Ο Ιλιά Ιλίν οραματίζεται το τρίτο και το τέταρτο χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο και ονειρεύεται να σπουδάσει φιλοσοφία ή ψυχολογία στην Οξφόρδή ή στο Κέμπριτζ
Συνέντευξη στον Ν. Α. Κωνσταντόπουλο, ειδικά για το «Αθλητισμός και... άλλα»

Ηταν Νοέμβριος του 2005. Κάνοντας τον σχολιασμό του παγκόσμιου πρωταθλήματος άρσης βαρών ανδρών για το Eurosport, είδα για πρώτη φορά τον Ιλιά Ιλίν, τον οποίο στην Ελλάδα λέμε (και εγώ έως πρόσφατα) Ίλια Ίλιν. Ηταν ένα 17χρονος Καζάχος αθλητής, άγνωστος στο ευρύ κοινό, ακόμη και του αθλήματός του, παρότι ήδη παγκόσμιος πρωταθλητής εφήβων (έως 20 ετών). Με άφησε άναυδο, κυρίως για το επολέ ζετέ του. Είχε σηκώσει, επαναλαμβάνω στα 17 του, 216κ., ένα περισσότερο από το ατομικό ρεκόρ τού τρις «χρυσού» Ολυμπιονίκη, Πύρρου Δήμα!... Ενα αστέρι γεννιόταν στον παγκόσμιο αθλητισμό. Οι προβλέψεις δεν διαψεύσθηκαν. Ο Ιλίν πρόλαβε στα 24 του (τώρα είναι 26) να συλλέξει δύο χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια, να έχει νικήσει σε όλες τις μεγάλες διοργανώσεις στις οποίες αγωνίσθηκε (δεν μετέχει πάντα, γίνεται προσεκτική διαχείριση) και να ονειρεύεται την κατάκτηση συνολικά τεσσάρων χρυσών Ολυμπιακών μεταλλίων. Παράλληλα, επιθυμεί να σπουδάσει φιλοσοφία ή (και) ψυχολογία στο Κέμπριτζ ή στην Οξφόρδη, διαβάζει ιστορία, αλλά πέρα από αυτά, είναι ένας νέος της εποχής, μολονότι παντρεμένος από τα 24 του.
Βρέθηκε στην γη των προγόνων του (η μητέρα του, η Γαλήνη Φουντουκίδου είναι ελληνικής καταγωγής) από τις 6 Απριλίου έως τις 2 Μαΐου για προετοιμασία μαζί με άλλους επτά αθλητές της εθνικής ομάδας του Καζαχστάν. Φυσικά, η ευκαιρία για πολλές συναντήσεις μαζί του και για μια συνέντευξη δεν μπορούσε να πάει χαμένη. Σε μια, περίπου δίωρη, συζήτηση είπαμε πολλά. Σχεδόν όλα γράφονται. Ελάχιστα μας παρακάλεσε να τα κρατήσουμε εμείς. Σεβαστήκαμε την επιθυμία του:
«Αρχισα δύο φορές την άρση βαρών. Όταν ήμουν έξι, ο γονείς μου εργάζονταν, ενώ ο ένας αδελφός μου, ο Αλεξέι έκανε άρση βαρών. Ετσι, λοιπόν, το Καλοκαίρι του 1994, επί 2-3 μήνες πήγαινα κι εγώ στο γυμναστήριο για να μην είμαι μόνος. Εκεί έπαιζα με την ξύλινη μπάρα, έτρεχα, έκανα διάφορες ασκήσεις. Προπονητής ήταν ο Κορεάτης Πακ Βέλορικ Βίκτοροβιτς (του είχαν δώσει και ρώσικο όνομα), με την βοήθεια και του οποίου νίκησα στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου το 2008. Από τις 26 Νοεμβρίου 1996 άρχισαν συνειδητά ν’ ασχολούμαι με το άθλημα. Είχα μια έκτη αίσθηση, την οποία ακόμη διαθέτω, που με βοηθάει στην ζωή μου, ώστε να επιβιώσω σε αυτόν τον κόσμο. Στην αρχή νόμιζα πως ήταν κάτι μυστικιστικό, όμως έτσι ζω. Αυτή η αίσθηση με οδήγησε στην άρση βαρών. Με "υποχρέωσε" να πάω. Από μικρός μόνο με την άρση βαρών ασχολήθηκα αθλητικά. Με άλλα αθλήματα απλώς έπαιζα. Ο Αλεξέι μού έδειξε τον δρόμο και η έκτη αίσθηση με οδήγησε».
Στα οκτώ του, με σωματικό βάρος 28 κιλά, νίκησε στους πρώτους αγώνες στους οποίους πήρε μέρος. Αγωνίσθηκε στην κατηγορία των 30κ. Το δίπλωμα το έχει στο σπίτι των γονιών του.

-Οι γονείς σου, δεν είχαν αντίρρηση ν’ ασχοληθείς από τόσο μικρός μ’ ένα σκληρό άθλημα;
«Είχαν κάποιους ενδοιασμούς, διότι, μαθημένοι από το σοβιετικό σύστημα, έλεγαν ότι τα παιδιά πρέπει πάνω από όλα να μάθουν γράμματα. Είμαι το τρίτο παιδί της οικογένειας. Δεν πίστευαν ότι με την άρση βαρών μπορεί να βγει κάτι καλό. Ο πατέρας μου, ο Αλέξανδρος, ήταν πιο χαλαρός, πιο ανεκτικός. Ομως, η μητέρα, η Γκαλίνα (Γαλήνη), έλεγε όχι, για να μάθω γράμματα. Εγώ, πάντως, συνέχισα και εννέα ετών νίκησα στο πρωτάθλημα του Καζαχστάν στην κατηγορία των 30κ. επιτυγχάνοντας ρεκόρ στο ζετέ με 42κ. Στα 10 ή στα 11 μου, δεν θυμάμαι ακριβώς, έχασα για πρώτη και τελευταία φορά, σε ηλικιακή κατηγορία μου (έχω χάσει όταν αγωνιζόμουν με αθλητές μεγαλύτερης κατηγορίας ηλικίας), από αθλητή που, πάντως, ήταν τρία χρόνια μεγαλύτερός μου. Όταν ήμουν 13 ετών, στα 69κ. έκανα τα όρια του Μάστερ Αθλητισμού του Καζαχστάν με 105κ. στο αρασέ και 142,5 στο επολέ ζετέ. Το 2003 νίκησα στο Ασιατικό πρωτάθλημα παίδων, στα 77κ., με 117,5-165,5 και το 2004 στην ίδια διοργάνωση, αλλά στα 85κ. με 147,5-187,5. Μάλιστα, σήκωσα περισσότερα κιλά και από τους έφηβους».

Το ίδιο έτος επιτυγχάνει το όριο για Διεθνής Μάστερ Αθλητισμού με 147,5 ή 152,5 στο αρασέ (δεν θυμόταν καλά) και 192,5 στο ζετέ. Και αναδείχθηκε 3ος στους άνδρες στην πατρίδα του. Τότε συνέβη κάτι, που άλλαξε τον ρου των πραγμάτων. Πήγε στο Καζαχστάν ο Τούρκος προπονητής, Εμβέρ Τουρκιλερί, ο οποίος προπονούσε τον τρις «χρυσό» Ολυμπιονίκη, Χαλίλ Μουτλού, ενώ είχε γυμνάσει και τον περίφημο, Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου. Τον είδε και είπε ότι ήταν ξεχωριστός. Αυτά τον Δεκέμβριο του 2004. Από τον Ιανουάριο του 2005 άρχισε να προπονείται με την εθνική ομάδα των ανδρών με τον Τουρκιλερί, τον οποίον είχε προπονητή επί τέσσερα χρόνια. Αυτός εφάρμοζε περίπου το βουλγαρικό σύστημα με τις μονές προσπάθειες στο μέγιστο, που βγαίνει κάθε ημέρα.

«Σε τρεις μήνες ανέβηκα 50 κιλά στο σύνολο και φάνηκε ότι είμαι αθλητής παγκόσμιας κλάσης. Με βοήθησε το ότι πριν εφαρμόζαμε το σοβιετικό σύστημα και είχα γερές βάσεις. Εκανα επτά ασκήσεις το πρωί και άλλες τόσες το απόγευμα με πολλές επαναλήψεις. Με το μάξιμουμ άρχισα να αισθάνομαι πως έχω πολύ δύναμη και πραγματοποίησα το άλμα. Τον Μάιο του 2005 νίκησα στο παγκόσμιο εφηβικό πρωτάθλημα, στα 85κ., με 168-206. Τεράστια διαφορά από τα όσα είχα σηκώσει τον Δεκέμβριο. Πριν δεν ήμουν στο κλιμάκιο της εθνικής. Πήγαινα σχολείο, έκανα και χορό για χόμπι. Αλλά από τις 5 Ιανουαρίου άρχισα τις τρεις προπονήσεις την ημέρα. Το σχολείο δεν το άφησα. Ηταν, όμως, ένα σχολείο πολύ δραστήριο στον αθλητισμό, παρότι δεν ήταν ειδικό αθλητικό σχολείο. Ετσι, με βοήθησαν οι καθηγητές και γι’ αυτό ευχαριστώ τον διευθυντή του, τον Μαρκ Ζαχάριεβιτς Παντόλσκι, που ήταν και τοπικός βουλευτής στην πόλη Κιζιλορντά, όπου γεννήθηκα. Βρίσκεται κοντά στην λίμνη Αράλη και στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Ξέρετε, δεν μου αρέσει να μου επιβάλλουν να κάνω κάτι. Το κατάλαβαν στο σχολείο και με βοήθησαν να συνεχίσω την αθλητική σταδιοδρομία μου. Ομως το τελείωσα το σχολείο, τελείωσα και στο πανεπιστήμιο προπονητική της άρσης βαρών και τώρα γράφω την διδακτορική διατριβή με θέμα την προετοιμασία των αθλητών για τους Ολυμπιακούς αγώνες και τα παγκόσμια πρωταθλήματα, με βάση τις εμπειρίες μου. Οποτε έχω ελεύθερο χρόνο διαβάζω και μελετώ αγγλικά. Είμαι πολύ τυχερός άνθρωπος. Διότι η φύση με προίκισε με προσόντα, ενώ μου πρόσφερε και ανθρώπους που με βοήθησαν, όπως ο διευθυντής το σχολείου και ο πρόεδρος της χώρας, ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεβ. Ετσι, μπόρεσα από τον Ιανουάριο του 2005 να γυμνασθώ πολύ και τον Νοέμβριο στην Ντόχα (πρωτεύουσα του Κατάρ) καθιερώθηκα διεθνώς, νικώντας στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ανδρών στα 85κ. με 170-216».
-Τι σημαίνει για σένα η άρση βαρών;
«Είναι η ζωή μου, το χόμπι μου, η εργασία μου. Η έκφρασή μου. Η εσωτερική μου ανάγκη. Εκφράζει το νόημα της ζωής μου. Είμαι πρέσβης του κόσμου της άρσης βαρών. Σηκώνοντας τα βάρη, λέω σε όλον τον κόσμο, να έχουμε ειρήνη, να είμαστε αγαπημένοι. Κάθε άνθρωπος εκφράζεται με κάτι. Εγώ, με την άρση βαρών».
-Δεν είναι, όμως, μονότονη στην προπόνηση και σκληρή;

«Ευχαριστιέμαι με αυτό που κάνω. Αλλωστε η προετοιμασία μου περιλαμβάνει και κολύμπι και τρέξιμο και πυγμαχία και ασκήσεις για ευλυγισία και αθλητικό χορό, θα κάνω και πάλη. Ο αθλητής της άρσης βαρών είναι υπόδειγμα αθλητή. Το άθλημα δεν χρειάζεται μόνο φυσική δύναμη, αλλά και μυαλό».
-Προπονείσαι υπό τους ήχους μουσικής; Πώς σε βοηθάει αυτό;
«Αν θέλεις να είσαι χαρούμενος, πρέπει ν’ ακούς μουσική. Είναι το συμπλήρωμα για ό,τι σου λείπει».
-Πού θεωρείς ότι υστερείς;
«Πρέπει ν’ αναπτύξω το πάνω μέρος του σώματος για το αρασέ. Επίσης, δεν κρατώ πολύ καλά την μέση. Όχι γιατί δεν έχω δύναμη, αλλά από συνήθεια».
-Θ’ ανέβεις στα 105 κιλά;
«Ναι. Σιγά - σιγά. Τώρα είμαι 101-102. Σε αυτά θ’ αγωνισθώ φέτος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα».
Μια παρένθεση: Οσο διαρκούσε η συζήτηση ήπιε τουλάχιστον 3-4 φλιτζάνια με τσάι (νομίζω χωρίς ζάχαρη, πάντως), ενώ… κατέστρεψε τέσσερα κομμάτια μπακλαβά. Ετρωγε μόνο το πάνω φύλλο και την γέμιση. Συνεχίζουμε:
-Εχεις ήδη δύο χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια και είσαι μόλις 26 ετών. Φαντάζομαι, ότι θα επιδιώξεις να σπάσεις το ρεκόρ του Πύρρου Δήμα, που έχει τρία χρυσά και έναν χάλκινο και είναι ο πλέον επιτυχημένος αθλητής άρσης βαρών σε Ολυμπιακούς αγώνες.
«Θέλω τα τέσσερα χρυσά. Πρέπει να νικήσω στο Ρίο ντε Ζανέιρο το 2016 και στο Τόκιο το 2020», απαντά κοφτά και αποφασιστικά.
-Οι πρωταθλητές στο Καζαχστάν έχουν πολλά προνόμια; Εχεις διορισθεί σε κάποια δημόσια θέση;
«Εχουμε καλό μισθό και καλές συνθήκες προπόνησης. Οχι, δεν έχω διορισθεί κάπου. Εχω αρχίσει να προπονώ τον Αλμάς Ουτέσοφ (καθόταν κοντά μας και γυρίζει και μου λέει, δείχνοντας τον Ιλιά, «κόουτς, κόουτς»), που αναδείχθηκε 2ος πέρσι στα 94κ. στο πρωτάθλημα κόσμου».
-Εχεις σπουδάσει προπονητική, επιβλέπεις τον Ουτέσοφ, φαντάζομαι ότι μετά την ολοκλήρωση της αγωνιστικής σου σταδιοδρομίας θ΄ ασχοληθείς με την προπονητική.
«Αυτό που σκέπτομαι τώρα, είναι ότι πρέπει να μάθω καλά αγγλικά, ώστε να σπουδάσω στην Οξφόρδη ή στο Κέμπριτζ ψυχολογία ή φιλοσοφία», μας εκπλήσσει με την απάντησή του.
-Εξω από την άρση βαρών, με τι ασχολείσαι;
«Διαβάζω πολύ ιστορία. Κάνω μπρέικντανς, παίζω μπιλιάρδο και πινγκ πονγκ, τραγουδάω καραόκε».
-Η πολιτική σ’ ενδιαφέρει;
«Παρακολουθώ, είμαι πολιτικοποιημένος, αλλά δεν θέλω ν’ ασχοληθώ με αυτήν. Θέλω να μην υπάρχουν προβλήματα στον κόσμο. Η παγκοσμιοποίηση να μη γίνεται εις βάρος του ανθρώπου».
-Η παιδική σου ηλικία ήταν δύσκολη ή εύκολη;
«Ηταν καλή. Γενικά η ζωή στο Καζαχστάν είναι ήσυχη, κανονική. Η πλειονότης των ανθρώπων δεν έχει ιδιαίτερα προβλήματα. Εχουμε καλό πρόεδρο. Κοιτάμε μπροστά. Είμαι υπερήφανος για την χώρα μου».
-Πληροφορήθηκα ότι έχεις ελληνικές ρίζες. Αληθεύει;
«Ναι. Η μητέρα μου είναι ελληνικής καταγωγής. Ο πατέρας της ήταν Ελληνας, ο Ιάκωβος Φουντουκίδης. Ο πατέρας μου είναι ρωσικής και ουκρανικής καταγωγής».
-Ονομάζεται Αλέξανδρος. Τι γνωρίζεις για τον Μεγαλέξανδρο;
«Πολλά, όσο όλος ο κόσμος. Είναι πολύ σημαντικό το ότι υπήρξε».
-Είσαι παντρεμένος και έχεις ένα παιδάκι, Αλλά η γυναίκα σου είναι αθλήτρια του χάντ μπολ και αγωνίζεται στη Γαλλία. Δεν είναι δύσκολο να ζείτε χώρια;
«Από το 2012 είμαι παντρεμένος με την Νατάλια Κουλακόβα – Ιλινα και έχουμε την Μιλάνα. Το να ζούμε χωριστά πολύ καιρό έχει και τα καλά του και τα κακά του. Είναι η δουλειά μας τέτοια. Φυσικά, μου λείπει η οικογένειά μου».
-Γυναίκες σ’ έχουν πλησιάσει ερωτικά επειδή είσαι πρωταθλητής;
Γελάει: «Ναι, υπήρξαν γυναίκες, που μου ‘ρίχτηκαν’ επειδή είμαι πρωταθλητής».
-Είσαι άνθρωπος εύθυμος, προσιτός, χωρίς οίηση. Αισθάνεσαι να σε έχει αλλάξει ο πρωταθλητισμός, αλλά και ο τρόπος που σε αντιμετωπίζουν οι άλλοι;
«Πιστεύω ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να μένει πάντα ο ίδιος. Πρέπει ν’ αλλάζει, ν’ αναπτύσσεται. Είμαι πάντα εύθυμος και αυτό μου δίνει χαρά. Υπάρχουν άνθρωποι που μετά τις επιτυχίες μού φέρονται διαφορετικά. Πιο καλά. Χωρίζω τους ανθρώπους σε δύο κατηγορίες. Σε αυτούς που θέλεις ν’ ανοιχτείς και σε αυτούς που δεν θέλεις. Δείχνω αυτό που είμαι: Εύθυμος, ανοιχτός. Δεν είμαι προσποιητός».
-Ποιές είναι οι εντυπώσεις σου από την Ελλάδα, τους Ελληνες και το γυμναστήριο;
«Θέλω να επισημάνω την φιλοξενία, το πώς μας υποδέχθηκαν και μας περιποιήθηκαν. Ο Βαλέριος Λεωνίδης είναι σαν μεγάλος αδελφός μου. Ξέρετε, περισσότερο και από ό,τι είδα (πήγε στην Ακρόπολη και σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους), εκτίμησα τις σχέσεις με τους ανθρώπους. Ευχαριστώ πολύ τον Βαλέριο, τον Πύρρο, εσένα, τον Δημήτρη Ηλιάδη, τον Νίκο Καλιακίδη, όλους. Μπορείτε να βοηθήσετε την άρση βαρών. Το ότι ήλθαμε, ίσως δώσει κίνητρο στα δικά σας νέα παιδιά να κάνουν περισσότερη προπόνηση, ώστε να προχωρήσουν. Οσον αφορά το γυμναστήριο, είναι πολύ καλό και πολύ καλές οι συνθήκες προετοιμασίας».
-Τι γνώριζες για την χώρα μας πριν να έλθεις; Και ποιους από τους αθλητές της τής άρσης βαρών;
«Ηξερα ό,τι οι περισσότεροι για την Ελλάδα. Πολλά πράγματα για την ιστορία της. Ηθελα να έλθω παλαιότερα, αλλά κάποια προβλήματα που είχατε, το καθυστέρησαν. Ο αδελφός μου, Αλεξέι είναι παντρεμένος μ’ Ελληνίδα, που έχει πολλούς συγγενείς εδώ στην Ελλάδα. Από τους αθλητές, φυσικά γνώριζα τους θρυλικούς, Δήμα, Κάχι Καχιασβίλι, Λεωνίδη και άλλους».
Ο Ιλιά και οι προπονητές της εθνικής ομάδας του Καζαχστάν πρότειναν να στείλει η ελληνική ομοσπονδία στην ασιατική χώρα 1-2 αθλητές για προετοιμασία, με μόνα έξοδα, για την ΕΟΑΒ, τα εισιτήρια.
 
Ο Ιλιά Ιλίν με λίγα λόγια
Το βιογραφικό του: Γεννήθηκε στις 24 Μαΐου 1988 στην πόλη Κιζιλορντά του Καζαχστάν.
Σε μεγάλες διοργανώσεις έχει μόνο χρυσά μετάλλια:
Ολυμπιακά: Το 2008 και το 2012.
Παγκόσμια: Ανδρών το 2005, το 2006 και το 2011, εφήβων το 2005 και το 2006.
Ασιατικά: Το 2006 και το 2010.
Κατέχει τα παγκόσμια ρεκόρ ανδρών της κατηγορίας των 94κ. με 418κ. στο σύνολο και 233 στο επολέ ζετέ, τα ίδια των εφήβων στα 85κ. με 386 και 216 και όλα των παίδων στα 85κ. με 170-216-386, επιδόσεις τις οποίες σημείωσε το 2005 στην Ντόχα. Το ατομικό του ρεκόρ στο αρασέ στα 94κ., είναι 185κ. από τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου. Τρία κιλά λιγότερο από το ρεκόρ κόσμου, που κρατάει από το 1999 ο (και δικός μας, τότε ήταν), Κάχι Καχιασβίλι.
Προπονητές του τώρα είναι ο Γερζάς Μπολτάγεβ και ο Τοϊσάν Μπεκτεμίροβ.

*Η συνέντευξη δεν θα γινόταν χωρίς την πολύτιμη βοήθεια του Δημήτρη Ηλιάδη, ο οποίος ανέλαβε χρέη μεταφραστή. Γεννήθηκε στο Νότιο Καζαχστάν το 1957, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της
Με τον Βαλέριο Λεωνίδη (αριστερά) και τον Νίκο Καλιακίδη.
Τασκένδης (Ουζμπεκιστάν) και ήλθε στην Ελλάδα το 1980. Υπήρξε πρωταθλητής Ελλάδος, διετέλεσε προπονητής της εθνικής ομάδας ανδρών, είναι καθηγητής φυσικής αγωγής και διεθνής διαιτητής Α’ κατηγορίας, δίδασκε δε, την ειδικότητα της άρσης βαρών στο ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Αθηνών.

*Χρέη φωτογράφου στο ξενοδοχείο LONDON της Γλυφάδας, όπου έγινε η συνέντευξη, είχε ο 20χρονος πρωταθλητής των 94κ., Ντένις Ουλάνοβ

*Χρέη φωτογράφου στο ξενοδοχείο LONDON της Γλυφάδας, όπου έγινε η συνέντευξη, είχε ο 20χρονος πρωταθλητής των 94κ., Ντένις Ουλάνοβ

*Ο Νίκος Καλιακίδης είναι παλαιός ταλαντούχος αθλητής της άρσης βαρών, ο οποίος σταμάτησε πολύ μικρός (στα 17 του), λόγω τραυματισμού. Ηταν αυτός που, σε μεγάλο βαθμό, φρόντισε (σε συνεργασία με το μπλογκ μας, την Ελληνική Ομοσπονδία Αρσης Βαρών και τον ΕΑΚΝ Αγίου Κοσμά) να έλθει στην Ελλάδα η εθνική ομάδα του Καζαχστάν.
Πηγή: athlitismoska.blogspot.gr