κυρίως από την προσωπικότητα του ίδιου του τέκνου του, το οποίο έχει ιδιαίτερα συγκροτημένη σκέψη και ευγενική παρουσία.
Επίσης αποδείχθηκε ότι ο ενάγων από το έτος 2015 έχει τελέσει γάμο με την ., από τον οποίο έχει αποκτήσει δύο τέκνα και δη τον ., γεννηθέντα την 1-2-2019 και την ., γεννηθείσα στις 9-12-2020 και η . έχει πολύ καλές σχέσεις τόσο με τη σύζυγο του πατέρα της, όσο και με τα ετεροθαλή αδέλφια της. Επιπρόσθετα αποδείχθηκε ότι οι γονείς αλλά και η αδερφή του ενάγοντος καθ’ όλο το χρονικό διάστημα που ασκεί την επιμέλεια και την φροντίδα του προσώπου της ο ενάγων τυγχάνουν συνοδοιπόροι του και πολύτιμοι βοηθοί του στην ανατροφή του τέκνου του έχοντας δημιουργήσει άπαντες ένα υγιές οικογενειακό περιβάλλον προσπαθώντας να αναπληρώσουν την απουσία της εναγομένης.
Συνεπώς το συμφέρον του ως άνω ανηλίκου, όχι μόνο το ψυχικό, αλλά και το σύνολο της διαμορφώσεως της παιδικής του προσωπικότητας, υπαγορεύει την παραμονή του κοντά στον ενάγοντα πατέρα του, ο οποίος στάθηκε δίπλα του από την γέννηση του μέχρι σήμερα φροντίζοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για όλα τα θέματα που το αφορούν (εκπαίδευση, διαμονή, υγεία, διατροφή, συναισθηματική υποστήριξη κ.λπ.) σε αντίθεση με την εναγομένη μητέρα του, η οποία ήταν απούσα από τα πρώτα χρόνια της ζωής του μέχρι και σήμερα επιδεικνύοντας μία συμπεριφορά που προκαλεί στο τέκνο της ανασφάλεια και φόβο. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω το Δικαστήριο κρίνει ότι το συμφέρον της ανήλικης επιβάλλει, όπως η αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του προσώπου της ανατεθεί οριστικά πλέον στον ενάγοντα πατέρα της, ο οποίος έχει τα ανάλογα προσόντα ν’ ανταποκριθεί στο λειτουργικό αυτό καθήκον και γι’ αυτό η κρινόμενη αγωγή πρέπει να γίνει δεκτή ως και ουσιαστικά βάσιμη, κατά το αντίστοιχο αίτημα της περί ανάθεσης της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων στον ενάγοντα πατέρα του.
Πράσινο φως για την προσαύξηση των συντάξεων που λαμβάνουν απώτεροι ανιόντες (παππούς, γιαγιά κ.λπ.) ή τρίτοι οι οποίοι ασκούν την επιμέλεια ή γονική μέριμνα ανηλίκου έδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).
“Δικαιούχοι προσαύξησης γήρατος ή αναπηρίας λόγω τέκνου είναι όχι μόνο οι φυσικοί ή θετοί γονείς ανήλικου τέκνου οι οποίοι είναι εκ του νόμου άμεσα υπόχρεοι για την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας του ανήλικου τέκνου και οι κατά πρώτο λόγο υπόχρεοι για τη διατροφή αυτού, αλλά και ο συνταξιούχος απώτερος ανιών (παππούς, γιαγιά κ.λπ.) ή τρίτος στον οποίον έχει ανατεθεί η άσκηση της επιμέλειας ή της γονικής μέριμνας του ανήλικου τέκνου βάσει δικαστικής απόφασης αν το πρόσωπο αυτό αποδεδειγμένως επιβαρύνεται πράγματι και με τα έξοδα διατροφής του τέκνου”, αναφέρει το Ανώτατο Δικαστήριο.
Παραπέμποντας σε σχετικές νομοθετικές διατάξεις, το ΣτΕ σημειώνει πως “ενόψει και του επιδιωκόμενου με τη θέσπιση της προσαύξησης λόγω τέκνου στη σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας συνταξιούχου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σκοπού (παροχή οικονομικής βοήθειας για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών που συνεπάγεται η συντήρηση, η ανατροφή, η μόρφωση και η επαγγελματική και η εν γένει εκπαίδευση του τέκνου), συνάγεται ότι δικαιούχοι της προσαύξησης είναι οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ φυσικοί ή θετοί γονείς τέκνου που δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, οι οποίοι είναι εκ του νόμου άμεσα υπόχρεοι για την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας του ανήλικου τέκνου και οι κατά πρώτο λόγο υπόχρεοι για την ανάλογη με τις ανάγκες του ανήλικου τέκνου που προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του, ήτοι τους συγκεκριμένους όρους διαβίωσής του, διατροφή αυτού, εισφέροντας ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του, εφόσον το ίδιο το τέκνο δεν μπορεί να διατρέφει τον εαυτό του από τα εισοδήματα από την περιουσία του ή την προσωπική εργασία του ή τυχόν άλλα εισοδήματά του”.
Ωστόσο, με την απόφασή του ορίζει ότι “περαιτέρω, δικαιούχος της προσαύξησης είναι ο συνταξιούχος του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ απώτερος ανιών (παππούς, γιαγιά κ.λπ.) ή τρίτος, στον οποίο έχει ανατεθεί βάσει δικαστικής απόφασης… η άσκηση της επιμέλειας ή του συνόλου της γονικής μέριμνας του ανήλικου τέκνου, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι το πρόσωπο αυτό αποδεδειγμένως επιβαρύνεται πράγματι και με τις αναγκαίες δαπάνες για τη συντήρηση, την ανατροφή, τη μόρφωση και την επαγγελματική και την εν γένει εκπαίδευση του τέκνου, δαπάνες που εντάσσονται στο περιεχόμενο της διατροφής του τέκνου, λόγω μη ύπαρξης των άμεσα υπόχρεων προς διατροφή γονέων (εξαιτίας θανάτου ή κήρυξης σε αφάνεια) ή λόγω του ότι οι υπόχρεοι γονείς δεν είναι σε θέση να δώσουν διατροφή, διότι τίθεται σε κίνδυνο η δική τους διατροφή, ή λόγω του ότι για πραγματικούς ή νομικούς λόγους η δικαστική επιδίωξη της διατροφής εναντίον τους στην ημεδαπή είναι αδύνατη ή ιδιαίτερα δυσχερής ή λόγω του ότι οι γονείς βρίσκονται στο εξωτερικό”.
Από κοινού θα είναι στο εξής η επιμέλεια των παιδιών έπειτα από το διαζύγιο των γονιών, σύμφωνα με τις αλλαγές στο νομοσχέδιο για το Οικογενειακό Δίκαιο. Η κυβέρνηση φέρνει στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα νομοσχέδιο μεταρρύθμισης του Οικογενειακού Δικαίου για το θέμα της συνεπιμέλειας των παιδιών των χωρισμένων γονιών
Σύμφωνα με την Καθημερινή, προβλέπεται η από κοινού επιμέλεια των τέκνων. Για πρώτη φορά στο Δίκαιό μας θεσπίζεται το τεκμήριο της επικοινωνίας με τον γονιό που δεν διαμένει με το παιδί στο 1/3 του συνολικού χρόνου της επικοινωνίας. Επίσης, η άσκηση της γονικής μέριμνας για τα τέκνα των χωρισμένων γονιών θα γίνεται από κοινού, καθώς από κοινού ορίζεται να αποφασίζουν για τη ζωή των παιδιών τους, όπως για παράδειγμα την επιλογή σχολείου, την ιατροφαρμακευτική του περίθαλψη, την ονοματοδοσία καθώς και άλλα θέματα που αφορούν την καθημερινότητά τους. Η από κοινού γονική μέριμνα εκτιμάται από τους ειδικούς, πως θα συμβάλει στην ανάδειξη του κοινού ρόλου των γονιών και βέβαια θα έχει ως συνέπεια τη μείωση των αντιδικιών και την εμπέδωση νέων σχέσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των παιδιών.
Την ίδια ώρα, καθιερώνεται για πρώτη φορά σε νομοθετικό κείμενο η έννοια της γονικής αποξένωσης. Το δικαστήριο θα πρέπει να συνεκτιμά για την απόφαση του, που αφορά τη σχέση γονιού-τέκνου, την ικανότητα και πρόθεση καθενός από τους γονείς να σέβεται τα δικαιώματα του άλλου, την εν γένει συμπεριφορά του κατά το προηγούμενο διάστημα, αλλά κυρίως την αποτροπή αποξένωσης του παιδιού από τον γονιό που δεν μένει μαζί του. Επίσης, καθιερώνονται οι προϋποθέσεις, ώστε οι γονείς να μην αναλώνονται σε ατέρμονες διενέξεις και δικαστικές αντιπαραθέσεις και να μην πληγώνεται η ψυχοπνευματική ανάπτυξη των παιδιών. Όπως προβλέπουν διατάξεις, θα αξιοποιείται ο θεσμός της Διαμεσολάβησης, δηλαδή του διακανονισμού και της επίλυσης των όποιων τριβών και αντιδικιών εκτός δικαστηρίων, από ειδικούς διαμεσολαβητές που ήδη υπάρχουν και στους οποίους ανατίθεται η λύση και αυτών των ευαίσθητων οικογενειακών διαφορών. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, σύντομα η πρόβλεψη του νέου νόμου για το Οικογενειακό Δίκαιο να οδηγήσει στον νέο θεσμό του οικογενειακού διαμεσολαβητή, γεγονός που θα συμβάλει στην ομαλοποίηση των οικογενειακών σχέσεων των γονιών που πρέπει να ρυθμίσουν θέματα τα οποία αφορούν την ανατροφή των παιδιών τους και κατ' επέκταση την ομαλή και ορθή διαπαιδαγώγησή τους.
Με τις προτεινόμενες διατάξεις για πρώτη φορά ορίζονται ενδεικτικά περιπτώσεις κακής άσκησης της επιμέλειας και για αυτές προβλέπονται συνέπειες. Ανάμεσά τους είναι η γονική αποξένωση, η υπαίτια μη συμμόρφωση προς αποφάσεις και πράξεις δικαστικών αρχών που αφορούν τα παιδιά, η υπαίτια παράβαση των όρων της συμφωνίας των γονιών ή της δικαστικής απόφασης για την επικοινωνία του παιδιού με τον γονιό, η αδικαιολόγητη άρνηση του γονιού να καταβάλει τη διατροφή που επιδικάστηκε από το δικαστήριο ή συμφωνήθηκε μεταξύ των γονέων, η τέλεση υπό οποιαδήποτε μορφή οικογενειακής βίας από τον γονιό εις βάρος του τέκνου. Τέλος, παρέχεται η δυνατότητα στους γονείς, για τους οποίους οι δικαστικές αποφάσεις για την επιμέλεια των παιδιών τους δεν έχουν καταστεί αμετάκλητες, να προσφύγουν δικαστικά και να αξιοποιήσουν τα νέα δεδομένα, καθορίζοντας με τον νέο νόμο τη συνεπιμέλεια των τέκνων τους.
Με τη ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή, η Ελλάδα συμμορφώνεται προς Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης
Και οι δύο γονείς θα έχουν λόγο σε σοβαρές, μη επαναλαμβανόμενες, αποφάσεις που αφορούν στο μέλλον του παιδιού τους, ακόμη και αν την επιμέλεια ασκεί ο ένας με δικαστική απόφαση. Με τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή, συμπληρώνονται οι διατάξεις του Αστικού Κώδικα και προσδιορίζονται οι ειδικές πράξεις επιμέλειας ανήλικων τέκνων, οι οποίες λαμβάνονται από κοινού και από τους δύο γονείς.
Με την τροποποίηση που εισάγεται στον Αστικό Κώδικα, διευρύνεται ο κύκλος των πράξεων για τις οποίες οι γονείς οφείλουν να αποφασίζουν από κοινού, ανεξάρτητα από το εάν ο γονέας ασκεί μόνος του (κατόπιν προφανώς δικαστικής απόφασης) την επιμέλεια. Η διάταξη αφορά πράξεις που δεν επαναλαμβάνονται και επηρεάζουν αποφασιστικά το μέλλον του παιδιού, όπως το είδος της εκπαίδευσης που θα λάβει, η προετοιμασία για πρωταθλητισμό κλπ. Για τις πράξεις αυτές απαιτείται απόφαση και των δύο γονέων.
Σύμφωνα με την τροπολογία η οποία κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που ψηφίζεται αύριο από την Ολομέλεια, «όταν η επιμέλεια του ανήλικου τέκνου ασκείται από τον ένα μόνο γονέα, οι σοβαρές μη επαναλαμβανόμενες αποφάσεις για τις πράξεις επιμέλειας που επηρεάζουν αποφασιστικά το μέλλον του τέκνου, λαμβάνονται και από τους δύο γονείς, εφόσον δεν συντρέχει η περίπτωση του άρθρου 1510 παρ.3».
Με την αλλαγή που εισάγει η τροπολογία στον Αστικό Κώδικα ορίζεται επίσης ότι “μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτεί προηγούμενη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη δικαστική απόφαση, μετά από αίτημα οποιουδήποτε από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέσο”.
Αναφορικά με την μεταβολή του τόπου διαμονής, η αιτιολογική έκθεση επισημαίνει ότι με τον τρόπο αυτό διευκρινίζεται ότι, μολονότι ο προσδιορισμός της κατοικίας του ανηλίκου ανήκει στον γονέα που ασκεί την επιμέλεια, η μεταβολή του τόπου διαμονής που επηρεάζει ουσιωδώς το δικαίωμα επικοινωνίας του άλλου γονέα, μπορεί να γίνει μετά από σύμφωνη γνώμη του γονέα που έχει το δικαίωμα επικοινωνίας ή μετά από δικαστική απόφαση. Επομένως, αντικείμενο της ρύθμισης δεν είναι οποιαδήποτε μετακίνηση του ανηλίκου (πχ από τη μια συνοικία ή Δήμο σε άλλη συνοικία μέσα σε μεγάλη πόλη) αλλά η σημαντική μετακίνηση (πχ σε άλλη πόλη, σε άλλη χώρα) η οποία επηρεάζει ουσιωδώς την άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας του άλλου γονέα.
“Είναι βεβαίως κατανοητή η ανάγκη του γονέα που έχει την επιμέλεια να έχει ελευθερία κίνησης και επιλογής της διαμονής του, αλλά ο περιορισμός της ελευθερίας αυτής είναι ανεκτός ενόψει της ιδιότητάς του ως γονέα ανηλίκου, καθώς και ενόψει του δικαιώματος του άλλου γονέα να έχει ομαλή επικοινωνία με το παιδί του”, αναφέρει η αιτιολογική έκθεση και προσθέτει: “Συνεπώς ο έχων την επιμέλεια του ανήλικου γονέας δεν χάνει το δικαίωμα να μετακινηθεί ακόμη και σε μακρινό μέρος, αρκεί να έχει εξασφαλίσει την (προηγούμενη της μετακίνησης) συμφωνία του άλλου γονέα ή αν αυτός δεν συμφωνεί ή δεν ανευρίσκεται κλπ, δικαστική απόφαση που επιτρέπει τη μετακίνησή του με το ανήλικο τέκνο. Στην τελευταία περίπτωση το δικαστήριο θα κρίνει με βάση πρωτίστως το βέλτιστο συμφέρον του ανήλικου τέκνου. Με την απόφαση αυτή θα καθορίζεται προφανώς και νέος τρόπος επικοινωνίας του ανηλίκου με τον άλλο γονέα (πχ αραιότερα και μακρότερα διαστήματα, καταβολή εξόδων επικοινωνίας, επικοινωνία με σύγχρονα ηλεκτρονικά οπτικοακουστικά μέσα).
Εφόσον πρόκειται για νέα συμφωνία των γονέων, αυτή θα έχει τον τύπου του συμβολαιογραφικού εγγράφου. Αυτονόητο είναι, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, ότι στην περίπτωση κατά την οποία αποκλεισθεί η επικοινωνία του γονέα με το ανήλικο τέκνο, με δικαστική απόφαση, δεν απαιτείται η συμφωνία του για τη μετακίνηση του ανηλίκου με τον άλλο γονέα.
Με τη ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή, η Ελλάδα συμμορφώνεται προς Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Στην έκθεση συνεπειών της ρύθμισης αναφέρεται ότι οι προτεινόμενες διατάξεις θεσπίζονται με κριτήριο το αληθινό συμφέρον του τέκνου και αποσκοπεί στην ανάπτυξη του ανηλίκου σε μια υπεύθυνη, ανεξάρτητη και ψυχικά υγιή προσωπικότητα με από κοινού πράξεις επιμέλειας και από τους δύο γονείς.